Откройте свой Мир!

                                Құдайым жаздыртты ғой өлең жырды,
                               Жүргенде ел қатарлы өмір нұрлы.
                               Өмірмен қоштастым деп ойладым мен,
                               Көзіме елестетсем сол бір түнді.
 
                              Құлатып жығып кетті ау қара темір,
                              Басталды енді міне  қиын өмір.
                             Үмітім бел ортадан үзілген соң,
                              Қуансын енді менде қайдан көніл?
 
                                 Домбыра мұң шағатын ермегім ғой,
                                 Құдай ау маған бақыт бермедің гой.
                                 Өліммен арпалысып жатқан кезде,
                                 Кей достар қал да сұрап келмедің гой…
 
                                 Мен бүгін түрегелдім ,қалім тәуір,
                                 Аман бол туған туыс,аға бауыр.
                                 Дұшпанның оқпен  атқан мылтығынан,                                                                                          Кей адамның күле айтқан сөздері ауыр.
                                 Айрылып бір аяқтан мен де қалдым,
                                 Мүгедек қатарына енді бардым.
                                 Мінекей,екі аяқты артықсынып,
                                 Құдайым өзің беріп, өзің алдың.
 
                                 Құдайым ұстаттың ғой темір таяқ,
                                 Қарайды туған туыс мені аяп.
                                 Қайтейін тағдырдың ол жазғаны ғой,
                                 Атанып енді менде ағаш аяқ.
 
                                Туған жер алдымдағы асқар тауым,
                                Сол тауға бару менің басты арманым.
                                Анажан қыр гүліндей гүлдеші бір,
                                Гүліңді біз иіскейік бүкіл қауым.
 
                               Анашым самайыңды ақ басыпты,
                               Құдайым осыншама неге асықты.
                               Анажан өзіңді ойлап жүргенімде,
                              Тағдыр да маған жазды қубастықты.
 
                             Анажан еш нәрсе ойлап қамықпа сен,
                             Арманың орындалар бәріне сен.
                             Ақ жаулық денсаулығың  мықты болып,
                             Жүре бер елқатарлы аман есен!

                                                     (СоветСулейменовтың күнделігінен)

Өмір болган соң не бір адамғада, не бір істерге де куә болып жатамыз, ең қиыны сол кейбір сәтті жадыңнан шығарудың мүлдем мүмкіндігі болмайтындығы...
Махаббат ол ауыр дерт екен, адам өз басына түскенде ғана оның соншалықты шарасыздығын түсінеді, Өзіңнің өміріңе жақындығы жоқ, жат адамға қалайша
 жүрек бас ұрады, қалайша оның айтқанынан шыға алмай қалады екен...
Сүйе білмейтін адамға, қалайша өзіңнің жаныңды сақтап тұрған ЖҮРЕКТІ сыйға тартуға болады, барімізде біреуге ақыл айтқанда алдымызға жан салмаймыз.
 Өз басымызда болмай біреуден көрсек кой, оған керім болып "жай ғана ұмыт" дер едік, ал өз жүрегімізге қандай ақыл айтамыз?! Оған нендей кеңес береміз,
 бұның бәрі ақымақтық екенін біле тұра, оның менің көз жасыма тұрмайтындығын біле тұрсамда жүрек одан басқаны қаламаса не істеймін...
Әрбір жаным қиналған сәттерде, өз өзіме уаде беремін, болды ұмыттым деп, алайда оны миыммен қабылдағаныммен, жүрек оны мойындамайды...
Телефон шыр етсе ол қоңырау шалған  болар деп жетіп барам, алайда бәрі бос әурешілік...
Бұл хатты жай біреуге сырымды ашу үшін емес, жанымды жеген қансырап жылап жатқан  жан жарамды соңғы рет жазып, сосын бәріне нүкте қоямын деп шештім.
 Қанша қиын болса да, мен оны ұмытамын, ия әрине дәл қазір қолымнан келмей жатқаны рас, алайда мен енді ешкімге тәуелді болғым келмейді, Бір ұққаным
қыз балаға өзі сүйіп, жанын ауыртудың қажеті жоқ сияқты. Айтады ғой махаббат үшін күресу керек, соңына дейін деп, алайда мен ешкімді алдап арбап
 менін жанымда бол дей ал маймын... 
Кешір мені ЖҮРЕК! Мен сенің қалауынды орындай алма

Сезімнің сөндіріп шырағын...

Сезімнің сөндіріп шырағын,
Кеткеннен ақыры не таптың.
Жоқтайақ өзіңсіз тұрағым,
Құрбаны болдым ба нахақтың.

Басылмас жүректің толқыны,
Сұлуым өзіме тұрақта.
Қателік кетіпті ол күні,
Айталмай қалдым мен бірақта.

Алауын сөндірме жүректің,
Қолыңнан ол сенің келеді.
Сабындай қысқа бұл күректің,
Өмірдің көп бізге берері.

Келгенде сол күні ертерек,
Қателік кетпес ед менненде.
Куәсі сол күннің бәйтерек,
Анықтау біледі сенненде.

Өзіңді тұрғанда тосып мен,
Көрінді бір ару ұзақтан.
Көрмеген көп жылдық досыммен,
Сол сәтте айқасты құшақта.

Толқынын жүректің тулаған,
Өзіңсіз жартылай сезбеймін.
Көргенде топ қызды шулаған,
Ішінен бейнеңді іздеймін.

Сабырым барады алыстап,
Суыпта барады тұрағың.
Кетпеші бір өмір алыстап,
Сезімнің сөндіріп шырағын...

Бұл жазмышта мұнды етер каламын,
Бір Кұдайдың Кұдіретін жазамын....
Қу тірлікке сұғып койған тағдыр ау
Мұңды етті менін қандай қадамым...

Ак кумбези бабамнын ак дулыга секилди,
Он сегиз мын галамнын жумбагы коп не турли.
Кешир бизди,Би ата жасканшак боп осип ек,
Есиминди атасак тил де,жыр да кесилди
Тарихымды талкандап,талай бетин оширди.
Ойымызды айткызбай,орыс билеп осирди.
Сол жумбактын бири озин-ол да бугин шешилди.
Енди ешкимнен каймыкпай,олен жазам каратып,
Кубылага бетимди!
Тауба етип бетимди кубылага каратам,
Ак кумбезди коремин аткан кезде жана тан.
Шидин бойы барарым,кажып келсем каладан.
Мандайымнан сипайды коринбейтин алакан...
Куат битип денеме,сергип калам сол сатте,
Жебеп-желеп журмисин,аруакты жан атам!
Аруактын барына,озим иштей сенемин,
Ак журекпен айтамын,агайынга себебин.
Ак кумбездин басына арманымды аркалап,
Куанганда келемин,куарганда келемин..
Ертенинде тусимде ак кииздин устинде,
Ак киимди бабамнын отырганын коремин.
Каламымнын бойына кан жугирип кайтадан,
Ак кагаздын бетине актарылган оленим.
Аргы жактан бастасам,асыл текти суйегин,
Топты жарып соз алган,тобыктынын бии един.
Шапкыншылык заманда,оз елине ие един.
Аргын- Найман арасын,акылынмен суйедин.
Осиетин аркашан журегимде журеди,
Ел билигин ойлаган касиетти киелим.
Казак деген халкымды менде озиндей суйемин,
Бутиндигин жеримнин менде озиндей тиледим.
Тагзым етип алдында урпагыннын атынан
Басымды мын иемин!

"Адамның бір аты - пенде" (Абай)
"Адам боп оңай туғанмен,
Адам боп калу көп қиын"(Қ.Мырза.Әли)

Адам болып туылып,
Адам болып өстік те.
Қоғам болып жұмылып,
Пенделікке көштік пе?!.

Адам болып жүрсек те,
Пенде болып ойлаймыз.
Күнделікті тірлікте
Пенделікке бойлаймыз.

Пенде болып бәріміз,
Дүрдаразға бейілміз.
Пенделікпен нәріміз,
Жек көреміз тағы біз.

Менсінбейміз өзгені,
Жағымпаздық тағы бар.
Пенделікпен көздеді,
Жылпостықпен жағынар.

Адам болу көп қиын,
Пенде болу бір демде.
Адам болып өле алмай,
Өтіп жатыр көп пенде!

Аяулым,
Асыл арман оятып ой-сананы,
Бала қиял балауса жыр жазады.
Қатал уақыт қатыгез боп барады,
Жан жарасын өзіңсіз кім табады?

Кім табады,?
Тағдырдың шоқпарлары көп сабады.
Ақаусыз ақ арманды кір шалады.
Жанымның зарыққаны Өзің едің,
Өзіңсіз мұнда менің нем қалады?

Нем қалады,?
Жасқанып өткінші кедергіден,
Сапарға ниеттеніп, тежелдің сен.
Мұратқа жету ушін төзе білу,
Салты ғой ғашықтардың ежелгіден!

Ежелгіден,
Жолдары соқпақ болар ғашықтардың,
Пәк сезімді суытып,тасытпа мұң.
Алғашқы кедергіге тез иіліп,
Аяулым,жаман батты асыққаның...

Асыққаның,
Жүректің пәк пернесін тоқпақтады.
Сонда да сезім Сені жоқтатпады.
Сүрлеуден жасқаншақтап жол тапқаннан,
Артық қой ғашық өмір соқпақтағы!

Көктемгі кундер...
ОЯНҒАН ДУНИЕ, ТІРШІЛІК,
Қар сіңіп, көкке кун шығып,
Сәулеге аяз туншығып,
Көк шығып жерден жулқынып,
Жер-Ана кетер қулпырып!

Көктемгі кундер...
Сағынткан сәуле,шуақтар,
Шуақтар берген қуаттар,
Қуатпен өрген бұлақтар,
Ерке жел есіп жырақтан,
Еріксіз жанды қуантқан!

Көктемгі кундер...
Кербез қыз болған жауындар,
Найзағай менен дауылдар,
Терезе қағып тамшылар,
Көгалға шықтар табынар,
Сұлулық жыр боп ағылар!

Көктемгі кундер...
Кумбірлеп көктің пернесі,
Басталар көктем термесі.
Әсем бір дуние,теңеусіз,
Көккеңбек бояу көрмесі,
Жылжыған жылдар еркесі!

Бір сағыныш бар менде білмейді ешкім,Өрікпіген беймәлім бір күн кештім.Менің нәзік жаныма үңілмесе,Түсінбейтін де шығар бұл күнді ешкім.Бір сағыныш бар менде мөлт ететін,Болымсызға үмітпен селт ететін.Бір сағыныш бар менде кей кездері,Сезімім мен төзімді мерт ететін.Бір сағыныш бар менде ұшар жыр боп,Өлең болып өзіңді құшармын көп.Мен сағынған кездерде қас қағымда,Дәрменсіздер көңілді тұсар жыл боп.Бір сағыныш ұшады жыраққа алып,Қиқулаған қона алмаған тұрақтанып.Кеудемнен сол сағыныш жырды ұшырмай,Тыншымаймын айдын көл сияқтанып...

Қарай қалсаң қимастықпен қадалып,Қалт құлт етіп кетер тәтті аралық.Қара көзде мөлтілдеген пәктікке, Бір ұқсаса ұқсар бәлкім балалық .Бәрі түсіп қалатындай бұрылсам ,Жазылады жазығы жоқ жырым сан .Тағдыр тауып ала ма деп қорқамын ,Түндерінің бір жеріне тығылсам .Тына қалған бұл не деген түнгі аспан ,Түнгі аспанмен тәтті екен ғой сырласқан .Отырмын енді ойларыма жылынып ,Жуындырып журегімді кір басқан .Өтіп кетті тәттіліктер тұрмайды ақ ,Қалдым тағы қағазымды шимайлап .Қара көзде сүйем тұрған өмірді, Басым қатты күн мен түнді бірге ойлап...

Олен оширули...

МУСЫЛМАН КАУЫМ! КАЗАК ХАЛКЫ КЕЛЕ ЖАТКАН ЖАНА ЖЫЛ КУТТЫ БОЛСЫН!!! АТА-АНА ТУГАН ТУЫСТАРЫН АМАН БОЛСЫН! ОТАНЫМЫЗ ТЫНЫШ БОЛСЫН!!!  МАХАББАТТАРЫН БЕРИК БОЛСЫН!!!!  

Айналамда сенетін жан калмады.
Жалган кулкі, отірік соз алдады
Койшы, мейлі, алдай берсін барібір.
Осы шыгар омірден онын алганы.

Кокірекке кайгы толып тунекті.
Ызалы куй кысып жатыр журекті.
Ар кун сайын осіп жаткан бул сезім.
Арман, уміт максатымды кул етті.

Тусінетін бір адам жок касымда,
Жанарыма тыгылады жасымда
Омір озі осылай ма еді танірім?
Ен болмаса сен болсаншы касымда

Тан ауырган жаман екен жалганда.
Аспанымды кара басып алган ба,
Жан ауырган ауыр екен барінен
Барі турып жалгыз озін калганда...

 Алыстап меген кетпе дейсин
Кетсем дагы окпелейсин.
Айдыным шыракта орналасса
Ешкиди де сол ушин сокпегейсин.
 
Тастап кетем журегимди колына
Шукир етем сендей жаннын барына,
Окпелеймей аз-ак мени тоса тур
Ораламын али-ак сенин жанына.
 
Мен кетти деп сезиминди оширмеши
Журегинен атымды менин кетирмеши
"Козден кетти, конилден де кетеди" деп
Мунга батып откен кунге окинбеши.
 
Маган сенгин енди ешкимге карамаймын.
Озинди омирим деп багалаймын.
Жанымда кол шатырым болып журши.
Сенсиз калып, суыктарда жаурамайын.
 
Озинди узак жылдар издеген ем
Сендей жаннын жолыгарын сезбеген ем
Кашанда АЛЛА кози тузу болды
Озинди омириме кестелеген
 
Сенши маган умитинди актаймын.
Журегинди алаканда сактаймын.
Озиннен мен алыс шырак журсем де,
Адал жарым, ешкимге сени сатпаймын.
 
Сезимдерин шок болып шашылмасын
Ешбир жанга журек килтин ашылмасын.
Сенип саган алыстарга кетип барам
Журегимнин тастап кетип бир дарасын.
 
Тастап кетип журегимнин бир дарасын
Озгермесин маган деген коз карасын
Бирнеше айдан сон озине оралармын
Сонда мени кушагына бир кысарсын.
 
Жыр жазарсын жаным-ау, кызганарсын
Ашуланып кейде типти долданарсын
Кызганбашы тым катты отинемин
Жаман мынау кылыкпен корланарсын.
 
Ортамызда кашанд сеним журсин,
Сен менин адал жаным серигимсин
Сондыктанда жаным-ау отинемин
"Сеним" деген соз сенимен ерип журсин.
 
Алыста мен журсемде,
Касымда деп билгейсин
Мунданып егер киналсан
Жубатты деп сезгейсин.

- Махаббат бар ма? – дейсің. 

- Бар, білемін.

Әйтеуір тыныш емес жан–жүрегім.

Бүгінде есейсем де, сол сезімнің

Бойымда ұшқындары қалды менің.Өмір жоқ махаббатсыз деп білемін,

Оған да талай есем де кетті менің.

Махаббат – сезімдердің серкесі ғой

Әркімнің елжіреткен ет–жүрегін.

Жарқыным, махаббатты жоқ
дегенің,

Жастықтың тозағынан өтпегенің.

Сұлтаны сезімдердің – махаббатты

Тұрады теңегім кеп өртке менің.

Екі оттың бірде қалып ортасында,

Азабын кейде аямай тартасың да.

Дүние боп дүниенің тұрғандығы –

Махаббат пен мейірім арқасында.

Мақала Cosmopolitan
журналынан алынған.



Осы өмірде саған арналған жігіт
қалмаған шығар деген ой келе ма? Немесе қолыңда барларарға көңілің
толмай ма? Өзіңе “Жақсы жігіт табу үшін не істеуім керек” деген
сұрақтарды жиі қоясың ба? Ол үшін бәрін өзіңнен бастауың керек.

Үш жыл бұрын “тәуір-ақ” жігітпен
жап-жақсы қарым-қатынаста өмір сүргем. Ол абзал, ақкөңіл, қамқоршыл
болатын. Алайда ол менің өмірімді төңкеріп жіберетін адам емес екенін
басынан білгенмін. Бізді ешқандай ортақ қызығушылықтар немесе ортақ
ұйғарымдар байланыстырмады. Мен оның Шумахерді сүйіп көретіндігін түсіне
алмадым, ал ол менің табиғат аясында демалып, жорықтарға шығып, палатка
құру қызығушылықтарымды түсінбеді. Мен кейде осы адаммен өмір бойы болу
мүмкіндігін ойлағанда қайғырып кететіндей халге жететінмін. Ал сосын
мен Домбайға шаңғы тебуге сапарға аттандым. Сол жерде, ойланып-толғанып,
жақсы адамдармен жолығып, сөйлескеннен кейін, “тәуір-ақ” деген енді
мені қанағаттандырмайтынын ұқтым. 

Сол мезеттен бастап өзімнің
алтын уақытымды менің арманымдағы жігітке тіптен ұқсамайтын жігіттерге
құртпаймын деп шештім. Мен өмірдің ең үлкен бақыт мейрамында шаттанатын
боламын, ал бір күні ол бәрібір жолығады деп шештім! Осының бәрін үйге
келген соң өзімнің “тәуір-ақ” жігітіме түсіндірдім. Содан бастап біздің
қарым-қатынасымыз үзілді. Бір күні диванда жатып арманымдағы жігіттің
бейнесін қағазға түсірдім. Ол қандай болу керек? Сөйлескіш, ашық,
сенімді, мені шексіз сүйетін, ақылды, ой-өрісі кең, әзіл-қалжыңы
жарасқан, салауатты өмір салтын қадағалайтын, оқымысты. Сол сияқты тағы
да өмірлік жолымдағы серігімде болуға керекті он шақты қасиеттерді
жаздым. Жазғандарымды үстелдің жәшігіне салып би кешіне тартып кеттім.
Бір айдан кейін қонақта арманымдағы жігіттің қасында отырғанымды сездім.
Қобалжудан тілім байланып анада ғана жазып қойған тізімімнің әр
қасиетіне қанатбелгі қоя отырып өз телефон номерімді әрең айттым. Айта
алғаныма да Құдайға шүкір!

Ең кереметі – бәрі сондай жеңіл
түрде өз орындарына қойылғандығы. Артқа көз жүгірте отырып мұның бәрі
жағдайлардың сәтті тоғысуынан болғанын аңғарамын. Мен өзімді керемет
сезініп жүрдім – өмірімде бірінші рет жігіттерден не қалайтынымды
білдім. Ақылға салып, есейе келе маған құрбыларыма мақтана көрсететін
қуыршақ Кен емес, әлдеқайда басқа тұлға керек екенін түсіндім. Сонымен
қоймай мен оны қайтсем де табуым керек деген тұжырымды ұстанбадым. Мен
жігітпен бе, жігітсіз бе – керемет өмір сүруге талпындым. Бір сөзбен
айтқанда мен бақытты болдым. Мұндағы ең қорқыныштысы арманымдағы жігіт
бәлкім одан ертеректе кездессе оны өте арманшыл, ұнамсыз деп бетін
қайтарар ма едім деп ойлаймын… Мен оның ең жақсы қасиеттерін көре алмай
қалатын ба едім – менің арманым екенін біле алмайтын ба едім…



Өзіңе керекті адамды көре білу
оңай емес. Айналада сенің иделыңа сай келетіндей жасандылар өте көп және
де сен өзің де идеалыңды кездестіруге әрқашан дайын бола бермейсің.
Сондықтан көңілің қалып, алданып қалмас үшін біраз жұмыс істеу керек. Ең
әуелі – өзіңмен.



1. Өз-өзіңді алдама

Сонымен сен жақсы жігітті кездестіргің келеді. Мұны мойындаудан қашпа.
Махаббатыңды іздеу – қиын іс, бірақ қай уақытта да оны бастау керек.
Егер сен өз-өзіңе бақытыңды тапқың келетініңді мойындасаң, бұл сенің
жолың болмайтын қыз немесе жігіттердің саған жоламайды екендігін
білдірмейді. Бұл сенің ер жетіп, ақыл тоқтатқан тәжірибелі екеніңді
білдіреді.

2. Басқаларды да алдама.

Айналаңдағылармен сөйлескенде өзіңнің тәуелсіз және өз-өзіңе жетіклікті
екеніңді сызып айтпа. Саған ешкім де керек емес сияқты түрді көрсетпе.
Достарыңмен өзіңе лайық жігітті іздестірудемін деп ой бөліс. Оларға өз
орталарынан саған лайық деген жігітті іздестіріп көрулерін сұра. Ал
сосын қонаққа шақырып, тосын кездесу ұйымдастыруға да болады.



3. Өз өміріңе талдау
жаса

Өзіңнің бақытты болуың үшін не керегін және өз жігітіңе өміріңнің қанша
бөлігін сыйлайтыныңды білмейінше – оны табу қиынға соғады. Мынадай бір
тәсіл қолданып көр. Бір қағаз алып шеңбер сыз да көз мөлшерімен бірнеше
секторларға бөл. Бір сектор сенің өміріңде карьераның алатын өлшеміне
сай келу керек, келесісі – жігітіңе арнаған өлшемнің орны, үшіншісі –
қызығушылықтарыңа, сосын хобби секторын белгіле, достарыңа арналған
сектор, және тағы да басқа өзіңнің қалауың бойынша бөлімдер. Бұл жай
ғана диаграмма өзіңе басқа көзбен қарауға көмектесіп, артықшылықтарыңды
көрсетеді.



4. Өзіңе қандай жігіт
керек екенін шамала

Саған керек жігітте ең бастысы қандай қасиеттер болу керек, қандай
қасиеттерін сен көтере аласың, ал қандай жаман қасиетіне шыдай алмайсың,
соны шешіп ал. Егер идалыңды ешқалай суреттей алмай жатсаң бір қағаз
алып үш графаға бөл. Өзіңе таныс қасиеттерді алып тізімге сәйкесінше
ретімен жаз. Басыңда әруақытта осы қасиеттерге ие адамның бейнесі
жүрсін. Сонымен қатар бұл қатып қалған тізім емес екенін ұмытпа,
жағдайға байланысты өзгерістер енгізіп отыруыңа да болады.



5. Стереотиптерден құтыл

Бірнеше этаптардан кейін “әдемі және бай” деген міндетті түрде “ақкөңіл,
сені шексіз сүйетін және сенімді” болып шықпайтынын түсінесін. Мүмкін,
сені шексіз бақытты ететін жігіт олигархтан гөрі есепшіге ұқсайтын
шығар. Егер бұрынырақта аздап “шашы түскендер” сен үшін сұмдық нәрсе
болса, бертін келе бұл процесс ерте ме, кеш пе көптеген еркектерді
қамтитынын түсін. Өзіңнің сарыторы немесе жұқа ерінді жігіттерге деген
жеккөргіштігіңмен күресу үшін адамның сыртқы келбеті бойынша қандайына
“жоқ” деп айта алатыныңды шешіп ал. Сондай бір жігіттің келбетін салып
көр. Енді осы бір адам сені машинаның астына түсуден құтқарып қалғанын
немесе саған миллион раушан гүлін сыйлағанын елестетіп көр. Сарыторы
жігіттерден бірінші “адамды” көруге тырыс, содан кейін ғана келбеті
екенін ұмытпа.



6. Өткен өміріңді өзіңе
жұмыс істет

Барлық “бұрыңғыларың” әркез сені тастап кететін бе еді? Ауыртпашылық пен
көңіл қалушылық – сенің кез-келген романдарыңның сөзсіз атрибуттары деп
ойлайсың ба? Мынаны ескер: барлығымыздың да күйініш пен мұңға толы
жүгіміз бар. Өткен қорқыныш пен қатып қалған стереотиптер ары қарай өмір
сүруге кедерегі болмас үшін оларды өзіңнің жақтасың етіп алу қажет.
Өткен қателіктердің арқасында болашағың үшін жақсы сабақ алуға тырыс.
Өзіңнің соңғы қатынастарыңа талдау жаса. Егер соларда, мысалы,
сенімсіздік, түсініспеушілік, қызғаншақтық сияқты ортақ сарын көрсең,
осы сценариялар қайталанбас үшін өзіңде нені өзгерте аласың – соны
түсініп көр. Мүмкін бұл жайлы психологпен де ақылдасып көрерсің?



7. Өз-өзіңді сүй

Өз-өзіңді сүй. Бұл үшін жұмысқа бара жатып “Мен ең әдемімін, ең
көріктімін” деп қайталау қажет болса да. Өзіңе саған шексіз ғашық
жігіттің көзімен қарап көр. Саған бетіңдегі иірімдерің ұнамай ма – жақсы
көр. Бетіңнің барлық әдемілігі сол иірімде деп ойла. Тісінің
ортасындағы саңылауды өзінше бір сексуалды тартымды етіп қойған
Мадоннаны еске алшы. Немесе ерінінің үстіндегі меңімен Синди Кроуфорд.
Кішкентай айнада келбетіңді бөлек-бөлек қара – әр қатпаршағыңды, әр
меңің мен иірімдеріңді жақсы көруге тырыс. Өз-өзіңді сүюден ұялма.
Өйткені дәл солай саған жігіттердің қарағанын қалайсың ғой.



8. Өзіңе жаңалық аш

Егер сен өміріңе риза болып, жаңа әсерлерге ашық болсаң, бұл бірден
айналаңдағыларға біліне бастайды. Жылдар бойы істемей, тастап кеткен
жұмыстарға кіріс, мысалы гүл отырғыз немесе қайың суын теру үшін қала
сыртына шық. Бұрыннан армандап келе жатқан істермен айналыс –
фотоаппарат сатып алып өзіңді репортер сезін, үнді немесе фламенко би
курстарына жазыл. Бұл қызық емес деп ойласаң экстремалды спорт түрін аш –
дельтапланмен ұшу немесе сарқыраған өзенде салмен түсу деген сияқты.
Адреналин өмір сүру құмарлығын оятады, бұл болмысты тартымды етеді.



9. Үйде отыра берме

Үйде отырып жігіт табамын деп ойлама. Подъезд тұрғындарының жиналысына
болсын, немере сіңлілеріңнің саяжайына жексенбілік қыдырыс болсын –
шақырған жерден қалма. Адамдармен сөйлесуге болатын сылтаулардан бас
тартпауға тырыс. Бұл жолмен сен өзіңнің тағдырың болатын адаммен жолығу
мүмкіндігін арттырасың. Шетте қарап тұрма, сонымен қатар күштеп сөйлесу
де қажет емес. Жай ғана өз-өзіңмен бол және де өзіңе қызықты адамдармен
әңгімелес.



10. Ғажайыпқа сен

Есейе келе бақыттың аспаннан салбырап түсетініне күмәнді болып
қалғандаймыз. Ал бұл бекер. Өйткені ең керемет, ғажап, фантастикалық
сәттер кез-келген жерде, кез-келген уақытта болуы мүмкін: ертең
таңертең, демалыс күндері, келесі аптада – ешкім қашан болатынын
білмейді. Бірақ болатынына сен.



11. Басқалардың
қателіктерінен сабақ ал

Өзіңе теріс тәжірибе жеткіліксіз деп санайсың ба? Егер де жеткілікті
десең де реніш пен ауыртпашылықтың арқасында өзіңнің қателіктеріңді
байқай алмауың мүмкін. Сондықтан құрбыларыңның қателіктерінен, басқа бір
әйелдердің естеліктерінен және танымал адамдардың өмірінде болған
жайттардан үлгі алып, қателіктерінен сабақ алу керек. Сәттіліктері мен
сәтсіздіктеріне анализ жасап көр.

Сенің ойыңша кейіпкер әйел нені дұрыс жасады, керісінше қай жерде
қателескенін жаз. Өзіңді соның орнына қойып, сен қандай шешім
қабылдайтыныңды ойланып көр. Жауап жұбанышты болмауы да мүмкін. Ең
бастысы өзіңнің жауаптарыңа адал болу шарт – сонда ғана өміріңде басқа
адамдардың қателіктерін болдырмауға тырысасың.



12. Еркектерді танып-біл

Тек қана әйел адамдардың қызықтары мен әуестерінде ғана тұйықталып
қалма. Тартымды болу үшін маусым сән үлгісінің барлық үрдісі мен
косметологиядағы жаңалықтарды біліп жүру жеткіліксіз. Жігіттің алаңында
да ойнай білу керек. Сол үшін ең үздік және болашағы зор футболшы туралы
немесе автомобиль өндірісінде қандай жаңалықтар болып жатқандығы туралы
хабардар бол. Спорт жаңалықтарын көр, жаттықтыру залдарына бар,
компьютерлік курстарға жазыл және автомобиль айдаудан 2-3 сабақ ал.
Міндетті түрде жанкүйер немесе программист болып шығу емес – жай ғана
“жігіттерше” бір-екі сөз оның саған деген қызығушылығын арттырады. Ал
сен еркектердің өмірі жайлы біраз хабардар боласың.



13. Жетістікке қол
жеткіз

Егер сен әлі де тамаша мансапқа қол жеткізіп немесе голливуд жұлдызы
атанбасаң – еш айыбы жоқ. Өз қалауыңның ең мықтысы болуға тырыс. Шаш
әрлендіруден немесе сөз жұмбақ шешуден байқауларға қатысып, жеңуге
тырыс. Жетістік – тартымдылықтың ең күшті факторы. Бұл байқау жайлы
ешкім естімесе де жеңіс саған өз-өзіңе деген сенімділікті арттырады, ал
бұл айналаңдағыларға әсер ететінін ұмытпа.



14. Өткеніңді қолға ал

Өзіңнің студент шақтарыңды немесе мектептегі алғашқы махаббатыңды еске
ал. Сенің ойыңша бұл алтын кездер ме? Ең жақсы сәттеріңді өткізген ескі
достарыңа хабарласып, жағдайларын біл. Олармен айтылатын ортақ әңгіме
көп. Алғашқы махаббатың үйленіп, көп балалы болып кетсе де сен жай ғана
ескі жолдасыңмен әңгіме-дүкен құрасың. Егер отбасын құрмаған болса ше –
мүмкін болашағың оның қолында шығар? Бәрі де мүмкін…



15. Бағдарыңды өзгерт

Сен күн сайын бір ғана жолмен жұмысқа барасың, бір автобусқа отырып,
күнделікті бір дүкенге кіресің. Өзіңнің күн тәртібіңді өзгерт, жұмысқа
барар жолдың басқа бір жолын таңда, 1-2 аялдама жаяу серуенде немесе
сауда жасауға орталыққа аттан. Мұны әрдайым істеп тұруға тырыс, мысалы 2
аптада бір рет. Біріншіден, бұл зерігуден құтқаратын жайлы және әсерлі
тәсіл. Екіншіден, мүмкін сенің арманыңдағы жігіт екі жыл бойы параллель
көшеде жүріп-тұрып жүрген шығар…



16. Момындықтан құтыл

Сәттілік сенен әрдайым жаныңнан өтіп кетеді деп ойлауға уақыт
құртатындай өмір қысқа. Сен ең жақсыға лайықсың: ең жақсы
қарым-қатынасқа, ең қызықты әңгімеге, ең еліктіргіш сауық-сайранға.
Ескі, өзіңе ұнамайтын киімдеріңнен айрыл, өзіңе қызықсыз сұхбаттарды
қоштама, залдан шығуға ұялып қызықсыз фильмдерді соңына дейін көріп
отырма. Өміріңді “екінші дәрежеліктен” тазарт. Сонда ғана “ең” деген
заттарға орын босайды.



Өз өміріне және өзіне көңілі
толатындарға ғана бақыт келеді. Сондықтан өз өміріңе риза болуды үйрен,
өзіңнің сәттіліктерің және жетістіктеріңмен өмір сүр, артықшылықтарыңды
көре біл. Жігіттердің көмегінсіз-ақ бақытты бола алған кезде ғана сен
ОНЫМЕН кездесуге дайын боласың!

Сенбе, дос, өз сертінде
тұрмағанға,

Махаббат жалған десе, бұл
ғаламда,

Махаббат болмаса егер, дала
кезіп

Мәжнүн Ләйлісі үшін
жынданар ма.



Махаббат теңеу емес
өлеңдегі,

Емес ол аңыз болған ел
ермегі,

Махаббат болмаса егер,
зарлап Жібек,

Қозы үшін сұлу Баян өлер ме
еді.



Ғасырлап дәуірінен озғанда
өлең,

Мүмкін бе пәк сезімді
жазбау деген,

Жыр кені – ұлы Абайдың
жүрегінде

Бітпеген бір ән кеткен
Тоғжан деген.



Кей сорлы махаббатқа
жолықпайды,

Ондайлар қиналмайды,
торықпайды,

Аялап шын қадірлеп
көрмегендер

Қызыл гүл солғанына
қорықпайды.



Күн біреу, нұр төгетін
көктен жерге,

Қызғалдақ бір гүлдейді
көктемдерде.

Шын бақыт екі айналып
жолықпайды

Қол сілтеп, көзін жұмып
кеткендерге.



Авторы: Аққұштап Бақтыгереева

Бірге бірді қосқанда не болады?

Онда өмірден бойдақтар
жоғалады.

Алдында тұрған шақта асу
белең

Қандай жақсы мақсатты қосу
деген.


Өседі адам қияға қарап тұрып,

Қалықтайды қиялын қанат
қылып.

Жалғыз өткен күндерден
жалығады ол

Сенімінің жеңісін санап
тұрып.



Алдында тұрған шақта асу белең,

Қандай жақсы мақсатты қосу
деген.

Көрші, әні, айрылған
сырласынан

Бір мұңлы күй төгілтіп
тұлғасынан

Төсінде шөл даланың жалғыз
ағаш

Тұрады қолын бұлғап қыр
басынан.



Бұл өмір бір күн шаттық, бір күн
егес,

Тірліктің барлық мәні
күлкіде емес.

Болсын мейлі көл жалғыз,
терек жалғыз

Менің жалғыз болуым мүмкін
емес!



Бірге бірді қосқанда не болады?

Онда өмірден жалғыздық
жоғалады

Жоғалсын, мәңгі көргің
келмес оны

Білемін, аңсайсың-ау сен де
соны



Ия, өмір бір күн шаттық, бір күн
егес

Тірліктің барлық мәні
күлкіде емес

“Екі” деген егіз сан аман
болса

Менің жалғыз қалуым мүмкін
емес!



Авторы: Мұхтар Шаханов

Құсым менің,
Сен менің бал, мүлт еткен түсім бе едің?
Өзің дедім,
Енді міне еңсемді түсіргенім.
Кеттің ұшып,
Бағым болмай өзгенің жары атанып.
Түсінбедім,
Бұлай болды неліктен түсінбедім.

Раушан гүлім,
Сен кеттің де жайпады сау жанды мұң.
Қар жауды күн,
Қыс келгендей солыңқы бақшам бүгін.
Қандай жан ол,
Сені менен ұрлаған ақ сазаным?
Ау салды кім,
Менің мөлдір көліме ау салды кім?

Сұңғақ мүсін,
Өзіңді ойлап шөл басып құрғапты ішім.
Сырғалысың,
Ақ фатада сен сондай сымбаттысың.
Тойыңдамын,
Жаныңда емес достармен, көп ішінде.
Қымбаттысың,
Маған жаным бәрібір қымбаттысың.

Көріктім шын,
Ақты неге қараға өріп тұрсың?
Тоңып тұрсың,
Тұрғандайын үстіңнен төніп бір сұм.
Соңғы мәрте
Қарайыншы бейнеңе көзімді алмай.
Көріп тұрсың,
Сен де мені соңғы рет көріп тұрсың.

Инструкция для идеального общения
1. ПРИСЛУШАТЬСЯ к себе – чего хочу,
на что настроен?

2. К собеседнику – в каком он настроении, чего
хочет, о чём думает.

3. И вообще и сейчас – КТО ОН ТЕБЕ, как ты
относишься к нему.

4. ЧЕГО ЖДЁШЬ от Вашего общения с ним.
Каковы
перспективы этой встречи на сейчас и на будущее. Что важного,
интересного, ГЛАВНОГО может произойти.

5. ЧТО МЕШАЕТ? –
Усталость, отвлечения, негативные эмоции, ненастрой.

6. ПРОДЫШАТЬ
ситуацию сердцем на удобность взаимодействия.
Пропитать энергией
Добра себя, партнёров в общении, Место встречи.
Настроиться на
продуктивность общения, на его глубину и разноплановость, на
великолепный результат!

7. Делать такие ВЛИВАНИЯ ЭНЕРГИИ,
продышивания и внушения в пространство ЗАРАНЕЕ, - воспитать привычку
делать это ВСЕГДА!

8. После общения ПРОСМОТРЕТЬ мысленно всё
общение и целенаправленно и настойчиво сделать исключительно позитивную
оценку всего, что было, положительные выводы и почувствовать
удовлетворение.

9. Воспитать у себя навыки позитивного общения:

СПОР-
конструктивный, с взаимоуважением, где истина
рождается, а не
умирает.
СОВМЕСТНЫЕ ДЕЛА – взаимоподдержка и доверие, синтонность и
слаженность команды.
ПУТЕШЕСТВИЯ – обмен впечатлениями и совместные
эмоции, планированиесобытий.
ЛЮБОВНЫЕ ВСТРЕЧИ – глубина чувства,
интенсивность проживания, родство и доверие.
Игра – отсутствие
негативных эмоций, честная борьба и обмен мнениями и впечатлениями.

10.
ИСКЛЮЧИТЬ у себя такие НЕГАТИВНЫЕ ПРОЯВЛЕНИЯ как эгоцентризм,
нетерпение, критиканство, озлобление, раздражение, гнев и обиды.

11.
Если они есть у другого – пролюбить его до их исчезновения, мягко и
тактично обсудить стиль общения.

12. Эту инструкцию можно
использовать для совместной работы над улучшением качества общения.
Можно поговорить на эти темы с другом, с любимым человеком, с теми
людьми, с которыми есть какие-либо проблемы.
Можно также использовать
инструкцию для групповых тренингов и т.п.

қаладағы жігіт жаңа той жасаған досының үйіне
қоныпты.


жаз жайлаудың қысқа таңында жас жұбайлар қонақтың мазасын алып
ұйқтатпаған оқсайды.


тәңертең алгі досы домбыраны қолға алып күй шерте бастайды.сонда ашуы
келген қалалық жігіт:


-әй,таң атқанша тыңқылдатқаның аз болған жоқ,әкел домбыраны,енді мен
тыңқылдатайын-деген екен.

жігіт:сыра іш,қарындас.


қыз:ішпеймін.


жігіт:неге ішпейсің?


қыз:сыра ішсем күліп қоям.


жігіт:күлсең күлмейсің бе. оқасы жоқ.


қыз:қойшы,аға,кұлсем беріп қоям емес пе.


Осы Чарльзь Дарвиннін адам Маймылдан
жаралғанына сенсінбе


Жоқ адамды Алла тағала өз құдыретімен жаратқан бірақ


сенін түріне қарап сенуге болады
Жолбарыс Сеффулин болсам дейді ешкі майор
болсам дейдіс


cиыр краватқа жатсам дейді бұқа онын қасына жатсам дейді
дастарқан басында кұйеуінің:{кожең
сұйық боп кетіпті}дегені үхін іренжісіп қалған айелі күйеуіне тап
береді.қорқақ кұйеуі тосек астына кіріп кетіп айтады дейді:


-- қатыннан қорқатын ерің мен бе?! коженің қойуын қойу дейміз,сұйығын
сұйық дейміз! 

Баяғыда бір бай жаңа қазақ мамбет атуға
лицензия сатып алыпты. Содан Алматының көшесінде келе жатып, өзіне
ұнамаған мамбеттердің бәрін тарсылдатып ата беріпті. Менттер келіп ұстап
алса, лицензияны көрсетіп, спакойна жүре береді екен. Бір күні ол айдап
отырып Астанаға барыпты. Ол жерде де көшеде өзіне ұнамаған мамбеттердің
бәрін гүрсілдетіп ата беріпті. Менттер келіп ұстап алса, лицензияны
көрсетіп, спакойна жүре береді екен. Сөйтіп ол Шымкетке бармай ма.
Шымкентте келе жатып өзіне ұнамаған бір мамбетті гүрс еткізіп атып
тастаса, менттер келіп аяқ - қолын кісендеп, Уазиктің артына бірақ
тығыпты. Әлгі бай сол уақытта сасып-пысып лицензиясының бар екенін айтса
керек. Сөйтсе менттердің бірі мырс етіп күліпті де: -Бауырым,бұл жерде
мамбеттерді атуға болмайды, сен білген жоқсың ба, бұл жер қорық қой,
депті...

Амереканец, Жапон және Қазақ өліп қалыпты. О
дүниеге барған соң Құдай олардың амал дәптерін қарап:- Бәрің күнахарсың,
бәріңді тозаққа жіберемін, депті. Алайда мені таң қалдырсаңдар сендерге
рахымшылық жасап, жұмаққа апарамын деген шарт қойыпты. Сойтіп
әр-қайсына екі дәу шойын шар беріпті де, жеке жеке қараңғы, бос бөлмеге
қамап кетіпті.





Жарты сағаттан соң келсе, Амереканец екі шардан екі әдемі люстра жасап,
төбеге іліп қойған екен. Жапонның шарлары өз бетімен айналып тұр дейді.
Содан Құдай Қазаққа барыпты да, бөлмесіне кірген бетте қарқылдап тұрып
күліпті. Сөйтіп Қазақты жұмаққа алып кетіпті. Содан жанағы екеуі
тұрып:-Раббым, қазақ соншама не істеді, десе.


Құдай: - Қазақ бір шарды сындырып тастапты, екіншісін жоғалтып алыпты,
деген екен.
Бірде мұғалім оқушыларынан еркін
тақырыпта әңгіме құрастыруды сұрайды.


Ең соңғы партада отырған оқушыны тұрғызады


Мұғалім: Айта ғой....


Оқушы: Қыста бір ит мұз үстінде дәрет сындырып тұр...-дейді


Мұғалім: Мынауың ыңғайсыздау болды ғой-десе


Оқушы :Әрине ыңғайсыз, аяғы тайғанақтап әрең тұр-деген екен!

Бир куни бир коян Ресторанга кирип устелинин
устине шайы мен нанын койып акшасын толеуге кетеди.Келсе шайы жок екен


-Ким менин шайымды ишти, ким менин шайымды ишти!-деп кайта -кайта
айкалапты


Сонда бир аю турып


-Мен иштим!-депти


Коян:-Нанымды да жей салмадыныз ба?!-депти
Қожанасыр жұмыстан шаршап келіп, үйінде
телевизор көріп демалып жатса, сырттан адамдардың дыбыстары шығып жатыр
екен. Не болып жатқанын біліп қайтуға әйелін жұмсапты. Сөйтсе,
көршісінің есегі өліп қалса керек. Содан Қожа ”қой өзім көріп қайтпасам
болмас” деп көршісінің үй жағына беттепті. Біраздан соң үйіне келсе
әйелі сұрап қоймай дейді:


-Ауырып өліп па, ауырып өліп па, неден өліпті, ауырып өліп па, - деп.
Сонда жыны келіп кеткен Қожекең:


-Ауырып өлмей енді аслып өлді деймісің! - деген екен.
Бір жігіт отырыстан кеш келіп, ұйықтап жатса,
үйіндегілер: Тұр, қой кезек бағасың-деп, ерте оятып жіберіпті.


Қой бағып жүріп бір талдың түбінде ұйықтап қалыпты. Оянса, бес қой жүр,
ешкілердің бәрі жоқ екен.


Кешке бес қойды айдап ауылға келсе, алдынан ауылдың шалдары шығып: Малға
еге болмайсың ба?-деп, ұрысса:


-Тойған-тойғанынша ауылға жіберіп отырдым ғой-депті.

ағасы інісінің үйіне баеыпты,інісінің екі-ұш
жасар еркек баласы бар екен,атпүшінен сұрап атып отырыпты.бір заманда
алгі бала шешесінің атпүшінен алып қайнағаға ұсыныпты дейді,сонда
қайнаға: мен тойдым,акеңе бер ...деп шегіне беріпті.
бір ауылда 1ғана орыс қалғанынын бәрі қазақ
екен


ал орыс уйінде жалғыз турады екен онын бір иті болыпты


ит доберман екен онын аты коротки хвост екен


бір куні бір қазақ кетіп жатып әлгі орыстын уй жағынан өтеді иті
босаулы екен ол кетіп бара жатқанда ит аф деп алдынан шығады сонда
қазақ қысқа деген сөзді орышша қайтып айтарын білмей длинни хвост пашол
депті
Бір күні түйе есек ешкі үшеуі сахара шөлінде
қалып кетіпті кейін ешкі ары жүгіріп бері жүгіріп бір рахаттанып
қалыпты сонда одан есек: еу өзіміз шөлдеп ыстықтап өлейін деп жүрсек сен
неге қуанып жүрсін десе


ешкі :сенде жүгір саған қарай самал жел келеді депті


сонда есек жүгіріп рахаттанып қалыпты


Кейін түйе шөлге төзімді емеспе сол кезде түйеге есек


келіп ешкі рас айтыпты жүгірсен алдына самал жел келеді депті сонда түйе
\\\"Қой е\\\" деп жүгіріп оууу мыңмен жүгіріп кетіп көрінбей кетеді
біраздан сон есек ешкіге барып көрші туйеге не болды дейді ешкі
қайтып келіп айтады \\\"Түйе үсіп өліп қалыпты\\\"дейді
Бір куні қоян қашып келе жатса, алдынын түлкі
тосып:не болды? десе. Ол <ойбай қаш!!!>тан басқа ештеңе айтпапты.
келесі кезккендергеде осылай айтып орманнан барлығын ертіп шығыпты.Әбден
шаршаған олар тоқталып алып сұраса қоян:Әкем мас. депті.
үш кемпір кеңесіп отыр дейді:


__ шіркін, Жарықтық жақсы адам еді ғой.


__ ер мінезді адам еді ғой.


__ жалғез-жарым кезіккенде ай-шайыңа қаратпаушы еді ғой,жарықтық.
Бiр келiншек досына келiп мұңын шағып
отыр:


– Күйеуiммен ұрсысып қалдым. Мен ашуланып үйден шығып кеткен кезде, тарс
еткен дауыс естiлдi. Оған обал болды, қайғыдан атылып өлген сияқты.


– Қорықпа, менiң ойымша, ол қуаныштан шампан атқан шығар. 
Әйелі:


– Отағасы, «Қалай 100-ге дейін өмір сүруге болады?» деген кітапша қайда
кеткен?


– Отқа жағып жібердім.


– Неге?


– Оны өткенде сенің шешең «оқуға бере тұр» деп еді…


Бір еркек үйіне жаңа теледидар сатып алып келеді. Оның қорабына зер
салып қараған әйелі:


– Мынаның сыртында рюмканың суреті бар екен. Ол нені білдіреді?


– Ол – «жуу керек» деген сөз.
Екі еркектің әңгімесінен:


– Кеше саған әйелің не үшін ашуланды?


– Кітапхана үшін.


– Кітап оқып жүрген сендей еркектен айналып кетейін! Қайта қуанбай ма?


– Бірақ мен онда кітапханашы қызбен ұсталып қалдым емес пе?
Ғарышкерге батырлықты... сонша күн арақ
ішпегені және әйелдермен жүрмегені үшін береді.
Ерлі-зайыптылардың әңгімесінен:


– Жаным, саған су жаңа көлік әперейін бе?


– Жоқ. Керек емес.


– Үлбіреген жаңа тон кигің келмей ме?


– Қажеті жоқ.


– Әлде Дубайға демалысқа барайық па?


–Айттым ғой керек емес деп.


– Сонда саған не керек?


– Ажырассақ, дұрыс болар еді.


– Басқа бірдеңе айтшы, ажырасу маған қымбатқа түседі.
– Әйеліңмен татуластың ба?


– Оның несін сұрайсың?


– Кеше екеуің аулаларыңда бірге отын кесіп жатыр едіңдер ғой.


– Жиһаз бөлісіп жатқан едік…
Таңғы мезгіл. Әйелі асүйде жұмыртқа пісіріп
жатыр. Қасында күйеуі:– Байқа, байқа! Күйдіріп алма. Кішкене тағы май
құйсаңшы. Өй, сонша жұмыртқаны кім жейді? Тұзын көрші, ащы болып
кетпесін. Газдың астын бассаңшы, май шашырап жатыр ғой. Е, міне!
Байқашы, асты жабысып қалмасын. Болсаңшы! Он сағат пісіресің бе?! Қашан
дайын болады?


Бұған шыдамаған әйелі:


– Саған не болды сонша? Қарапайым жұмыртқаны да пісіре алмай тұр дейсің
бе мені?


– Көрдің бе, мен футбол көріп отырғанда немесе көлік жүргізіп келе
жатқанда сен де тура осылай мазамды аласың. Қалай екен, а?
Күйеуі жолсапардан келсе, үйінде бір еркек
ұйқыны сойып жатыр екен. Ашуланған ол әйеліне:


– Мынауың кім тағы?


– Кім болушы еді? Маған тонды, саған көлікті кім сатып алып берді?
Дубайға жолдама беріп, саяжайымызды жөндеп берген кім? Жұмысымыз бар,
Құдайға шүкір, балалар да тоқ. Осының бәрі кімнің арқасы деп ойлайсың?


– Онда, тым болмаса, үстіне көрпе жауып қоймайсың ба, жаураған шығар
байғұс…


Бір күні Арман армандаған қызына үйленіпті. Қызы әдемі, көрікті,
кәлбетті жан екен. Достары қызығып, өздеріне жұғыстырып, біздіңде әйел
осындай болсын-депті. Арман сенің арманың орындалып ендігі арманың
қалмаған шығар?-деп сұраса.


-Ендігі арманым әйелім ақылды, әрі тамақ жасап үйренсе ғой-депті.

Танертен турып жаткан кемпир озинин
киiмсiз,жаланаш турган келинин кореди. Нагып турсын деп сураса,бул менин
куиеуиме арнап тиккен махаббат коилегим депти. Кешке уйiне келген шалы
жаланаш турган кемпирине бул не деп сураса, кемпири: бул менин саган
арнап тиккен махаббат коилегим депти.Сонда шалы ай,кемпир,коилегин адеми
екен,тек оны утiктеудi умытып кетипсин деген екен.
Есімін білгеніңмен, оның телефон нөмірінде ойы
жазылмайды.


* * *


Жігіт қортық қыздарға ғана бас иеді.





* * *


Еркектің жалғыздығы - ас бөлменің ластығы.





* * *


Әйеліңмен 7 наурызда ұрысып қалсаң, кө-ө-ө-өп ақшаны үнемдейсің.





* * *


Сен звондағанда ешкім жауап бермесе, үйдегілер жоқ екен деме, әлдебіреу
трубканы көтермей тұр деп ойла.





* * *


Көршім үйленген қызды басқа жігіттер мақтап жүр.





* * *


Ішімдік ішкиімді де жыртқызады.





* * *


Еңкейе берсең, иіліп қаласың.





* * *


Қызды жақсы көрсең де, қызылды жақсы көрме. Себебі көшенің арғы бетіне
өтеріңде, өмірдің арғы бетіне өткізіп жіберуі мүмкін.





* * *


Еденді ауыстырғың келмесе, үйдің төбесін жап.





* * *


Арақ ішудің екі тиімді сәті: қияр бар кезде және жоқ кезде.





* * *





Кейде адамның өмірін бір үтір (,) де шешеді. Мысалы: Атуға болмайды,
босатуға! Атуға, болмайды босатуға!





* * *


Біздің көшеге де Камаз анашамен аударылар.





* * *


Мас еркектің аузында сау әйелдің ойындағысы тұрады.





* * *


Қызды қанша тойдырсаң да, ішкізбесең болмайды.





* * *


Түсіңде байып жүрсең, оянбай-ақ қой.





* * *


Дүниеде ең тез және оңай болатын нәрсе - әйел болу.

Бүгінде маймылдан жаралған адамдардың көлігі
бар, топырақтан жаралған адамдардың түгі де жоқ.


* * *


Кешегі қаралы өмірің мен ертеңгі аппақ арманыңды араластырсаң, бүгінгі
өмірің алабажақ боп шығады.


* * *


Жолың болмаса, қапаланба, үйрене бер, ендігі жолың болмағанға жаттығып
қаласың.


* * *


«Ұтыссыз» лотереядан ұтыссыз кетесің.


* * *


Қыздарға ұсыныс: - Жігіттерді өздері шыққан жерге тығып жіберіңдер.


* * *


Тұрғанға тырмысатын, жатқанға жабысатын - еркек, тұрғанға табынатын,
жатқанды жақтырмайтын - әйел.


* * *


Қиналмай өлгің келсе, «дәрігерге» бар.


* * *


Әркімнің ой-қабілеті айлығының мөлшеріндей.


* * *


Жұмысы үшін жаны ауыратындарды ауруханадан ізде.


* * *


Аяқ - қосылуынан ажырасуы көп мүше.


* * *


Аяқ - еркектерге жүруге, әйелдерге жүгіруге арналған.


* * *


Оқталған мылтықтың тесігіне қарама.


* * *


Қызметкер болсам да, «қызметіңізге» дайынмын.


* * *


Мен қыздардың ерні соңғы миллиметріне дейін жабылғанын жақсы көрем.


* * *


«Аузы қисық болса да, байдың ұлына ти».

Бірде бір шал үйінде ерігіп отырып кемпіріне -
әй, кемпір, баяғы жас кезімізді еске түсірейік. Мен жігіт болайын, сен
қыз бол, кешке баяғы талдың түбінен кездесейік, келесің ғой дейді.
Кемпірі жарайды деген соң, шал баяғы жас күндерінде түбінде кездесетін
талдың қасына барып тұрған ғой. Содан әрі күтеді, бері күтеді, сағат
кешкі 9 болған, кемпір жоқ, 10 болған, кемпір жоқ, 11 болған, кемпір
жоқ. Сағат 12-лерде шал үйіне ашулы келіп кемпіріне - қайда жүрсің,
келемін дегенің қайда, қанша күттім мен сені?! деп айқайды салған ғой.
Кемпір дым саспай, мамам жібермей қалды деп майысып отыр дейді.

8-март күні алыс қалада тұратын
немересі телефонда апасына:


_ апа, аналардың мерекесімен құттықтаймын!!!_ десе,апасы:


_қайсылардың? _ деген екен.

Уш талапкер тарих панінен емтихан тапсырып
отыр. Біріншісі огіз беріп койган, екіншісі кой берген, ушіншісінін
ештемесі жок.


Біріншісіне:


- Алгашкы атом бомбасы кай елде жарылды?


-Жапонияда


-Бес!


Екіншісіне:


- Алгашкы атом бомбасы кай елде жарылды?


-Жапонияда


- Кай жылы?


-1945 жылы


-Бес!


Ушіншісіне:


...


- Кай калада?


-Хиросимо


- Олгені канша?


-Екі жуз токсан торт мын


-Олгендердін атын атап шык
Студент аудиториядан шығып келе жатыр, достары


қобалжып:


-Калай енді, тапсырдың ба?


-Иә, тапсырдым.


-Не туралы сурады?


-Кім білсін оны ағылшынша сұрады ғой.
Екi студент ангiмелесiп


отыр.


- Тусiмде сенен карыз акша


алыппын, - дейдi бiрi.


- Оны ендi кашан кайтара-


сын?


- Тагы бiр тус коргенде


кайтарайын.
-Менің жігітім маған кеше көп балмұздақ
әперді гой


-Қаншау әперді соншама???


-25


-Мәссаған, тамағын ауырып қалған шығар


-Саған ше?


-Біреу


-Ой сен бір балмұздаққа тойдың ба?


-Иә, мен нанмен жедім 

Астанада аузын ашып, Павлодарда Парижден қашып,
Көкшетауда кекіріп, Семейде секіріп, Жезқазғанда жырпылдап, Таразда
тырқылдап, Жамбылда жылап, қарағандыда құлап, Оралда ойнап, Қызылордада
қой бағып, Шымкентте шошандауын қоймай, Алматыда алмаға тоймай,
Петропаблда пешком жүріп, Өскеменде өтірік күліп, Ақтөбенің ауасын
жұтып, Атрауда лотерия ұтып, Талдықорғанда тойып ішіп, Ақтауда теңізге
түсіп - маз болып жүрген студенттерге жалынды сәлем!
студенттердің бір біріне қалжыңдап жазған
сообщениелерінен:жігіті жүріп жүрген қызына жазғаны.


Мен сені сүйем, сенсіз өмірдің керегі жоқ, күні түні сені ойлаймын,
бірақ білемін сені жақсы көретіндер көп, бірақ ешқайсысы сені мендей
сүйе алмайды, қайда қарасамда сені көрем, мен сені өмір бойы сүйіп өтем,
сен үшін өмірімді берем жаным, жалғызым, махаббатым - ҚАЗАҚСТАН МЕН
СЕНІ МӘҢГІ СҮЙЕМ, - ДЕП АЯҚТАПТЫ.

Ғасыр көлеңкесі




Ғасыр – насыр


қылбұраулы нарығына шырмалып,


әзәзілдің заһарына қолдарын қос тұр малып.


Менің өлмей қалған тәнім өз осінен жоғалып,


сорлы менің далам құсап,


жатыр, күнде тоналып.


Соқыр көзім...


Ақиқатқа ашылмайтын қабағы,


Қара бұлт боп көкірегімді жабады.


Мен күн сайын...


Ал қара көк аспанымды зымыранмен атамын.


Ал, аспан ол –


Һақ Тәңірдің жанары!


Ғарыш.


Жарыс.


Қарыс күнәмізді шайып тұр,


Көк тәңірдің жауын-жасы...


Ауырмасын, ей, Ғасырым бұл басымды айықтыр!


Шөлмек-күнім таусылады,


таусылған күн дәм-тұзым,


жүрегімді маһшардан ап,


Аллам Жерге гүл ғып қайта егеді!


Сол гүл менің Жалғызым!


Бірақ, мынау Ғасыр – насыр!


Ертең тасыр табанымен Жалғызымды таптайды.


Жат қоғамда,


жат адамдар,


жат қайғы!


Сосын Жерде адам емес, көлеңкелер қаптайды!


Шерді құшқан пендесі,


Жерді құшқан кеудесі көлеңкелер тобық аспай жүреді.


Арс-арс еткен ит-тағдыр бізді жаншып күледі,


Һәм үреді...


Әлем тасып, арнасынан, бар күнәсі деміккен,


Барлық мұхит көтерілді, неліктен,


Біз Тәңірді сан жылаттық!


Есір ғалам еріккен!


Келеді Ақыр!


Жүрер дейсің енді қанша күн шығып...


Сонда біздер өлеміз рас,


ғапыл Қабыл,


Әбілдердің көз жасына тұншығып.


...Ал, бүгінгі күнім осы көкірегі көр қазған,


Қайғым отыр, келімсектер құсап бірден төрге озған!


Мен күн сайын аспан жаққа кешірімхат жөнелтем.


Сосын, тағы қойынымда күнә құшар көп еркем...


Ия, біздің тағдыр осы – өмірім мен өлең тең.


Қарашы енді...


Қара шерлі, саған өлең оқыған...


Мен емеспін!


Менің тірі көлеңкем...





31.01.10ж.


Қарағанды шаһары


Ия мен жоқ

«Иә» мен «жоқтың» арасында жауабың,


Мен еститін сол үнсіздік баяғы...


Ал, мен сенің көздеріңе табынып,


Жайнамаз қып, жүрегімді жаямын.





«Иә» - деп айтсаң, таралады бойға ыстық,


Ал, «жоқ» - десең, мен жаһанға симаспын.


Бізді қазір бір нүктеде ұстап тұр,


«Жоқ» пен «кеттің» арасында қимастық.





Кірпігіңнің әр қимылы астарлы,


Кейде ұшып кететіндей құс болып,


Сол кірпіктен тұтанады бір күні,


«Иә» мен «келдің» арасында құштарлық!


Махаббат періштесі

Менің сұрғылт ойларымның ішінде,


Жылап отыр жараланған періште.


Күйдірейген еркек сайтан түсімде,


Айтқанымды дауыстайды терістеп.





Бір хабарды жеткізуге келгендей,


Жылап отыр, о неліктен, аппақ рух?


Жаһандағы жалғыз досым өлген бе,


Қайдан келді, қалқып ұшып батпырауық?





Рухы келді мүлде басқа аспаннан,


Әлденеден қалтырайды жер бүгін.


Сорлы Ібіліс, бұ дүниеге тасталған,


Орындатпақ болғаны ма жарлығын?





Мүмкін біреу көрді ме екен Құдайды,


Содан бері ол бейшара мазасыз?


Ол бейбақтан ұрпақ енді тумайды.


Бірақ мәңгі өмір сүрер қазасыз?





...Әлде, биыл көктем келмей қояр ма,


Қыстан кейін қайта айналып келер күз?


Әлде, біреу лашығында оянған,


Қалған шығар жалғыз өзі, әлемсіз?





Ей, періште! Ақ қанатты жолдасым,


Жылымашы, жыламашы, білемін...


Бір сезімді жоқтап келген шығарсың,


Ал, мен саған сұрақ қоя беремін...





Сезімі жоқ құлазып тұр жүрегім,


ЕҺ, періштем, махаббат қой - тілегің...


Жалғандығымен өмір құнды...

Дмитрий Мережковскийден








Жалғандығымен өмір құнды,


Күрес те емес, қайғы да емес.


Тек шерлі ғұмыр, көңіл мұңды,


Қорқынышқа - ойдан елес.





Маған қазір өмір тұрғандай,


Бір нүктеде. Жүрек тоқтап.


Түсімде жүрсем жын ұрғандай,


Өңімде жүрем шумақтап.





О дүниеде Тәңірім лаулай,


Осындай жаза қолданса.


Онда өмір өлімнен аумай,


Біткені дұрыс қалғанша.





Шайқалып тұрам қара таудай,


Тұманды көкке қамалып,


Өлімнен тұрса өмір аумай,


Ажал да болмас жаңалық.


Пенде мұңы

Періште перзент едім ғарыштағы,


Рухыма Тәңір тәнді бағыштады.


Жаратқанды сағынып жылап жаттым,


Жалғанменен еріксіз табысқалы.





Елігіп жұлдыздарға жолымдағы,


Бағымды жоғалттым ба қолымдағы.


Білмеген өлім сырын бала жүрек,


Шошыды құлпытастан қорымдағы.





Аллаға адал қайту антым еді,


Шаршатты тіршіліктің шарты мені.


Сенделіп екі дүние арасында,


Жаныма ауыр тиді Тән тілегі.





Рухым ұшса ортасы шеңберленген,


Еркіндіктен ес ауып, емделер ме ем...


Не сұраймын,


Не күтем,


Нені білем,


Мен сияқты бейүміт пенделерден?





Қым-қуыт күндер өтер дөңгеленген,


Кім туып, кімдер өтпес, шерленбеген.


Барар жерің беймәлім,


Бейтарапта,


Бейжауапты күтпеші сен де менен...

Болашаққа

Білемін,


Керемет бір күн келеді!


Жайнайды жасыл бағым, гүлденеді.


Білмеймін, оны маған кім береді,


Кім босатар жүректі түрмедегі?


Түрмедегі жүректі кім көреді?!





Білмеймін, бір керемет күн туады!


Жан жағым жанаттайын құлпырады.


Кім ашады жүректі құлыптаулы?


Шықпақ болып шындыққа ұмтылады,


Құлпыдағы жүрегім бұлқынады.





Көрермін, керемет бір күн кешемін!


Болашағым, сенімен бірге өсемін.


Мен сенің үніңменен үндесемін,


Мен сенің тіліңменен тілдесемін.


Сауық құрам бойында бір көшенің.





Болашағым, сен тұрсаң, мен өлмеспін!


Ақиқаттың алдында бөгелмес кім?!


Сен есен бол!


Мен, мүмкін, еленбеспін.


Сол ақиқат: мен сенсіз көгермеспін!!!


Көреміз

Тірі жүрсек, біз көреміз талайды,


Жаңа жылды, жаңа күнді, жаңа айды.


Ұзағырақ өмір болса, жарайды,


Түн де келер, таң да атар арайлы.





Біз көреміз керемет бір шақтарды,


Мың қуарып, мың гүлденген бақтарды.


Ақыр түбі ақылдылар үйретер,


Арамтамақ, азғын, ақымақтарды.





Айла өліп, сезім менен сана шат,


Жауыздық та жатпас, сірә, жара сап,


Адамзатты мәңгі бақи әлдилер,


Ақыр түбі ақыл менен парасат!





Ақиқаттың жаңа жылы туғанда,


Ада болар арамзалар, қулар да.


Жаннат болып жатыр менің жан өлкем,


Жаманшылық жолай қоймас бұл маңға.





Жаннат болып жатыр менің жан өлкем!


Аққу болып жүрер менің ақ еркем. ...


...Қыр басынан қызыл жаулық желпірмін


Таңмен тұрып, күнмен шығып таңертең..



Өткінші жаңбыр өрекпіп барып өткенде...

Өткінші жаңбыр өрекпіп барып өткенде,


Үздікте-создық тырнаның үні жеткенде,


Киіз үйлерге қараймын дағы бөктерде,


Ырза боламын осы бір ырғын көктемге.





Тау бастарына тамаша бұлттар шөккенде,


Ұшырып бұлтты ескек жел алып кеткенде.


Қараймын дағы мұрты өсіп қалған көктерге,


Ырза боламын ырыс әкелер көктемге.





Лайсаң болсын, оқыстан кейде қар жаусын,


Абырда-сабыр шаруа қайта қамдансын,


Адамдар, мейлі, алдамшы күнге таңдансын,


Сонда да, көктем, сонда да маған армансың.





Көктемнің күні көңілім менің тәрізді,


Көктемнің аты көктем ғой, досым, жаны ізгі.


Бүрін жара алмай бусанып жатқан жусаннан


Шырылдап шығып бозторғай әне ән үзді...





Апырау, мынау аңсатып жеткен көктем бе?!


Аспан да, жер де, айнала тегіс көкпеңбек.


Толассыз сағым толықсып ағып барады,


Аймалап жерді, аймалап тауды бөктерлеп.






Бір келіншек

Емханада бар еді бір келіншек,


Емделуге, асқа да бір келуші ек.


Ерлі-зайып адамдар деп қалатын,


Ертелі-кеш екеуміз бірге жүрсек.





Көлеңкесіз көңілді жатқа бұрмай,


Сөйлестік асып-тасып ақтарылмай.


Әсерлі қарапайым әңгімеміз,


Жазысқан ғашықтардың хаттарындай.





Сырластық адам жайлы, заман жайлы,


Өмір жайлы, жақсы мен жаман жайлы,


Жасырамыз біріміз бірімізден


Әңгімеміз әріге бара алмайды!





...Иесі келіп бір күні алып кетті


Байқаймын, бір келіншек налып кетті


Сауығып қалғандай ем саясында,


Сыр кетті, сырмен бірге жарық кетті.





Айықтыра қоймады бекер үміт,


Жазылатын жайым жоқ жеке жүріп.


Төрт бүктеліп төсекте жатып қалдым,


Қаным менің қайтадан көтеріліп.






анданба, жаным, танданба

Орманға, тоғай, талдарға,


Оңаша жалғыз барғанда,


Серігін іздеп жалғаннан


Сүңқылдаса сүр көкек


Отырып ескі тамдарда,


Танданба оған танданба!





Оңаша сонау тауларға


Оңаша өзің барғанда,


Құлақ сап көрші бар маңға.


Сыбызғы тартып сұр бүғы,


Маралын іздеп зарлауда,


Оған да, жаным, танданба!





Сорғалап сонау заңғардан,


Шаңқылдап қыран самғауда,


Серігін іздеп жалғаннан,


Оған да, жаным, танданба!





Үмітіңді артып арманға,


Адасып достан қалғанда,


Өзің де, жаным, жалғызсың,


Өзіңе дағы таңданба!





Өкінбе жалғыз жүрмін деп,


Несіне өмір сүрдім деп.


Бәрінің де аты - жалғыздық,


Келеді бәрі бір-бірлеп,


Кетеді бәрі бір-бірлеп.





ҚЫЗДАРҒА

Қыздарды көрсем, бір түрлі


Өзімнен өзім мұңданам.


Тыям да бейқам күлкімді,


Өзімнен өзім сыр бағам.





Қымбат-ау қыздың ар-мұңы,


Қиын-ау, қиын, тым қиын.


Не болар екен тағдыры?!


Үйіріліп соқса бір құйын.





Тоймайды көзім жүз көрсем,


Жайқалған менің гүлдерім!


Тоң тұрып жерге, күз келсе,


Не болар екен күндерің?!





Түрткілеп күдік жанымды,


Кетеді жүрек тыз етіп...


Әзірге жасыл бағымды,


Отырмын, міне, күзетіп.


ЖАЛАҢ АЯҚ ҚЫЗ

Төпеп түрған нөсерге қарамай-ақ,


Бір қыз кетіп барады жалаң аяқ.


Жалтыраған әдемі топылиын,


Кім біледі, жауыннан барады аяп.





Ойнақтаған далада қара көзім,


Еске түсіп кетті ме бала кезің?


Елең қылмай ешкімді барады өзі,


Жалаң аяқ жүргендей дала кезіп,





Еркін ұстап елігім барады өзін.


(Шыт көйлегі жабысқан кеудесіне)


Қарамасқа, қоймайды көрмесіңе.


Не келді екен сайтанның зердесіне?!





Жалаң аяқ сиқырға қарап тұрып,


Жалаң аяқ жастығым келді есіме!


Қара да тұр, қайтесің, қара да түр,


Бұлаң еткен бұл сурет қалады ақыр.





Жалаң аяқ...


Балтыры жалт-жұлт етіп,


Ғайып болып жастығым бара жатыр.


Киіктер, мұнда жүрмеңдер,

Киіктер, мұнда жүрмеңдер,


Бас бағып отыр сұр мерген.


Боласың ғайып, байғұстар,


Қоштасып сайран күндермен.


Тастада отыр сұр мерген,


Кетіңдер аулақ бұл жерден!





Сұр мерген отыр бас бағып,


Қаныңды сенің шашқалы.


Қаласың жерді жастанып,


Кетіңдер үркіп, қаш бәрің!


Осы бір маңды тастағын.





Қаруын кезеп мергендер,


Қандарын талай көмеген жер,


Киіктер талай өлген жер,


Кетіңдер аулақ, келмеңдер!





Жеріме жерік болғандар,


Киіктерімді қорғандар!


Құстарымды да атпаңдар,


Құрақтарымды ормаңдар!




Көнеміз де...

Қайтер едің өмірге келмегенде,


Көнесің де...


Қайтесің көнбегенде?


Көресің де...


Қайтесің көрмегенде?


Көлден тамшы бұйырмас шөлдегенде.





Қадірлі дос,


Халіңді ұғып тұрмын.


Күйзелттің ғой, бәрін де ұмыттырдың,


Нақ айыпты жандайын алдыңда мен


Не дерімді біле алмай, құрып тұрмын.





Не де болса, тәуекел - тең көрейік,


Әкел бері қайғыңды - тең бөлейік!


Бірімізге біріміз дем берейік,


Бір арбаның астында дөңгелейік.





Қақ бөлесің қайғыңды,


Келісеміз.


Алауын да, уын да тең ішеміз.


Кезбе бақыт кездесіп қалса бізге,


Тепе-тең ғып екіге бөлісеміз!





"Өлі балық жолығар өлмегенге!"


Өлмегенге не жетсін, өлмегенге!


Өмір деген осылай, жаным менің,


Қайтер едік өмірге келмегенде?!


Көнеміз де...


Қайтеміз көнбегенде???




Қазақ Жері

Пай! Пай! Пай! Киелі неткен жер!


Батырлар дүрілдеп өткен жер,


Тұлпарлар дүбірлеп төккен тер,


Ғашықтар бір-бірін өпкен жер,


Сарылып сал-сері кеткен жер.


Бас иіп, иіскеп топырағын,


Тағзым жасамай өтпеңдер!





Мына өлке, мына аймақ, бұл маңда


Құлшылық етемін тұрғанға,


Құлшылық етемін құмдарға,


Тағзым жасаймын қырларға!


Шүкірлік етемін қашан да


Осы бір Отанда тұрғанға!





Жазы бар жалынмен жандырған,


Қысы бар аязға қардырған.


Көктемі - балауса, балдырған,


Ал күзі - алып бір ақ қырман,


Ақ дәннен ақ нөсер жаудырған,


Күрең нан жаңа алған тандырдан.


Көлденең көлбеген көкжиек


Қыранның қанатын талдырған.





25-желтоқсан, 1974-ж.



Нені көрдім

Не көрмедім демеймін,


Нені көрдім?


Маған, өмір,


Көрсін деп нені бердің?


Ештеңе де көргем жоқ,


Көрмей, білмей,


Жөніме өлгім келеді, жөніме өлгім.





Көргемін жоқ қуаныш, қайғыны да,


Қуануға мұрса жоқ, қайғыруға.


Жоқшылық та жат маған, байлығың да,


Қонысым бар қос жолдың айрығында.





Махаббатты білмеймін, сүюді де,


Сүймей өмір өткерген күйім міне.


Жүрегіме біреулер ғашық болып,


Иілді ме, білмеймін, күйінді ме?





Жақсылығын біреудің, қорлығын да


Көргемін жоқ, білмеймін барлығын да.


Қуанышым белгісіз, зар-мұңым да,


Таң нұры да белгісіз, тағдырым да.





Не көрмедім демеймін,


Не көрдім мен?


Көрермін деп бәрін де келер күннен,


Айрығына қос жолдың қосым тіктім,


Қос өркешті түйемді шөгердім мен.





Муқағали Мақатаев



Сен менің...

Сен мына-жанарымның ішіндесің,


Жанардың білесің ғой кішірмесін.


Ішіне жанарыңның сақта мені,


Біреулер көлеңкесін түсірмесін.





Сен менің-мына тылсым кеудемдесің,


Білесің,кеудеме ешкім тең келмесін.


Кеудеңе зынданыңа салып сақта


Біреулер көкпар қылып өңгермесін!





Сен мына тілімдесің,үнімдесің,


Білесің ғой тілімнің бүлінбесін.


Сен мені үніңе қос,тіліңе тұт


Үнім өшіп, үшкір тіл тілінбесін!





Сен мына-менің алып басымдасың,


Білесің ешкім де оны басынбасын,


Сен мені өз басыңмен бірге қорға


Біреулер зұлымдығын асырмасын!





Сен менің миымдасың!


Білесің,миым жатқа бұйырмасын.


Миыңның бір жеріне жасыр мені,


Қиылсын өмір солай...Қиылғасын!

Сүй

Сүйгісі келе берер сүйген ерін,


Сүй, жаным!


Сүйкімді бір күйге енемін.


Жүрегіміз жақыннан бірге соқсын


Ағытшы бешпентіңнің түймелерін?





Сүй, жаным!


Сүйе бергін, кім біледі...


Бір кезде еске аларсың түнді, мені.


...Жалт етіп өте шыққан баяғыда,


Жастықтың талықсыған бір түні еді.

ақыт

Бақыт деген сенің бала күндерің


Бақытсыз-ақ бақытты боп жүргенің.


Бақытын да басқасын да білмеуің


Бақытсыз-ақ ойнағаның күлгенің.





Бақыт жайлы менің мынау білгенім


Бақыт деген бірде шаттық бірде мұң.


Бақытты сол-тәрік етіп түндерін


Бақыт іздеп азаптанса кімде кім.





Бақыт деген әркімдерде бір арман


Сол арманның шыққан жері құмардан.


Ал сен үшін бақыт деген дәл қазір


Бақыт жайлы жазалмаған шығармаң.





Бақыт іздеп мал бақ, мейлің, тас қала


Бірақ балам, мынаны естен тастама!


Бақыттысың бақыт іздеп сорласаң


Бақытты боп сорлап жүрсең масқара!





Бақытың мен, бақытым деп біл мені


Мені білсең бақытыңды білгенің.


Ал мен үшін ең бақытты күндерім


Балам саған бақыт іздеп жүргенім.

О, махаббат!

О, махаббат сен әлі тірі ме едің?


Көзімнен ғайып болған күнім едің


Гүлім едің,


Елтіген түнім едің


О, махаббат сен әлі тірі ме едің?!


Мен сені ұмытқанмын


Жылытқаның есте жоқ, суытқаның,


Суып қаным,


Жинағам құрып хәлім


Құлаған отауымның уықтарын


Содан бері мен сені ұмытқанмын.


О, махаббат, сен әлі тірі ме едің?


Тірі болсаң, мен де енді тірілемін


Ақ періште алдына жүгінемін


Қолдай гөр ғашықтардың пірі мені...



Мастың монологы

Ақымаққа болмайды ақыл айтып,


Алдап кетер көзіңді бақырайтып.


Ағажан, маған несін әуре болдың


Бір ауыз сөзіңізге татымайтын.





Басуға күш жоқ менде мас желікті,


Ақыл бермей, тәңірім бас беріпті.


Бір түйір ақыл қонбай кетіп барам,


Мінеки, қырық бірге жас келіпті.





Жоламай құрбыларым сырласуға,


ВІнілер ажуалап құрдасымдай,


Әлі де қылтың-сылтың жүр басылмай,


Базарда беті ашылған ұрғашыдай.





Мендегі көрік бөтен, желік бөтен,


Ит құйрығын бұлғаса, еріп кетем.


Кім білсін, апам мені көтергенде


Есектің миына жерік пе екен?





Ағажан, сөзіңізге татымайтын


Ақымаққа қайтесіз ақыл айтып?


Тартты, әне, ол мүйістегі шайханаға,


Баса киәп кепкісін жапырайтып.

Дін

Сатқан емен


Сатпаймын дінімді мен,


Өлмейтұғын өшпейтін күнім білем.


Аллаһ есімі-жүрегім жұдырықтай,


Жүрегімнің соққанын біліп жүрем.





Аллаһ-ақиқат. Аллаһқа сеніп өтем,


Адалдық пен ақиқат серік екен.


Адаспаймын, Аллама сеніп өтем,


Арамдыққа баспаймын жолы бөтен!





Я, Аллаһ! Жаратушым! Қорғаушым!


Өзің өмір, өзің қуат. Қорғансың.


Іші өртенсін, дұшпандарым долдансын.


Достарым кеп демесін бір, қолға алсын.





Я, Аллам! Адамдарды қас қылма,


Сорлы қылма көк аспанның астында.


Я, Аллам! Жауыздықтансақтай гөр,


Жамандыққа, жауыздыққа бастырма!





Я, Аллам Жаратушы жалғыз ием,


Медет бер, жапандағы жалғыз үй ем.


Хал сұрар, жәй түсінер бір пенде жоқ,


Жүрек-жүн, ойым-опат, жанды жүйем.





Қаймағы бұзылмаған қайран дінім,


Қаймағың быт-шыт болды қайдан бүгін?!


Құбылаға бет алып қол қусырып,


Сәждеге бас қоятын қайда күнім?





Бәрі рас айтқанымның ақ Алламның,


Күн менен топырақтан жаралғанмын.


Құдайдың құлымын мен мұсылманмын.


Денемде түйірі жоқ арам қанның


Ақиқатын аңсаймын ақ арманның.





Дін- ғылымның анасы


Дін-ғылымның әкесі.


Ғылым- діннің баласы


Дін-ғылымның көкесі!!!

Адасқанда

- Әлі жүріп келеміз бе, ей?


– Келеміз.


- Өстіп жүріп өлеміз бе, ей?


- Өлеміз...


Құзар тауда біз адасып келеміз,


Бір жылынып, бір суынып денеміз.





Бақыт-бағдар - барлығы да белгісіз,


Қап-қара түн, өзіңді өзің көргісіз.


Ат аяғын шалыс басса болғаны,


Құздан құлап, даяр жатқан көрді сүз.





Аспан мен тау қара кебін жамылып,


Үрей ұшты, құбыжықтар жабылып.


Біз келеміз, аңырып та жабығып,


Өлі, тірі аруақтарға табынып.


Аттарда да дәрмен қалмай барады,


Бір биіктен бір биікке сабылып.





Шүмектеп тұр жаздың тентек нөсері,


Жасын ойнап, жалт етеді, өшеді.


Кемсітсе де кеселі мен өсегі,


Қамсыз жүрген қайран күндер кешегі..,





- Біздер әлі тіріміз бе, ей?


- Тіріміз.


Жөнсіз, босқа қырта бермей, жүріңіз!


- Мені ұнатпай келесің-ау, бастаушым,


Түсінбеймін, не болады күніміз?!


- Не болушы ед, қорқатұғын несі бар?


Өле кетсек, өлгендердің біріміз.


Қорықпаңыз, біз әзірге тіріміз!


Бақыт іздеп

Аспан астын, жер үстін шиырлаған,


Бақыт жүр біреулерге бұйырмаған.


Білемін, бақыт табу қиын маған,


Несіне бақыт іздеп кұйын болам!





Ырыстың дастарқаны жиылмаған,


Бірақ ол біреулерге бұйырмаған.


Білемін, бақыт табу қиын маған,


Әйткенмен, бақыттан да қиын бағам!





Аспаннан бақыт жауса тиылмаған,


Бәрібір біреулерге бұйырмаған,


Өмірдің өзі берген сыйымды алам,


Бақыт-ау! Сенің құның тиын маған!





Қайтемін бақытты мен бұйырмаған,


Өзімнің ырысым бар құйылмаған.


Мен мынау өмірімнің күйін бағам,


Бақыттан басқалары үйір маған.,..





Аспан асты, жер үстін мекендеген,


Біреулер бақыт іздеп тепеңдеген.


Бақыт іздеп жүріппін бекерге мен,


Қарызымды арқалап өтелмеген,


Ой болсашы бір күні кетем деген.



Алғашқы махаббатқа хат

Бір үмітке бір үмітті жалғадым,


Көп-ақ екен бергенімнен алғаным.


Заңғар көкке самғағаным не керек,


Саған ұшып бармаған соң, арманым.





Әнмен айтып балаңдығын, пәктігін,


Көктем де өтті зорға басып аптығын.


Күнде баққа қыдырғаным не керек,


Сен қасымда болмаған соң, шаттығым.


..Махаббат па?

...Махаббат па?


Махаббат болған еді.


Таудың мен еркін жүрген тағысы едім,


Тапты да,түсірдіғой торға мені.





Махаббат па?


Махаббат болған менде.


Жиі барғам аққулар қонған көлге,


Ал кәзір тоңған жүрек,солған кеуде.





Ғашықтық па?


Ғашық та бола білгем.


Бір-ақ жанға ғашықпын бала күннен,


Жанымменен сүйемін,жанарыммен.





Сағыныш па?


Қалай оны тауыса аламын.


Сағынғанмын,шөлдегем,


Ақыры шаршағаным,шаршағаным.





Сүйгенім бе?


Сүйгенім өмірде емес


Ұйықтасам,түнде түсім,көңілде елес,


Өлгенше кетер емес көңілден еш...

Сен мына - менің тылсым кеудемдесің

Сен мына - жанарымның ішіндесің,


Жанардың білесің ғой кішірмесін.


Ішіне жанарыңның сақта мені,


Біреулер көлеңкесін түсірмесін.





Сен мына - менің тылсым кеудемдесің,


Білесің, кеудеме ешкім тең келмесін.


Кеудеңе зынданыңа салып сақта


Біреулер көкпар қылып өңгермесін!





Сен мына тілімдесің, үнімдесің,


Білесің ғой тілімнің бүлінбесін.


Сен мені үніңе қос, тіліңе тұт


Үнім өшіп, үшкір тіл тілінбесін!





Сен мына - менің алып басымдасың,


Білесің ешкім де оны басынбасын,


Сен мені өз басыңмен бірге қорға


Біреулер зұлымдығын асырмасын!





Сен менің миымдасың!


Білесің, миым жатқа бұйырмасын.


Миыңның бір жеріне жасыр мені,


Қиылсын өмір солай...Қиылғасын!

Екі сезім

Жайлы бір түнде жас ана


Бөбегін баяу тербейді.


Аналық мейрім толғана


Жүрегін шаттық кернейді.





Ананың ойы, тілегі,


Келмесе де әлі еске.


Сезгендей сергек жүрегі


Бесікте жатыр нәресте.





Кіршіксіз сәби жатса тек


Жұп-жұқа беті үлбіреп.


Бақытты менің жаным деп


Иіскеп те ана үлгеред.





Таң атып, баяу өтті түн,


Оянды ана бөбегі.


Қарызым деп ақ сүтін


Асыға тез тез емеді.





Сүйген ерін

Сүйгісі келе берер сүйген ерін,


Сүй,жаным!


Сүйкімді бір күйге енемін.


Жүрегіміз жақыннан бірге соқсын,


Ағытшы бешпетіңнің түймелерін?





Сүй жаным!


Сүйе бергін,кім біледі...


Бір кезде еске аларсың түнді,мені.


...Жалт етіп өте шыққан байағыда,


Жастықтың талықсыған күні еді.





Ұялып,барады өтіп бұлақ-бала,


Бұйығып,үн қатпайды жылап қана.


Баланың маңдайынан сипалаған,


Дірілдеп айдан тамған шуақ қана.





Тау-аталар түкситіп қабақтарын,


-Ар аттадың,-дегендей,-қарақтарым...


Сүйген жүрек қалады есеңгіреп,


Есеңгіреп,білмеппіз таң атқанын.





Сүйген ерін сүйгісі келе берер,


О,жастық!Махаббат тап,көгере бер!


Сүйгенім жоқ,өлгенім-дер едім мен,


Сүйдің бе деп сұраса менен егер.

МАХАББАТ пен КЕДЕЙЛІК (Р.Бернстан)

Махаббат пен кедейшілік мәңгілік,


Тұтқын етіп мені торға түсірді.


Махаббатым тұрса болды сән құрып,


Жоқшылықтың қайғы емесін түсіндім.





Тағдыр, тағдыр шынымен де қатал – ақ,


Бал сезімге бағыттаған мың жорық.


Жүр қаншама мәні кеткен махаббат,


Ауқаттылар ауласында құл болып.





Бедел, билік, байлық, арзан сый, құрмет,


Бақыт та оған орын бермес төрінен.


Өз - өздерін алдайтұғын сүйдім деп,


Қорқаулар мен надандардан жерінем.





Көрсоқырлар қоғамымен күресе,


Анау жарлы азғындыққа болды өгей.


Мырзалардан артық шыгар мың есе,


Қарапайым бақытымен сол кедей.





Тағдыр, тағы қаталдықты таныттың,


Мейірімнің несібесін беріп кем.


Бұл махаббат байлық пенен даңқтың,


Бақшасында гүлдейді екен неліктен?





БЕЙНЕТ пен БОЙЖЕТКЕН

Махаббатқа тән емес пе мұң-шаттық,


Сүйген жүрек жалғыз қалып қойса да.


Құмарлықтың құлы болып бір сәттік,


Құрбан болған сезімдерің, бейшара.





Міндет емес жанарларға жас алу,


Өмір солай өкінішті, дей тұра,


Айтшы маған арманы асқақ жас ару,


Қайда қалды... балалығың бейкүнә?





Бойдағы әсем гүл сезімді құрсаулап,


Мисыз баста бола бермек ой қаза.


Әппақ арың әр төсекте жүрсе аунап,


Түнде кешіп тіршілікті, беймаза.





Таңырқаудың керегі жоқ тап солай,


Шырқалмаса шырқалмасын мейлі әнің.


Арманыңнан тұрғызғанмен ақ сарай,


Білесің бе, барар жолың беймәлім?





Төзіміңе қойғанменен тосқауыл,


Ар-саталақ, жан-жарасын жоймақ кім?


Тағдырыңа өкпелеме тасбауыр,


Басы ауырмас, бақыты үшін бейбақтың.





Өз өмірің өзің сенбес ертегі,


Кейіпкердің...


Қалай,қайтіп кейпі оңар?


Ертегінің не болмақшы ертеңі,


Ол жағынан мен де, сен де бейхабар.





Белді бекем буып тұрып берер ме ең,


Тәнқұмардың тәбетіне тойтарыс.


Ар-ұятың, намысың бар дегенмен,


Бәлкім, бәлкім сен үшін ол бейтаныс.





...Сәтті болғай сапарыңның соңы да,


Жасырғанмен жамалыңды кейде түн.


Қала бердім... қарай-қарай жолыңа,


Өз ойымның өзім тартып бейнетін.




КӨКТЕМ

Жүрегіме жыр құйып көктен сарнап,


Мынау менің құстарым жеткен самғап.


Қара жердің қайғысын сейілтеді,


Қанатынан күміс нұр көктем саулап.





Соғады әлсіз жібектей жел жұмсарып,


Жұпар еміп жібиді бел бусанып.


Сағыныштың тамшысын көктен үзіп,


Cал көктемге жылайды жер мұң шағып.





Сабағынан сығалап сан мың бүршік,


Тал, терекке қолтаңба қалдырды шық.


Көктем мен жаз, күз бен қыс өрнек салар,


Шыр айналған дүние–ай - тағдырлы ұршық.





Күн көзінен күрең бұлт үркіп қашып...


Жер көктемге өлердей ынтық, ғашық.


...Кәрі қыстың кеткісі келмегендей,


Бір аяғын барады сылтып басып.






Ж Е Т І М

Үміттерін таптаған,


Армандарын аттаған


құл қоғамның көшесіменен,


елден тиын қармаған қолдағы кесесіменен,


жетім келеді, сорының соқпағыменен,


жүрегін – тағдыр деп аталған шоққа білеген,


сол, жетім-жанардан бір тамшы жас тамбай, тоба?!


Кек тұнған қарашық көрдім, аспандай қара!


Жас жаны жүдеп, басқанда аспанды түнек,


Ұлиды, «көшені – төрім» деп, тастанды-жүрек!


Білері... қаны... бір көк етік қазақтың қаны...


Бағы – нұр!


Тағы бір жетім тастады...


Осылай қоғамның ләззат-құлдары!


Сол жетім жүр!


Соқыр-пенденің тастаған бақырын қармап,


Жетім жүр! Әке кім..?! Шешенің жатырын қарғап!


Мүсәпір қоғамның міскіндерінің мүсіркегенін,


Өзін тек Құдайдан басқа ешкімнің түсінбегенін,


Ойлап кеп, жанына орнатып, қайғының құлпытастарын,


Жек көріп, сайраған қамқор-көкенің түлкі-дастанын,


Тыңдамай, «қаталдық» деген өмірдің бұлжымас заңын,


Нұр-Әке – найқал!


Көр-Қоғам-Шешесі – керең!


ХХІ ғасырдың көшесіменен,


Кекілде – кегі,


Жетім келеді, қан ұйыған бөгенге жанарды малып,


Тағдырдың тротуарынан балалық бақытын жоғалтып алып!


Қарғысты көзбен бажайлап, ызғырық желдің өтінде мені,


Қарашығына қан ұйып жетім келеді...


... Үміттерімізді таптап күз,


Ақиқаттардан аттап біз,


Қайда барсақ та, күтеді, көр күліп алдан...!


Жолдауын жазып, алдайды сорлы, бөлтірік-арман...


...Жаһанданған бұл қоғамнан жөргегін іздеп,


Жетім келеді,


абайсыз көз жасын өлтіріп алған...!


27.02.2010ж. Көктас
ауылы




Жапырақ–ғұмыр

Еменнің жапырағы құлап жатыр...


Сарғайған сағыныштан тәні бірден,


Жұмаққа кетпек жасыл жаны мұлдем.


Сұп-суық жерде жатып қарайды олар,


Мейірім күтетіндей әлі күннен.





Осымен бітті бәрі...


(доғарылған)


Қайыр жоқ енді аспанның анарынан.


Еменнің жапырағы құлап жатыр,


Мен оның тамшы көрем жанарынан.





Есінде барқыт–көктем,


Бал шақтары,


О, сәуір кімге нені аңсатпадың!?


Мезгілмен араз болған аш бұтақтар,


Қош айтып шошайтады саусақтарын.





Жеткенше жетесіне зілдей хабар,


Қайғысын жапырақтың білмейді олар.


Жасынның жарқылынан бебеу қағып,


Тағы да бүршік атып гүлдейді олар.





Білте өмір біткенінше сабақтатып,


Шаттықтан өзге жоқ-ау шанақта түк.


Бұтақтар, о, бұтақтар бұлғаң қағар,


Тағы да сан бұлбұлды қонақтатып.





Емендер, еңсең биік, бойың әсем,


Құлайды жапырақтар,


Мойыма сен!


Қарашада қасқайып тұрасың-ау,


Туған жерді оралтып ойыма сен...





Әйтеуір аяр күннің айбары анық,


Сарқылар сенім біткен майдаланып.


Сабағынан үзілген жапырақ–ғұмырым,


Желге ұшты,


Құлар екен қайда барып?!


Еменнің жапырағы құлап жатыр...


Өзгеше жан

Бұлақтай сыңғырлаған сөзіңде әсем,


Аспанда күнді ұрлаған көзіңде әсем.


Осы айтқан әрбір сөзім бекер емес:


-Мен үшін жаралғансың өзің десем!





Сен тіпті басқалардан өзгеше едің!


Мен үшін жұмбақ әлем өзгеше бір.


Өңім түгел түсімде ойладым ба,


Өзіңдей бір сұлудың кездесерін.





Кездестік.


Жаным ғажап күй кешемін!


Мені де кездеспесек білмес едің.


Көктемнің құшақ толы гүлдерімен,


Алдыңнан күтіп алам күнде сенің.





Махаббат тек айтылған сөз деседі!


Осыны айтқандардың өзге есебі,


Бір күні олардың да тағдырында,


Өзіңдей өзгеше жан кездеседі!




Біз ҚАЗАҚПЫЗ

Біз Қазақпыз жай ғана,


Тезек теріп, қи жаққан.


Біз Қазақпыз жауға да,


Шаңырағын силатқан.





Төрт дүниені тең көрген,


Біз Қазақпыз мал жайған.


Еңкейгенге еңкейген,


Шалқайғанға шалқайған.





Басымызға бақ қонған,


Көк бөріміз жорытқан.


Салды қытай ақ қорған,


Бабамыздан қорыққан.





Көз алартып жан-жаққа,


Ұрынбаған себепсіз.


Тиісем деп қалмақта,


Жоқ боп кеткен дерексіз.





Ақтабанда кешегі,


Кешсекте азап жолдарды.


Жібермедік есені,


Ойран еттік жоңғарды.





Ең шұрайлы қоныстан,


Айырса да шулатып.


Жеңе алмады орыстар,


Рухымызды қиратып.





Қолдан аштық азабын,


Жіберсе де жұт қылып.


Аман қалды Қазағым!


Өлмейтінін ұқтырып.





Сыпырылып түндігі,


Тәуелсіздік таңы атты!


Бүкіл әлем бұл күні,


Қарсы алады Қазақты!!!


Жоғалған қыз туралы аңыз

Маңғыстауда алты жасар бір қыз кетті жоғалып..,





Құлады ана асқары, құлады ана аспаны,


Аппақ болды қырыққа жетпей ананың,


Көмірдей қара шаштары.


Қайғырғанда көзден жастар тамады,


Таудың тіліп тастарын.


Ең болмаса денесі қыздың табылмай,


Іздеушілер талабы таудай шағылған.


Ешбір хабар құлағына шалынбай,


Сорлы ананың үміті отқа жағылған.


Ауырып жаны қызын ойлап сағынған,


Зар жылайды қаралы ана жарымжан!





Содан бері сегіз көктем өте шықты қас-қағым,


Талай-талай дауыл соқты құрғатып ана жастарын.


Еске аламыз анда-санда жоғалған қыз туралы,


Көрген кезде анасының аппақ қардай шаштарын!





Бір жыл өтті әкеме уақыт болғалы,


Бір жыл өтті өртенгелі орманым.


Мен әкемнің тұңғышы едім, сондықтан,


Әкем мені жақсы көрді ерекше.


Мен бір төбе, өзге ұлдары бір төбе,


Жүруші еді мені ылғи бөлектеп.


Әкем солай бергеннен соң ерікті,


Бала көңіл талай-талай желікті.


Сотқар едім, тентек едім, ерке едім,


Өзіме де белгісіз еді ертеңім.


Соның бәрі әке арқасы екен-ау,


Соның бәрі бүгін міне ертегі!


Мен есейдім он жылдықты бітіріп,


Кетті достар оқу іздеп күпініп.


Ал мен болсам қолға күрек ұстадым,


Белді буып, алақанға түкіріп.


Еркеліктің жұрнағы да қалмады,


Жолда қалды бала күнгі арманым.


Жұмыс жасап анашыма сүйеу боп,


Кешегімді болашаққа жалғадым.


Шешіміме риза болды анамда,


Бір мақсат бар ерте есейген санамда.


Бауырларға тағдыр сынын сездірмеу,


Әке орнын жоқтатқызбау амалдап.


Әкем көзі үлкен қара шаңырақ,


Тұрмасын деп, қалмасын деп қаңырап.


Соңыма ерген бауырларым қаперсіз,


Күлсінші деп, жүрсінші деп жадырап,


Мақсат қылдым азырақ!





Арман деген жандай досым бар-тұғын,


Ол жоқ болса бүтін емес жартымын.


Сағынумен көрісуші ек екеуміз,


Бөлек жүрсек жарты күн.


Бала кезден бірге өскен сырласып,


Кетуші едік сырласумен қырды асып.


Екеуміздің қанымызда бірігіп,


Қос өзендей ағушы еді жымдасып.


Болса дағы уақыт жылдам өтпелі,


Арман күзде армияға кеткелі.


Айдалада жалғыз өскен теректей,


Осы болды шын жетімдік шеккенім.


Аралдағы қалған жандай сопайып,


Қалды менің жан сарайым ортайып.


Күндіз жұмыс қызығымен елігем,


Түнде мені тербетеді ой қайық.


Тұратынды досым жиі хат салып,


Көңілдегі бар сырларын ақтарып.


Қайта-қайта оқығанда оларды,


Қалушы еді көңілімде жатталып.


Күндер жайлап өтіп жатты білінбей,


Жан досымнан хат келеді үзілмей.


Оқығанда қуанышқа кенелем,


Бақыттымын хат келді ғой бүгінде.





Досымның бірінші хаты





Аманбысың жан досым,


Көрісуші ек күнде біздер сағынышпен асығып,


Қалмаушы едік бірімізден біріміз сыр жасырып.


Осы хаттың әрбір сөзін жазу ауыр тиседе,


Саған бүкпей баяндаймын ашығын.


Бір ауылда бірге тұрып, бірге өскен тел едік,


Өзімізді қатар өскен қос шынарға теңедік.


Бір сырым бар әлі ешкімде білмейтін,


Соны екеуміз бөлелік.


Қуаныш бар рас болса сүйіншісін алатын,


Саған соны жеткізгенше қалмады еш тағатым.


Бір сұлуды кездестірдім таулықтардың жерінде,


Алма апайдың қызын еске салатын.


Танисың ғой Алма апайды шеткі ауылда тұратын,


Қайғыдан ба ерте ағарған шаштары да сұрапыл.


Алты жаста жоғалып кеткен қызының,


Білесің бе шын атын.


Бір сапарда машинаның суы қайнап кеткені,


Су алуға маңайдағы бір ауылға беттедік.


Кабинаға жол серігім Николайды қалдырып,


Шарбаққа ендім шеттегі.





Мен шарбаққа енгенімде есік ашып алдымнан,


Бір бойжеткен шыға келді, мені қайран қалдырған.


Қолаң шашын төгілдірген, келбеті бар Баяндай,


Қозыны естен тандырған.


Аққу мойын, қарақат көз жәудіреген керемет,


Айту қиын сұлулығын қызыл тілмен төрелеп.


Көрген сәтте естен танып, тұрып қалдым қалшиып,


Тастағандай қара жерге шегелеп!


Қас-қағымдай қыз екеуміз тұрып қалдық бетпе-бет,


Тұрмыз біздер сырласқандай көздеріміз жекпе-жек.


Жанарлары жақын тартып, жүрегіме жол тауып,


Жаутаңдайды кетпе ағатай, кетпе деп!


Осы кезде Гүлмаржан деп іштен біреу шақырды,


Қыз селк етті естігендей жер астынан жат үнді.


Бұрылғанда артына ол қос жанары мөлтілдеп,


Екі тамшы төмен қарай құлап бара жатырды.


Қыз артынан ұмтылғанмен тоқта деуге бата алмай,


Есеңгіреп қалдым кейін ешбір жауап қата алмай.


Қыз жоқ болды көңілімде көп сұрақтар қалдырып,


Дөңбекшідім түніменен жата алмай.


Көз алдымда қарындас тұр бәйшешектей бүр жарған,


Айнымайтын ауылдағы қарақат көз қыздардан.


Кімсің жаным көңіліме сонша жақын көрінген,


Атыңда ыстық Гүлмаржан!


Ұмыта алмай жұмбақ сырды қыз көзінен байқаған,


Көп кешікпей сол ауылға оралдым мен қайтадан.


Ақиқатқа көз жеткізбей дамылдамас мінезім,


Енді қалай жаным менің жай табар.





Қиялдың ұшқыр кемесімен,


Өткен күндер елесіне,


Бойлап жүзіп барамын.


Жаны сондай мейірімді,


Шуақ болып үйірілген,


Баурап алар алуан түрлі баланы,


Алма апайдың жанары.


Ол кісінің жақсылығын,


Қалай айтып тауысармын,


Әлі күнге сағынамыз,


Балдай тәтті бауырсағын.


Достың хаты көкейімнен кетпеді,


Жетеледі көк шарбаққа шеттегі.


Келіп тұрып оқталсам да батылым,


Көк қақпаны итеруге жетпеді.


Ашылмады көп сұрақтың беттері.





Досымның екінші хаты





Аманбысың жас досым,


Баяндайын кездесудің жалғасын.


Кездестік біз екеуміз таныс жандай,


Кеше ғана қоштасып қалысқандай.


Қуанғанын көрсеңші Гүлмаржанның,


Ағасы іздеп келгендей алыстардан.


Қуанышын шалқыған жасыра алмай,


Өрікпеген көңілі басыла алмай,


Мойныма ол асылды жүгіріп кеп,


Ағасының мойнына асылғандай.


Кетті менің көңілім тебіреніп,


Құшақтадым жас қызды еміреніп.


Қозғалғандай сел болып көңілімде,


Мұзды мұхит көрмеген өмірі еріп.


Сөйтіп біздер сағынышпен табыстық,


Сырластық көп, пікірлермен жарыстық.


Жүрегімді шымшып өтті сыздатып,


Жаңа туған кіп-кішкентай таныстық.


Әңгімені еске алудан бастады ол,


Ұмытпапты ауылдың әр тастарын.


Көңілінде қалып қойған жатталып,


Әсіресе кейбір сәттер қас-қағым.


Туған жердің табиғатын суреттеген кезінде,


Жүргенімді бірден білдім ауылымда өзімнің.


Берік сенім ығыстырды бірте-бірте күдікті,


Жорамалдың ақиқатпен ұласқанын сезіндім.


Тағдыр деген бұралаң жол, тайғанағы болар мол,


Ешкім алдын болжай алмас, сондықтан тек абай бол,


“Көзден кетсе, көңілден де кетер” деген мақал бар,


Ұмыт болар көп нәрселер санаңнан.


Алты жаста бөтен жандар оны ұрлап кетіпті,


Торға түскен жас балапан осы жерге жетіпті.


Таңғажайып табиғаты қанша сұлу болса да,


Туған жерін сағынумен сегіз жылы өтіпті.


Тыңдап оны бар жағдайға қанықтым,


Ащы тағдыр басына қайғы салыпты.


Талдап көрсем бастан кешкен жайларын,


Жылатардай небір нардай алыпты.


Содан бері сәби жүрек қайғы-мұңға бөленген,


Бөтен жерде күңге көңіл бөлер ме.


Айтса болды көргендерін көзге ерік береді,


Айтып берді соның бәрін өлеңмен.





Шулаған жағалауда, оңашада,


Отырмын теңіз көркін тамашалап.


Тұл жетім көңіліме серік болып,


Ұшып жүр ақ шағала қара қанат.





Қарақанат шағалалар,


Сендерге айтам сырымды.


Сендер ғана бағалаған,


Менің қайғы-мұңымды.





Қызғалдақ теріп жүріп алты жаста,


Тап болдым адамдарға сұрқы басқа.


Қолымнан ұстап алып кетті алысқа,


Көл болған көз жасыма пысқырмастан.





Қарақанат ақ шағала,


Саған айтам сырымды.


Жеткізе гөр сорлы анаға,


Менің осы жырымды.





Күнімен тыным бермей қой баққызып,


Іңірде қойды маған от жаққызып.


Бәріде ештеңе емес батады тек,


Қойғаны анашымды жоқтатқызып.





Өзек от боп өртенеді,


Ойлағанда анамды.


Бақытты шақ келте ме еді,


Қуантатын адамды.





Олардан қаштым талай су жағалап,


Ұстамай қоймайды екен қуған адам.


Көк теңіз сенің терең түкпіріңнен,


Бір қуыс табыла ма мен паналар.





Қарақанат шағалалар,


Сендерге айтам сырымды.


Сендер ғана бағалаған,


Менің қайғы-мұңымды.





Теңізге төнеді кеп таудың тасы,


Әкенің еске аламын нар тұлғасын.


Туған жер, ата-ана, бауырлармен,


Кездесер күн барма екен мауқым басып.





Күннің көзін күлім қаққан,


Қара бұлттар жабады.


Хабар күтіп ауыл жақтан,


Жүрек дүрсіл қағады!





Әуен қандай қалқыған, дауыс қандай,


Бұлбұл құстар әнімен жарысқандай.


Дәріс алып Күләштың мектебінен,


Ең жоғары бағаға тауысқандай.


Мұң сезім бойжеткеннің бойындағы,


Әуенмен енді маған ауысқандай.





-Аға,-деді Гүлмаржан кенет,


Маған жалғыз бостандық керек.


Түрлі амалым іске аспады,


Болмаған соң тәңірден көмек.


Жаяудың сірә шықпайды шаңы,


Жат елдің болар өзіндік заңы.


Мен жайлы енді қожамның ойы,


Тоқал ғып сатпақ біреуге тағы.


Жетімдік көрсең санаң тез өсер,


Балалық дәурен бастан тез көшер.


Жасырам қалай көркімді мынау,


Құрт болып жұрттың көңілін тесер.


Тұтқынға түскен мен сорлы тоты,


Өшкен жоқ бірақ үміттің оты.


Бейнеттің арты зейнетпен толар,


Орнайтын болса әділдік соты.


Көргенімде сізді аға бірінші рет,


Қарағандай болды өмір күлімсіреп.


Ішімнен сонда жалынып тұрдым,


Жанымды аға менің ұғыншы деп.


Болса да сол бір кездесу тосын,


Елеңдеп жүрдім жолыңды тосып.


Тоқтап қалғандай көрінді мәңгі,


Сағаттың тілі кенеттен сосын.


Бірақта сезім алдамайды екен,


Шыдамды ғана мақсатқа жетер.


Құдайым бәлкім жебеген шығар,


Өзіңді аға күтпеппін бекер.





Осы кеште біз екеуміз айырылмасқа келістік,


Құтқаруға бірімізді-біріміз сөз берістік.


Ортақ біздің ойымызда, ортақ бізде мақсат бар,


Күтеді ғой екеумізді, туған жермен ел ыстық.





Досымның үшінші хаты





Аманбыссың жан досым,


Таулықтарда Магомед деген алып бар,


Ол жөнінде мынандай сөз бар халықта.


Егер Магомед тауға өзі бармаса,


Тауды онда Магомедке алып бар!


Көкірекпен көкті анық тіреген,


Осы сөзден менмендігін біле бер,


Ұрпақтарға өсиет қылып қалдырған,


Көп айтылар ол жайында жыр-өлең.





Көрші ауылда бір Магомед бар еді,


Олда өзіне тау шақырған нар еді.


Денесі алып, асқақ мінез және бар,


Кең дүние кеудесіне тар еді.


Тентектікпен жастай шықты атағы,


Ол жүрген жер көп болады шатағы.


Күрескенде шаң қаптырды қиналмай,


Өзінен де үлкендердің қатарын.


Тауқандымыз дейді өздерін Аварлар,


Ыстық қаны таудың тасын жарардай.


Болса болар сол таулықтың басымы,


Барыс жүрек батыр болып жаралған.


Сол Магомед сауық құрып жүргенде,


Көрші ауылға нағашылап келгенде.


Көріп қалып Гүлмаржанның келбетін,


Ғашық болды бір көргеннен шерменде.


Көрмеген ол бұрын мұндай көркемді,


Ғашықтықтан сорлы жүрек өртенді.


Жүздеспекке, тілдеспекке талпынды,


Күте алмасын білгеннен соң ертеңді.


Дүниеде ең жаман зат құмарлық,


Құмарлыққа күш болмайды шыдарлық.


Дүниеде ең жақсы зат құмарлық,


Құмарлық тек жаңа өмірді шығарды.


Ғашықтықтан жүрек қатты құлшынып,


Көктей берді махаббаттың бүршігі.


Шақырды ол кездесуге ақыры,


Шыдай алмай қалуға үнсіз тұншығып.


Гүлмаржанның жаны қатты қиналды,


Сонда да ол кездесуге жиналды.


Айтып қалмақ неде болса бар ойын,


Тәуекел деп белді бекем буған ол.





Маң далада адасқан адам,


Күдік пен сенім таласқан адам,


Сөйтіп қатты шатасқан адам.


Екі айырық жолға келіп тірелді,


Жол таппай қатты сенделді,


Құтқара гөр жаратқан аллам,


Домалақ басты пендеңді.


Бір жағында өлім барын,


Бір жағында өмір барын,


Жүрек шіркін сезеді.


Тығырықтан шығар жол іздеп,


Адам миы шартарапты кезеді.


Сен тек жолдың басындасың,


Көрінбейді екі жолдың шетіде.


Сонда да сен ұмтыласың,


Дұрыс жолды шешуге.


Екі жол тұр қарсы алдында,


Жетер басы белгісіз.


Қалдырайық қаз-қалпында,


Сөз тыңдаңыз ауыл жақтан енді сіз.





Қош оқырман шаршамасақ соншалық,


Әңгіменің ең қызығын басталық.


Түйдек-түйдек келіп жатқан шабытты,


Әрлі-берлі айтып-айтып тастайық.


Өмір бойы жолдас қылған иманды,


Алма апайды бүкіл ауыл силайды.


Қызы жайлы қуанышты хабарды,


Естіртуге бүкіл ауыл жиналды.


Елдің іші алтын бесік тербелген


Әрқашанда жүрегіңе дем берген.


Әдет-ғұрып жақсы салттар өнеге,


Сол бесіктен жұқпадыма сендерге.


Табылады сол бесіктен бәріде,


Үлгі болар жасың менен кәріңе.


Бесік жыры кішкентайдан әлдилеп,


Тербетті ғой сүйікті әуен әнімен.





Мінезі асқақ,


Қаны бар ыстық оттан,


Болса да қанша сотқар.


Магомед түсінетін,


Жан еді сөзге тоқтар.


Магомед уақытты көп асырмады,


-Қосағым болшы,- деді қасымдағы.


Төркінін әңгіменің түсінген соң,


Өз ойын Гүлмаржанда жасырмады.


-Түсінген соң әңгіменің ыңғайын,


Сері жігіт мен үндемей тұрмайын.


Шамаң болса тыңдайтұғын егерде,


Өзім жайлы бір-екі сөз жырлайын.


Атағыңды естіп жүрмін бұрыннан,


Сен бір ерсің дара туған Қырымда.


Егер менің жағдайымды сұрасаң,


Қызғалдақпын ерте жерден жұлынған.


Менің дағы мұң еседі жырымнан,


Терең көмген көкіректе сырым бар.


Алты жаста қолды болып кенеттен,


Осы жақтың топырағы бұйырған.


Атағыңа қанықпын ғой сыртыңнан,


Сен бір палуан асып туған жұртыңда.


Ғашық болсаң шыныменен жан құрбым,


Тізгіндерсің мас сезімді бұлқынған.


Жықтың талай мықтыларды белдескен,


Нар күшіңе куә болды жерлестер.


Әлі күнге келе жатсың ешкімге,


Жеңіс туын өз қолыңнан берместен.


Сәті келіп бүгін міне таныстық,


Сырласумен бірталай жер барыстық.


Екеуміздің тағдырымыз әр-түрлі,


Осы жерден білінеді алыстық.


Сен серісің белден кешкен дәуренді,


Мен жұлдызбын бұлт ұрлаған сәулемді.


Ғашық болсаң шыныменен егерде,


Аямассың қолдан келер жәрдемді.


Жарты айдан соң Наурыз мейрам болмайма,


Сол мейрамға ағылып жұрт толмайма.


Түрлі жарыс көрсетіліп алаңда,


Жігіт бағын сынамайма сондайда.


Батырлардың сыналатын жүрегі,


Ер жігітттің сыналатын білегі,


Шешеді ғой талайлардың тағдырын,


Күресетін палуандар кілемі.


Ондай сәтте әркім шабар бағына,


Нағыз мықты шығар жеңіс тағына.


Мен болайын бәрін жыққан адамның,


Сүйген жары табылатын жанынан.


Жалғыз шартым осы менің қабыл ал!


Қыздың ойы көкейдегі дөп келді,


Ойға салды Магомедтей өктемді.


Келісімін берді сосын түйіндеп,


Күтемін деп сол мейрамды көктемгі.





Гүлмаржанның Арманға жазған хаты.





Келді бүгін дүниенің кезегі,


Жүрек деген бір бақытты сезеді.


Бақ пен сордың айқасында,


Өмір-өлім шайқасында,


Күштілердің мәртебесі жеңеді.


Көк мұхитта мінгеннен соң кемеге,


Тәуекелге бел бумасаң немене.


Жағалауға ұмтылады өр көңіл,


Сенім ғана жан бітіріп денеге.


Қос аққуға мекен болмас екі айдын,


Бір биеге таласады екі айғыр.


Арпалысқан қан майданның соңында,


Біреуінің сау қалуы неғайбыл.


Басқа амал менде мүлде қалмады,


Сайтан үміт болашаққа жалғады.


Не өлімге жем болармын аранды,


Не болмаса орындалар арманым.


Магомедтің даңғойлығын білемін,


Осы сырға есеп құрды жүрегім.


Бұл аймақта жыға алмайды ешкімде,


Оның дағы сом темірдей білегін.


Денесі зор, дүлей күшті алыпсоқ.


Бұл аймақта Магомедтей алып жоқ,


Бірақ менің халқым қазақ емеспе,


Ал ендеше алып тумас халық жоқ.


Көптен күттім осы сәтті сағынып,


Бостандықты аңсауменен зарығып.


Туған шығар бір Адайдың баласы,


Нарды жығар,


Осы менде бар үміт.


Тәуелсіздік қымбат байлық алтыннан,


Іздеп келер адам жоқпа артымнан.


Магомедті жамбасқа алар бір жігіт,


Табылады деп ойлаймын халқымнан.


Құдай маған бермесе де ерікті,


Жаратыпты айдай сұлу көрікті.


Мендей сұлу қызғалдақты туғанда,


Туған болар ұлдарын да бөрікті!





Арманнан хабар алдым,


Кешікпей тез кел деген.


Жеткізген бар жағдайды,


Қып-қысқа сөздерменен.


Егіздей түсінеміз,


Бар сырды көңілдегі.


Ақылмен күшім егіз,


Аттандым өзге елге мен.


Кішкентай бала кезден күреске болдым құмар,


Ауылда жан болмайтын белдесіп мені жығар.


Бұла күш бойымдағы атақты Маңғыстаудың,


Бабалар қаны тамған,


Әулиелер жаны қалған,


Аруағының желі шығар...





-Ау, ағайын жақындаңдар,


Шуламаңдар, бақырмаңдар,


Әрбір елдің еркелері,


Әрбір елдің серкелері,


Бағын сынар ортада,


Балуандар жекпе-жегі,


Басталады ортаңызда қоршаған.


Куә болар мол қызыққа қанша жан.


Өзгеше ғой бүгінгі күн ерекше,


Өзгеше ғой тігілетін силықтар.


Ең кіші сый Ақалтеке биесі,


Содан кейін Қарақұмның түйесі.


Бас бәйгені жеңген адам халайық,


Мына тұрған хас сұлудың иесі.


Деп баршаға жар салып,


Айқайлайды бар даусымен жаршы анық.


Естіртпейді шуылымен сонда да,


Бұл мейрамға жиналған жұрт соншалық.


Тұрыс барма кезек берсе ұрысқа,


Балуандар шықты ортаға жұлысқан.





Магомедтің тегеуіріне шыдамай,


Талай мықты ала шаң боп құлады-ау,


Кейбіреулер белдесуден ығысқан,


Шыға алмай қалып қойды бұрышта!


Хас сұлудан, жас сұлудан үміткер,


Шықты ортаға қаншама нар жігіттер.


Сау қалмады жерге тимей жауырындар,


Магомедтің тырнағына іліккен.


“Жауырыны жерге тимей кетеме,


Кетеді ме Гүлмаржанды жетелеп”.


Тұла бойым бір суынып, бір ысып,


Қорқыныш пен күдік төмен ығысып.


Атып шықтым бір аллаға сиынып,


Намысыма тырысып.


Төтеп бермей қайратына жан адам,


Магомед тұр менмендікпен қараған.


Буырқанып бұлшық еті бурадай,


Өзін жалғыз жеңімпазға санаған.


Масаттанып жеңістердің желіне,


Әп дегенде менсінбеді мені де.


Осы керек дандайсыған талайды,


Қойып едім мен тиісті жеріне.


Талайларды бас асырып лақтырдым,


Талайлардың аузын шаңға қаптырдым.


Кейбіреулер келген жерін ұмытып,


Орынынан басы айналып шақ тұрды.


-Уа, Бекет деп,- аруақты шақырып,


Жұлып алдым жерден оны ақырып.


Айналдырып екі мәрте төбемде,


Алып ұрдым таулықтардың батырын.


Бағанадан гуілдеген қалың жұрт,


Тып-тыныш боп қалды бір сәт абыржып.


Шапшаңдықпен, шеберлікке сүйсініп,


Таңдайларын қақты сосын тамылжып.


Дүрсілдейді аспанға атып жүрегім,


Ақтаған соң қалың елдің тілегін.


Уа, Бекет деп ақырғанда артымда,


Бар Маңғыстау сыйынғанын білемін!


Жауырыны жерге ешбір тимеген,


Көңілін әркез жеңіс сезім билеген.


Қиын еді Магомедтей палуанға,


Жеңілістің ащы дәмі күйреген.


Бірақта ол ер екенін танытты,


Қап тауының асқақтығы қалыпты.


Төс қағысты жеңілгенін мойындап,


Тоқтатты да тұра ұмтылған халықты.





Эпилог


Жарқырайды көктемгі күн арайлы,


Көңілдерге жылы шуақ тарайды.


Құшақтасып елге оралған үшеуге,


Шал Маңғыстау қуанышпен қарайды!!!!



Қала өмірі

Дүние қызық,


Болконға шығып айналаңа қарап тұрсаң.


Мына өмірге сырттан қарап,


Тіршіліктің қозғалыстарын санап тұрсаң.


Тырмысқан жандар,


әйтеуір алға ұмтылған адам.


Уақыт алтын,


Артыңа карар жоқ ешбір шамаң.


Машина өзен,


Арнаға симай шашалып жатқан.


Адамдар балық,


Таза ауа жетпей қақалып жатқан.


Астымыз зындан,


Опырылып кетер болашақ бір күн.


Ұрпағымызды,


Қалайша аман сақтаймыз жұртым.




Бөленсем деймін арман құшағыңа

Бойымдағы
тулаған сезімдерді,


Өлеңдетіп жеткізер кезім келді.


Қуат алып құйынды дауылдардан,


Толқытайын мұхиттар,теңіздерді.





Тізбектеп өрнегін шумақтардың,


Келеді бір өзіңе сыр ақтарғым.


Дауысын сылдырлаған бұлақтардың,


Естідің-бе жаным-ау жыр ақтардым?





Сағым қуып сағыныш жылдарына,


Тулады жырым менің арманыма.


Сені аңсап балғын шақ күндерімді,


Еске алам жабығып қалғанымда.





Әнге ұқсас самал жел гуілдейді,


Сұп-сұлу лала гүл лүпілдейді.


Ақ құстар айнадай айдынға кеп,


Абыржып ию-қию дүбірлейді.





Көңілім шын оларды ұқтырғандай,


Аққулар қасыма кеп ырыққандай.


Шалқардай жүрегімде кеңдік барын,


Ақырындап құлағыма тіл қатқандай.





Келемін аңсаумен бала сынды,


Армандап әсем-әуен дауысыңды.


Бөленсем деймін арман құшағыңа,


Ажырамас аққудай жарасымды.



Жартасқа жалғыз гүл өсер

Сабағы әлсіз сары гүл


Жартаста жалғыз тұр өсіп.


Жауын ба, жел ме - бәрі бір,


Өзінше ол да күресіп,


Жартаста жалғыз тұр өсіп.





Дәнеңе де атпай желігіп,


Олжасыз қалған бір мерген


Отырған сәтте ерігіп,


Жартастан жалғыз гүл көрген.





Паналап төсін көненің,


Жыл сайын осы гүл өсер.


Көрсетпек болып өнерін,


Көздеді оны бір есер.





Бір есер отыр сүйініп,


Есерді қостап жаңағы.


Үкілі қыздай иіліп,


Қйылды гүлдің сабағы.





Тамыры терең көмілген,


Жартасқа жаңа гүл өсер.


Өткінші мынау өмірмен


Өзінше ол да күресер.








Әке, сенің тастап кеткен мұраңды...

Әке, сенің тастап кеткен мұраңды,


Төрт немерең көрген шақта қуанды.


Терің сіңген тақияға жармасып,


Алма-кезек бірінен соң бірі алды.





Иіскейді танаулары шүйіріп,


Шешем отыр тәубе жасап сүйініп.


Мазалаған әлдеқандай бір сезім,


Тұрды менің алқымымда түйіліп.





Кейіс пішін. Келінің де тұр қарап,


Сәбилер-ай, сәбилер кімді тыңдамақ.


Сездіңбе әке, сенен қалған мұраны,


Ұрпақтарың жатыр әне жұлмалап.





Сезбейсің-ау, сезбейсің-ау ардағым,


Осыншама артыңда ұрпақ қалғанын.


Пай-пай шіркін. Орталарында отырсаң,


Ию-қию базар болып жан-жағың.





Сезбейсің-ау өшпегенін отыңның...


Ортасында өзің шашқан қоқымның,


Өзің жоқсың.


Өзіңе ұқсап отырмын.





Тағдырыма тура келген серігім

Тағдырыма тура келген серігім,


Мен бейбаққа сыйлады екен сені кім?


Шар басымда шаңырағым сен тұрсың


Басқалардың барлығынан жерідім!





Ауырлықтың көтердің-ау көбін сен,


Сенен келіп қуат алдым жеңілсем.


Сен жер болдың нөсер болып төгілсем


Шұғыласың қара бұлт боп көрінсем.





Мен түн болсам, сен таң болдың жаңа атқан


Мені - қола, сені шойын жаратқан.


Мен ашу да, сен ақылсың нәрі аққан,


Сен адамсың мен аждаһа зәр атқан.





Білемін ғой, білмейді деп жүрсің бе?


Түсінемін кеудеңдегі дүрсілге.


Оңашада жұрт көзінен жасырын


Күрсінбеші, жалынамын, күрсінбе.





Әлі екеуміз аттанамыз сан жылға,


Күрсінбеші, қуаныштар алдыңда.


Күрсінбеші, жүрегімді тыңдашы


Талай-талай кереметтер бар мұнда.