3-е Вдохновение Кораном.
СУРА 68 ЧАСТЬ ВТОРАЯ
(34) Истинно, набожным у Господа блаженные сады.
(35) Поступим ли Мы с Подчиненными как с теми, что грешны?
(36) Что с вами и каково суждение?
(37) Или у вас писание, а в нём учение
(38) Что вам, поистине, любое предпочтение?
(39) Или у вас Наши клятвы вплоть до Дня Предстояния о том, что вам – плод вашего суждения?
(40) Спроси их, кем будут клятвы подтверждены?
(41) Или у них – святые? Пускай же приведут своих святых, если правдивы они.
(42) В тот день, когда откроются все тайны, и призовут земной поклон вершить, они не смогут сделать преклонение –
(43) Опущены их взоры и их постиг позор, а ведь могли они пасть ниц, (когда спустилось повеление).
(44) Оставь Меня с теми, кто ложью считает этот рассказ – когда они не будут знать, их жизнь постигнет завершение –
(45) Я дам отсрочку им, ведь замыслы Мои прочны.
(46) Или ты просишь награды и у них от платы отягощение?
(47) Или, быть может, пишут они тайное откровение?
(48) Ты дотерпи! Господь решит! Не будь подобен спутнику кита. Вот он воззвал, когда его постигло заточение.
(49) И если б не Господня милость, то был бы выброшен он на пустырь, его постигло б унижение.
(50) Избрал его Господь и сделал человеком правоты.
(51) А те, кто отвергает, своими взорами тебя готовы опрокинуть, и, слушая Упоминание, говорят: «Его коснулось бесов проникновение»
(52) Но это - не что иное, как Упоминание для народов, (ниспосланное с Божьей высоты).
Тимур Джумагалиев - ответственный за перевод.
Источник: http://blogs.mail.ru/mail/timjum/62F437EA42AA03A5.html
(34) Истинно, набожным у Господа блаженные сады.
(35) Поступим ли Мы с Подчиненными как с теми, что грешны?
(36) Что с вами и каково суждение?
(37) Или у вас писание, а в нём учение
(38) Что вам, поистине, любое предпочтение?
(39) Или у вас Наши клятвы вплоть до Дня Предстояния о том, что вам – плод вашего суждения?
(40) Спроси их, кем будут клятвы подтверждены?
(41) Или у них – святые? Пускай же приведут своих святых, если правдивы они.
(42) В тот день, когда откроются все тайны, и призовут земной поклон вершить, они не смогут сделать преклонение –
(43) Опущены их взоры и их постиг позор, а ведь могли они пасть ниц, (когда спустилось повеление).
(44) Оставь Меня с теми, кто ложью считает этот рассказ – когда они не будут знать, их жизнь постигнет завершение –
(45) Я дам отсрочку им, ведь замыслы Мои прочны.
(46) Или ты просишь награды и у них от платы отягощение?
(47) Или, быть может, пишут они тайное откровение?
(48) Ты дотерпи! Господь решит! Не будь подобен спутнику кита. Вот он воззвал, когда его постигло заточение.
(49) И если б не Господня милость, то был бы выброшен он на пустырь, его постигло б унижение.
(50) Избрал его Господь и сделал человеком правоты.
(51) А те, кто отвергает, своими взорами тебя готовы опрокинуть, и, слушая Упоминание, говорят: «Его коснулось бесов проникновение»
(52) Но это - не что иное, как Упоминание для народов, (ниспосланное с Божьей высоты).
Тимур Джумагалиев - ответственный за перевод.
Источник: http://blogs.mail.ru/mail/timjum/62F437EA42AA03A5.html
Суоли руз оид ба вазъиятхои Чумхурии Исломии Эрон, ва ё ЧИХОД!
Суоли руз оид ба вазъиятхои
Чумхурии Исломии Эрон, ва ё
ЧИХОД!
Салом бародарон ва хохарони
ахли ислом!
Агар ман нахохам ё хохишхам
надошта боша, аммо на танхо
ман, бали ягон мусалмони
хакики, дар боби вазъиятхои
Чумхурии Исломии Ирон, яъне
бародарони форсе, ки бо мо
точикон хамхуну, хамнажоду,
хамзабону, хамдин хастанд, ки
имруз зери тахкиби дунёи
СИЁНИСТИ (яъне яхудиёну
душманони ислом) карор
гирифтаанд, хомуш нишаста
наметавонад!
Пас ман гуфтаниам, ки аз руи
ахбороте, ки ман дарёфт
кардаам, давлати Исроил (яъне
яхудиён) бо якчояги бо давлати
Амирко, ки душмани ашадии
дунёи ислом хастанд, мехоханд
худи ба хамин наздикихо,
тахминан то иди соли нави
милоди, яъне мумки дар
моххои декабри хамин сол,
хучум болои бародарони
мусалмони мо ФОРСХО яъне
Чумхурии Исломии Ирон
биёваранд!
Пас ман танхо мехостам фикри
шахсии хар яке аз Шумо
бародарон ва хохарони
мусалмону муслимаро
бифахмам оиди ин масъалаи
мухим, ки ОЁ ДАР ИН
ВАЗЪИЯТИ МУТАШАННИЧЕ
(яъне яке аз имтихонхои
навбатии Аллох) КИ ИМРУЗ
БОЛОИ НА ТАНХО МО, БАЛКИ
ТАМОМИ МУСАЛМОНХОИ
ЧАХОНИ ИМРУЗА ОМАДААСТ,
ОЁ ЧИХОД БОЛОИ МО ФАРЗ
ШУДААСТ Ё НЕ???
Хохишмандам агар имконият
дошта бошад, бо мисолхо
чавоб гуед!
Пешаки сипосгузорам!
Чумхурии Исломии Эрон, ва ё
ЧИХОД!
Салом бародарон ва хохарони
ахли ислом!
Агар ман нахохам ё хохишхам
надошта боша, аммо на танхо
ман, бали ягон мусалмони
хакики, дар боби вазъиятхои
Чумхурии Исломии Ирон, яъне
бародарони форсе, ки бо мо
точикон хамхуну, хамнажоду,
хамзабону, хамдин хастанд, ки
имруз зери тахкиби дунёи
СИЁНИСТИ (яъне яхудиёну
душманони ислом) карор
гирифтаанд, хомуш нишаста
наметавонад!
Пас ман гуфтаниам, ки аз руи
ахбороте, ки ман дарёфт
кардаам, давлати Исроил (яъне
яхудиён) бо якчояги бо давлати
Амирко, ки душмани ашадии
дунёи ислом хастанд, мехоханд
худи ба хамин наздикихо,
тахминан то иди соли нави
милоди, яъне мумки дар
моххои декабри хамин сол,
хучум болои бародарони
мусалмони мо ФОРСХО яъне
Чумхурии Исломии Ирон
биёваранд!
Пас ман танхо мехостам фикри
шахсии хар яке аз Шумо
бародарон ва хохарони
мусалмону муслимаро
бифахмам оиди ин масъалаи
мухим, ки ОЁ ДАР ИН
ВАЗЪИЯТИ МУТАШАННИЧЕ
(яъне яке аз имтихонхои
навбатии Аллох) КИ ИМРУЗ
БОЛОИ НА ТАНХО МО, БАЛКИ
ТАМОМИ МУСАЛМОНХОИ
ЧАХОНИ ИМРУЗА ОМАДААСТ,
ОЁ ЧИХОД БОЛОИ МО ФАРЗ
ШУДААСТ Ё НЕ???
Хохишмандам агар имконият
дошта бошад, бо мисолхо
чавоб гуед!
Пешаки сипосгузорам!
АСРОРИ МАРГ БО МУХРИ «КОМИЛАН МАХФИ»
АСРОРИ МАРГ БО МУХРИ «КОМИЛАН МАХФИ»
«Нигох» №36 06.09.07. Нурали Давлат
Ин
охирин ва кутохтарин мусохибаи Ахмадшохи Масъуд дар тули кариб си соли
муборизаи сиёсияш буд. Хабарнигори араб нахустин ва охирин суоли худро
чунин матрах кард:
-Агар шумо Кобулро аз нав зери тасарруфи худ дароред, бо Усома бин Лодин чй кор хохед кард?
Фармондехи Чабхаи муттахиди Афгонистон тавонист, ки дар посух бигуяд:
-Бисмиллохи рахмони рахим, -хона рушан шуд ва инфичори мудхише рух дод ва дуди гализи сиёх хонаро печонд...
Хал окате, ки тагйир дод...
Дар
натичай ин таркиш Ахмадшохи Масъуд, ки дар чахон бо номи «Шери Панчшер»
машхур буд, ба шаходат расид. Намояндаи Вазорати корхои хоричии
Афгонистон Осими Сухайл сухт. Фахим Даштй, журналисти афгон, ки дар
назди дари вурудй машгули наворбардорй буд, хамрохи Масъуди Халилй каме
сухтаву чарохатхои вазнин бардоштанд. Аз филмбардор танхо каллаву ду пои
сохта бокя монда буду халос.
Шохидони
айнй мегуянд, ки аз хонае, ки дар он инфичор рух дода буд, танхо
хабарнигори араб бо пои худ баромад, вале як ними сараш месухт, харчанд
ки фосилаи уву Ахмадшохи Масъуд аз 80 сантиметр то як метр зиёд набуд.
Замоне
ки инфичор сурат гирифт, хамаи онхое, ки дар шахраки Хоча Баховаддин
буданд, фикр карданд, ки ин таркиши бомба аст, ки онро хавопаймохои
толибон партофтаанд. Аммо ба зуди дарк карданд, ки ин хулосаи сахех,
нест. Осмон он руз соф буд, на садои хавопаймо ба гуш мерасиду на худаш
дида мешуд.
Чун
ба асли вокеа сарфахм рафтанд, дигар дер шуда буд. Руй ва бадани борхо
чарохатбардоштаи Ахмадшохи Масъудро оханпорахо сурох карда буданд...
Чархболеро,
ки аз Панчшер ба Точикистон парвоз мекард, тавассути мухобира ба Хоча
Баховаддин баргардонданд ва баъди 10 дакика мошини «Ленд крузер»
часадашро ба фурудгох, овард ва аз он чо чархбол хамрохи се нафар -
атташеи низомии сафорати Афгонистон дар Точикистон Хусайнхон духтур ва
муйсафеде, ки бояд часадашро мешуст, ба Фархори Точикистон парвоз
карданд. Ва аз Фархор Ахмадшохи Масъудро ба мурдахонаи шахри Кулоб
интикол доданд.
Масъуди Халилиро ба беморхонаи Душанбе фиристоданд.
Филмбардори
арабро, ки аз ин инфичор зинда монда буд, дар як хона бандй карданд,
вале у тирезаро шикаста фирор кард. Хангоми фирор мартабаи сеюм у
гурехту худро ба дарёи Панч, партофт, аммо рангами ба сохил
баровардандаш ва дар холе, ки муковимат нишон медод, ба катл расид.
Дар
чунин шароит, ки толибон нирухои зиёдро дар минтака чамъ оварда,
мехостанд хучуми калон-микёсро ба рох, монанд, хамсафони Ахмадшохи
Масъуд тасмим рифтанд хабари маргашро барои чанд муддат комилан махфй
нигох, доранд. Онхо ба хулоса омаданд, ки агар хабари марги
Сарфармондехи Чабхаи муковимат зуд пахш шавад, мучохиддин рухафтода
мешаванд ва дар натича толибон ва муттахидини покистониву арабияшон
минтакахои тахти назорати Давлати исломии Афгонистонро тахти тасарруфи
худ медароранд.
Бо такя ба дастгохи
чосусии ИМА...
Пас
аз ин инфичор, барои оромии вазъ президенти Афгонистон Бурхонйддин
Раббонй расман изхор дошт, ки бо Ахмадшохи Масъуд сухбати телефони
кардааст ва у ва умед дорад, ки рузхои наздик фармондехи Чабхаи муттахид
ба идомаи фаъолияти худ мепардозад.
Бузургтарин
расонахои хабарии чахон дар сархати иттилооти худ хабархои зидду накизи
худро дар бораи сарнавишти фотехи чанги сард чой доданд.
Аммо
рузи сеюми ин ходиса -11-уми сентябр амалиётхои террористй дар ИМА
сурат гирифтанд. Президенти Иёлоти муттахидаи Амрико Чорч Буш Эълон
кард, ки «ин кори «ал-Коида» аст ва рохбари ин созмон дар Афгонистон
панох, бурдааст. ИМА зарбаи навобии худро дар ояндаи наздика ин созмони
террористй мезанад».
Танхо
15-уми сентябри соли 2001 президенти Давлати исломии Афгонистон
Бурхонуддин Раббонй изхор кард, ки Ахмадшох, фармондехи Чабхаи
муковимат дар натичаи амалиёти инфичорие, ки ду террористи араб дар
шахраки Хоча Баховуддин анчом дода буданд, дунёро падруд гуфтааст.
Харчанд аллакай худи хамон руз - 9-уми сентябр аксарияти расонахои гарбй
бо такя ба манбаъ дар дастгохи марказии чосусии ИМА- СРУ аник, будани
кушта шудани уро иттилоъ дода буданд.
«Зинда таслим намешавад»
Ахмадшохи
Масъуд дар тули муборизаи 28-солаи худ борхо бо марг ру ба ру шуда буд.
Дар даврони муковимат алайхи нирухои шуравй чанд бор аз мухосира чон ба
саломат бурда буд. У хануз дар солхои нахустини набард бо шуравй аз
мавлавихо маслихат мепурсад, ки агар хатари асир афтодан ба дасти
душман биёяд, оё у метавонад худкушй кунад? Уламои исломй посух гуфта
буданд, ки дар чунин шароит тибки хукми шаръй метавонад ба худкушй даст
занад. Бинобар ин, аз хамон огоз Ахмадшохи Масъуд хамрохи худ сианид
(сианистый калий) мегардонд, то ки дар лахзаи хатар онро истеъмол кунаду
ба дасти душман зинда наафтад.
Дар
тули 10 сол ба шуравй муяссар нагардид, ки дар чанг уро нобуд созанд,
харчанд ба ин максад хавопаймохо истифода мешуданд. Ба хотири нобуд
сохтани Ахмадшохи Масъуд дар Афгонистон хавопаймохои шуравй чандин
дехахоро ба хок яксон карданд.
Хангоми
яке аз хучумхои аскарони шуравй ба Панчшер у дар дехаи Маласпа хамрохи
мухофизаш Шох, Ниёз дар мухосира мемонанд. Харду ба хотири начот ёфтан
ба тарафи кух, панох, мебаранд. Ахмадшох, Масъуд ба мухофизаш супориш
медихад, ки аз кафояш биёяд ва агар хатари асир афтодан ба миён биёяду у
имкони худкушй надошта бошад, уро аз пушт парронад.
«Чо-гурезпо» аз марг
Барномахои
катли Ахмадшохи Масъуд гуногун буданд. Боре хостанд уро бо бахона чалб
кардан ба гуфтушунид террор кунанд, аммо чунон ки нависандаи афгон
Абдулхафизи Мансур менависад, ин тарх, аз чониби як тарчумони точик, ки
то хол номаш маълум нест, барои у ифшо мегардад. Тибки барномаи дигар,
шуравихо мучохидеро ба номи Абдулкодири Ночор агенти худ карда буданд,
ба назди Ахмадшохи Масъуд фиристоданд, то ба хурокаш захр андозад.
Агенти шурави дастгир шуд, вале Ахмадшох, Масъуд аз гунохаш гузашт.
Борис
Громов охирин фармондехи Артиши сурх дар Афгонистон менависад, ки
кормандони КГБ- Иттиходи шурави хадди акал 10 бор ба Маскав иттйлоъ дода
буданд, ки «Шери Панчшер»-ро ба катл расондаанд.
Журналисти
точик Саидчалол Саидов, ки он солхо мушовири хизбй дар Афгонистон буд,
мегуяд, ки мо борхо ба хотири марги Ахмадшохи Масъуд нушбод гуфтаву
арак, хурдаем, вале баъди муддате иттилоъ мерасид, ки у зинда аст.
-
У хеле сипох буд, -ба ёд меоварад Саидчалол. -Агар аз Панчшер ба Кундуз
меомад, дар рох аз чор мошин истифода мекард, бинобар ин уро амрикоихо
«Чо- гурезпо» меномиданд.
Дустонаш
хам ба хотир меоваранд, ки ба хотири ифшо нашудан хамеша дар харакат
буд ва хеч, гох, дар як чо ду шаб пайи хам хоб намекард.
Ахмадшохи
Масъуд дар даврони чиход барои хукумати коммунистии Афгонистон дарди
сархои зиёде эчод карда буд. Бинобар ин, дар баробари КГБ-и Иттиходи
шуравй созмони истихбороии Афгонистон (ХАД) , ки дар раъси он солхои
1980-1986 доктор- Начибуллох карор дошт, барои нобуд кардани пешвои
мучохиддини афгон кушишхои зиёд ба харч, дод. Аммо аксари ин суикасдхо
ба чони Ахмадшохи Масъуд ифшо гардиданд.
Раиси
ХАД-и Афгонистон Начибуллох ва Ахмадшохи Масъуд дар як литсей, литсейи
фаронсавии «Истиклол» тахсил кардаанд ва хамрох, футболбозй мекарданд.
Бинобар ин, Начиб хуб медонист, ки Ахмадшохи Масъуд дустони худро зиёд
эхтиром мекард ва онхоро хамеша ба хушй мепазируфт.
Ба
ин хотир, собик дарвозабони дастаеро, ки дар он Ахмадшох Масъуд
футболбози мекард, туфангчаи беовоз дода, уро ба Панчшер барои катли
Ахмадшохи Масъуд мефиристад. У Комрон ном дошт. Комрон ба назди собик
хамдастааш омада, асли вокеаро кисса мекунад. Баъдан туфангчаи бесадоро
ба Ахмадшохи Масъуд супорида, ба Олмони гарби хичрат мекунад.
Хамчунон мухофизони у мегуянд, ки дар сари рохи у борхо маводи мунфачира гузошта буданд, хушбахтона инхо ё кашф шуданд, ё ба Ахмадшохи Масъуд зарар нарасониданд.
Замоне,
ки муносиботи Ахмадшохи Масъуд бо Абдурашид Дустум ба вахомат пайваст,
дар минтакаи Вазир Акбархон-вокеъ дар маркази Кобул, яке аз чонибдорони
генералии узбек дар масофаи хеле наздик ба суяш тир холи кард, аммо он
ба нишон нарасид. Дар минтакаи нахрин вакте ки дар сархбол парвоз
мекард, хавопаймохои чангии Дустум уро таъкиб карданд то ки дар осмон
нобудаш созанд, аммо ба таври муъчизаомез чархбол ба замин нишаст.
Боре
дар яке аз шабхои тобистон вакте ки савори «Чип» ба суи Панчшер харакат
мекард, аз фосилаи 4-метри чавоне ба суяш тир холи кард, аммо тир ба
хато рафт. Ахмадшохи Масъуд аз мошин поён шуд ва ба суи чавон рафту бо
ороми гуфт: «Ватандор, дастат меларзад, хуб нишон задан баланд нести».
Ахмадшох, уро бахшид.
Аввалину охирин
инкори хохиши журналистон
Ин
ду террористи араб, ки тибки шиносномахояшон яке Мухаммад Карим Тузони
ва дигарй Косим Бокулй ном доштанд, худро аз ахли Марокаш ва шахрванди
Белгия муаррифй мекарданд. Онхо визам яксола барои ворид шудан ба
Покистонро гирифта, аз он но ба Афгонистон омаданд.
Як
арабе, ки дар даврони муковимати мучохиддин бар зидди иттиходи Шуравй
дар мачаллаи «Ал-Бунён ал-марсус» кор мекарду бо Иттиходи исломии
Абдурасули Сайёф (Афгонистон) равобити хуб дошт, чомае ирсол карда, аз у
хохиш мекунад, ки барои сафари ин ду ба нафар замина мухайё кунад.
Абдурасули
Сайёф ин пешниходро мепазирад ва баъди муддати Мухаммад Карим Тузонй ва
Косим Бокулй аз минтакаи Начроби вилояти Кописо вориди вилоятхое
мешаванд, ки зери назорати Чабхаи муковимат карор доштанд.
Онхо
чанд муддат дар Шимолй (вокеъ дар вилоятхои Парвону Кописо - наздикии
Кобул) мемонанд. Вакте дар шахри Гулбахор, ки бо дараи Панчшерр хаммарз
аст, мулокоти президенти Давлати исломии Афгонистон Бурхониддин Раббонй,
муовини якуми президент, вазири дифоъ Ахмадшах Масъуд ва пешвои
Иттиходи исломй, ки муттахиди давлат хисоб меёфт, Абдурасул Сайёф
баргузор гардид, ин ду террорист хеле хохиш карданд, ки дар мулокот
ширкат намуда, рафти онро ба навор гиранд. Аммо мухофизони Абдурасули
Сайёф барояшон ичоза надоданд, харчанд бахона пеш оварданд, ки дар
чахони хорич овоза аст, ки миёни Раббонй, Масъуд ва Сайёф ихтилофоти
зиёд вучуд дорад, бинобар ин мехоханд ин овозахоро ботил созанд.
Чун
мулокот анчом ёфт, хохиш карданд, ки хамрохи устод Раббонй дар чархбол
ба Бадахшон парвоз кунанд ва хамзамон аз он чо гузориш тахия намоянд,
вале боз хам барояшон ичоза дода нашуд.
Тузонй
ва Бокулй 3-4 рузи дигар дар яке аз мехмонхонахои Панчшер монданд. Чун
фахмиданд, ки Ахмадшохи Масъуд ба Хоча Баховуддин, ба кароргохи худ дар
наздикии марзи Точикистон парвоз мекунад, исрор варзиданд, ки онхоро
хамрохи худ дар чархбол гирад, то ки мусохиба анчом диханд, аммо пешвои
чабхаи муттахид ин хохиши онхоро рад кард.
Бинобар
ин, онхо мачбур шуданд, ки баъди чанд руз худашон ба ин шахрак парвоз
кунанд. Шохидони айни мегуянд, ки дар Хоча Баховуддин ин ду террорист
муддати 18 руз мунтазири сухбат бо Ахмадшохи Масъуд дар мехмонхонаи
Вазорати хоричаи Афгонистон бокя монданд. Сарфи назар аз ин, Ахмадшохи
Масъуд хохиши мулокот бо ин ду нафарро надошт.
Касе гуфта наметавонад чаро? У хатарро эхсос мекард ё вакт барои сухбат надошт?
Чизе
ки хам набошад, дар ин шабу рузхо Ахмадшохи Масъуд барои хамла ба
минтакаи Хочаи Гор тайёри медид. Ибтидои мохи сентябр мучохиддин ба ин
шахр хамла карданд, аммо ин хамла бемуваффакият анчом пазируфт.
Ахиран розй шуд...
ба марг
Сабаби
нобарории хамла ин буд, ки дар чанд соати кабард Толибон нирухои
тозанафаси толибиву арабиро ба сахнаи чанг ворид сохтанд. Дар хамин хол
садои 42 шабакаи покистониву арабй гайричашмдошт ба таври хеле фаъол ба
кор шуруъ карданд.
Баъдтар тахлилгарон ба хулоса расиданд, ки нирухои арабиву покистонй, ки дар Хочаи Гop
ва Хазорбог ба таври махфиёна мустакар шуда буданд, бо шунидани хабари
марги Ахмадшохи Масъуд бояд амалиёти густурдаеро ба рох, меандохтанд.
Рузи
9-уми сентябр Ахмадшохи Масъуд ният кард, ки ба Шимоли равад, зеро дар
вилояти Кописо толибон камлай шадидеро огоз карда буданд. Фармондехи ин
чабха Бисмиллохон интизори омаданаш буд. Аммо намояндаи Вазорати корхои
хоричй Осими Сухайл аз у хеле хохиш кард, ки бо ин ду хабарнигори араб,
ки наздики 20 руз аст интизори мусохиба бо эшон хастанд, вохуричоза
дихад, ки онхоро мураххас кунад.
Ахиран,
Ахмадшохи Масъуд ин хохиши Осими Сухайлро ба чо меорад ва дар наздикии
сохтмони намояндагии Вазорати хорича, дар мехмонхона барои мусохиба Чой
тайёр мекунанд.
Замене
ки Ахмадшох, Масъуд дар курсй мешинад, филбардор дар фосилаи 3-4 метрии
у карор мегирад. Масъуд Халилй вазифаи тарчумониро ба ухда мегирад,
чунки сухбат бояд бо забони англисй сурат мегирифт.
Баъди
саволи нахустин хабарнигор интизори чавоб нашуда, тугмачаи «ремоут
контрол»-ро пахш мекунаду таркиш сурат мегирад, вале ин харгиз маънии
онро надорад, ки сабаби таркиш (детонатсия) пахш кардани ин тугмача
бошад, харчанд баъзехо мехоханд, ки инро вокеият нишон диханд. Самти
таркиш нишон медихад, ки Ахмадшохи Масъуд хеле дакик, нишон гирифта шуда
буд, зеро порахои маводи инфичорй рост ба руву баданаш расида буданд.
Марги Ахмадшохи Масъуд толибону намояндагони Ал-Коида ва Покистонихои толибро хеле хушнуд гардонд. То чое, ки толибон дар баъзе шахрхои Афгонистон ба мардум пулу ширинй доданд.
Ахмадшох, ба кй
«намефорид»
Чаро
Ахмадшохи Масъуд кушта шуд ва марги у ба суди кй буд? Ин савол бо
гузашти 6 сол посухи худро пайдо накарадааст ва гумон аст, ки дар ояндаи
наздик низ пайдо кунад. Дар Афгонистон Комиссия таъсис ёфт, дар мавриди
катлу котилони Ахмадшохи Масъуд пешниход нагардид. Дар Белгияву Англия
низ чандин нафар ба иттихоми даст доштан дар тархи террори Ахмадшохи
Масъуд боздошт шуданд, аммо бенатича. Хатто сохиби камерае, ки онро
террористом истифода карданд, ёфт шуд. Ин камераро мохи декабри соли
2000 гуё дар шахри Гренобл аз дасти ин оператор се нафари ношинос кашида
гирифта буданд.
Дар
нахустин рузхое, ки шаходати у ба таври расмй аз чониби хамсафонаш
эълон гардид, президент Раббонй ва хамчунин Ахмад Вали Масъуд - сафири
Давлати исломии Афгонистон дар Англия эълон доштанд, ки террори у аз
чониби « ал-Коида», «Толибон» ва Покистон сурат гирифтааст: Дар ин хеч,
шакс нест, ки дар тули солхои зиёд Ахмадшохи Масъуд монеаи асосй барои
пиёда кардани барномахои баландпарвозонаи Исломобод ва хам шарики
статегии он-Вашингтон дар Афгонистон буд. Хатто дар даврони мубориза
алайхи шуравй у хеч гох, равобити мустаким бо Исломободро баркарор
накард.
Аз
чониби дигар, ин у буд, ки барои ба сари кудрат омадани дастнишондаи
Покистону Амрико-Гулбиддин Хикматёр мухолифати мусаллахона кард. Ин
Ахмадшох, Масъуд буд, ки нагузошт Исломободу Кобул конфедератсия шаванд
ва Хикматёрро ба тахт нишонанд. Чун ин барнома амалй нашуд, ИМА бо
думравони арабиву покистониаш ба арсаи сиёсат толибонро оварданд.
Толибхо
ба зохир гуё мехостанд дар Афгонистон сулху оромиро ба вучуд оварда,
Зохиршохро, ки Вашингтон кайхо боз дар орзуи бозгашташ буд, биёранд. ИМА
соли 1997 кариб буд, ки ин режими худкомаро ба расмият бишиносад. Кор
то дарачае расид, ки дар маркази муборизахои беамон бар зидди терорризми
байналхалкй (ачаб мафхуми бемантике!) -Ню-Йорк ичоза доданд, ки Толибон
намояндагии худро ифтитох, кунанд.
Вашингтон
аз огози пирузии мучохиддин дар соли 1992 хукумати онхоро нодида
мегирифт, чун ба хубй дарк мекард, ки Ахмадшох, Масъуд хеч, гох,
дастнишондаи амрикоиен намешавад. Бинобар ин, сарфи назар аз кушишхои
зиёди хукумати Раббонй Кохи сафед аз хукумати у хамеша фосила мегирифт
ва онро хукумати точикон бо хама паёмадхои аз он бармеомада медонист. Ба
андешаи сиёсатмардони амрикой дар ин кишвар танхо паштухо хукуки
хукмронй доштанд. Ин идомаи хамок сиёсати истеъмории англис дар
Афганистон буд.
Харчанд
ки Вашингтон дастпарвардахои толиби худро ба расмият нашинохт, аммо
муттахиди-наш-Покистон, Арабистони Саудй ва Аморати муттахидаи Араб бо
ин хукумати асримиёнагй равобити дипломатй баркарор карда, сафоратхо
кушоданд. Маблагтузори ин харакатмиллиардери арабй Усома бин Лодин низ
аз дастпарварони Созмони чосусии Амрико буд. У солхои муковимати
мучохиддин бо шуравй ба Покистон омада, аз кишвархои арабй чавононро
барои чиход даъват мекард. Амрикоихо он айём аз у кахрамон метарошиданд.
Усома
бин Лодин бо хонадони салтанатии Арабистони Саудй, ки муттахиди ИМА
хисоб меёфт, равобити хеле наздик дошт. Хамзамон бо ин, падари у бо
Буши калонй - собик, президенти ИМА тичорати муштарак доштанд, чуноне ки
дар филми мустанади «9 11 бо Фаренгейт ё харорати сухтани демократия»
омадааст, баъди чанд соати хучум ба манорахои «Дугоник» (11 сентябр)
чанд нафар аз наздикони Усома бини Лодан, ки дар ИМА будаанд, бо кумаки
оилаи Бушхо ба Арабистони Саудй интикол дода шудаанд.
Аммо
баъдхо хонадони салтанатй ва амрикоихо уро «Террористи № 1» эълон
карданд ва чуноне ки дертар маълум шуд ин икдом хеле «зарурй» ва хатто
«фоиданок» хам будааст.
Президент
Чорч, Буши хурдй дар амалиётхои террористии 11-уми сентябр бин Лодин ва
созмони у- «ал-Коида»-ро гунахкор эълом кард. Аксари сохибназарон бар
ин андешаанд, ки марги Ахмадшохй Масъуд ва амалиёти террористй дар ИМА
халкахои як занчиранд. Аммо дар мавриди ин ки дар ин амалиётхо кихо даст
доранд, андешахо мухталифанд.
«АЛ-КОЙДА» ФАРМОИШГАРИ
КATЛИ
Фарзияи асосй ва заифтарин
Мувофики
фарзияи асосй ду узви созмони «Ал Койда» Мухаммад Карим Тузонй ва Косим
Бокулй - марокашихои шахрвандии Белгияро кабул карда будаанд, ки бо
фармоши Усома бини Подан ё рохбари дигари номаълуме чанд мох, пештар бо
максади нест кардани Ахмадшох ба Чумхурии Исломии Покистон омада аз он
чо ба Афгонистон рохй шудаанд.
Чанд
муддат дар минтакахои гуногуни Афгонистон машгули кор шуда, пеш аз
вохурй бо Ахмадшохи Масъуд, ки аслан кушиш мекард хохиши хабарнигорони
хоричиву ватаниро рад накунад, муддати 18 руз дар Хоча Баховаддин
(наздикии Фархори Точикистон) мунтазири сухбат дар мехмон-хонаи Вазорати
хоричаи Афгонистон зиндагй кардаанд. Баъди ворид шудан ба хонаи сухбат
бо Ахмадшохи Масъуд ва рух додани таркиш як нафари онхо хануз зинда
будаасту баъди бандй шудан аз чониби мучохиддин 3 маротиба кушиши
гурехтан карда, окибат кушта шудааст. Ин фарзия бо назардошти номаълум
мондани маводи тарконидашуда, унсури детонатсия ва f.x.. заифтарин фарзия мебошад. Гайр аз ин, тахлилгарон
ба
ин суол посух намеёбанд, ки чаро Усома бини Лодан, ки амалкардхои худро
хеч, гох, махфй намедорад, ин бор ин амали террористиро ба ухда
нагирифт. Созмони «Ал-Койда» низ ин амалро кори дасти худ ва пайравонаш
эътироф накард.
Изи СРУ?
Ба гуфтаи Фахими Даштй (муассис ва сардабири мачаллаи «Кобул weekly»),
ки хангоми таркиш дар хонаи мулокот буду чарохат бардошт, тамоми ашё,
порахои бокимонда аз инфичорро инглисхо саросемавор ба Англия бурдаанд.
Чаро махз инглисхо? Чунки амрикоиён имконияти худашон бурдани ин ашёро
надоштанд, мёгуянд тарафдони ин фарзия.
Ин
гурух, барои даъво асос доранд, ки кабл аз суикасдхо хам намояндагони
Созмони чосусии Амрико бо Усома бин Лодин иртиботи худро катъ накарда
буданд. Миссияи Усома ва «Толибон» ин буд, ки бояд барои ворид шудани
низомиёни амрикой ба Афгонистон замина мухайё месохтанд. Аммо дар ин
сурат монеаи асли Ахмадшохи Масъуд мегардид, зеро у ва чабхаи муковимати
у дар Афгонистон ягона неруе буданд, ки метавонистанд алайхи амрикоихо
ва иттифокчиёнашон муковимати шадид ва бардавом нишон диханд.
Вактхои
охир ба у кумаки Хиндустон ва Русия-харифони асосии ИМА дар минтака
мерасид. Аз чониби дигар баъди нахустин сафари Ахмадшох. Масъуд ба
Аврупо, эътирофи муборизааш ба мукобили Толибон муковимати Чабхаи
муттахидро хеле чиддй карда буд.
Ба фоидаи ин фарзия асосхои дигаре хам вучуд доранд, ки хар гуна иштироки Усома Бини Лодзи ва «Ал-Койда»-ро рад мекунад.
«Тибки
иттилои чанд расонахои русй ду-се руз пеш аз суйикасд ба чони Ахмадшохи
Масъуд як тайёраи харбии бидуни сарнишини амрикоиен дар даромадгохи
дараи Панчшер нобуд шуд. Тайёрахои харбии бидуни сарнишини истехсоли ИМА
дар ин минтака чй кор мекард? Ин суол дар кушодани кургирехи
фармоишгарони суикасд ба чони Ахмадшох, набояд накши охиринро бозад
Тарафдорони ин фарзия асосхои зеринро пеш меоранд:
- очилан кучонидани тамоми ашё ва порахои бокимонда аз ин-фичор ба хоричи кишвар (Англия-содиктарин шарики хукумати Бушхо);
-миллати террористом (формула: араб-террорист);
-дар
кишвархои чахони араб кироя шудани Мухаммад Карим Тузонй ва Косими
Бокулй ба кори журналистй (ба кайд гирифтану хатто мухлати кутох,
фаъолият доштани ширкати телевизонй
дар Аврупо ва паемадхои ин гуна амал, хатто ба амрикоиён мухол аст);
-истифодаи камераи дуздидашуда (чахониён бояд бовар кунанд, ки камера аз Аврупо дуздида шудааст;
-номаълум
мондани намуди маводи тарконидашуда, унсури детонатсия (тахмин меравад,
ки бо сабаби истифода бурдани навтарин намуди маводи таркишй мухофизон
онро пайхас накардаанд);
-пайдошавии тайераи харбии бидуни сарнишини истехсоли
ИМА
(бо сабаби хафнок будани фиристодани гуруххои диверсионй ба Панчшер
унсури детонатсия метавонад аз ин гуна тайёра, хатто аз мохвораи харбй
идорашавад);
-баъди
чанд руз хомуширо авло донистани русхо ва камахмиятии рохбарияти сатхи
гунотуни феълии Афгонистон дар мавриди кушодани гиреххои катли
Ахмадшох.
Зиндагиномаи
ларкашкаши тавоно Ахмадшохи Масъуд ва хатто марги у дар рузи 9 сентябр
-рузи истиклолияти Точикистон барои хар як точик сабак, аст. Сабак то
абад.
«Нигох» №36 06.09.07. Нурали Давлат
Ин
охирин ва кутохтарин мусохибаи Ахмадшохи Масъуд дар тули кариб си соли
муборизаи сиёсияш буд. Хабарнигори араб нахустин ва охирин суоли худро
чунин матрах кард:
-Агар шумо Кобулро аз нав зери тасарруфи худ дароред, бо Усома бин Лодин чй кор хохед кард?
Фармондехи Чабхаи муттахиди Афгонистон тавонист, ки дар посух бигуяд:
-Бисмиллохи рахмони рахим, -хона рушан шуд ва инфичори мудхише рух дод ва дуди гализи сиёх хонаро печонд...
Хал окате, ки тагйир дод...
Дар
натичай ин таркиш Ахмадшохи Масъуд, ки дар чахон бо номи «Шери Панчшер»
машхур буд, ба шаходат расид. Намояндаи Вазорати корхои хоричии
Афгонистон Осими Сухайл сухт. Фахим Даштй, журналисти афгон, ки дар
назди дари вурудй машгули наворбардорй буд, хамрохи Масъуди Халилй каме
сухтаву чарохатхои вазнин бардоштанд. Аз филмбардор танхо каллаву ду пои
сохта бокя монда буду халос.
Шохидони
айнй мегуянд, ки аз хонае, ки дар он инфичор рух дода буд, танхо
хабарнигори араб бо пои худ баромад, вале як ними сараш месухт, харчанд
ки фосилаи уву Ахмадшохи Масъуд аз 80 сантиметр то як метр зиёд набуд.
Замоне
ки инфичор сурат гирифт, хамаи онхое, ки дар шахраки Хоча Баховаддин
буданд, фикр карданд, ки ин таркиши бомба аст, ки онро хавопаймохои
толибон партофтаанд. Аммо ба зуди дарк карданд, ки ин хулосаи сахех,
нест. Осмон он руз соф буд, на садои хавопаймо ба гуш мерасиду на худаш
дида мешуд.
Чун
ба асли вокеа сарфахм рафтанд, дигар дер шуда буд. Руй ва бадани борхо
чарохатбардоштаи Ахмадшохи Масъудро оханпорахо сурох карда буданд...
Чархболеро,
ки аз Панчшер ба Точикистон парвоз мекард, тавассути мухобира ба Хоча
Баховаддин баргардонданд ва баъди 10 дакика мошини «Ленд крузер»
часадашро ба фурудгох, овард ва аз он чо чархбол хамрохи се нафар -
атташеи низомии сафорати Афгонистон дар Точикистон Хусайнхон духтур ва
муйсафеде, ки бояд часадашро мешуст, ба Фархори Точикистон парвоз
карданд. Ва аз Фархор Ахмадшохи Масъудро ба мурдахонаи шахри Кулоб
интикол доданд.
Масъуди Халилиро ба беморхонаи Душанбе фиристоданд.
Филмбардори
арабро, ки аз ин инфичор зинда монда буд, дар як хона бандй карданд,
вале у тирезаро шикаста фирор кард. Хангоми фирор мартабаи сеюм у
гурехту худро ба дарёи Панч, партофт, аммо рангами ба сохил
баровардандаш ва дар холе, ки муковимат нишон медод, ба катл расид.
Дар
чунин шароит, ки толибон нирухои зиёдро дар минтака чамъ оварда,
мехостанд хучуми калон-микёсро ба рох, монанд, хамсафони Ахмадшохи
Масъуд тасмим рифтанд хабари маргашро барои чанд муддат комилан махфй
нигох, доранд. Онхо ба хулоса омаданд, ки агар хабари марги
Сарфармондехи Чабхаи муковимат зуд пахш шавад, мучохиддин рухафтода
мешаванд ва дар натича толибон ва муттахидини покистониву арабияшон
минтакахои тахти назорати Давлати исломии Афгонистонро тахти тасарруфи
худ медароранд.
Бо такя ба дастгохи
чосусии ИМА...
Пас
аз ин инфичор, барои оромии вазъ президенти Афгонистон Бурхонйддин
Раббонй расман изхор дошт, ки бо Ахмадшохи Масъуд сухбати телефони
кардааст ва у ва умед дорад, ки рузхои наздик фармондехи Чабхаи муттахид
ба идомаи фаъолияти худ мепардозад.
Бузургтарин
расонахои хабарии чахон дар сархати иттилооти худ хабархои зидду накизи
худро дар бораи сарнавишти фотехи чанги сард чой доданд.
Аммо
рузи сеюми ин ходиса -11-уми сентябр амалиётхои террористй дар ИМА
сурат гирифтанд. Президенти Иёлоти муттахидаи Амрико Чорч Буш Эълон
кард, ки «ин кори «ал-Коида» аст ва рохбари ин созмон дар Афгонистон
панох, бурдааст. ИМА зарбаи навобии худро дар ояндаи наздика ин созмони
террористй мезанад».
Танхо
15-уми сентябри соли 2001 президенти Давлати исломии Афгонистон
Бурхонуддин Раббонй изхор кард, ки Ахмадшох, фармондехи Чабхаи
муковимат дар натичаи амалиёти инфичорие, ки ду террористи араб дар
шахраки Хоча Баховуддин анчом дода буданд, дунёро падруд гуфтааст.
Харчанд аллакай худи хамон руз - 9-уми сентябр аксарияти расонахои гарбй
бо такя ба манбаъ дар дастгохи марказии чосусии ИМА- СРУ аник, будани
кушта шудани уро иттилоъ дода буданд.
«Зинда таслим намешавад»
Ахмадшохи
Масъуд дар тули муборизаи 28-солаи худ борхо бо марг ру ба ру шуда буд.
Дар даврони муковимат алайхи нирухои шуравй чанд бор аз мухосира чон ба
саломат бурда буд. У хануз дар солхои нахустини набард бо шуравй аз
мавлавихо маслихат мепурсад, ки агар хатари асир афтодан ба дасти
душман биёяд, оё у метавонад худкушй кунад? Уламои исломй посух гуфта
буданд, ки дар чунин шароит тибки хукми шаръй метавонад ба худкушй даст
занад. Бинобар ин, аз хамон огоз Ахмадшохи Масъуд хамрохи худ сианид
(сианистый калий) мегардонд, то ки дар лахзаи хатар онро истеъмол кунаду
ба дасти душман зинда наафтад.
Дар
тули 10 сол ба шуравй муяссар нагардид, ки дар чанг уро нобуд созанд,
харчанд ба ин максад хавопаймохо истифода мешуданд. Ба хотири нобуд
сохтани Ахмадшохи Масъуд дар Афгонистон хавопаймохои шуравй чандин
дехахоро ба хок яксон карданд.
Хангоми
яке аз хучумхои аскарони шуравй ба Панчшер у дар дехаи Маласпа хамрохи
мухофизаш Шох, Ниёз дар мухосира мемонанд. Харду ба хотири начот ёфтан
ба тарафи кух, панох, мебаранд. Ахмадшох, Масъуд ба мухофизаш супориш
медихад, ки аз кафояш биёяд ва агар хатари асир афтодан ба миён биёяду у
имкони худкушй надошта бошад, уро аз пушт парронад.
«Чо-гурезпо» аз марг
Барномахои
катли Ахмадшохи Масъуд гуногун буданд. Боре хостанд уро бо бахона чалб
кардан ба гуфтушунид террор кунанд, аммо чунон ки нависандаи афгон
Абдулхафизи Мансур менависад, ин тарх, аз чониби як тарчумони точик, ки
то хол номаш маълум нест, барои у ифшо мегардад. Тибки барномаи дигар,
шуравихо мучохидеро ба номи Абдулкодири Ночор агенти худ карда буданд,
ба назди Ахмадшохи Масъуд фиристоданд, то ба хурокаш захр андозад.
Агенти шурави дастгир шуд, вале Ахмадшох, Масъуд аз гунохаш гузашт.
Борис
Громов охирин фармондехи Артиши сурх дар Афгонистон менависад, ки
кормандони КГБ- Иттиходи шурави хадди акал 10 бор ба Маскав иттйлоъ дода
буданд, ки «Шери Панчшер»-ро ба катл расондаанд.
Журналисти
точик Саидчалол Саидов, ки он солхо мушовири хизбй дар Афгонистон буд,
мегуяд, ки мо борхо ба хотири марги Ахмадшохи Масъуд нушбод гуфтаву
арак, хурдаем, вале баъди муддате иттилоъ мерасид, ки у зинда аст.
-
У хеле сипох буд, -ба ёд меоварад Саидчалол. -Агар аз Панчшер ба Кундуз
меомад, дар рох аз чор мошин истифода мекард, бинобар ин уро амрикоихо
«Чо- гурезпо» меномиданд.
Дустонаш
хам ба хотир меоваранд, ки ба хотири ифшо нашудан хамеша дар харакат
буд ва хеч, гох, дар як чо ду шаб пайи хам хоб намекард.
Ахмадшохи
Масъуд дар даврони чиход барои хукумати коммунистии Афгонистон дарди
сархои зиёде эчод карда буд. Бинобар ин, дар баробари КГБ-и Иттиходи
шуравй созмони истихбороии Афгонистон (ХАД) , ки дар раъси он солхои
1980-1986 доктор- Начибуллох карор дошт, барои нобуд кардани пешвои
мучохиддини афгон кушишхои зиёд ба харч, дод. Аммо аксари ин суикасдхо
ба чони Ахмадшохи Масъуд ифшо гардиданд.
Раиси
ХАД-и Афгонистон Начибуллох ва Ахмадшохи Масъуд дар як литсей, литсейи
фаронсавии «Истиклол» тахсил кардаанд ва хамрох, футболбозй мекарданд.
Бинобар ин, Начиб хуб медонист, ки Ахмадшохи Масъуд дустони худро зиёд
эхтиром мекард ва онхоро хамеша ба хушй мепазируфт.
Ба
ин хотир, собик дарвозабони дастаеро, ки дар он Ахмадшох Масъуд
футболбози мекард, туфангчаи беовоз дода, уро ба Панчшер барои катли
Ахмадшохи Масъуд мефиристад. У Комрон ном дошт. Комрон ба назди собик
хамдастааш омада, асли вокеаро кисса мекунад. Баъдан туфангчаи бесадоро
ба Ахмадшохи Масъуд супорида, ба Олмони гарби хичрат мекунад.
Хамчунон мухофизони у мегуянд, ки дар сари рохи у борхо маводи мунфачира гузошта буданд, хушбахтона инхо ё кашф шуданд, ё ба Ахмадшохи Масъуд зарар нарасониданд.
Замоне,
ки муносиботи Ахмадшохи Масъуд бо Абдурашид Дустум ба вахомат пайваст,
дар минтакаи Вазир Акбархон-вокеъ дар маркази Кобул, яке аз чонибдорони
генералии узбек дар масофаи хеле наздик ба суяш тир холи кард, аммо он
ба нишон нарасид. Дар минтакаи нахрин вакте ки дар сархбол парвоз
мекард, хавопаймохои чангии Дустум уро таъкиб карданд то ки дар осмон
нобудаш созанд, аммо ба таври муъчизаомез чархбол ба замин нишаст.
Боре
дар яке аз шабхои тобистон вакте ки савори «Чип» ба суи Панчшер харакат
мекард, аз фосилаи 4-метри чавоне ба суяш тир холи кард, аммо тир ба
хато рафт. Ахмадшохи Масъуд аз мошин поён шуд ва ба суи чавон рафту бо
ороми гуфт: «Ватандор, дастат меларзад, хуб нишон задан баланд нести».
Ахмадшох, уро бахшид.
Аввалину охирин
инкори хохиши журналистон
Ин
ду террористи араб, ки тибки шиносномахояшон яке Мухаммад Карим Тузони
ва дигарй Косим Бокулй ном доштанд, худро аз ахли Марокаш ва шахрванди
Белгия муаррифй мекарданд. Онхо визам яксола барои ворид шудан ба
Покистонро гирифта, аз он но ба Афгонистон омаданд.
Як
арабе, ки дар даврони муковимати мучохиддин бар зидди иттиходи Шуравй
дар мачаллаи «Ал-Бунён ал-марсус» кор мекарду бо Иттиходи исломии
Абдурасули Сайёф (Афгонистон) равобити хуб дошт, чомае ирсол карда, аз у
хохиш мекунад, ки барои сафари ин ду ба нафар замина мухайё кунад.
Абдурасули
Сайёф ин пешниходро мепазирад ва баъди муддати Мухаммад Карим Тузонй ва
Косим Бокулй аз минтакаи Начроби вилояти Кописо вориди вилоятхое
мешаванд, ки зери назорати Чабхаи муковимат карор доштанд.
Онхо
чанд муддат дар Шимолй (вокеъ дар вилоятхои Парвону Кописо - наздикии
Кобул) мемонанд. Вакте дар шахри Гулбахор, ки бо дараи Панчшерр хаммарз
аст, мулокоти президенти Давлати исломии Афгонистон Бурхониддин Раббонй,
муовини якуми президент, вазири дифоъ Ахмадшах Масъуд ва пешвои
Иттиходи исломй, ки муттахиди давлат хисоб меёфт, Абдурасул Сайёф
баргузор гардид, ин ду террорист хеле хохиш карданд, ки дар мулокот
ширкат намуда, рафти онро ба навор гиранд. Аммо мухофизони Абдурасули
Сайёф барояшон ичоза надоданд, харчанд бахона пеш оварданд, ки дар
чахони хорич овоза аст, ки миёни Раббонй, Масъуд ва Сайёф ихтилофоти
зиёд вучуд дорад, бинобар ин мехоханд ин овозахоро ботил созанд.
Чун
мулокот анчом ёфт, хохиш карданд, ки хамрохи устод Раббонй дар чархбол
ба Бадахшон парвоз кунанд ва хамзамон аз он чо гузориш тахия намоянд,
вале боз хам барояшон ичоза дода нашуд.
Тузонй
ва Бокулй 3-4 рузи дигар дар яке аз мехмонхонахои Панчшер монданд. Чун
фахмиданд, ки Ахмадшохи Масъуд ба Хоча Баховуддин, ба кароргохи худ дар
наздикии марзи Точикистон парвоз мекунад, исрор варзиданд, ки онхоро
хамрохи худ дар чархбол гирад, то ки мусохиба анчом диханд, аммо пешвои
чабхаи муттахид ин хохиши онхоро рад кард.
Бинобар
ин, онхо мачбур шуданд, ки баъди чанд руз худашон ба ин шахрак парвоз
кунанд. Шохидони айни мегуянд, ки дар Хоча Баховуддин ин ду террорист
муддати 18 руз мунтазири сухбат бо Ахмадшохи Масъуд дар мехмонхонаи
Вазорати хоричаи Афгонистон бокя монданд. Сарфи назар аз ин, Ахмадшохи
Масъуд хохиши мулокот бо ин ду нафарро надошт.
Касе гуфта наметавонад чаро? У хатарро эхсос мекард ё вакт барои сухбат надошт?
Чизе
ки хам набошад, дар ин шабу рузхо Ахмадшохи Масъуд барои хамла ба
минтакаи Хочаи Гор тайёри медид. Ибтидои мохи сентябр мучохиддин ба ин
шахр хамла карданд, аммо ин хамла бемуваффакият анчом пазируфт.
Ахиран розй шуд...
ба марг
Сабаби
нобарории хамла ин буд, ки дар чанд соати кабард Толибон нирухои
тозанафаси толибиву арабиро ба сахнаи чанг ворид сохтанд. Дар хамин хол
садои 42 шабакаи покистониву арабй гайричашмдошт ба таври хеле фаъол ба
кор шуруъ карданд.
Баъдтар тахлилгарон ба хулоса расиданд, ки нирухои арабиву покистонй, ки дар Хочаи Гop
ва Хазорбог ба таври махфиёна мустакар шуда буданд, бо шунидани хабари
марги Ахмадшохи Масъуд бояд амалиёти густурдаеро ба рох, меандохтанд.
Рузи
9-уми сентябр Ахмадшохи Масъуд ният кард, ки ба Шимоли равад, зеро дар
вилояти Кописо толибон камлай шадидеро огоз карда буданд. Фармондехи ин
чабха Бисмиллохон интизори омаданаш буд. Аммо намояндаи Вазорати корхои
хоричй Осими Сухайл аз у хеле хохиш кард, ки бо ин ду хабарнигори араб,
ки наздики 20 руз аст интизори мусохиба бо эшон хастанд, вохуричоза
дихад, ки онхоро мураххас кунад.
Ахиран,
Ахмадшохи Масъуд ин хохиши Осими Сухайлро ба чо меорад ва дар наздикии
сохтмони намояндагии Вазорати хорича, дар мехмонхона барои мусохиба Чой
тайёр мекунанд.
Замене
ки Ахмадшох, Масъуд дар курсй мешинад, филбардор дар фосилаи 3-4 метрии
у карор мегирад. Масъуд Халилй вазифаи тарчумониро ба ухда мегирад,
чунки сухбат бояд бо забони англисй сурат мегирифт.
Баъди
саволи нахустин хабарнигор интизори чавоб нашуда, тугмачаи «ремоут
контрол»-ро пахш мекунаду таркиш сурат мегирад, вале ин харгиз маънии
онро надорад, ки сабаби таркиш (детонатсия) пахш кардани ин тугмача
бошад, харчанд баъзехо мехоханд, ки инро вокеият нишон диханд. Самти
таркиш нишон медихад, ки Ахмадшохи Масъуд хеле дакик, нишон гирифта шуда
буд, зеро порахои маводи инфичорй рост ба руву баданаш расида буданд.
Марги Ахмадшохи Масъуд толибону намояндагони Ал-Коида ва Покистонихои толибро хеле хушнуд гардонд. То чое, ки толибон дар баъзе шахрхои Афгонистон ба мардум пулу ширинй доданд.
Ахмадшох, ба кй
«намефорид»
Чаро
Ахмадшохи Масъуд кушта шуд ва марги у ба суди кй буд? Ин савол бо
гузашти 6 сол посухи худро пайдо накарадааст ва гумон аст, ки дар ояндаи
наздик низ пайдо кунад. Дар Афгонистон Комиссия таъсис ёфт, дар мавриди
катлу котилони Ахмадшохи Масъуд пешниход нагардид. Дар Белгияву Англия
низ чандин нафар ба иттихоми даст доштан дар тархи террори Ахмадшохи
Масъуд боздошт шуданд, аммо бенатича. Хатто сохиби камерае, ки онро
террористом истифода карданд, ёфт шуд. Ин камераро мохи декабри соли
2000 гуё дар шахри Гренобл аз дасти ин оператор се нафари ношинос кашида
гирифта буданд.
Дар
нахустин рузхое, ки шаходати у ба таври расмй аз чониби хамсафонаш
эълон гардид, президент Раббонй ва хамчунин Ахмад Вали Масъуд - сафири
Давлати исломии Афгонистон дар Англия эълон доштанд, ки террори у аз
чониби « ал-Коида», «Толибон» ва Покистон сурат гирифтааст: Дар ин хеч,
шакс нест, ки дар тули солхои зиёд Ахмадшохи Масъуд монеаи асосй барои
пиёда кардани барномахои баландпарвозонаи Исломобод ва хам шарики
статегии он-Вашингтон дар Афгонистон буд. Хатто дар даврони мубориза
алайхи шуравй у хеч гох, равобити мустаким бо Исломободро баркарор
накард.
Аз
чониби дигар, ин у буд, ки барои ба сари кудрат омадани дастнишондаи
Покистону Амрико-Гулбиддин Хикматёр мухолифати мусаллахона кард. Ин
Ахмадшох, Масъуд буд, ки нагузошт Исломободу Кобул конфедератсия шаванд
ва Хикматёрро ба тахт нишонанд. Чун ин барнома амалй нашуд, ИМА бо
думравони арабиву покистониаш ба арсаи сиёсат толибонро оварданд.
Толибхо
ба зохир гуё мехостанд дар Афгонистон сулху оромиро ба вучуд оварда,
Зохиршохро, ки Вашингтон кайхо боз дар орзуи бозгашташ буд, биёранд. ИМА
соли 1997 кариб буд, ки ин режими худкомаро ба расмият бишиносад. Кор
то дарачае расид, ки дар маркази муборизахои беамон бар зидди терорризми
байналхалкй (ачаб мафхуми бемантике!) -Ню-Йорк ичоза доданд, ки Толибон
намояндагии худро ифтитох, кунанд.
Вашингтон
аз огози пирузии мучохиддин дар соли 1992 хукумати онхоро нодида
мегирифт, чун ба хубй дарк мекард, ки Ахмадшох, Масъуд хеч, гох,
дастнишондаи амрикоиен намешавад. Бинобар ин, сарфи назар аз кушишхои
зиёди хукумати Раббонй Кохи сафед аз хукумати у хамеша фосила мегирифт
ва онро хукумати точикон бо хама паёмадхои аз он бармеомада медонист. Ба
андешаи сиёсатмардони амрикой дар ин кишвар танхо паштухо хукуки
хукмронй доштанд. Ин идомаи хамок сиёсати истеъмории англис дар
Афганистон буд.
Харчанд
ки Вашингтон дастпарвардахои толиби худро ба расмият нашинохт, аммо
муттахиди-наш-Покистон, Арабистони Саудй ва Аморати муттахидаи Араб бо
ин хукумати асримиёнагй равобити дипломатй баркарор карда, сафоратхо
кушоданд. Маблагтузори ин харакатмиллиардери арабй Усома бин Лодин низ
аз дастпарварони Созмони чосусии Амрико буд. У солхои муковимати
мучохиддин бо шуравй ба Покистон омада, аз кишвархои арабй чавононро
барои чиход даъват мекард. Амрикоихо он айём аз у кахрамон метарошиданд.
Усома
бин Лодин бо хонадони салтанатии Арабистони Саудй, ки муттахиди ИМА
хисоб меёфт, равобити хеле наздик дошт. Хамзамон бо ин, падари у бо
Буши калонй - собик, президенти ИМА тичорати муштарак доштанд, чуноне ки
дар филми мустанади «9 11 бо Фаренгейт ё харорати сухтани демократия»
омадааст, баъди чанд соати хучум ба манорахои «Дугоник» (11 сентябр)
чанд нафар аз наздикони Усома бини Лодан, ки дар ИМА будаанд, бо кумаки
оилаи Бушхо ба Арабистони Саудй интикол дода шудаанд.
Аммо
баъдхо хонадони салтанатй ва амрикоихо уро «Террористи № 1» эълон
карданд ва чуноне ки дертар маълум шуд ин икдом хеле «зарурй» ва хатто
«фоиданок» хам будааст.
Президент
Чорч, Буши хурдй дар амалиётхои террористии 11-уми сентябр бин Лодин ва
созмони у- «ал-Коида»-ро гунахкор эълом кард. Аксари сохибназарон бар
ин андешаанд, ки марги Ахмадшохй Масъуд ва амалиёти террористй дар ИМА
халкахои як занчиранд. Аммо дар мавриди ин ки дар ин амалиётхо кихо даст
доранд, андешахо мухталифанд.
«АЛ-КОЙДА» ФАРМОИШГАРИ
КATЛИ
Фарзияи асосй ва заифтарин
Мувофики
фарзияи асосй ду узви созмони «Ал Койда» Мухаммад Карим Тузонй ва Косим
Бокулй - марокашихои шахрвандии Белгияро кабул карда будаанд, ки бо
фармоши Усома бини Подан ё рохбари дигари номаълуме чанд мох, пештар бо
максади нест кардани Ахмадшох ба Чумхурии Исломии Покистон омада аз он
чо ба Афгонистон рохй шудаанд.
Чанд
муддат дар минтакахои гуногуни Афгонистон машгули кор шуда, пеш аз
вохурй бо Ахмадшохи Масъуд, ки аслан кушиш мекард хохиши хабарнигорони
хоричиву ватаниро рад накунад, муддати 18 руз дар Хоча Баховаддин
(наздикии Фархори Точикистон) мунтазири сухбат дар мехмон-хонаи Вазорати
хоричаи Афгонистон зиндагй кардаанд. Баъди ворид шудан ба хонаи сухбат
бо Ахмадшохи Масъуд ва рух додани таркиш як нафари онхо хануз зинда
будаасту баъди бандй шудан аз чониби мучохиддин 3 маротиба кушиши
гурехтан карда, окибат кушта шудааст. Ин фарзия бо назардошти номаълум
мондани маводи тарконидашуда, унсури детонатсия ва f.x.. заифтарин фарзия мебошад. Гайр аз ин, тахлилгарон
ба
ин суол посух намеёбанд, ки чаро Усома бини Лодан, ки амалкардхои худро
хеч, гох, махфй намедорад, ин бор ин амали террористиро ба ухда
нагирифт. Созмони «Ал-Койда» низ ин амалро кори дасти худ ва пайравонаш
эътироф накард.
Изи СРУ?
Ба гуфтаи Фахими Даштй (муассис ва сардабири мачаллаи «Кобул weekly»),
ки хангоми таркиш дар хонаи мулокот буду чарохат бардошт, тамоми ашё,
порахои бокимонда аз инфичорро инглисхо саросемавор ба Англия бурдаанд.
Чаро махз инглисхо? Чунки амрикоиён имконияти худашон бурдани ин ашёро
надоштанд, мёгуянд тарафдони ин фарзия.
Ин
гурух, барои даъво асос доранд, ки кабл аз суикасдхо хам намояндагони
Созмони чосусии Амрико бо Усома бин Лодин иртиботи худро катъ накарда
буданд. Миссияи Усома ва «Толибон» ин буд, ки бояд барои ворид шудани
низомиёни амрикой ба Афгонистон замина мухайё месохтанд. Аммо дар ин
сурат монеаи асли Ахмадшохи Масъуд мегардид, зеро у ва чабхаи муковимати
у дар Афгонистон ягона неруе буданд, ки метавонистанд алайхи амрикоихо
ва иттифокчиёнашон муковимати шадид ва бардавом нишон диханд.
Вактхои
охир ба у кумаки Хиндустон ва Русия-харифони асосии ИМА дар минтака
мерасид. Аз чониби дигар баъди нахустин сафари Ахмадшох. Масъуд ба
Аврупо, эътирофи муборизааш ба мукобили Толибон муковимати Чабхаи
муттахидро хеле чиддй карда буд.
Ба фоидаи ин фарзия асосхои дигаре хам вучуд доранд, ки хар гуна иштироки Усома Бини Лодзи ва «Ал-Койда»-ро рад мекунад.
«Тибки
иттилои чанд расонахои русй ду-се руз пеш аз суйикасд ба чони Ахмадшохи
Масъуд як тайёраи харбии бидуни сарнишини амрикоиен дар даромадгохи
дараи Панчшер нобуд шуд. Тайёрахои харбии бидуни сарнишини истехсоли ИМА
дар ин минтака чй кор мекард? Ин суол дар кушодани кургирехи
фармоишгарони суикасд ба чони Ахмадшох, набояд накши охиринро бозад
Тарафдорони ин фарзия асосхои зеринро пеш меоранд:
- очилан кучонидани тамоми ашё ва порахои бокимонда аз ин-фичор ба хоричи кишвар (Англия-содиктарин шарики хукумати Бушхо);
-миллати террористом (формула: араб-террорист);
-дар
кишвархои чахони араб кироя шудани Мухаммад Карим Тузонй ва Косими
Бокулй ба кори журналистй (ба кайд гирифтану хатто мухлати кутох,
фаъолият доштани ширкати телевизонй
дар Аврупо ва паемадхои ин гуна амал, хатто ба амрикоиён мухол аст);
-истифодаи камераи дуздидашуда (чахониён бояд бовар кунанд, ки камера аз Аврупо дуздида шудааст;
-номаълум
мондани намуди маводи тарконидашуда, унсури детонатсия (тахмин меравад,
ки бо сабаби истифода бурдани навтарин намуди маводи таркишй мухофизон
онро пайхас накардаанд);
-пайдошавии тайераи харбии бидуни сарнишини истехсоли
ИМА
(бо сабаби хафнок будани фиристодани гуруххои диверсионй ба Панчшер
унсури детонатсия метавонад аз ин гуна тайёра, хатто аз мохвораи харбй
идорашавад);
-баъди
чанд руз хомуширо авло донистани русхо ва камахмиятии рохбарияти сатхи
гунотуни феълии Афгонистон дар мавриди кушодани гиреххои катли
Ахмадшох.
Зиндагиномаи
ларкашкаши тавоно Ахмадшохи Масъуд ва хатто марги у дар рузи 9 сентябр
-рузи истиклолияти Точикистон барои хар як точик сабак, аст. Сабак то
абад.
Ахмадшох бо ривояти хамсараш
Аҳмадшоҳи Масъуд ба ривояти ҳамсараш 
16.09.2010
Мирзои Салимпур
Ахиран
китоби Сиддиқаи Масъуд, ҳамсари Аҳмадшоҳи Масъуд, фармондеҳи маъруфи
ҷиҳод алайҳи ишғоли Шӯравӣ ва муқовимат бар зидди Толибон дар
Афғонистон, бо забони форсӣ аз дасти чоп берун шуд. Ин китоб ҳанӯз соли
2007 бо ҳамдастии Шикебо Ҳошимӣ ва Марӣ-Франсуа Коламбинӣ ибтидо бо
фаронсавӣ нашр шуда буд.
Сиддиқа Масъуд
дар ин китоби ёддоштҳо бардоштҳояш аз 13 соли зиндагӣ бо ин фармондеҳи
маъруфро, ки “Шери Панҷшер” лақаб дошт, ба риштаи тасвир даровардааст.
Дар бораи қаҳрамониҳои низомиву фаъолиятҳои сиёсии Аҳмадшоҳи Масъуд
китоби зиёде ба бозор даромадааст, вале то кунун дар бораи зиндагии
хусусии ӯ иттилои камтаре шунида шуда буд.
“ДАР БОРАИ ИШҚИ АҲМАДШОҲИ МАСЪУД”
“Дар
бораи ишқи Аҳмадшоҳи Масъуд” – чунин аст унвони китоби хотироти ҳамсари
ин фармондеҳи фақид Сиддиқаи Масъуд, ки феълан бо як писар ва панҷ
духтараш дар Машҳади Эрон ба сар мебарад. Китобе марбут ба хусусиёти
зиндагии Аҳмадшоҳи Масъуд дар муҳити хонаводаву дар ҳалқаи ёрони наздик
ва ҳам хилвати ӯ. Чизе ки то ҳол дар борааш хеле кам гуфта шудааст.
“Дар
бораи ишқи Аҳмадшоҳи Масъуд” хулосаи 13 соли ҳамсарии Сиддиқаи Масъуд
бо Аҳмадшоҳ аст, ки барои онҳо 6 фарзанд – 1 писар ва 5 духтар –мева
додааст .
Аммо бо таваҷҷӯҳ ба шеваи зиндагии ин фармондеҳ, ки
бештари умраш дар сангарҳои муқовимат ибтидо алайҳи нирӯҳои Шӯравиву
сипас зидди чирикиҳои Гулбуддин Ҳикматёр ва дар солҳои поёнии умраш бар
зидди Толибон сипарӣ шудааст, Аҳмадшоҳи Масъуд низ метавонист ин мисраи
Бозори Собирро ба худ ҳам нисбат диҳад, ки “Ман бистари ҳамсарӣ надидам
умре.” Албатта, бо таҳрири андаке дар мисраи дуввуми ин байт, ки “дар
болини ман тиру силоҳам монда.”
МАРДЕ ХУШЗАВҚ ВА ШЕФТА
Бо ин ҳама, Сиддиқаи Масъуд шавҳарашро марде хушзавқ ва шефтаи шеъру адабиёт тасвир мекунад: “Ӯ
марде барҷаста, хушзавқ, фарҳехта, шефтаи шеъру адабиёт ва қаҳрамони
ҷанг бар зидди Шӯравӣ ва муқовимат алайҳи Толибон буд, ки духтари сода
ва бетаҷрибае мисли манро, ки дар он замон 17-сола будам, ба ҳамсарӣ
гирифт ва ба ӯ ишқ варзид.”
Аз шеърдониву шеърхонӣ ва
шеърфаҳмии Аҳмадшоҳи Масъуд навори машҳуре низ дар дастҳост, ки дар
шабакаи ҷаҳонии Интернет мечархад. Дар ин навор Аҳмадшоҳ барои
ҳамсангаронаш, бо шумули Муҳаммадқасими Фаҳим, ки ҳолиё ноиби
раисиҷумҳури Афғонистон аст, шеъреро тафсир мекунад.
Шоири
маъруфи Афғонистон Латифи Пидром мегӯяд, то кунун ҳама пардохтҳо ба
шахси Аҳмадшоҳи Масъуд рӯи фазилатҳои фармондеҳӣ ва амалкардҳои сиёсии
ин Қаҳрамони миллии Афғонистон сурат гирифта, дар ҳоле ки барои ёрону
дӯстон ӯ як инсони низ фавқулодда ба назар меомад: “Аз назари
шахсӣ, ӯ як нафари бисёр мутавозин ва бисёр фурӯтан буд. Баробар бо
ҳунарҳои низомӣ ӯ як алоқаманди шеъру адабиёту фарҳанг ҳам намудор
мешуд. Дар ин соҳот ӯ як чеҳраи коимлан дигар дошт, ки ин чеҳраи
фарҳангии қумандон Масъуд буд, ки аз ин зовия кам шинохта шудааст. Ёдам
ҳаст, ки мо як бор бо ҷамъе аз Фархор меомадем ва дар тӯли роҳ сӯҳбат аз
шеъри Бедил рафт. Ва тамом роҳро ӯ бо мо сарфи қироату тафсири шеъри
Бедил кард. Ӯ зиёд китоб мехонд, чӣ мутолиоти динӣ ва чӣ мутолиоти
адабияш хеле зиёд буд. Ва ҳамон рақам, ки мо чеҳраи низомии ӯро
мешиносем, ба ҳамон қудрат чеҳраи инсонӣ ва фарҳангии Масъуд қобили дӯст
доштан ҳаст ва ҳам дӯстдоштанист.”
САҲМИ МАСЪУД ДАР СУЛҲИ ТОҶИКИСТОН
Бо
ин ҳол, дар Тоҷикистон дар сифати хислатҳои инсонии Аҳмадшоҳи Масъуд
бештар аз нақши ӯ дар таъмини сулҳи ин кишвар сӯҳбат мекунанд.
Саидамир
Зуҳуров, собиқ вазири амнияти Тоҷикистон, ки дар он солҳо ба хотири
пешбурди раванди сулҳи тоҷикон бо Масъуд пайваста дар иртибот будааст,
мегӯяд: “Аз наздик бо Аҳмадшоҳ соли 1993 шинос шудам, лекин
ғоибона дар замони шӯравӣ низ мо ҳамроҳи ӯ кор мекардем ба хотири раҳоии
асирони ҳарбӣ. Чандин дафъаҳо мукотиба доштем, бо намояндагони ӯ
вомехӯрдем, хоҳ дар Тоҷикистон ва хоҳ дар Афғонистон. Ва бо кумаки ӯ
чандин сарбози шӯравиро аз асорат берун ҳам овардем. Аммо хидмати
бузургтарин Масъуд дар барқарории сулҳ дар Тоҷикистон буд. Раҳбарони
кишвар ва шахсан худи ман нағз медонем, ки чӣ ҷонбозиҳое кард Аҳмадшоҳи
Масъуд, ки ақаллан дар ин ватани аслии тоҷикҳо сулҳу субот бошад. Ин
хидматҳои Аҳмадшоҳро нафақат як ман, балкӣ ҳама мардуми тоҷик бояд ҳеҷ
гоҳ фаромӯш накунанд.”
Саиданвар
Камолов, низ вазири собиқи амният ва фармондеҳи низ пешини нирӯҳои
марзбонии Тоҷикистон мегӯяд, такяи Душанбе дар роҳи расидан ба сулҳ пеш
аз ҳама ва беш аз ҳама рӯи Аҳмадшоҳи Масъуд буд ва раванди ҳодисот
маълум кард, ки онҳо дар ин интихоби худ хато накардаанд.
Ӯ меафзояд, ки бидуни кумаки Аҳмадшоҳи Масъуд истиқрори сулҳ дар Тоҷикистон метавонист хеле бештар тӯл бикашад: “Аҳмадшоҳи
Масъуд дар як сӯҳбаташ қисса кард, ки онҳо ба Саиданвар Камолов
корхонаи хонасозии Кобулро бо 20 ило 30 кило маводи мунфаҷира
таркондаанд, вале акнун барои аз нав сохтанаш ба миллионҳо доллар сармоя
рӯи ниёз доранд. Ва ӯ гуфт, ки ба ҳеҷ сурат, иштибоҳҳоеро, ки мо дар
Афғонистон кардем, такрор накунед. Ва соли 1993, вақте раҳбари кишвар
Эмомалӣ Раҳмон бо оқои Зуҳуров барои овардани 2 сарҳадбони рус ба
Афғонистон рафт, ин аслан як баҳона буд. Мақсади асосӣ масъалаи истифода
аз нерӯ ва нуфузи Масъуд барои расидан ба сулҳ буд. Аз рӯзи аввал мо ба
ҳамин мард такя кардем ва ӯ аз рӯзи аввал моро дастгирӣ кард то ба
охир.”
ДОСТОНИ ИШҚИ СИДДИҚА
Аммо
баргардем ба ҳамсари Масъуд ва достони ишқи ӯ бо ин фармондеҳи шаҳир.
Сиддиқа низ ба мисли Аҳмадшоҳи Масъуд дар рустои Бозораки дараи Панҷшер
дида ба дунё кушодааст. Ӯ духтари Хоҷа Тоҷиддин буд, ки ҳанӯз дар солҳои
70 ба сафи ёрони Аҳмадшоҳи Масъуд пайваст ва ҳамеша дар канори ӯ қарор
дошт. Сиддиқаи Масъуд мегӯяд, китоби ӯ талоши навиштани таърихи
Афғонистон нест, балки ӯ фақат мехоҳад достони ишқи худ бо
бузургмардеро, ки Аҳмадшоҳ буд, таъриф кунад.
Ӯ мегӯяд, Аҳмадшоҳи
Масъуд вақте ба хостгориаш омад, ки 34 сол дошт, вале Сиддиқа дар он
замон 17-сола будааст. Ба навиштаи ҳамсараш, Аҳмадшоҳи Масъуд таърифи
ҳусни ӯро ибтидо аз ҳамсангарони ҷавонаш мешунавад, ки ӯро дар хоб
пиндошта, таърифи зебоии духтари Хоҷа Тоҷиддинро мекунанд. Бо онки
Аҳмадшоҳ он замон дар манзили ин ёри содиқаш ба сар мебурд, то он дам
боре ҳам худ бо Сиддиқа рӯбарӯ нашуда буд.
Вале ба муҷарради шунидани таърифи зебоии духтар, Аҳмадшоҳи Масъуд хеле зуд иқдом ба хостгории ӯ мекунад: “Вай
вақте аз вуҷуди ман бохабар шуд, чанд бор ҳангоми рафтан ба утоқаш
бидуни инки дар бизанад, вориди хона шуд. Ҳатман маро зебо дида буд, ки
як шаб азмашро ҷазм кард ва падару модарамро ба назди худ хонд ва бидуни
ҳеҷ муқаддимае хостаашро баён кард. Аммо ҷавоби падарам, ки марде
худраъй ва каме хунсард буд, ин буд ки : “Ин ғайримумкин аст. Ӯ хеле
ҷавон аст ва шумо ба зани пухтатаре ниёз хоҳед дошт, то дар зиндагӣ
ҳамдӯши шумо бошад. Аммо ӯ посух дод, ки беҳтарин роҳи кумак ба ман ин
аст ки ҳамсарам навъи зиндагии маро бипазирад.”
АВВАЛИН МУЛОҚОТ БО МАСЪУД
Билохира
маслиҳат ин шуд, ки Аҳмадшоҳи Масъудро бо Сиддиқа рӯбарӯ кунанд. Як шаб
модари Сиддиқа хабараш дод, ки Масъуд мехоҳад бо ӯ мулоқот кунад.
Сиддиқа дар китобаш мегӯяд, бо шунидани ин хабар то субҳ нахобид ва
фардояш ҳам бо хиҷолату шарми зиёде вориди утоқи Аҳмадшоҳ шуд: “Дар ҳоле
ки сартопо либоси сабзранге бар тан доштам ва ба модарам часпида будам,
ларзон вориди утоқ шудам ва он қадар хиҷолат мекашидам, ки бо садои
бисёр оҳиста ба ӯ салом кардам. Ва ӯ бо меҳрубонӣ ва мулоимати фаровон
гуфт, ки чӣ қадар аз издивоҷ бо ман хушҳол аст.”
Аммо ба далоили
амниятӣ тӯйи арӯсии Аҳмадшоҳи Масъуд бо Сиддиқа ба гунаи махфӣ ва хеле
хоксорона барпо шуд. Сиддиқаи Масъуд мегӯяд, на ӯву на шавҳараш то ин
издивоҷ чизе аз зиндагии муштараки занушавҳарӣ намедонистанд: “
Ман 17 сол доштам ва ӯ 34 сол, ки мо зану шавҳар шудем ва барои аввалин
бор дар зиндагӣ худро дар канори марди бегонае меёфтам. Он шаб мисли
шабҳое баъд чизе байни мо нагузашт, шавҳарам сабр кард, то ҳамдигарро
беҳтар бишносем. Ман духтари бисёр ҷавоне будам ва ба навъе чашму гӯши
баста бузург шуда будам, мо дар дараи дурафтодае, бидуни радио ва
телевизион, иқомат доштем. Ман ҳеҷ дӯсте надоштам ва ҳеҷ чиз аз зиндагии
муштарак намедонистам… Шавҳарам низ қабл аз ман занеро ламс накарда
буд, ӯ аз замони навҷавонияш махфиёна зиндагӣ мекард ва дар дунёи он рӯз
занон ё ғоиб буданд ваё махфӣ нигаҳ дошта мешуданд. Хеле кам иттифоқ
меуфтод, ки ӯ ба як доктор ё як хабарнигори хориҷӣ даст бидиҳад. Пас аз
ин ҷиҳат мисли ҳам будем ва ҳама чизро бо ҳам кашф кардем. “
ПАРИИ МАСЪУД
Сиддиқаи
Масъуд мегӯяд, ки шавҳараш бо меҳрубонӣ ӯро ҳамеша бо исмҳои Парӣ,
Паригул ё Паримоҳрӯз хитоб мекард. Аммо барояш тавсияҳову шартҳое ҳам
гузошта буд, ки баъдан мояи ҳарфу ҳадиси фаровоне пиромуни шеваи
хонаводадории Аҳмадшоҳи Масъуд ҳам шуд.
Сиддиқаи Масъуд мегӯяд,
ки шавҳараш моил набуд, ки ӯ ҳатто бо бародаронаш рӯбарӯ шавад. Ҳарчанд
дар хонаводаи онҳо чунин расм набуд, вале Масъуд ҳатто аёдати хоҳари
худашро ба ҳамсараш иҷозат намедод, ки мабодо писари баркамоли хоҳараш
рӯи ҳамсари ӯро бубинад: “Аҳмадшоҳ мегуфт: Дӯст дорам ки
ҳамсарамро ҳеҷ марди бегонае набинад ва танҳо касе бошам ки сурати ӯро
назорра мекунам. Ман он қадар аз издивоҷ бо ту ба худ меболам, ки туро
фақат барои худам мехоҳам. Қабул мекунӣ? Баъдҳо навиштанд, ки Масъуд
занашро мунзавеъ кардааст, ки ин дурӯғе беш набуд. Чӣ дар Афғонистон ва
чӣ дар Тоҷикистон ҳамеша озодии амал доштаам, аммо ҳақиқат дорад, ки ман
ҳаргиз мардонеро, ки дар хориҷ аз хонаводаи худам буданд, надидам ва
ҳеҷ бародари шавҳарамро низ.”
БАРХӮРД БО ФАРЗАНДОН
Аммо
меафзояд ӯ, Масъуд, ин сипаҳсолори саркаш ва қумандони ғайюр дар
муносибат бо фарзандон “меҳрубонтарин бобои дунё” ба назар меомад: “Вақте
ӯ васати шаб аз роҳ мерасид ва духтараш Насринро медид, ки канори ман
хобида, мебӯсид ва аз хоб бедор мекард ва ба маҳзи ин ки Насрин
падарашро мебӯсид, бедалел механдид. Ин лабханд дили ҳаяҷонзадаи
қумандони ҷангро ки дар зиндагии шазсиаш меҳрубонтарин бобои дунё буд,
зуб мекард… Ӯ бисёре аз ҷаласоти муҳими худро дар ҳоле ки Насрин дар
бағалаш хоб буд, бо шими тар тарк мекард.”
Вақте авзоъ
дар Афғонистон барои нирӯҳои Масъуд танг шуд ва ӯ ибтидо Кобул ва ба
дунбол шаҳрҳои муҳими шимоли кишварашро ба Толибон бохт, мақомоти
Тоҷикистон дар кӯчаи Карамови шаҳри Душанбе барои хонаводаи ӯ манзиле
ҷудо карданд, ки барои чандин сол паноҳгоҳи занону фарзандони ин
сипоҳсолор шуд. Фарзандони Масъуд тайи муддати зиндагиашон дар пойтахти
Тоҷикистон ба мактабе мерафтанд, ки дар назди сафорати Эрон амал мекард
ва бо хати форсӣ таълим медод.
Саиданвар Камолов, вазири собиқи амният ва фармондеҳи собиқи нирӯҳои марзбонии Тоҷикистон, аз он рӯзҳо чунин қисса мекунад: “Соли
1995 ман вазири амният будам ва масъалаи ҳифзу амнияти онҳо бар дӯши мо
гузошта шуда буд. Ин корро кормандони мо анҷом медоданд. Якум бор ӯро
соли 1995 баровардем. Бори дуввум соли 1997, вақте Саидамир Зуҳуровро
гаравгон гирифтанд, овардемаш, ки Ризвон Содирову нафаронашро ба раҳоии
гаравгонҳо моил кунад. Дафъаи дигар ҳамроҳи Зуҳуров сафараш ба
Самарқандро ташкил кардем. Чун мегуфт, аз Даҳбеди Самарақанд аст,
бурдемаш он ҷо, ду рӯз меҳмондориаш карданд. Ва вақте дар Панҷшер каме
оромӣ шуд, аҳли хонаводаашро аз Душанбе гирифта, ба Панҷшер бурд.”
МЕРОСИ МАСЪУД
Ҳанӯз
дар зиндагии Аҳмадшоҳи Масъуд дар бораи дороии бузурге, ки гӯё
хонаводаи Масъуд дар солҳои ҷиҳод бахусус аз роҳи қочоқи сангҳои
қиматбаҳои дараи Панҷшер ҷамъ овардааст, зиёд сӯҳбат мешуд. Аммо вақте
қабл аз намози ҷанозааш мероси Масъудро тарака карданд, ки иборат аз
ҳамагӣ 7 ило 8 ҳазор доллари амрикоӣ будааст, ки аз ӯ ба фарзандонаш
монд.
Латифи Пидром, ки солҳо дар канори Масъуд будааст,
сарусадоҳо дар бораи кадом сарвати бузурги дар он солҳо ҷамъкардаи
Аҳмадшоҳ ваё кадоме аз бародарони ӯро радд мекунад ва мегӯяд: “Агар
фармондеҳ Масъуд мехост сарвату дороӣ дошта бошад, мусалламан имконоти
фаровоне ҳам дошт, ки барои худ кохҳову қасрҳо бисозад. Вале ҳамон як
хонаи то имрӯз тармимношудаи падариаш буд, ки дар Панҷшер дар ҳамон хона
зиндагӣ мекард. Дигар на дар Кобул ва дар ҳеҷ куҷои дигари Афғонистон
манзиле хусусӣ надошт. Вақте дар Ҷабулсироҷ зиндагӣ мекард, як хонаи
бисёр оддӣ буд, ки дар паҳлуяш хонаҳои одамони оддӣ ҳатто аз он беҳтар
буд. Дар Кобул ҳам дар манозиле, ки аз давлат буд, меомаду мерафт. Ҳеҷ
гоҳ дунболи ин масоил набуд ва ӯ меросе ҳаму пуле ҳам надошт. Меросаш
ҳамон як хонаи падарист ва ҳама Панҷшер медонад, ки он замину боғи зиёде
ҳам надорад. Ҳамон як хона дар Ҷангалак дошт, ки аз падарашон монда
буд. Ӯ мероси чандон зиёде надошт, ки миёни фарзандонаш тақсим бикунад.”
Аммо, меафзояд Латифи Пидром, барои фарзандони Масъуд мероси бузургтаре монда, ки номи баланди падари онҳост.
Зимнан
дар интихоботи як сол пеши раёсатҷумҳурии Афғонистон, ки тақрибан ҳамаи
номзадҳо аз номи Масъуд ба манзури ҷалби орои бештари мардум истифода
бурданд, Аҳмад, фарзанди аввали Аҳмадшоҳи Масъуд дар канори доктор
Абдуллоҳ, аз ёрони собиқи падараш ва рақиби аслии раисиҷумҳур Ҳомиди
Карзай дар ин интихобот, зоҳир шуд.
ОХИРИН ДИДОР
Сиддиқаи
Масъуд аз охирин дидори худ бо шавҳараш ҳам қисса мекунад, ки он рӯз
аҳли хонавода ибтидо дар боғ бо якдигар ҳамроҳ акси зиёд гирифтаанд, ки
тавре баъдан маълум шуд, охирин акси муштараки онҳо бо Масъуд будааст:
“Поёни тобистон буд ва поёни зиндагии Масъуд. Шаб шуд ва барояш ангур
овардам. Онро болаззат хӯрд ва гуфт: Як хӯшаи дигар бароям биор, ки шояд
ин охирин боре бошад, ки аз он мехӯрам. Вақти рафтан, замоне ки аз
зинаҳо пойин мерафт, нигоҳашро аз ман барнамедошт ва ба оромӣ аз
пиллаҳои зина, ки аз миёни боғ мегузашт, пойин рафту рӯи ҳар пиллазина
рӯяшро ба тарафи ман мечархонд бори дигар бо нигоҳҳоямон аз ҳам
худоҳофизӣ кардем.”
Саидамир Зуҳуров, вазири собиқи
амнияти Тоҷикистон, аз камшумор афроде дар Душанбе, ки бо Масъуд ба ҷуз
аз равобити кориву сиёсӣ муносиботи наздики хонаводаӣ ҳам дошт, мегӯяд,
вақте хабари марги ӯ расид, ҳамроҳ бо аҳли оилааш дар гиря шуданд: “Ман
ҳоло ҳам агар каме бикобанд диламро, гиря мекунам. Чунки Аҳмадшоҳи
Масъуд ҳамеша ҳамроҳи ман чи фикру ақидае ки дошт, маслиҳат мекард,
маслиҳат мепурсид, ҳарчанд мӯҳтоҷи маслиҳати ман ҳам набуд. Ва аз сабаби
онки ба хонаи ман рафтуомад дошт, натанҳо ман, балкӣ тамоми фарзандонам
ва оилаам ҳам ба марги ӯ гиристанд.”
Аммо ҳамсар ва
фарзандони Масъуд баъд аз қатли ӯ тайи чандин рӯз аз маргаш хабар
надоштаанд ва онҳоро ҳатто бехабар аз асли моҷаро ба Душанбе мебаранд.
Феълан Сиддиқаи Масъуд ба далели таҳсили фарзандон бо писари 21 солааш
Аҳмад ва 5 духтараш - Фотима, Марям, Оиша ва Зӯҳраву Насрин, ки
мутаносибан имрӯз 18, 17, 15, 14 ва 12 сол доранд, дар Машҳади Эрон ба
сар мебарад. Дар манзиле, ба гуфтаи Латифи Пидром, хеле хоксорона ва он
ҳам кироя.
16.09.2010
Мирзои Салимпур
Ахиран
китоби Сиддиқаи Масъуд, ҳамсари Аҳмадшоҳи Масъуд, фармондеҳи маъруфи
ҷиҳод алайҳи ишғоли Шӯравӣ ва муқовимат бар зидди Толибон дар
Афғонистон, бо забони форсӣ аз дасти чоп берун шуд. Ин китоб ҳанӯз соли
2007 бо ҳамдастии Шикебо Ҳошимӣ ва Марӣ-Франсуа Коламбинӣ ибтидо бо
фаронсавӣ нашр шуда буд.
Сиддиқа Масъуд
дар ин китоби ёддоштҳо бардоштҳояш аз 13 соли зиндагӣ бо ин фармондеҳи
маъруфро, ки “Шери Панҷшер” лақаб дошт, ба риштаи тасвир даровардааст.
Дар бораи қаҳрамониҳои низомиву фаъолиятҳои сиёсии Аҳмадшоҳи Масъуд
китоби зиёде ба бозор даромадааст, вале то кунун дар бораи зиндагии
хусусии ӯ иттилои камтаре шунида шуда буд.
“ДАР БОРАИ ИШҚИ АҲМАДШОҲИ МАСЪУД”
“Дар
бораи ишқи Аҳмадшоҳи Масъуд” – чунин аст унвони китоби хотироти ҳамсари
ин фармондеҳи фақид Сиддиқаи Масъуд, ки феълан бо як писар ва панҷ
духтараш дар Машҳади Эрон ба сар мебарад. Китобе марбут ба хусусиёти
зиндагии Аҳмадшоҳи Масъуд дар муҳити хонаводаву дар ҳалқаи ёрони наздик
ва ҳам хилвати ӯ. Чизе ки то ҳол дар борааш хеле кам гуфта шудааст.
“Дар
бораи ишқи Аҳмадшоҳи Масъуд” хулосаи 13 соли ҳамсарии Сиддиқаи Масъуд
бо Аҳмадшоҳ аст, ки барои онҳо 6 фарзанд – 1 писар ва 5 духтар –мева
додааст .
Аммо бо таваҷҷӯҳ ба шеваи зиндагии ин фармондеҳ, ки
бештари умраш дар сангарҳои муқовимат ибтидо алайҳи нирӯҳои Шӯравиву
сипас зидди чирикиҳои Гулбуддин Ҳикматёр ва дар солҳои поёнии умраш бар
зидди Толибон сипарӣ шудааст, Аҳмадшоҳи Масъуд низ метавонист ин мисраи
Бозори Собирро ба худ ҳам нисбат диҳад, ки “Ман бистари ҳамсарӣ надидам
умре.” Албатта, бо таҳрири андаке дар мисраи дуввуми ин байт, ки “дар
болини ман тиру силоҳам монда.”
МАРДЕ ХУШЗАВҚ ВА ШЕФТА
Бо ин ҳама, Сиддиқаи Масъуд шавҳарашро марде хушзавқ ва шефтаи шеъру адабиёт тасвир мекунад: “Ӯ
марде барҷаста, хушзавқ, фарҳехта, шефтаи шеъру адабиёт ва қаҳрамони
ҷанг бар зидди Шӯравӣ ва муқовимат алайҳи Толибон буд, ки духтари сода
ва бетаҷрибае мисли манро, ки дар он замон 17-сола будам, ба ҳамсарӣ
гирифт ва ба ӯ ишқ варзид.”
Аз шеърдониву шеърхонӣ ва
шеърфаҳмии Аҳмадшоҳи Масъуд навори машҳуре низ дар дастҳост, ки дар
шабакаи ҷаҳонии Интернет мечархад. Дар ин навор Аҳмадшоҳ барои
ҳамсангаронаш, бо шумули Муҳаммадқасими Фаҳим, ки ҳолиё ноиби
раисиҷумҳури Афғонистон аст, шеъреро тафсир мекунад.
Шоири
маъруфи Афғонистон Латифи Пидром мегӯяд, то кунун ҳама пардохтҳо ба
шахси Аҳмадшоҳи Масъуд рӯи фазилатҳои фармондеҳӣ ва амалкардҳои сиёсии
ин Қаҳрамони миллии Афғонистон сурат гирифта, дар ҳоле ки барои ёрону
дӯстон ӯ як инсони низ фавқулодда ба назар меомад: “Аз назари
шахсӣ, ӯ як нафари бисёр мутавозин ва бисёр фурӯтан буд. Баробар бо
ҳунарҳои низомӣ ӯ як алоқаманди шеъру адабиёту фарҳанг ҳам намудор
мешуд. Дар ин соҳот ӯ як чеҳраи коимлан дигар дошт, ки ин чеҳраи
фарҳангии қумандон Масъуд буд, ки аз ин зовия кам шинохта шудааст. Ёдам
ҳаст, ки мо як бор бо ҷамъе аз Фархор меомадем ва дар тӯли роҳ сӯҳбат аз
шеъри Бедил рафт. Ва тамом роҳро ӯ бо мо сарфи қироату тафсири шеъри
Бедил кард. Ӯ зиёд китоб мехонд, чӣ мутолиоти динӣ ва чӣ мутолиоти
адабияш хеле зиёд буд. Ва ҳамон рақам, ки мо чеҳраи низомии ӯро
мешиносем, ба ҳамон қудрат чеҳраи инсонӣ ва фарҳангии Масъуд қобили дӯст
доштан ҳаст ва ҳам дӯстдоштанист.”
САҲМИ МАСЪУД ДАР СУЛҲИ ТОҶИКИСТОН
Бо
ин ҳол, дар Тоҷикистон дар сифати хислатҳои инсонии Аҳмадшоҳи Масъуд
бештар аз нақши ӯ дар таъмини сулҳи ин кишвар сӯҳбат мекунанд.
Саидамир
Зуҳуров, собиқ вазири амнияти Тоҷикистон, ки дар он солҳо ба хотири
пешбурди раванди сулҳи тоҷикон бо Масъуд пайваста дар иртибот будааст,
мегӯяд: “Аз наздик бо Аҳмадшоҳ соли 1993 шинос шудам, лекин
ғоибона дар замони шӯравӣ низ мо ҳамроҳи ӯ кор мекардем ба хотири раҳоии
асирони ҳарбӣ. Чандин дафъаҳо мукотиба доштем, бо намояндагони ӯ
вомехӯрдем, хоҳ дар Тоҷикистон ва хоҳ дар Афғонистон. Ва бо кумаки ӯ
чандин сарбози шӯравиро аз асорат берун ҳам овардем. Аммо хидмати
бузургтарин Масъуд дар барқарории сулҳ дар Тоҷикистон буд. Раҳбарони
кишвар ва шахсан худи ман нағз медонем, ки чӣ ҷонбозиҳое кард Аҳмадшоҳи
Масъуд, ки ақаллан дар ин ватани аслии тоҷикҳо сулҳу субот бошад. Ин
хидматҳои Аҳмадшоҳро нафақат як ман, балкӣ ҳама мардуми тоҷик бояд ҳеҷ
гоҳ фаромӯш накунанд.”
Саиданвар
Камолов, низ вазири собиқи амният ва фармондеҳи низ пешини нирӯҳои
марзбонии Тоҷикистон мегӯяд, такяи Душанбе дар роҳи расидан ба сулҳ пеш
аз ҳама ва беш аз ҳама рӯи Аҳмадшоҳи Масъуд буд ва раванди ҳодисот
маълум кард, ки онҳо дар ин интихоби худ хато накардаанд.
Ӯ меафзояд, ки бидуни кумаки Аҳмадшоҳи Масъуд истиқрори сулҳ дар Тоҷикистон метавонист хеле бештар тӯл бикашад: “Аҳмадшоҳи
Масъуд дар як сӯҳбаташ қисса кард, ки онҳо ба Саиданвар Камолов
корхонаи хонасозии Кобулро бо 20 ило 30 кило маводи мунфаҷира
таркондаанд, вале акнун барои аз нав сохтанаш ба миллионҳо доллар сармоя
рӯи ниёз доранд. Ва ӯ гуфт, ки ба ҳеҷ сурат, иштибоҳҳоеро, ки мо дар
Афғонистон кардем, такрор накунед. Ва соли 1993, вақте раҳбари кишвар
Эмомалӣ Раҳмон бо оқои Зуҳуров барои овардани 2 сарҳадбони рус ба
Афғонистон рафт, ин аслан як баҳона буд. Мақсади асосӣ масъалаи истифода
аз нерӯ ва нуфузи Масъуд барои расидан ба сулҳ буд. Аз рӯзи аввал мо ба
ҳамин мард такя кардем ва ӯ аз рӯзи аввал моро дастгирӣ кард то ба
охир.”
ДОСТОНИ ИШҚИ СИДДИҚА
Аммо
баргардем ба ҳамсари Масъуд ва достони ишқи ӯ бо ин фармондеҳи шаҳир.
Сиддиқа низ ба мисли Аҳмадшоҳи Масъуд дар рустои Бозораки дараи Панҷшер
дида ба дунё кушодааст. Ӯ духтари Хоҷа Тоҷиддин буд, ки ҳанӯз дар солҳои
70 ба сафи ёрони Аҳмадшоҳи Масъуд пайваст ва ҳамеша дар канори ӯ қарор
дошт. Сиддиқаи Масъуд мегӯяд, китоби ӯ талоши навиштани таърихи
Афғонистон нест, балки ӯ фақат мехоҳад достони ишқи худ бо
бузургмардеро, ки Аҳмадшоҳ буд, таъриф кунад.
Ӯ мегӯяд, Аҳмадшоҳи
Масъуд вақте ба хостгориаш омад, ки 34 сол дошт, вале Сиддиқа дар он
замон 17-сола будааст. Ба навиштаи ҳамсараш, Аҳмадшоҳи Масъуд таърифи
ҳусни ӯро ибтидо аз ҳамсангарони ҷавонаш мешунавад, ки ӯро дар хоб
пиндошта, таърифи зебоии духтари Хоҷа Тоҷиддинро мекунанд. Бо онки
Аҳмадшоҳ он замон дар манзили ин ёри содиқаш ба сар мебурд, то он дам
боре ҳам худ бо Сиддиқа рӯбарӯ нашуда буд.
Вале ба муҷарради шунидани таърифи зебоии духтар, Аҳмадшоҳи Масъуд хеле зуд иқдом ба хостгории ӯ мекунад: “Вай
вақте аз вуҷуди ман бохабар шуд, чанд бор ҳангоми рафтан ба утоқаш
бидуни инки дар бизанад, вориди хона шуд. Ҳатман маро зебо дида буд, ки
як шаб азмашро ҷазм кард ва падару модарамро ба назди худ хонд ва бидуни
ҳеҷ муқаддимае хостаашро баён кард. Аммо ҷавоби падарам, ки марде
худраъй ва каме хунсард буд, ин буд ки : “Ин ғайримумкин аст. Ӯ хеле
ҷавон аст ва шумо ба зани пухтатаре ниёз хоҳед дошт, то дар зиндагӣ
ҳамдӯши шумо бошад. Аммо ӯ посух дод, ки беҳтарин роҳи кумак ба ман ин
аст ки ҳамсарам навъи зиндагии маро бипазирад.”
АВВАЛИН МУЛОҚОТ БО МАСЪУД
Билохира
маслиҳат ин шуд, ки Аҳмадшоҳи Масъудро бо Сиддиқа рӯбарӯ кунанд. Як шаб
модари Сиддиқа хабараш дод, ки Масъуд мехоҳад бо ӯ мулоқот кунад.
Сиддиқа дар китобаш мегӯяд, бо шунидани ин хабар то субҳ нахобид ва
фардояш ҳам бо хиҷолату шарми зиёде вориди утоқи Аҳмадшоҳ шуд: “Дар ҳоле
ки сартопо либоси сабзранге бар тан доштам ва ба модарам часпида будам,
ларзон вориди утоқ шудам ва он қадар хиҷолат мекашидам, ки бо садои
бисёр оҳиста ба ӯ салом кардам. Ва ӯ бо меҳрубонӣ ва мулоимати фаровон
гуфт, ки чӣ қадар аз издивоҷ бо ман хушҳол аст.”
Аммо ба далоили
амниятӣ тӯйи арӯсии Аҳмадшоҳи Масъуд бо Сиддиқа ба гунаи махфӣ ва хеле
хоксорона барпо шуд. Сиддиқаи Масъуд мегӯяд, на ӯву на шавҳараш то ин
издивоҷ чизе аз зиндагии муштараки занушавҳарӣ намедонистанд: “
Ман 17 сол доштам ва ӯ 34 сол, ки мо зану шавҳар шудем ва барои аввалин
бор дар зиндагӣ худро дар канори марди бегонае меёфтам. Он шаб мисли
шабҳое баъд чизе байни мо нагузашт, шавҳарам сабр кард, то ҳамдигарро
беҳтар бишносем. Ман духтари бисёр ҷавоне будам ва ба навъе чашму гӯши
баста бузург шуда будам, мо дар дараи дурафтодае, бидуни радио ва
телевизион, иқомат доштем. Ман ҳеҷ дӯсте надоштам ва ҳеҷ чиз аз зиндагии
муштарак намедонистам… Шавҳарам низ қабл аз ман занеро ламс накарда
буд, ӯ аз замони навҷавонияш махфиёна зиндагӣ мекард ва дар дунёи он рӯз
занон ё ғоиб буданд ваё махфӣ нигаҳ дошта мешуданд. Хеле кам иттифоқ
меуфтод, ки ӯ ба як доктор ё як хабарнигори хориҷӣ даст бидиҳад. Пас аз
ин ҷиҳат мисли ҳам будем ва ҳама чизро бо ҳам кашф кардем. “
ПАРИИ МАСЪУД
Сиддиқаи
Масъуд мегӯяд, ки шавҳараш бо меҳрубонӣ ӯро ҳамеша бо исмҳои Парӣ,
Паригул ё Паримоҳрӯз хитоб мекард. Аммо барояш тавсияҳову шартҳое ҳам
гузошта буд, ки баъдан мояи ҳарфу ҳадиси фаровоне пиромуни шеваи
хонаводадории Аҳмадшоҳи Масъуд ҳам шуд.
Сиддиқаи Масъуд мегӯяд,
ки шавҳараш моил набуд, ки ӯ ҳатто бо бародаронаш рӯбарӯ шавад. Ҳарчанд
дар хонаводаи онҳо чунин расм набуд, вале Масъуд ҳатто аёдати хоҳари
худашро ба ҳамсараш иҷозат намедод, ки мабодо писари баркамоли хоҳараш
рӯи ҳамсари ӯро бубинад: “Аҳмадшоҳ мегуфт: Дӯст дорам ки
ҳамсарамро ҳеҷ марди бегонае набинад ва танҳо касе бошам ки сурати ӯро
назорра мекунам. Ман он қадар аз издивоҷ бо ту ба худ меболам, ки туро
фақат барои худам мехоҳам. Қабул мекунӣ? Баъдҳо навиштанд, ки Масъуд
занашро мунзавеъ кардааст, ки ин дурӯғе беш набуд. Чӣ дар Афғонистон ва
чӣ дар Тоҷикистон ҳамеша озодии амал доштаам, аммо ҳақиқат дорад, ки ман
ҳаргиз мардонеро, ки дар хориҷ аз хонаводаи худам буданд, надидам ва
ҳеҷ бародари шавҳарамро низ.”
БАРХӮРД БО ФАРЗАНДОН
Аммо
меафзояд ӯ, Масъуд, ин сипаҳсолори саркаш ва қумандони ғайюр дар
муносибат бо фарзандон “меҳрубонтарин бобои дунё” ба назар меомад: “Вақте
ӯ васати шаб аз роҳ мерасид ва духтараш Насринро медид, ки канори ман
хобида, мебӯсид ва аз хоб бедор мекард ва ба маҳзи ин ки Насрин
падарашро мебӯсид, бедалел механдид. Ин лабханд дили ҳаяҷонзадаи
қумандони ҷангро ки дар зиндагии шазсиаш меҳрубонтарин бобои дунё буд,
зуб мекард… Ӯ бисёре аз ҷаласоти муҳими худро дар ҳоле ки Насрин дар
бағалаш хоб буд, бо шими тар тарк мекард.”
Вақте авзоъ
дар Афғонистон барои нирӯҳои Масъуд танг шуд ва ӯ ибтидо Кобул ва ба
дунбол шаҳрҳои муҳими шимоли кишварашро ба Толибон бохт, мақомоти
Тоҷикистон дар кӯчаи Карамови шаҳри Душанбе барои хонаводаи ӯ манзиле
ҷудо карданд, ки барои чандин сол паноҳгоҳи занону фарзандони ин
сипоҳсолор шуд. Фарзандони Масъуд тайи муддати зиндагиашон дар пойтахти
Тоҷикистон ба мактабе мерафтанд, ки дар назди сафорати Эрон амал мекард
ва бо хати форсӣ таълим медод.
Саиданвар Камолов, вазири собиқи амният ва фармондеҳи собиқи нирӯҳои марзбонии Тоҷикистон, аз он рӯзҳо чунин қисса мекунад: “Соли
1995 ман вазири амният будам ва масъалаи ҳифзу амнияти онҳо бар дӯши мо
гузошта шуда буд. Ин корро кормандони мо анҷом медоданд. Якум бор ӯро
соли 1995 баровардем. Бори дуввум соли 1997, вақте Саидамир Зуҳуровро
гаравгон гирифтанд, овардемаш, ки Ризвон Содирову нафаронашро ба раҳоии
гаравгонҳо моил кунад. Дафъаи дигар ҳамроҳи Зуҳуров сафараш ба
Самарқандро ташкил кардем. Чун мегуфт, аз Даҳбеди Самарақанд аст,
бурдемаш он ҷо, ду рӯз меҳмондориаш карданд. Ва вақте дар Панҷшер каме
оромӣ шуд, аҳли хонаводаашро аз Душанбе гирифта, ба Панҷшер бурд.”
МЕРОСИ МАСЪУД
Ҳанӯз
дар зиндагии Аҳмадшоҳи Масъуд дар бораи дороии бузурге, ки гӯё
хонаводаи Масъуд дар солҳои ҷиҳод бахусус аз роҳи қочоқи сангҳои
қиматбаҳои дараи Панҷшер ҷамъ овардааст, зиёд сӯҳбат мешуд. Аммо вақте
қабл аз намози ҷанозааш мероси Масъудро тарака карданд, ки иборат аз
ҳамагӣ 7 ило 8 ҳазор доллари амрикоӣ будааст, ки аз ӯ ба фарзандонаш
монд.
Латифи Пидром, ки солҳо дар канори Масъуд будааст,
сарусадоҳо дар бораи кадом сарвати бузурги дар он солҳо ҷамъкардаи
Аҳмадшоҳ ваё кадоме аз бародарони ӯро радд мекунад ва мегӯяд: “Агар
фармондеҳ Масъуд мехост сарвату дороӣ дошта бошад, мусалламан имконоти
фаровоне ҳам дошт, ки барои худ кохҳову қасрҳо бисозад. Вале ҳамон як
хонаи то имрӯз тармимношудаи падариаш буд, ки дар Панҷшер дар ҳамон хона
зиндагӣ мекард. Дигар на дар Кобул ва дар ҳеҷ куҷои дигари Афғонистон
манзиле хусусӣ надошт. Вақте дар Ҷабулсироҷ зиндагӣ мекард, як хонаи
бисёр оддӣ буд, ки дар паҳлуяш хонаҳои одамони оддӣ ҳатто аз он беҳтар
буд. Дар Кобул ҳам дар манозиле, ки аз давлат буд, меомаду мерафт. Ҳеҷ
гоҳ дунболи ин масоил набуд ва ӯ меросе ҳаму пуле ҳам надошт. Меросаш
ҳамон як хонаи падарист ва ҳама Панҷшер медонад, ки он замину боғи зиёде
ҳам надорад. Ҳамон як хона дар Ҷангалак дошт, ки аз падарашон монда
буд. Ӯ мероси чандон зиёде надошт, ки миёни фарзандонаш тақсим бикунад.”
Аммо, меафзояд Латифи Пидром, барои фарзандони Масъуд мероси бузургтаре монда, ки номи баланди падари онҳост.
Зимнан
дар интихоботи як сол пеши раёсатҷумҳурии Афғонистон, ки тақрибан ҳамаи
номзадҳо аз номи Масъуд ба манзури ҷалби орои бештари мардум истифода
бурданд, Аҳмад, фарзанди аввали Аҳмадшоҳи Масъуд дар канори доктор
Абдуллоҳ, аз ёрони собиқи падараш ва рақиби аслии раисиҷумҳур Ҳомиди
Карзай дар ин интихобот, зоҳир шуд.
ОХИРИН ДИДОР
Сиддиқаи
Масъуд аз охирин дидори худ бо шавҳараш ҳам қисса мекунад, ки он рӯз
аҳли хонавода ибтидо дар боғ бо якдигар ҳамроҳ акси зиёд гирифтаанд, ки
тавре баъдан маълум шуд, охирин акси муштараки онҳо бо Масъуд будааст:
“Поёни тобистон буд ва поёни зиндагии Масъуд. Шаб шуд ва барояш ангур
овардам. Онро болаззат хӯрд ва гуфт: Як хӯшаи дигар бароям биор, ки шояд
ин охирин боре бошад, ки аз он мехӯрам. Вақти рафтан, замоне ки аз
зинаҳо пойин мерафт, нигоҳашро аз ман барнамедошт ва ба оромӣ аз
пиллаҳои зина, ки аз миёни боғ мегузашт, пойин рафту рӯи ҳар пиллазина
рӯяшро ба тарафи ман мечархонд бори дигар бо нигоҳҳоямон аз ҳам
худоҳофизӣ кардем.”
Саидамир Зуҳуров, вазири собиқи
амнияти Тоҷикистон, аз камшумор афроде дар Душанбе, ки бо Масъуд ба ҷуз
аз равобити кориву сиёсӣ муносиботи наздики хонаводаӣ ҳам дошт, мегӯяд,
вақте хабари марги ӯ расид, ҳамроҳ бо аҳли оилааш дар гиря шуданд: “Ман
ҳоло ҳам агар каме бикобанд диламро, гиря мекунам. Чунки Аҳмадшоҳи
Масъуд ҳамеша ҳамроҳи ман чи фикру ақидае ки дошт, маслиҳат мекард,
маслиҳат мепурсид, ҳарчанд мӯҳтоҷи маслиҳати ман ҳам набуд. Ва аз сабаби
онки ба хонаи ман рафтуомад дошт, натанҳо ман, балкӣ тамоми фарзандонам
ва оилаам ҳам ба марги ӯ гиристанд.”
Аммо ҳамсар ва
фарзандони Масъуд баъд аз қатли ӯ тайи чандин рӯз аз маргаш хабар
надоштаанд ва онҳоро ҳатто бехабар аз асли моҷаро ба Душанбе мебаранд.
Феълан Сиддиқаи Масъуд ба далели таҳсили фарзандон бо писари 21 солааш
Аҳмад ва 5 духтараш - Фотима, Марям, Оиша ва Зӯҳраву Насрин, ки
мутаносибан имрӯз 18, 17, 15, 14 ва 12 сол доранд, дар Машҳади Эрон ба
сар мебарад. Дар манзиле, ба гуфтаи Латифи Пидром, хеле хоксорона ва он
ҳам кироя.
Alishod Vorisov Дардошно,
01-12-2010 23:31
(ссылка)
ГАР ТУ БУДИ
РУЧЎЪ
Гар ту буди ба барам ман рахи дигар доштам,
Гар ту буди ба сарам ман сару сарвар доштам.
Гар нигоххои Камолат ба дилам хона гирифт,
Мани хучанди на Табреза кишвар доштам.
Рахи руъёии Лайло ба биёбонам бурд,
Варна ман низ чу Ќайс манзили дигар доштам.
Сўзиши шамъи маро чашми ту парвона надид,
Гарчи пеши рахат афрўзиши ахтар доштам.
Ба Душанбеи дилам дидаи туркона мазан,
Дода Устод* дод ба як хол ду кишвар доштам.
Зи сарои дили ман ѓайри сухан шайъ мачў,
Ки ато кардам абас механу мехвар доштам.
Тани Сўхроби маро мархами Рустам бирасид,
Гар чу АХМАДШАХИ МАСЪУД диловар доштам.
Хонаи шеъри маро шўъла зи нурат,ки Худо,
Аз азал нур зи Шамси Хаќу Ховар доштам.
*- Манзур аз Хоча Хофиз Дардошно
Гар ту буди ба барам ман рахи дигар доштам,
Гар ту буди ба сарам ман сару сарвар доштам.
Гар нигоххои Камолат ба дилам хона гирифт,
Мани хучанди на Табреза кишвар доштам.
Рахи руъёии Лайло ба биёбонам бурд,
Варна ман низ чу Ќайс манзили дигар доштам.
Сўзиши шамъи маро чашми ту парвона надид,
Гарчи пеши рахат афрўзиши ахтар доштам.
Ба Душанбеи дилам дидаи туркона мазан,
Дода Устод* дод ба як хол ду кишвар доштам.
Зи сарои дили ман ѓайри сухан шайъ мачў,
Ки ато кардам абас механу мехвар доштам.
Тани Сўхроби маро мархами Рустам бирасид,
Гар чу АХМАДШАХИ МАСЪУД диловар доштам.
Хонаи шеъри маро шўъла зи нурат,ки Худо,
Аз азал нур зи Шамси Хаќу Ховар доштам.
*- Манзур аз Хоча Хофиз Дардошно
В этой группе, возможно, есть записи, доступные только её участникам.
Чтобы их читать, Вам нужно вступить в группу
Чтобы их читать, Вам нужно вступить в группу
