Откройте свой Мир!

Ба номи худованди бузургу мехрубон, худованди чахониен,
худованди рузи чазо, худованди чондиханда ва чонгиранда.


Дуруд бар паембари акрам, хабиби аллох, ки замину осмон
барои у офарида шуд.


Баъдан ассалому ъалайкум ва рахматуллохи ва баракотуху
бародароне, ки ин сатрхоро мехонед.


Имшаб то сахар як бародари мо, дусти мо, хамтабаку хамнишини
мо, ердамчии халк, еридихандаи бечорагон ва дармондагон, пахлавони мехнату
захмат, шавхар, падари як писар, додар, ака ва инчунин гариб дар диери гурбату дурр
аз ватан, МУРОДИ ГУЛ, ба Ватани хеш, на хандону шодон, на бо кисаи пури пулу
сумкахои калон, на бо тухфае барои писару, на бо тухфае барои зан ва бародарон,
балки БО ТАНИ  БЕЧОН, ба манзили зисти
аввал баъдан ба манзили ОХИРАТ САФАР мекунад( ман бояд сафар кард нависам чунки
аллакай чон ба хак таслим кард ва аз сабаби он ки ин бародар холо дар  тобут дар аэропорт аст, барои хамин сафар
мекунад навиштам).Инно лиллох ва инно илайхи рочиъуун. Мо аз худовандем ва
бозгашти мо ба суи аллох аст


Афсус сад афсус бародар ки дар айни чавони( хамаги 45 сол)
аз байни мо рафти, тамоми орзу ва хавасхоятро бо худ бурди, барои дустон ва наздикон
хати карзгирифтаги ва карздодагиатро мондию рафти, парво накун бародар хамон
дустон ва наздиконат карзхоятро адо карданд ва дар хаккат сухтанд, ки чаро
рафти аммо марг аз ту напурсид ва аз хеч кассе намепурсад бар суроги кассе хохад
меояд бо амри аллох.


Магар надонисти у бар суроги эшони Чунайдуллохи Саидахтулло,
эшони  Илхомиддини Кубон, эшони Забихуллои
Хабибулло омада буд, ба хамин диер ба Москва ва ба Душанбе ба суроги Алимуроди
Пахлавон рафт ва бозгашта ба назти ту ба Москва омад. Хаккаст сухани аллох., мо
аз худовандем ва бозгашти мо ба суи Аллохаст!


Албат бисер дустонад гувохи доданд, ки


Ту бо дасти холи ба назди Аллохат намерави андаке хам бошад
аз ибодат ва руза ва некихоятро дар хаки мардум бо худ гирифта бурда истодаи,
аммо ту кибр ва гурур надошти, кассе туро ба бади ед накард ин бехтарин
тухфаест ба назди аллох! Дируз, Имруз ва Пагох тамоми мардуми кишлокхою шахри
Норак ХУСУСАН дехаи Навде ва Гумаз туро бо чашмони гирен интизоранд. Ва
иншоаллох дар хаккат дуо мекунанд. Анна диди бародар боз як хислати некихоятро
пешнамози  чумъа хам иншоаллох мешави! ХУДОВАНД
ЧОЯТРО ЧАННАТ КУНАД, ОМИН МУРОД ХАМИН!


Аз тамоми бародарон илтимос, ки агар инмисрахоро хондед дар хаки ин
бародари мо дуо куне ва пагох бегох, ки сахттарин шаб барои ин бародараст ду
ракаат намози худро дар хаки ин гариб ва маййит дарег надорад, чунки хамаи мо
дар хамин рох хастем дер е зуд меравем ва мухточ ба ин ду ракат дар шабби аввал
мешавем! Худованд ин маййитро рахмат куна ва ба мову шумо тавфик арзони кунад,
омин!

Дар ҳудуди 6 соли пеш замоне ки Умар, як хеши наздикамон тасмим гирифт, ки Русия корҷӯӣ биравад, барои гусели ӯ субҳи барвақт қабл аз парвоз дар майдони фурудгоҳ ҳозир шудем.

Иттифоқан, яке аз милисаҳои фурудгоҳ, ки ошнои Умар буд, дар ин субҳи зуд низ барои гусели як ҳамдеҳааш ба фурудгоҳ омада буд, ба сару сиккаи Умар дида дӯхта гуфт: "Бубинш, мегӯй, ки депутати Савети олист. Ту бача мардикорӣ мерай, ё Съезд?" Бо ишора ба дӯсти дигари Умар, ки ҳамроҳи ӯ ба Русия мерафт ва овозхоне буд, гуфт: "Инаша бубин, мегуй гастроль рафтеста бошад, ин сару либосашро бубин. Бо ин кару фар барои шумо дар Русия ба фикрм коре намешавад пайдо кард?!" Ҳамин замон яку дуву севу чор… мусофирон ба фурудгоҳ ҳозир шуданду ҳамон ҳамдеҳаи милиса, ки Русия мерафт, низ ба даромадгоҳи самти парвози Душанбе Санкт-Петербург расиданд. Милиса, ки завқи суҳбаташ омада буд, бо ишора ба онҳо гуфт, ки; "анна ин ҳамшаҳриҳои мана бин, инҳо воқеан Русия корҷӯӣ мераванд, бо либосҳои корӣ, маълум, ки коргаранд…" Почаҳои эзор даруни попӯш барзадагӣ, жемперу куртаҳо дар миён бастагӣ ё дар китфҳо кашол, дуруст ҳамчуноне ки гӯӣ ё дар корзор аст ва ё ҳамин ки аз ҳавопаймо пойин шуд, бояд даст ба дастаи ароба бизанад ё бо ҷорӯбу бел.

Психологияи аробакашӣ

Аз он рӯз солҳо сипарӣ шуданд, Умар аз муҳоҷират баргашту чанде дар Ватан монд ва пас аз чанд соли нимсеру нимгурусна гаштан дар Ватан бори дуввум тасмим гирифт, барои корҷӯӣ Санкт-Петербург биравад. Дар тараддуд шуду пул қарз карду барои худ сару либоси муносиб харид. Дӯсте маслиҳаташ дод, ки бираву ҳамон ҷо кор бикун ва либос бихар, қарзу дарди сари зиёдатӣ чӣ лозим?

Умар гуфт, то кор ёфтан, ки намешавад, мисоли "бомж"-ҳо дар хиёбонҳои олуфтаи Русия қадам бизанам.

Баҳси "Роҳнамои муҳоҷирони корӣ" дар расонаҳо доман заду маро ёди ҳамон мусофирони "аробакаш"-и парвози самти Душанбе -Маскав афтод, ки ҳақирона либос ба тан карда буданд. «Аробакашони Черкиз" ҳанӯз аз ватан бо психологияи аробакашиву ҷорӯбкашӣ озими шаҳри ғурбатҳову сарсахтиҳо мешаванд. Айб танҳо дар тарроҳони "Роҳнамои муҳоҷирони корӣ" нест, айб дар худи мо ва имиҷсозии мост, ки мо аз миллати худ ҷорӯбкашу туалетшуву аробакаш сохтему симои миллатро чунин ҳақир ба намоиш гузоштем.

Шикастани оина роҳи ҳал нест

Симои миллии мо то ин дам бузургмардоне амсоли Фирдавсиву Мавлонову Хайёму Носири Хусрав буданд, акнун мо меросбари ана ҳамин тӯдаи аробакашу ҷорӯбкашу таҳқиршудаҳои кӯчаҳои Русия ҳастем.

Ҳоло ки акси мо дар оина ба намо омадааст, мо набояд оинаро бишканем ва худ ҳамон гуна ки ҳастем боқӣ, бимонем, мо бояд ба қавли Мавлоно "дарунро бингарему ҳолро", мо бояд дар пайи ислоҳи камбуди худ бошем.

Мо бояд аввал боиззат буданро дар Ватан ёд бигирем, он гаҳ аз дигарон талаб бикунем, ки бо мо бо эҳтиром муносибат дошта бошанд.

Агар мо ба чашми дигарон ҳамчун ҷорӯбкашу аробакаш рух мекунем, ин аз таассуротест, ки онҳо аз ҳузури бардавоми мо дар кишварашон бардошт кардаанд. Мо бояд имиҷи худро дигар кунем.

Дуруст аст, ки солҳо расонаҳои мустақили тоҷик бо барномаи масхараомези "Ҷамшуду Равшан" даст ба гиребон шуданд ва билохира он аз эфири телевизионҳои Русия нопадид шуд. Аммо бо дигар намое он аз худ дарак дод. Акнун дар сурате бо намои ҷорӯбу "шпател"… Пас бояд ба ин дарк бирасем, ки аз мост, ки бар мост. Мо ҳамчунин зеҳниятро дар кишвари мизбон ба вуҷуд овардаем ва он ба ҳар тариқае аз худ дарак медиҳад.

Асли масъала ин аст, ки созандагони "Роҳнамои муҳоҷири корӣ" муҳоҷиронро бо асбобҳои сохтмонӣ наққошӣ кардаанду масъулони маҳаллиро дар чеҳраи инсонӣ.

Дуруст аст, ки иштибоҳи созандагони "Роҳнамои муҳоҷири корӣ", бояд дар баробари инъикоси чеҳраи муҳоҷирон бо асбобҳои сохтмонӣ, намунае аз масъулини хадамот, ба вижа милисаҳои фасодкорро бо чеҳраи пулу фосид наққошӣ мекарданд, ки накардаанд. Якеро ҳамчун олот ва дигареро инсон офаридаанд.

Мақомоти Санкт-Петербург ҳам алайҳи "Роҳнамо…" шуд

Дар ин робита додситонии шаҳри Санкт Петербург эълон кардааст, ки ин дастурамал аз ҷониби ташкилоти ҷамъиятии "Назаре ба оянда" дар доираи лоиҳаи "Ғарбу Шарқ" нашр гардидааст ва айни ҳол нисбати ин амал тафтишот шуруъ шудааст.

Ҳама аз он сар шуд, ки дар шаҳри Санкт-Петербурги Русия китобчае бо номи "Раҳнамои муҳоҷири корӣ" ба нашр расид, ки дар он муҳоҷирон дар сурати ҷорӯбу андовачӯбу ғелак нишон дода шудаанд. Ин дастурамал 10 ҳазор нусха чоп шуда, шакли электронияш низ дар торнамои "Толлерантность" ҷойгир шудааст.

Баробари қоидаҳои вуруд ба Русия ва дарёфти кор дар ин кишвар, ноширони "Роҳнамо" ба муҳоҷирон тарзи гуфтору рафторро нишон додаанд. Аз ҷумла дар дастурамал ба муҳоҷирон тавсия шудааст, ки либосҳои миллӣ напӯшанд, бо либосҳои варзишӣ нагарданд, баланд ҳарф назананд…

Ин раҳнамо, ки ба забонҳои тоҷикиву узбакӣ ва қирғизӣ тарҷума ва нашр шудааст, мавҷи эътирозҳоро дар миёни созмонҳои ҳомии ҳуқуқ ва худи муҳоҷирон дар Русия ба бор овардааст. Баробари ниҳодҳои расмии Тоҷикистон созмонҳои ҳифзи ҳуқуқи Русия ҳам эълон кардаанд, дар "Роҳнамои муҳоҷирони корӣ", ки ба унвони як дастурамал барои муҳоҷирони муқими Русия таҳия ва нашр шудааст, ҳайсияти инсонҳое, ки аз рӯи ночорӣ рӯ ба муҳоҷират оварданд, таҳқир шудааст.

Гиреҳи мушкили муҳоҷирон дар дасти давлатҳост

Аммо суоли аслӣ ин аст, ки чаро маҳз ин ҳама сару садо атрофи як китобчае шуруъ шуд, ки гуфта мешавад, қаблан бо намояндагии созмонҳои муҳоҷиратии тоҷикон ҳамоҳанг шуда будааст. Ин кадом намояндагӣ аст, дақиқ нест. Ҳоло ҳама ҳомии муҳоҷирон шудаанд, дигар ин қадар соҳибдарак ёфтаанд, ки ба қавле "кадбону нуҳ шуд, атола … шуд", ки аз бисёриашон соҳиби аслӣ маълум нест. Вале дақиқан маълум аст, ки модоме давлат, ки қудрати аслист, наметавонад мушкили муҳоҷиронро ҳал бикунад, ки бояд ҳам ҳал бикунад, аз дасти ҳеч фарди хосе аз ҳомии ҳуқуқ гирифта то ашхоси алоҳида аз қабили муллову раиси диаспораву дигару дигар ин кор барнамеояд.

Владимир Путин, раиси ҷумҳури Русия бо пойи худ Тоҷикистон омад ва мо фурсат ва имкон доштем, ки лоақал тақозои эҳтиром гузоштан ба худ ва миллати худро аз ӯ бикунем, ки маълум мешавад, ҳаминро накардем. Дигар ҳамааш таблнавозии пас аз тӯй аст.

Ҳай-ҳай

Дар ҳамин ҳол Сафорати Тоҷикистон дар Русия бо пахши изҳороти расмӣ, нашри "Роҳнамои муҳоҷирони корӣ"-ро маҳкум карда, онро иғвою дасиса хонд, ки гуруҳҳои алоҳида барои "ҳадафҳои нопоки худ" роҳандозӣ кардаанд.

Сомонаи сафорати Тоҷикистон дар Русия, чопи "Роҳнамо…"-ро амали номатлуб ва таҳқири рӯйирости муҳоҷирони корӣ, аз ҷумла тоҷикистониёни Русия арзёбӣ кардааст.

Намояндагони Тоҷикистон дар Маскав бо пахши изҳороти расмӣ аз мақомоти Русия даъват кардааст, ки масъалаи мазкурро мавриди баррасии ҷиддӣ қарор дода, зуҳури чунин падидаҳои номатлубро дар оянда ҷилавгирӣ намоянд: "Ашхос ё гуруҳҳои алоҳида, ки аз иғвову дасиса ва таҳқиру озор барои пиёда сохтани ҳадафҳои нопоки худ, яъне халалпазир кардани раванди осоиштаи кору зиндагии мардум ва ба вуҷуд овардани тирагиҳо миёни қавму миллатҳои гуногун кор мегиранд, ба мақсад нахоҳанд расид. Зеро ин амали нораво аз сӯйи ҷомеаи мутамаддин ва соҳибфарҳанг ба ҳеч ваҷҳ ва ҳеч сурат мавриди пуштибонӣ қарор нахоҳад гирифт."

Ҳамааш то ин ҷо олиҷаноб аст. Аммо кошке, ки вақте тоҷикро дар Русия сар мезананду месӯзонанд ва ҳангоми фиристодани турбати ба хун оғуштаи ҳамватанони ҷавонмаргу кушташудаамон ҳамчунин сару садое аз Сафорати Тоҷикистон дар Русия буланд мешуд. Ҳадди ақал таъзияе ба хонаводаҳои ин мазлумон фиристода мешуд, ҳоҷати ҳеч гуна баррасии ин вокуниши Сафорат намебуд. Аммо вақте ки мо дар баробари ҷони инсонҳо, он ҳам ҷавонони дар ҳукми гулу қурбонии шаҳри ғурбат беэътиноӣ мекунем, ҳатман ҳамчунин интизоротро бояд дошта бошем, ки онҳо бо мо чӣ гуна бархӯрд хоҳанд кард. Ҳоло ин "Роҳнамо…" намунаи маданитарини муносибат бо миллати мост. Ҷони як ҷавони гулгункафан садҳо бор аз ин 10 ҳазор коғази наққошишуда боарзиштару пурбаҳотар аст. Хоҳ мувофиқ бошед, хоҳ на. Ҳақиқат ҳамин аст.

Тадбир чист?

Барои боиззат шудан, аввалтар бояд, ки мо ёд бигирем, ки чӣ гуна ба худамон арҷ бигузорем. Дуввум, аз фирори мағзҳо ҷилавгирӣ кунем.

Севвум боистӣ, ки хонаи худамон, Ватанро бисозем. Бо ниру ва ақлу заковати хеш.

Чаҳорум бояд ҷои кори бештаре дар Тоҷикистон таъсис бидиҳем, ки битавонем аз ҳиҷрати селаи мардони кор ба хориҷ, ба хусус Русия ҷилавгирӣ кунем. Ва аз вобастагӣ барои ҳамеша наҷот пайдо кунем. Тасаллӣ додани худ, ки бидуни муҳоҷирати корӣ ҳеч кишваре наметавонад бошад, ҷуз фиреби худ чизе ба бор намеорад.

Ҳатто мо истифода аз зарфиятҳои худро дар кишвари худ доро нестем, пас чӣ гуна метавонем, дар кишваре ғайр талаби ҳаққу иззат кунем. Ҳатто агар он кишвар шарики стратегие бо номи Русия бошад.

То замоне ки андешаи мо аз занҷираи ғуломӣ раҳо нашавад, ҳамоно моро таҳқир хоҳанд кард, агар ҳатто барномаи "Ҷамшуду Равшан" набошад ҳам ва "Раҳнамо"-е ҳам дигар бо теъдоди 10 ҳазор нусха барчидаву сӯхта бишавад ҳам. Ин интизорро дошта бошед, ҳатман бо намое дигар, бо тарзе дигар моро фуш хоҳанд дод. То он даме ки мо худ ва вазъро ислоҳ накунем..

Ситора Наҷмидинова, собиқ муҳоҷир

«Агар субҳи сабоҳ аз хоб бархезӣ ва сапедаро бинӣ, маро
ёд кун ва ангор, ки ин сапедаро ман ба ту ҳадя кардаам,» - аз номаи ў.

Маҳи дур аз назар аммо аён дар хобу рўъёро чу бархўрдам,
Лабам чун ғунчаи бишкуфтае гашту дилам зардоби хун бошад.
Ба инкоре зи иқрори ниёзи хеш бар шахсе бупечидам,
Ки иқрорам нишони бениёзии ман аз дунёи дун бошад.

Маро субҳи сафо аз зодани меҳраш ба қалбам, бо сафо омад,
Сафои субҳ дар чашмони нози ў ҳамедидам ба хушнудӣ…
…Гурези чашми ноз аз чашми маҳзунам шикасте рўи каф овард,
Ки рафт ў аз барам, андохт аз дил, дар ҳарими маҳву нобудӣ.

Маро биме зи дурие, ки дур аст аз барам ҳаргиз намеояд,
Аз он тарсам, ки чун ҳарфе куҳан нақшам зи дил берун барандозад.
Ниҳоли дўстдориро, ки бо сад меҳр дар қалбаш бупарвардам
Зи беху бун канад аз ҷову бо нафрат ба рўи хок андозад.

Сапеда – модари Хуршеди тобонро ба шарте кард тақдимам,
Ки ҳар субҳи сабоҳ аз хоб чун чашмам кушоям, нақши ў бинам.
Барои он ки аз қалбам равад меҳраш, набояд субҳи нав ояд
Ва ё ман дар даруни шомгоҳи охирини хеш биншинам.
Ки то чашми сапеда
Ё ки нақши дилнишини ў ба рўъёям набинам…

Султони НАЗРИШО

Дружили два друга один богатый, другой бедный. Они были лучшими друзьями. Однажды богатый друг собрался со своей женой в ресторан. Там к ней стал приставать мужчина и богатый пырнул его ножом в живот. Он не знал что делать и позвонил своему бедному другу, тот сразу приехал. через некоторое время ресторан был забит ментами и бедный друг взял всю вину на себя. Ему дали 20 лет Вот он сидит в тюрьме и ему надоело и он сбежал. Пришел он к дому своего богатого друга и стучится а тот его прогоняет и не открывает. Бедный удивился поступку его лучшего друга, он только одно промолвил : Аллах судья и Он всё видит ". . . . . . . . . . . Бедный не знал куда идти, он сел на лавочку и сидел. К нему подошел пожилой мужчина и отдал ему сумку а сам ушел. . . . бедный опять ничего не понял и решил открыть сумку а там были миллионы. На эти деньги он купил севе дом, машину, поменял имя. . . . Однажды днём он ехал на своей машине и встретил шикарную девушку. Она была очень красивой. Они познакомились стали общаться и в дальнейшем она переехала к нему жить. Как то утром в дверь позвонила пожилая женщина. Она просила у него поработать домохозяйкой за бесплатно, но он стал говорить что у него есть деньги и он может заплатить. . . . Она стала у них работать. Через некоторое время он решил жениться на этой девушке и позвал на свадьбу своего друга. НА свадьбе все веселяться, все рады, и тут богатый друг взял микрофон и говорит :. . . . БРАТ, а помнишь как мы дружили? А помнишь как я убил человека а ты всю вину взял на себя ? А я всё помню брат. . . . . БРАТ, а помнишь когда ты пришел ко мне в дом а я тебя прогнал ? а знаешь Почему ? так знай брат потому что у меня дома были менты. . . . Брат а помнишь того старика который оставил тебе сумку с деньгами ? Это мой отец. . . . А помнишь ту женщину которая пришла к тебе работать за бесплатно домохозяйкой ? Это была моя мать. . . . БРАТ а эта девушка что сегодня стала твоей женой это моя сестра. . .  ТАК БРАТ, Я ОТДАЛ ТЕБЕ САМЫХ ВАЖНЫХ В МОЕЙ ЖИЗНИ. ОНИ-ЭТО МОЯ ЖИЗНЬ. Я ОТДАЛ ТЕБЕ СВОЮ ЖИЗНЬ, БРАТ.

ЧАВОНЕМУ ХУШИХОИ ЧАВОНИРО НАМЕДОНЕМ 
БА ЁДИ ЗИНДАГОНИ ЗИНДАГОНИРО НАМЕДОНЕМ 
БА САД ДИЛ ТАШНАГОНИ МЕХРУБОНИВУ НАВОЗИШХО
ВАЛЕ ХУД ДИЛБАРИВУ МЕХРУБОНИРО НАМЕДОНЕМ
БА САД ЧОН ДАР ТАНУРИ ИШК ХОМОХОМ МЕСУЗЕМ 
ЛАБИ ДАРЬЁИ ДИЛ ОТАШНИШОНИРО НАМЕДОНЕМ 
ДИЛИ МО МЕШАВАД САРКУБУ ШАВКУ ШУРИ БЕМАЧРО 
КИ ПЕШИ ПОИ ЧОНОН ЧОНФИЩОРИРО НАМЕДОНЕМ 
АЗ ОН РУЗЕ БИГУЯД ТАРК ЧОНИ МО ТАНИ МОРО 
КИ КАДРИ ХУБИИ ЁРОНИ ЧОНИРО НАМЕДОНЕМ...

 







There are places that get forgotten quickly, but there are also places in the world where we want to come back to from time to time. And sometimes we can only go back to these places in our thoughts…
My name is Khonumgul Alikuzey. I was only five years old when we had to leave our home, my country where I started to take my first steps. Memories of that place burn my heart, I want to go back to the place where I once belonged, or may be still do belong. Our home was a usual middle income home. I was an only child, the child who was well taken care for…Despite of being very young I sill remember every details of our home, community and neighborhood very well. And since I had been dreaming to go back there every day of my life. I had to wait a long time and this dream has been growing in my heart as well. When I applied for visa to go home
and visit my homeland, I was already 80 years old. From a very slim five year old girl I had changed to an 80 year old grandmother who has several grandchildren and grown children. Nobody from my loved ones knew about my visa request and what I was about to do. I received visa and permission from Sweden government to make this trip, now having my visa in hand it was so hard to wait for the departure date.Waiting is one of the hardest things in life. I had been imagining myself back at home, home where I was born and spent my childhood, standing by the door, nights seemed longer than usual, I kept dreaming and imagining the
day when I would actually be there.
I had been living in Sweden for many years, but I still didn't feel like being at home, home was not Sweden. I lived in Sweden like a passenger waiting in a bus station to get home. I lived this way for a long 75 years away from home country, away from the place where grass, land, mountains and spring waters knew me, place where I knew everybody, place where I wanted to go back to live and belong. I have grown children and grandchildren, and every time I have an opportunity I tell them about my homeland, I want them to know where their ancestors come from, where they belong. I want them to know about this place.
I had to wait two weeks for my departure date after getting my visa and airfare tickets. I had been an independent women all my life, and now an 80year old grandmother, so when my daughter wanted to accompany me for this trip thinking it was going to be hard for an old lady t, I refused her help. My trip started 75 years ago, when a little girl with her parents left home and all their belongings in a place very dear to them. When we lived in Sweden my Mom always told me bedtime stories, stories about the home we left, and I always listened to her with bright sparkly eyes. Her stories fed my imaginations, and I, like an Alice in
Wonderland traveled in my dreams to this wonderland. People say we cannot go back to our childhood, but I can say, I did. I came back to my childhood after 75 years.
After several long flights, few airports, finally I arrived there, and then I realized that I had been living my whole life for this moment, this feeling. A little girl who had lost everything long time ago, now had everything, like a little flower blooming again. I felt alive again, blushing, my cheeks red as a red rose. Some passengers were looking at me puzzled when I kneeled down to the ground and kissed the dirt from the ground. I kissed the ground and thanked Allah for giving me this opportunity. I had prayed and waited a long time for this day and was thankful that Allah gave me enough to live to see this day.
This time I was not dreaming or imagining life gave me a second chance to come back to the place where I had always belonged to and found what I had been looking for. A journey that started 75 years ago ends here in this special piece of land in Kulob town, Tajikistan, which is a small country in Central Asia.
Sarv

Таджикская оппозиция возмущена тем, что официальный Душанбе
передал Китаю участок земли
на Восточном Памире площадью 1 тысяча 158 квадратных километров, что составляет один процент территории страны.

Bо времена Мао КНР активно
выдвигала территориальные
претензии практически ко всем своим соседям, в том числе и к Советскому Союзу, провозгласив лозунг “Мы должны покорить земной шар”. С распадом СССР Пекин
сразу попытался добиться соответствующих уступок от слабых южных республик бывшего Союза. За них заступилась Россия, и КНР
пришлось согласиться на ее
посредничество. В сентябре 1992 года была создана рабочая группа, которая стала работать по формуле “4+1″ (Россия, Казахстан, Кыргызстан, Таджикистан и
КНР).

Помощь Москвы бывшим
союзным республикам была
очень существенной.
Благодаря поднятым актам
царской России (в том числе
документам 1895 года относительно вхождения
Восточного Памира в состав
Российской империи) во
многом и удалось умерить
китайские притязания. В частности, Москва
предоставила Душанбе
сравнительно точные
указания относительно
прохождения тогдашней
границы с Китаем по Сарыкольскому хребту. Соответствующие
переговоры начались в
январе 1993 года.
Поднебесная пыталась
продавить выгодное для нее
решение, пользуясь тем, что в Таджикистане разгорелась
гражданская война. Но, с
другой стороны, при наличии
разнонаправленных сил
договариваться с кем-то
одним для КНР тоже было опасно. И когда войну удалось
приостановить, Китай тут же
продолжил оказывать
давление, подчеркивая, что
от решения территориальной
проблемы будет зависеть судьба дальнейших
отношений между двумя
странами. Надо заметить, что это уже
третья по счету серьезная
территориальная уступка
Китаю со стороны
Таджикистана. Первая имела
место в августе 1999 года, когда Рахмон подписал
соглашение “О таджикско-
китайской государственной
границе”, по которому
Душанбе терял контроль над
участком площадью 200 квадратных километров у
реки Маркансу. Причем тогда Душанбе не
удалось решить раз и
навсегда территориальную
проблему с Поднебесной,
которая сохранила за собой
возможность требовать передела участка в 28 тысяч
квадратных километров на
Большом Памире к югу от
перевала Уз-Бель. И вот в мае 2002 года Рахмон
подписал дополнительное
соглашение “О демаркации
границы и урегулировании
территориальных споров”, в
результате чего Таджикистан уступил КНР 998 квадратных
километров “спорной
территории” в Мургабской
области на востоке страны.
Позднее, в марте 2008 года
руководство Социал- демократической партии
Таджикистана (СДПТ)
обвинили власти в
заключении “незаконной
сделки”. И наконец, в 2011 году Пекин
получил еще один кусок
таджикской земли. И можно
предположить, что
последняя сделка лишь на
время пресытит китайские аппетиты. Сам факт передачи
“спорной территории” может
быть расценен
определенными кругами в
Китае как дополнительная
слабость соседа и послужить отправной точкой для
выдвижения новых
претензий. Как известно,
многие большие державы
соблюдают те или иные
соглашения лишь до тех пор, пока им это выгодно. Что
касается Поднебесной, то, как
показывает практика, она в
последнее время
предпочитает в
территориальных спорах с соседями довольствоваться
малым, действуя по принципу
“курочка по зернышку
клюет” и периодически
“отщипывая” от их
территории все новые и новые куски. Уж слишком
соблазнительным выглядит
Бадахшан, чтобы от него
можно было отказаться
навсегда. По сути, сыр-бор
разгорелся из-за высокогорья,
расположенного на высоте
3,5-4,2 километра над
уровнем моря. Многие ученые
называют ее самым высоким
нагорьем в мире после Тибета. Казалось бы, что
здесь такого особенного? Еще во времена СССР здесь
открыли крупные
месторождения урана, золота,
редких минералов, свинца,
селитры и прочих полезных
ископаемых. По мнению же геологов, Бадахшан и вовсе
уникальный регион. В
частности, на размеры
месторождений указывает
тот факт, что во многих
местных озерах из-за высокого содержания солей
калия, магния, сернокислого
и хлористого натрия, а также
других элементов вода
непригодна для питья. Более того, как уверены
многие эксперты, водоемов,
подобных озеру Сасык-Куль,
вообще не существует в
природе. Достаточно указать
на то, что, по данным ученых, в его водах содержится
столько урана, что их
переработка даже более
выгодна, чем добыча
урановой руды. Причем за
редким исключением промышленную разработку
бадахшанских
месторождений так и не
успели начать. Станет ли
упускать подобные
источники сырья Китай? Нельзя упускать из виду и
другие моменты, в том числе и
политические. Например, для
Пекина было бы очень
удобно использовать
территорию Таджикистана для транзита иранских
углеводородов. Причем возможностей для
оказания давления на
таджикское руководство у
Поднебесной более чем
достаточно. Залогом
уступчивости со стороны таджикских властей является
экономическая слабость
республики, которую Китай
все больше втягивает в
орбиту своего влияния. И у
КНР есть рычаги для того, чтобы заставить Рахмона
уступить дополнительную
часть “спорной территории”
за выделение средств на
достройку амбициозного
проекта — Рогунской ГЭС, завершение которого, как
рассчитывает Душанбе,
решительно изменит к
лучшему жизнь
многострадальной
республики.

Источник: Газета Правда