О достоинствах пятикратной молитвы( намаз )
О достоинствах пятикратной молитвы.
Молитва является самым лучшим поклонением, совершаемым
телом, и наилучшим из деяний, приближающих к Аллаху. Всевышний и Великий Аллах
об этом сказал: «Соверши земной поклон и приблизься (к Аллаху)» (Коран сура аль-‘Алякъ 96:19).
В этом аяте идет речь о совершении земного поклона в
молитве. См. “Тафсир ат-Табари” 10/421, “Тафсир аль-Багъауи” 6/295.
Всевышний Аллах сказал: «Воистину, преуспели те верующие,
которые смиренны во время своих молитв, …которые бережливы к своим молитвам» (Коран сура аль-Муминун23: 1-2, 9).
Къатада (да будет доволен им Аллах) о словах «которые
охраняют свои молитвы» сказал: “Совершают их в установленное время, и совершают
должным образом поясные и земные поклоны”. См. “Тафсир Ибн Касир” 3/265.
Посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал:
«Знайте, что самым лучшим из ваших деяний является молитва!» Ахмад 5/276, Ибн Маджах 277. Шейх аль-Альбани назвал хадис достоверным.
Также пророк (мир ему и благословение Аллаха) сказал:
«Важнейшим делом в Исламе и его опорой является молитва». Ахмад 5/231,
ат-Тирмизи 2616, Ибн Маджах 3973, ат-Таялиси 560. Имам Абу Иса ат-Тирмизи,
хафиз Ибн Раджаб и шейх аль-Альбани подтвердили достоверность хадиса.
‘Умар ибн ‘Абдуль-‘Азиз (да будет доволен им Аллах) говорил:
“Величайшей из приближающих к Аллаху обязанностей тела является молитва, как
сказал Аллах: «Соверши земной поклон и приблизься» (аль-‘Алякъ 96: 19). И как
сказал пророк (мир ему и благословение Аллаха): «Наибольшей близости к своему
Господу раб достигает во время совершения земного поклона». Муслим 482. См. “Джами‘уль-‘улюми уаль-хикам” 435.
Ханзаля аль-Катиб (да будет доволен им Аллах) рассказывал:
“Я слышал, как посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал: «Кто
оберегал пять обязательных молитв, совершая как следует их поясные и земные
поклоны, соблюдая установленное для них время, и знал, что это истина,
предписанная Аллахом, тот войдет в Рай», или же: «Тому обязателен Рай», или же
«Тот будет запретен для Огня!»” Ахмад. Хадис хороший. См. “Сахих ат-таргъиб”
381.
Передается, что однажды Ибн Мас’уд (да будет доволен им
Аллах) спросил посланника Аллаха (мир ему и благословение Аллаха): “Какое
деяние более всего любимо Аллаху?” Он сказал: «Молитва в установленное для нее
время». Ибн Мас’уд спросил: “А затем какое?” Он сказал: «Проявление благочестия
по отношению к родителям». Тот спросил: “А затем какое?” Он сказал: «Джихад на
пути Аллаха». аль-Бухари 527, Муслим 85.
От ‘Абдуллаха ибн ‘Амра (да будет доволен им Аллах)
сообщается, что посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал: «Для
того, кто будет бережлив к своей молитвой, она станет светом, ясным
доказательством и спасением в День воскрешения, а для того, кто не будет к ней
бережлив, не будет ни света, ни ясного доказательства, ни спасения. И в День
воскрешения он окажется вместе с Къаруном, фараоном, Хаманом и Убайем ибн
Халяфом». Ахмад 2/169, ад-Дарими 2/390. Ибн Хиббан 245. Хафиз аль-Мунзири, имам
Ибн ‘Абдуль-Хади, хафиз ад-Дымьяты и шейх аль-Альбани подтвердили достоверность
хадиса.
Ибн аль-Къайим сказал: “Эти четверо конкретизируются по той
причине, что они были лидерами неверных. Человек не совершает молитву должным
образом либо потому, что он занят увеличением своего богатства и своих
владений, либо из-за занятости в делах правления, либо из-за торговли. Тот,
кого отвлекало от молитвы богатство, будет воскрешен вместе с Къаруном. Тот,
кого оторвало от молитвы его царство, будет вместе с фараоном. Тот, кого
оторвали от молитвы дела правления, будет вместе с Хаманом. А тот, кого оторвала
от молитвы торговля, будет вместе с Убайем ибн Халяфом”. См. “ас-Саля уа хукму
тарикиха” 36.
Однажды ‘Абдуллах ибн Сунабихи сказал: “Абу Мухаммад
утверждал, что молитва Уитр обязательна (уаджиб)!” ‘Убада ибн Самит (да будет
доволен им Аллах) сказал: “Абу Мухаммад солгал! Я свидетельствую, что слышал,
как посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал: «Аллах Всемогущий сделал обязательными пять молитв. И тот, кто совершал тщательно омовение и молился в установленное для молитв время, и совершал полноценно поясные и земные поклоны, и соблюдал в молитвах смирение, тот имеет от Аллаха обещание, что Он простит его! А тот, кто не сделает этого, не имеет обещания от Аллаха, и если Аллах пожелает, то простит его, а если пожелает – накажет!» Абу Дауд 425, Ахмад 5/317, Ибн Маджах 1401, ан-Насаи в “аль-Кубра” 314, ад-Дарими 1577, Малик 1/14. Достоверность хадиса подтвердили хафиз Ибн ‘Абдуль-Барр, имам ан-Науауи и шейх аль-Альбани.
Посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал:
«Первое за что будет произведен расчет с рабом Аллаха в День воскрешения – это будет молитва. И если молитва его будет хороша, то хорошими будут и все остальные его деяния, а если же молитва его окажется негодной, то и остальные его деяния окажутся негодными». ат-Табарани в “аль-Аусат” 2/13. Хадис достоверный. См. «Сахих аль-джами’» 2573.
Для тех кто хочет научиться совершать намаз. http://blogs.mail.ru/mail/s...
Почему мы должны изучать науку таухид?
Почему мы должны изучать науку таухид?
Во имя Аллаха, Милостивого, Милосердного!.
Хвала Аллаху, Его мы восхваляем и к Нему взываем о помощи и прощении. Мы ищем защиты у Аллаха от зла наших душ и дурных дел. Кого поведёт Аллах по прямому пути, того никто не сможет ввести в заблуждение. А кого Он оставит, того никто не наставит на прямой путь. Свидетельствую, что нет никого достойного поклонения, кроме Аллаха, нет у Него сотоварища. И свидетельствую, что Мухаммад – раб Аллаха и посланник Его..
А затем:
Поистине, мы часто сталкиваемся с тем, как некоторые люди выступают против обучения науке единобожия, объясняя это тем, что этим отталкиваем людей от религии, и сеем смуту среди них. Хотя на самом деле именно они отталкивают людей от религии, и сеют смуту среди них.
Ибо поистине, без этой науки, и не знания ее, не принесут пользы другие науки, которые связаны с религией, с которой пришел пророк Мухаммад (мир ему и благословение Аллаха). Это наука, является основой всех
других наук, без которой другие науки не будут приняты Аллахом и превратятся в пыль. Если человек постигнет эту науку, и останется в невежестве в остальных науках, то это ему не навредит, в отличие от того, если он постигнет другие науки, и останется в невежестве в науке – единобожия. Ибо поистине, он этим обрекает себя в гибель, как на этом мире, так и на том. Люди, которые заявляют подобные слова, что наука таухид (единобожие) является фитной для людей, не подозревают о том, как они косвенно обвиняют самого лучшего создания Аллаха, самого знающего лучше всех людей - шариат Аллаха, наиболее искреннего в наставлении к рабам Аллаха и самого правдивого в сообщении - пророка Мухаммада (мир ему и благословение Аллаха). Ибо именно он (мир ему и благословение Аллаха), который начал свой призыв с единобожия, и покинул эту жизнь, призывая людей к единобожию. Именно он (мир ему и благословение Аллаха) который сражался с многобожниками и враждовал с ними из-за единобожия. Именно он (мир ему и благословение Аллаха) который научил своих сподвижников этому, и завещал им призывать людей к этому, прежде других религиозных наук. Вспомните хадис, когда пророк (мир ему и благословение Аллаха) отправляя своего сподвижника
Му’аза в Йемен, сказал: “Пусть первым, к чему ты призовёшь их, будет свидетельство того, что нет
достойного объекта поклонения, кроме Аллаха. А в другой версии хадиса: Призови их к таухиду Аллаха. Если они покорятся тебе в этом, то дай им знать, что Аллах обязал их совершать ежесуточно пять намазов. Если они покорятся тебе в этом, то дай им знать, что Аллах обязал их богатых делать пожертвования в пользу бедных” (аль-Бухари, 1395, и Муслим,19).
Обратите внимание, пророк (мир ему и благословение Аллаха) не начал с намаза, закята и хаджа, а начал с самого важного, а это таухид, и потом уже перешел к важному. Почему? Потому что, не принесет пользу намаз, закят, хадж и все религиозные обязанности, без таухида. Именно
поэтому многие ученые составляли и составляют книги относительно этой науки. Достаточно книги шейхуль-Ислам Мухаммад ибн Абдул-Ваххаб, что даже до сегодняшних дней ученые со всех стран земли не перестают делать
шарх (пояснение) на эти книги, понимая о важности этой науки. Понимая о том, на сколь нуждаются люди в этой науке, а потом приходит какой-то шайтан из числа людей, и предостерегает людей от обучения этой науки. Нет у нас силы и мощи, кроме как с помощью Аллаха!
По этой причине я, с дозволения Аллаха и с Его помощью, хочу в этой статье, ознакомить с некоторыми причинами, из-за которой ученые наставляют изучать науку единобожия (таухид). Конечно, я не думаю, что в этой
статье будет упоминаться что-то новое, что прежде не упоминалось, в особенности, когда, по милости Аллаха, появляется много хороших братьев,которые доносят эту науку - таухид. Хвала Аллаху, Господу миров! Но я
надеюсь, что это статья послужит причиной напоминания, как сказал Всевышний Аллах: "И напоминай, ибо напоминание приносит пользу верующим"(Аз-Зарийат, 55).
Прошу Всевышнего Аллаха благословить эту работу, принять его и сделать его искренним ради Его Благородного Лика. Амин!
Причины изучения таухида
Причины, которые побуждают нас к обучению таухида множество, и мы, с дозволения Аллаха, приведем важнейшие из них.
Первая причина: Таухид является важнейшим правом из прав, которое было приказано людям. Сказал Всевышний Аллах: "Поклоняйтесь Аллаху и не приобщайте к Нему сотоварищей. Делайте добро родителям,
родственникам, сиротам, беднякам, соседям из числа ваших родственников и
соседям, которые не являются вашими родственниками, находящимся рядом
спутникам, странникам и невольникам, которыми овладели ваши десницы.
Воистину, Аллах не любит гордецов и бахвалов". (Ан-Ниса, 36).
Этот аят содержит в себе десять прав, важнейшее из которых является права Аллаха. Ибо поистине, Всевышний в этом аяте начал со Своего права, сказав: "Поклоняйтесь Аллаху и не приобщайте к Нему сотоварищей"
- что указывает на важность его, и то, что другие права принесут пользы человеку лишь тогда, если он выполняет права Аллаха. А иначе, каким он хорошим не был, сколько он добра не делал бы, ему это ничуть не поможет и не принесет пользу, пока он не будет выполнять права
Аллаха. Поэтому, когда Хаким ибн Хизам спросил пророка (мир ему и благословение Аллаха) о том, что если человек во времена джахилийи раздавал милостыню (садака), освобождал рабов и связывал родственные узы, то удостоится ли ему за это награда? В ответ на это пророк (мир ему и благословение Аллаха) сказал: "Ты принял Ислам вместе со всеми благими делами совершенными тобой прежде"
(Бухари, 1\443 и Муслим, 1\113). Что указывает это на то, что поистине,если он не принял Ислам, то не было бы ему никаких наград за прошлые благие деяния. Поскольку любые права не принесут пользы, кроме как с воплощением прав Аллаха. (см. "Каулуль-Муфид". Шейх ибн Усаймин).
Вторая причина:Ахлю-Сунна уаль-джамаъа (сторонники Сунны и согласия) единогласны в том, что первая обязанность человека – это таухид (единобожие). А довод
их на это служит важнейшие слова посланника Аллаха (мир ему и благословение Аллаха), которое было направлено к Муа'зу ибн Джабалю, да будет доволен им Аллах, когда отправлял его в Йемен: "Ты придешь к народу, который является обладателем Писания. Пусть первым, к
чему ты призовёшь их, будет свидетельство того, что нет достойного объекта поклонения, кроме Аллаха. А в другой версии хадиса: "Призови их к таухиду Аллаха. Если они покорятся тебе в этом, то дай им знать, что Аллах обязал их совершать ежесуточно пять намазов. Если они покорятся тебе в этом, то дай им знать, что Аллах обязал их богатых делать
пожертвования в пользу бедных” (аль-Бухари, 1395, и Муслим,19).
Этот хадис разъясняет нам путь посланников. Ибо они начинали свой призыв с таухида . Так как это основа, над которой строится религия. Если он воплощен, то поистине, можно уже строить над ним другие положения Ислама.
Таким образом, таухид является важнейшей обязанностью из обязанностей, и не принимаются любые деяния, кроме как посредством него и не приближается раб Аллаха к Своему Господу, кроме как посредством таухида.
Третья причина: Всевышний Аллах создал всех людей только из-за таухида, как сказал Он, Свят Он и Велик: "Я сотворил джиннов и людей только для того, чтобы они поклонялись Мне" (Аз-зарийт,56).
Мудрость, которая заключается в создании людей – это поклонение одному лишь Аллаху, не приобщая к Нему сотоварищей. Они не были созданы для того, чтобы наслаждаться едой, питьем и женщинами, так же, как не
создал их просто так, предоставив их самим себе. "Неужели вы полагали, что Мы сотворили вас ради забавы и что вы не будете возвращены к Нам?" (Аль-Муминун 115).
Шейх Са'ди да смилуется над ним Аллах, в толковании этого аята писал: "Неужели вы полагали, что Мы сотворили вас понапрасну? Неужели вы думали, что Мы
предоставили вам возможность есть, пить, резвиться и наслаждаться мирскими усладами и забыли о вас? Неужели вы думали, что Мы оставим вас без повелений и запретов, без вознаграждения и наказания? Неужели вам не
приходило в голову, что вы будете возвращены к Нам?"
Цель создания джиннов и людей — это таухид, то есть уединение Аллаха в поклонении. И как сказали ученые, приводя замечательный пример, что это подобно тому, когда человек откапывает землю посредством мобильного
телефона. Что вы скажете о таком человеке, который раскапывает землю с телефоном? Вы его сразу же обвините в том, что он сумасшедший, ибо телефон был создан не для того, чтобы раскапывали землю, а для того, чтобы связываться с людьми. Таким же образом, человек был создан для того, чтобы быть рабом Аллаха, и поклонялся только Ему одному, не приобщая к Нему сотоварищей. Но если, же он займется в этом мире поклонением кому-то другому помимо Аллаха, тогда он сумасшедший, так
же, как и тот, который раскапывает землю посредством мобильного телефона.
Таким образом, поклонение, в котором отсутствует таухид,
не является поклонением, особенно, когда некоторые праведные предшественники, давая пояснение словам Всевышнего: "Я сотворил джиннов и людей только для того, чтобы они поклонялись Мне"
- говорили, что слова Аллаха: "Поклонялись Мне" - означает: чтобы уединяли Меня в поклонении, как это передается со слов ибн Аббаса, да будет доволен им Аллах.
Поэтому кто не соблюдает таухид, тот не поклоняется Аллаху. В этом и состоит смысл слов, которые Всевышний
повелел сказать Своему пророку (мир ему и благословение Аллаха): «И вы не поклоняетесь тому, чему поклоняюсь я» (аль-Кафирун, 5).Так как поклонение многобожников построено на ширке (многобожие), и оно не является поклонением Аллаху.
Четвертая причина: Всевышний Аллах послал всех пророков и посланников именно с призывом к таухиду. Как сообщил нам об этом Всевышний Аллах: "Мы отправили к каждой общине посланника: "Поклоняйтесь Аллаху и отдаляйтесь от тагута" ( Ан-Нахль, 36).
Также Всевышний сказал: "Мы
не посылали до тебя ни одного посланника, которому не было бы внушено:
"Нет достойного объекта поклонения, кроме Меня. Поклоняйтесь же Мне!" (Аль-Анбийа, 25).
Шейх Са'ади, да смилуется над ним Аллах, в толковании этого аята писал: "О
Мухаммад! До тебя к людям приходило много Божьих посланников, которые
приносили с собой Небесные Писания. Но основой и сутью их пророческих
проповедей было повеление поклоняться одному Аллаху, у которого нет
сотоварищей, и разъяснение того, что Аллах является единственным
истинным божеством и что поклонение вымышленным богам является тщетным и
бесполезным".
Пятая причина: Человек, который не соблюдает таухид, зайдет в Огонь. Просим Аллаха благополучия!
Сказал Всевышний Аллах:
"Воистину, кто приобщает к Аллаху сотоварищей, тому Он запретил Рай,
его пристанищем будет Геена (Ад) и у беззаконников не будет помощников» (Аль-Маида, 72).
Также посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал: "Тот, кто встретит Аллаха, приобщая к Нему что-нибудь, попадет в Огонь". (Муслим,93).
Шестая причина:
Не соблюдение таухида является самым великим грехом, с которым не
сравнятся другие смертельные грехи. Оно является наивеличайшим грехом,
чем ростовщичество (риба), распивание спиртных напитков, воровство,
пожирание имущества людей посредством лжи, азартные игры и т.п.
Несоблюдение таухида является самым великим из запретных грехов,
которые Всевышний Аллах запретил.
Абу Хурайра, да будет доволен им Аллах, рассказывал, что посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха), сказал: "Сторонитесь
семи смертельных грехов". Люди спросили: "А каких именно, о посланник
Аллаха?". На что он ответил: "Приобщение к Аллаху сотоварищей,
колдовства, запрещенного Аллахом убийства, иначе как по праву, взимания
процентов с долга, присваивания имущества сироты, бегства с поля боя и
опорачивания целомудренных верующих женщин ". (Бухари, 2767 и Муслим,89).
Пророк
(мир ему и благословение Аллаха) начал с ширка (многобожие), так как
оно является величайшим из смертельных грехов. Пророк (мир ему и
благословение Аллаха) разъяснил, что ширк является самой великой из
существующих преступлений и грехов, сказав: «Величайшим грехом, является приобщение к Аллаху сотоварищей тогда, как Он тебя создал». (Бухари, 6861. Муслим, 82).
Седьмая причина: Таухид является самой великой причиной вхождения в Рай.
От Итбана ибн Малика, да будет доволен им Аллах, передается, что посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) говорил: "Поистине,
Аллах сделал запретным Огонь тому, кто сказал: "Нет достойного
объекта поклонения, кроме Аллаха, стремясь тем самым к лику Аллаха ". (Бухари, 425 и Муслим, 33).
Единобожник,
который придет в Судный день с совершенным таухидом и иманом (верой) в
сердце, никогда его не прикоснется огонь Ада. А тот, который придет с
грехами, однако был единобожником, то он попадает под желание Аллаха,
если Аллах пожелает, простит его, а если нет, то подвергнет его
наказанию огнем Ада по мере его грехов, совершаемых при своей жизни. И
потом как очистится от грехов, Аллах, по Своей милости, выведет его
от туда, ибо единобожники, если даже зайдут в Огонь, никогда не
пребудут там вечно вместе с неверующими многобожниками.
Также
Имам Муслим приводит хадис со слов Джабира ибн Абдуллаха, да будет
доволен им Аллах, который передал, что посланник Аллаха (мир ему и
благословение Аллаха) сказал: "Тот,
кто встретит Аллаха, не приобщая к Нему ничего, зайдет в Рай; а кто
встретит Его, приобщая к Нему что-нибудь, попадет в Огонь". (Муслим,93).
От ‘Усмана ибн ‘Аффана сообщается, что посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал: «Тот, кто умер, зная, что нет никого достойного поклонения, кроме Аллаха, войдет в Рай!» (Муслим 26).
А
также от Сахля ибн Хунайфа и Зейда ибн Халида, да будет доволен ими
обоими Аллах, сообщается, что посланник Аллаха (мир ему и благословение
Аллаха) сказал: "Обрадуй
людей тем, что поистине, кто скажет, что нет божества достойного
поклонения, кроме Аллаха, Единого, у Которого нет сотоварища, то для
него Рай станет обязательным". (ан-Насаи в "кубро" 10951, и шейх Альбани подтвердил достоверность в "сахихе джамиъ" 2724 ).
От Абу Хурайры сообщается, что посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал: «Я
свидетельствую, что нет божества, достойного поклонения, кроме Аллаха, и
что я – посланник Аллаха! Какой бы раб Аллаха не встретил Аллаха с
этими двумя свидетельствами, не сомневаясь в их истинности, он
обязательно войдет в Рай!» (Муслим 27).
Также Абу Хурайра рассказывал, что посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал ему: «Ступай,
и кого бы ты ни встретил за этой стеной, свидетельствующего, что нет
божества, достойного поклонения, кроме Аллаха, будучи убежденным в этом
своим сердцем, обрадуй его Раем!» (Муслим 31).
Следует
знать, что когда в хадисе говорится о том, что тот, кто скажет: “Ля
иляха илля-Ллах” (что нет божества, достойного поклонения, кроме Аллаха)
- то ему обещан Рай, не означает это, что достаточно сказать это
великое свидетельство только языком и все, без соблюдения условии,
которых требует это свидетельство. Ибо поистине, в свидетельстве "ля
иляха илля-Ллах" имеются свои условия, без которых простое произношение
его не принесет пользы человеку, если не будет какого-либо из этих
условий. Некоторых из этих условии выше приведенных хадисах уже было
упомянуто, как; знание, убежденность и искренность. А также есть и
другие условия вместе с этими, как; принятие, повиновение, правдивость,
любовь и непризнание и отречение от всего того, чему поклоняются помимо
Аллаха. Вот именно с этими условиями человек если явится в Судный День,
то, иншАллах, он зайдет в Рай.
Когда Вахба ибн Мунаббиха спросил некий мужчина: "Разве не является “Ля иляха илля-Ллах” ключом Рая ?". На что он ответил: "Конечно,
однако, какой бы ключ не был, у него имеются зубчики. Если ты придешь с
ключом, у которого есть язычок, то откроется для тебя, а иначе не
откроется". (Бухари. см: "Фатх" 3\1091).
Восьмая причина:
Тот кто не соблюдает таухид, того Всевышний Аллах никогда не простит,
если только он при своей жизни не раскаялся и не вернулся к тахиду
(единобожие).
Сказал Всевышний, Свят Он и Велик: "Воистину,
Аллах не прощает, когда к Нему приобщают сотоварищей, но прощает все
остальные (или менее тяжкие) грехи, кому пожелает. Кто же приобщает
сотоварищей к Аллаху, тот измышляет великий грех". (Ан-Ниса, 48).
Шейх Са'ди, да смилуется над ним Аллах, в толковании этого аята писал: "Всевышний
сообщил, что если человек приобщает к Нему сотоварищей, то Аллах не
прощает ему этого, но прощает все менее тяжкие грехи, как малые, так и
великие, кому пожелает, руководствуясь своей мудростью и всепрощением.
Существует множество факторов, которые способствуют прощению Аллахом
грехов, которые уступают по своей тяжести многобожию. Среди них –
праведные поступки, смывающие злодеяния; мирские трудности, искупающие
грехи; промежуточная жизнь после смерти вплоть до воскрешения; события
Судного дня; молитвы правоверных друг за друга; заступничество
заступников. Помимо всего прочего есть еще милость Аллаха, которой
удостаивается каждый верующий, поклоняющийся одному Господу. Но если
человек приобщает к Аллаху сотоварищей, то он закрывает перед собой
двери прощения и милости, поскольку праведные поступки не приносят
человеку пользы, если он не исповедует единобожия, и никакие несчастья
не искупают его прегрешения. А в День воскресения у него не будет ни
заступников, ни близких друзей. Именно поэтому Аллах сказал, что всякий,
кто приобщает к Аллаху сотоварищей, измышляет великий грех и совершает
ужасное преступление. Что может быть большей несправедливостью, чем
равнение беспомощного творения, созданного из праха и обладающего
всесторонними недостатками, не способного принести пользу или причинить
вред ни себе, ни тем, кто ему поклоняется, не властного над жизнью,
смертью и воскрешением, с самодостаточным Творцом, Который обладает
всесторонним совершенством и не нуждается в Своих созданиях, Который
властен принести пользу и навредить, одарить щедротами и лишить благ,
Единственным, Кто одаряет творения благами? Разве может быть более
чудовищная несправедливость?По этой причине многобожники будут
приговорены к вечному наказанию и лишены вознаграждения. Всевышний
сказал: «Воистину, кто приобщает к
Аллаху сотоварищей, тому Он запретил Рай. Его пристанищем будет Геенна, и
у беззаконников не будет помощников» (Аль-Маида, 72). Этот
прекрасный аят относится к тем, кто приобщал сотоварищей к Аллаху и не
раскаялся в этом. Если же человек раскаялся в этом, то Аллах простит ему
поклонение творениям и все остальные грехи. Всевышний сказал: «Скажи
Моим рабам, которые излишествовали во вред самим себе: «Не отчаивайтесь
в милости Аллаха. Воистину, Аллах прощает грехи полностью, ибо Он –
Прощающий, Милосердный» (Аз-Зумар,53). Здесь речь идет о тех, кто раскаивается и обращается к своему Господу". Завершились слова шейха Са’ди (да смилуется над ним Аллах).
Девятая причина: Пророк (мир ему и благословение Аллаха) будет заступаться за единобожников, которые придерживались единобожия.
Абу Хурайра рассказывал: “Однажды я спросил: «О посланник
Аллаха, кто будет самым счастливым из людей благодаря твоему
заступничеству в Судный день?» В ответ посланник Аллаха (мир ему и
благословение Аллаха) сказал мне: «О Абу
Хурайра, я так и думал, что никто не спросит об этом раньше тебя,
поскольку я видел, как ты стремишься слушать мои слова! В День
воскрешения счастливейшим из людей благодаря моему заступничеству станет
тот, кто сказал: "Нет божества достойного поклонения, кроме Аллаха,
искренне от чистого сердца»” (аль-Бухари 99).
Десятая причина:
Таухид служит причиной безопасности и прямого руководства как в этом мире, так в будущем. Сказал Всевышний Аллах: «Те, которые уверовали, и не облекли свою веру в несправедливость, прибывают в безопасности, и они следуют прямым путем». (Аль-Анам, 82 ).
Когда
был ниспослан этот аят, сподвижникам стало тяжко от этих слов, и тогда
они спросили пророка (мир ему и благословение Аллаха): "Кто из нас не
поступает несправедливо по отношению к себе?". В ответ посланник Аллаха
(мир ему и благословение Аллаха) сказал: "Это
не то, что вы полагаете. А поистине здесь под несправедливостью имеется
в виду – ширк (многобожие). Разве вы не слышали слова праведного
мужчины, то есть Лукмана: «Воистину, многобожие (Ширк) является великой несправедливостью». (Сура «Лукман» 13). (Бухари, 2\484).
Одиннадцатая причина: Если в поклонение проникнет ширк, то оно портится, так же, как и ритуальная чистота портится от осквернения.
Сказал Всевышний Аллах: «Было
ниспослано тебе, и тем, которые были до тебя: Если ты станешь приобщать
сотоварищей, то тщетными будут твои деяния, и ты непременно окажешься
из потерпевших убыток. Поклоняйся же одному лишь Аллаху и будь из числа
благодарных». (Аз-Зумар, 65-66).
Такое было сказано самому
лучшему созданию Мухаммаду (мир ему и благословение Аллаха) а что можно
сказать уже о тех, которые являются намного ниже посланника Аллаха
(мир ему и благословение Аллаха) ?!
Двенадцатая причина: В Священном Коране самое первое обращение к людям является – таухид.
Сказал Всевышний Аллах:
"О люди! Поклоняйтесь вашему Господу, Который сотворил вас и тех, кто
был до вас, – быть может, вы устрашитесь. Он сделал для вас землю ложем,
а небо – кровлей, низвел с неба воду и взрастил ею плоды для вашего
пропитания. Посему никого не равняйте с Аллахом сознательно". (Аль-Бакара, 21-22).
В
этом аяте содержится первое повеление в Коране, а это поклонение
одному лишь Аллаху, что указывает на важность таухида. А также в нем
содержится первый запрет в Коране, и это поклонение кому-либо или
чему-либо наряду с Аллахом, что указывает на опасность ширка
(многобожие).
Шейх Са'ди, да смилуется над ним Аллах, в толковании этого аята писал: "В
этом аяте содержатся повеление поклоняться одному Аллаху и запрет
поклоняться иным божествам, приводятся убедительные доказательства того,
что поклонение Аллаху является обязательным, тогда как поклонение
вымышленным божествам является тщетным и бесполезным. В нем упоминается о
том, что Аллах является Единственным Господом, Который создает
творения, ниспосылает пропитание и управляет делами Вселенной. И если
человек признает, что никто не является сотоварищем Аллаха в
перечисленных начинаниях, то он непременно должен признать, что никто не
заслуживает поклонения наряду с Ним. Это – самый разумный логический
аргумент в пользу необходимости единобожия и порочности многобожия".
Тринадцатая причина: Таухид является причиной искупления грехов, какими бы они величины не были бы.
Имам
ат-Тирмизи передал и назвал хорошим хадис, рассказанный Анасом: «Я
слышал, как посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал: Всевышний
Аллах изрёк: "О сын Адама, если ты придёшь ко Мне с грехами величиной с
Землю и предстанешь предо Мной не приобщающим ко Мне ничего, то я дарую
тебе столько же прощения". (Ат-Тирмизи ,3540, ад-Дарими, ат-Табарани, 12346 и др. Шейх Альбани назвал хадис хорошим в "сахихе джамиъ" 4338).
Аллах,
Господь миров, поведал нам о том, что если раб придет со всеми
грехами, кроме ширка, затем встретит Аллаха, будучи единобожником, то
поистине, Аллах простит ему все его грехи, и не обратит на них
внимание. И это по причине великого достоинства таухида и безграничной
милости Всевышнего Аллаха к Своим рабам, которых Он наставляет на прямой
путь, затем дает им вознаграждение за это.
Четырнадцатая причина: Таухид является наивысшей степенью имана (веры).
Как передается от Абу Хурайры, да будет доволен им Аллах, что посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал: "Иман (вера) включает в себе более семидесяти ответвлений". А в другой версии, который передал Муслим: "Иман
включает в себе более шестидесяти ответвлений, высшая из которой –
произнесение слов: “Ля иляха илля-Ллах” (что нет божества, достойного
поклонения, кроме Аллаха), а нижайшее – это устроение вреда с дороги. И
стыдливость — одна из ветвей имана (веры)". (Бухари,9 и Муслим)
Заключение
Таким образом, если не воплощают таухид, не воплощают свидетельство “Ля
иляха илля-Ллах”, то бесполезны другие положения Ислама. Поэтому не
приказывают людям намаз, закят , хадж и другие религиозные обязанности
тогда, как они погрязли в ширке, поклоняются и взывают к созданиям
Аллаха, которые не способны принести пользу или причинить вред ни самим
себе, ни тем, кто им поклоняется. Поэтому я призываю каждого
мусульманина не пренебрегать этой наукой, а именно - таухид Аллаха.
Поскольку оно является основой всех религиозных наук, над которой
основывается другие религиозные обязанности, такие как: намаз, закят,
хадж и др. И это является дорогой всех пророков и посланников. Ведь
все они начинали свой призыв именно с таухида. Призывали людей к
свидетельству “Ля иляха илля-Ллах”, и к правильной аъкиде (убеждение).
Затем уже, как люди признали и приняли таухид, начали повелевать
остальные приказы религии.
Некоторые люди полагают, что они, хвала
Аллаху, единобожники, не приобщающие к Аллаху сотоварищей, тогда как
они не замечают, что их сильная любовь к мирским благам, отвлекают их
от подчинения Аллаху и Его поминания. А ведь пророк (мир ему и
благословение Аллаха) сказал: "Несчастен раб динара, несчастен раб дирхама, несчастен раб одежды, несчастен раб убранства".
(Бухари, 2887) . Пророк (мир ему и благословение Аллаха) назвал
человека, которого заботой является эти мирские блага – рабом
(мирских благ). Просим Аллаха благополучия! (об этом говорил шейх ибн
Усаймин в "Колуль-муфид").
Вот это является тем, что я хотел довести
до наших братьев и сестер в исламе. Если я прав, то это по милости
Аллаха, если ошибаюсь, то только по вене самого себя. Я прошу Аллаха
Всемогущего сделать мой труд искренним перед Его Благословенным Ликом и
поместить его на чашу весов с моими добрыми деяниями в тот День, когда
не принесут пользы ни богатства, ни дети, и когда ни один человек не
сможет помочь другому!
И в заключении мы воздаём хвалу Аллаху Господу миров!.
Советуем для лучшего усвоения прослушивать материалы в данном порядке. Пусть Всевышний Аллах даст вам полезных знаний! http://toislam.ws/audio-aqidah .
Азан жайлы
الحمد لله و الصلاة والسلام على نبيينا محمد و على آله أصحابه أجمعين
Барлық мақтау Аллаһқа тән! айғамбарымыз Мұхаммедке, оның жанұясы мен барлық сахабаларына Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын!
(азан – намазга шакыру.)
Абу Хурайра пайгамбарымыз Мухаммад
саляАллаху алейхи уассалямнын мына созін жеткізді : «Намазга шакырган
кезде(азан айткан кезде) шайтан азан даусы естілмейтін жерге дейін кашып
кетеді, азан айтып болганнан кейін шайтан кері келеді» - деді.(Бухари.
Муслим.)
Ягни шайтан азан даусын естігенде томен
халде азан естілмейтін жерге ,алыска кашып кетеді, ойткені ол намазга
шакырганын жек кореді.
Азан Аллахтын улыктыгын, кулшылыкка лайык
екенін, Мухаммад саляАллаху алейхи уасалямнын пайгамбарылыгы айтылаты куалік
создер !
Шайтаннын бар максаты, адамдарды Алллахтан
алыстату,адамдарды озімен бірге тозакка акету, Аллахты еске алудан, намаздан
алыстату.Сондыктан ол куалік создерді
естіген кезде жек корген турде кашады.
Біз азанды куніге бес уакыт естиміз.
Мусылманга буган ман бермеу жараспайды.Улы создерге ой жугіртпеу жараспайды.
Біл, Аллах сені тура жолга салсын.
Сен намазга шакырып жаткан шакурышынын
созін естіген кезде
«Аллаху акбар , Аллаху акбар»
«Аллаху акбар , Аллаху акбар»
Ягни
«Аллах ен Улы, Аллах ен улы»
«Аллах ен Улы, Аллах ен улы»
Бул Аллахтан баска ешкандай улы нарсе жок
деген магына береді.Онын улыктыгы соншалыкты, Оган кішкентай нарсеге дейін
жасырын емес.
Аллах куранда: «гайыптын кілті Аллахта,оны Одан баска ешкім білмейді.Оган
курлыктада,теніздеде еш нарсе жасырын емес,жапырактын тусуіде онын бакылауында.»
Арі карай :
«Әшхаду аллә илаха ил Аллах»
« Әшхаду аллә илаха ил Аллах»
Ягни
«куалік берем Аллахтан баска кулшылыкка лайыкты ешбір танір жок»
«куалік берем Аллахтан баска кулшылыкка лайыкты ешбір танір жок» деген созді естисін.
«Бул куалік ТАУХИД. Ягни, бул Жалгыз Аллах кана кулшылыкка лайыкты деген соз. Аллахтан баска сиынатындарын,кулшылыкка лайыкты емес,кім болсада.» - деген магына.
«Бул куалік созін адам олер алдында айтса, ен сонгы созі болса ол жаннатка(жумакка) кіреді» - деген пайгамбарымыз Мухаммад саляАллаху алейхи уассалям.
Арі карай мынаны естисін:
«Әшхаду анна Мухаммад расул Аллах»
«Әшхаду анна Мухаммад расул Аллах»
«Куалік берем Мухаммад Аллахтын елшісі»
«Куалік берем Мухаммад Аллахтын елшісі»
Бул куалік расында Мухаммад Аллахтын елшісі деген соз. Магынасы Мухаммад саляАллаху алейхи уассалям не айтса бой усынуымыз керек.Ол не айтса ол тек Аллахтан келген хабар(уахи) гана.Жане оган сеніп , пайгамбарымыздан келген сахих (сенімді) хабарларды алып амал кылу керек. Жане не нарсені тыйса одан тыйлыу керек.
Аллах куранда : «Мухаммад саляАллаху алейхи уассалям не буйырса орындап, неден тыйса тыйылындар» - деді. Жане біз Аллахка пайгамбарымыз уйреткендей кулшылык кылуымыз керек.жане ол уйретпеген нарсені жасап Ислам дініне жаналык енгізбеуіміз керек.Ойткені Аллах куранда: «Мен сендерге діндерінді толыктастырдым.» - деді.
(бул жерде дінге жаналык енгізбеу жайлы
айтуда. Ал турмыстык маселеде, мысалы: техника, компьютер,медицина, машина.т.б
заттардын жанадан пайда болуы дінге кайшы емес. Бул турмыстык нарселер)
Әрі карай естисін :
«Хайъалас соляһ»
«Хайъалас соляһ»
«намазга асыгындар»
«намазга асыгындар»
«Хайъаләл фәләх»
«Хайъаләл фәләх»
«кутылуга асыгындар»
«кутылуга асыгындар»
Намаз, ол киямет куні кутылуга себеп болатын нарсе.Киямет куні адам намаздан
бастап суракка тартылады деген.Бул шакыруга жауап беру ушін біз Аллахка муктажбыз.Сондыктан бул создерді естіген кезде «Лә хаулә уа кууата иллә билләһ» «Аллахтын куш куатынан баска ешкандай куш куат жок» дейміз Исламның екінші рүкіні намаз. Кімде-кім намазға сақ болса — дініне сақ болғаны. Кімде-кім намазға немқұрайлы болса, немесе оны тастаса— дінін тастағаны. Ақыретте амалдардың ішіндегі ең бірінші сұралатын амал—намаз, егер ол толық болса, басқа ғибадаттар да толық
болады. Ал егер ол кем болса, басқасы да кем болады. Содықтан намазға өте сақ болуларыңыз керек. Аллаһ құранда:
«Намаздарға және орта намазға сақ болыңдар әрі намазда Аллаһқа мойынсұнған күйде тұрыңдар» дедіБақара.238
Мұсылман адам намаздарын кешіктірмей өз уақытында орындайды. Өйткені Аллаһ намаздың өз уақытында оқылғанын жақсы көреді. Бір күні Ибн Масғұд деген сахаба пайғамбарымыздан: Аллаһ амалдардың қай бірін көбірек жақсы көреді?-деп сұрайды. Сонда пайғамбарымыз : «Өз уақытында оқылған намаз»-деп жауап береді. Әлгі сахаба: Одан кейін ше?- дегенде: «Әке-шешеге жақсылық»-деп жауап береді. Бұл хадистен сахабалардың әрдайым жақсы амалдарды істеуге ұмтылып тұғандарын көреміз. Сондай-ақ Аллаһ Тағала әке-шешенің ақысын өзінің ақысынан кейін қойғанын және исламда әке-шешенің ақысы өте жоғары екенін білуге болады.
Намаз адамға барлық дүние-ақыреттік істеріне жәрдем болады. Өйткені Аллаһ Тағала бізге намазбен және сабырлықпен жәрдем тілеуімізді бұйырып:
«Ей иман келтіргендер, сабырлықпен және намазбен Аллаһтан жәрдем тілеңдер! Расында Аллаһ сабыр етушілермен бірге»деді.Бақара.153
Намазды тастау—дүниеде қорлыққа, ақыретте тозаққа апарады. Өйткені намаз дүниедегі мүміннің қуанышы, ақыреттегі жәннаты. Жәннатқа кірген адамдар тозаққа түскен адамдардан: «Сендерді не нәрсе сақарға[ Тозақтың бір аты ] (тозаққа) кіргізді?»-деп сұрайды. Сонда олар: «Біздер намаз оқушылардан болмадық, кембеғалы бейшараларды тамақтандырушы да болмадық. Біздер
бос сөз айтушылармен бірге құран және пайғамбар туралы жалған жала тоқитын едік. Бізге өлім келгенше қиямет күнін өтірік дейтін едік»[Мүддәссір. 42-47]-дейді.
Міне, құрметті жамағат! Намазды тастаудың,
оған немқұрайлы болудың нәтижесі осындай! Бұл аятта тозаққа апаратын себептер айтылған, бұның барлығынан адам ұзақ болуы керек, өйткені бұл істер оны тозаққа апарады.
Азан калай басталса солай бітеді.ол Аллахты улыктау.муаззин(азаншы) әрі карай:
«Аллаху акбар , Аллаху акбар»
«Аллах ен Улы, Аллах ен улы»
«Лә иләха ил Аллах»
«Аллахтан баска кулшылыкка лайыкты ешбір танір жок»
Галымдар айткандай азаннын 4 пайдасы бар :
Аллаһ Тағала баршамызды тозақтан сақтап, жәннатқа кіргізсін! Құлшылық ғибадаттарымызды қабыл етіп қияметте амал дәптерлерімізді оңқолымыздан берсін! Елімізге, жерімізге, әке-шешемізбен бала-шағамызға тыныштық-береке берсін .
Барлық мақтау Аллаһқа тән! айғамбарымыз Мұхаммедке, оның жанұясы мен барлық сахабаларына Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын!
Азан жайлы
(азан – намазга шакыру.)
Абу Хурайра пайгамбарымыз Мухаммад
саляАллаху алейхи уассалямнын мына созін жеткізді : «Намазга шакырган
кезде(азан айткан кезде) шайтан азан даусы естілмейтін жерге дейін кашып
кетеді, азан айтып болганнан кейін шайтан кері келеді» - деді.(Бухари.
Муслим.)
Ягни шайтан азан даусын естігенде томен
халде азан естілмейтін жерге ,алыска кашып кетеді, ойткені ол намазга
шакырганын жек кореді.
Азан Аллахтын улыктыгын, кулшылыкка лайык
екенін, Мухаммад саляАллаху алейхи уасалямнын пайгамбарылыгы айтылаты куалік
создер !
Шайтаннын бар максаты, адамдарды Алллахтан
алыстату,адамдарды озімен бірге тозакка акету, Аллахты еске алудан, намаздан
алыстату.Сондыктан ол куалік создерді
естіген кезде жек корген турде кашады.
Біз азанды куніге бес уакыт естиміз.
Мусылманга буган ман бермеу жараспайды.Улы создерге ой жугіртпеу жараспайды.
Біл, Аллах сені тура жолга салсын.
Сен намазга шакырып жаткан шакурышынын
созін естіген кезде
«Аллаху акбар , Аллаху акбар»
«Аллаху акбар , Аллаху акбар»
Ягни
«Аллах ен Улы, Аллах ен улы»
«Аллах ен Улы, Аллах ен улы»
Бул Аллахтан баска ешкандай улы нарсе жок
деген магына береді.Онын улыктыгы соншалыкты, Оган кішкентай нарсеге дейін
жасырын емес.
Аллах куранда: «гайыптын кілті Аллахта,оны Одан баска ешкім білмейді.Оган
курлыктада,теніздеде еш нарсе жасырын емес,жапырактын тусуіде онын бакылауында.»
Арі карай :
«Әшхаду аллә илаха ил Аллах»
« Әшхаду аллә илаха ил Аллах»
Ягни
«куалік берем Аллахтан баска кулшылыкка лайыкты ешбір танір жок»
«куалік берем Аллахтан баска кулшылыкка лайыкты ешбір танір жок» деген созді естисін.
«Бул куалік ТАУХИД. Ягни, бул Жалгыз Аллах кана кулшылыкка лайыкты деген соз. Аллахтан баска сиынатындарын,кулшылыкка лайыкты емес,кім болсада.» - деген магына.
«Бул куалік созін адам олер алдында айтса, ен сонгы созі болса ол жаннатка(жумакка) кіреді» - деген пайгамбарымыз Мухаммад саляАллаху алейхи уассалям.
Арі карай мынаны естисін:
«Әшхаду анна Мухаммад расул Аллах»
«Әшхаду анна Мухаммад расул Аллах»
«Куалік берем Мухаммад Аллахтын елшісі»
«Куалік берем Мухаммад Аллахтын елшісі»
Бул куалік расында Мухаммад Аллахтын елшісі деген соз. Магынасы Мухаммад саляАллаху алейхи уассалям не айтса бой усынуымыз керек.Ол не айтса ол тек Аллахтан келген хабар(уахи) гана.Жане оган сеніп , пайгамбарымыздан келген сахих (сенімді) хабарларды алып амал кылу керек. Жане не нарсені тыйса одан тыйлыу керек.
Аллах куранда : «Мухаммад саляАллаху алейхи уассалям не буйырса орындап, неден тыйса тыйылындар» - деді. Жане біз Аллахка пайгамбарымыз уйреткендей кулшылык кылуымыз керек.жане ол уйретпеген нарсені жасап Ислам дініне жаналык енгізбеуіміз керек.Ойткені Аллах куранда: «Мен сендерге діндерінді толыктастырдым.» - деді.
(бул жерде дінге жаналык енгізбеу жайлы
айтуда. Ал турмыстык маселеде, мысалы: техника, компьютер,медицина, машина.т.б
заттардын жанадан пайда болуы дінге кайшы емес. Бул турмыстык нарселер)
Әрі карай естисін :
«Хайъалас соляһ»
«Хайъалас соляһ»
«намазга асыгындар»
«намазга асыгындар»
«Хайъаләл фәләх»
«Хайъаләл фәләх»
«кутылуга асыгындар»
«кутылуга асыгындар»
Намаз, ол киямет куні кутылуга себеп болатын нарсе.Киямет куні адам намаздан
бастап суракка тартылады деген.Бул шакыруга жауап беру ушін біз Аллахка муктажбыз.Сондыктан бул создерді естіген кезде «Лә хаулә уа кууата иллә билләһ» «Аллахтын куш куатынан баска ешкандай куш куат жок» дейміз Исламның екінші рүкіні намаз. Кімде-кім намазға сақ болса — дініне сақ болғаны. Кімде-кім намазға немқұрайлы болса, немесе оны тастаса— дінін тастағаны. Ақыретте амалдардың ішіндегі ең бірінші сұралатын амал—намаз, егер ол толық болса, басқа ғибадаттар да толық
болады. Ал егер ол кем болса, басқасы да кем болады. Содықтан намазға өте сақ болуларыңыз керек. Аллаһ құранда:
«Намаздарға және орта намазға сақ болыңдар әрі намазда Аллаһқа мойынсұнған күйде тұрыңдар» дедіБақара.238
Мұсылман адам намаздарын кешіктірмей өз уақытында орындайды. Өйткені Аллаһ намаздың өз уақытында оқылғанын жақсы көреді. Бір күні Ибн Масғұд деген сахаба пайғамбарымыздан: Аллаһ амалдардың қай бірін көбірек жақсы көреді?-деп сұрайды. Сонда пайғамбарымыз : «Өз уақытында оқылған намаз»-деп жауап береді. Әлгі сахаба: Одан кейін ше?- дегенде: «Әке-шешеге жақсылық»-деп жауап береді. Бұл хадистен сахабалардың әрдайым жақсы амалдарды істеуге ұмтылып тұғандарын көреміз. Сондай-ақ Аллаһ Тағала әке-шешенің ақысын өзінің ақысынан кейін қойғанын және исламда әке-шешенің ақысы өте жоғары екенін білуге болады.
Намаз адамға барлық дүние-ақыреттік істеріне жәрдем болады. Өйткені Аллаһ Тағала бізге намазбен және сабырлықпен жәрдем тілеуімізді бұйырып:
«Ей иман келтіргендер, сабырлықпен және намазбен Аллаһтан жәрдем тілеңдер! Расында Аллаһ сабыр етушілермен бірге»деді.Бақара.153
Намазды тастау—дүниеде қорлыққа, ақыретте тозаққа апарады. Өйткені намаз дүниедегі мүміннің қуанышы, ақыреттегі жәннаты. Жәннатқа кірген адамдар тозаққа түскен адамдардан: «Сендерді не нәрсе сақарға[ Тозақтың бір аты ] (тозаққа) кіргізді?»-деп сұрайды. Сонда олар: «Біздер намаз оқушылардан болмадық, кембеғалы бейшараларды тамақтандырушы да болмадық. Біздер
бос сөз айтушылармен бірге құран және пайғамбар туралы жалған жала тоқитын едік. Бізге өлім келгенше қиямет күнін өтірік дейтін едік»[Мүддәссір. 42-47]-дейді.
Міне, құрметті жамағат! Намазды тастаудың,
оған немқұрайлы болудың нәтижесі осындай! Бұл аятта тозаққа апаратын себептер айтылған, бұның барлығынан адам ұзақ болуы керек, өйткені бұл істер оны тозаққа апарады.
Азан калай басталса солай бітеді.ол Аллахты улыктау.муаззин(азаншы) әрі карай:
«Аллаху акбар , Аллаху акбар»
«Аллах ен Улы, Аллах ен улы»
«Лә иләха ил Аллах»
«Аллахтан баска кулшылыкка лайыкты ешбір танір жок»
Галымдар айткандай азаннын 4 пайдасы бар :
- Ашык турде исламды жариялау, ашык амал кылу.
- Таухид созі.
- Намаздын уакытын, окылатын жерін жариялау.
- Бірігуге шакыру
Аллаһ Тағала баршамызды тозақтан сақтап, жәннатқа кіргізсін! Құлшылық ғибадаттарымызды қабыл етіп қияметте амал дәптерлерімізді оңқолымыздан берсін! Елімізге, жерімізге, әке-шешемізбен бала-шағамызға тыныштық-береке берсін .
Намазды уақытында оқу
Мейрімді, Рахымды Аллаһтың атымен!
Әлемдердің Раббысы – Аллаһқа мадақ, Пайғамбарымыз Мухаммадқа, оның отбасы мүшелеріне және барлық сахабаларына Аллаһтың сәлемі мен игілігі болсын!
Аллаһ Тағала айтды:
“Намаздарға, сондай-ақ орта намаздарға сақ болыңдар Аллаһ Тағалаға бой ұсына, бағынған түрде тұрыңдарБақара сүресі 238 аят
1. Пайғамбарымыз Мухаммад (саллаллаху алейхи уә сәлләм) айтады:
“Ей, Әли! Үш нәрсені кешіктірме: уақыты кірген намазды, дайын болған жаназаны, лайық адамды тапқанда жесір әйелді ұзатуды.”Хадисті хазіреті Әлиден (радиаллаһу әнһу) Имам Термизи риуаят етті.
2. “Мен Расулулаһтан (саллаллаху алейхи уә сәлләм): “Амалдардың ең абзалы қандай амал?” – деп сұрағанымда, Ол (саллаллаху алейхи уә сәлләм): “Уақтылы оқылған намаз.” – деп жауап берді.Кейін:
Ал одан кейін?
Ата – анаңа жақсылық ету.
Кейін қандай амал?
Аллаһ Тағала жолында әрекет ету.”
Хадисті Ибн Масъудтан (радиаллаһу әнһу) Имам Бухари, Имам Муслим риуаят етті.
3. “Нәби (саллаллаху алейхи уә сәлләм): “Амалдардың ең абзалы қандай амал?” – деген сұраққа: “Әуелгі уақытында оқылған намаз.” – деп жауап берді”. Хадисті Умму Фаруадан Имам Термизи риуаят етті.
4. “Ей, Әбу Зәрр! Менен кейін намаздарын қаза ететін басшылар келеді. Сен намазыңды уақтылы оқы! Олармен соңынан жамағатпен оқыған намазың сен үшін нәфіл болады. Болмаса өз намазыңды сақтап қалған боласың”. Хадисті Әбу Зәррдан (радиалаһу әнһу) Имам Термизи риуаят етті.
Аллах – Всемогущий, Всесильный
Аллах – Всемогущий, Всесильный.
С именем Аллаха Милостивого, Милосердного
.Хвала Аллаху– Господу миров, мир и благословение Аллаха нашему пророку Мухаммаду, членам его семьи и всем его сподвижникам!
А затем :
Он обладает совершенной силой и Его не одолевает
усталость. Он обладает величайшим могуществом и может абсолютно все. Нет такого
дела, которое было бы Ему не под силу. Всевышний Аллах сказал: «Воистину,
Аллах способен на всякую вещь». [Коран 29: 20] Также Всевышний Аллах
сказал: «Он – Всесильный, Могущественный». [Коран 42: 19] Также
Всевышний Аллах сказал: «Мы сотворили небеса, землю и то, что между ними, за
шесть дней, и Нас ничуть не коснулась усталость». [Коран 50: 38]
Проявления абсолютного могущества Аллаха и Его совершенной силы мы можем видеть своими собственными глазами. Из проявлений
могущества Аллаха то, что Он дает человеку в потомство, кого пожелает.
Всевышний Аллах сказал: «Аллаху принадлежит власть над небесами и землей.Он творит, что пожелает. Он одаряет, кого пожелает, потомством женского пола, и одаряет, кого пожелает, потомством мужского пола. Или же Он сочетает потомство мужского и женского полов (т.е. дарует и мальчика и девочку), а того, кого пожелает, Он делает бесплодным. Воистину, Он – Знающий (т.е. Он лучше знает, в чем для вас благо), Всемогущий (т.е. способен на каждую вещь)».[Коран 42: 49-50]
На силу и могущество Аллаха указывает то, что Он заставляет солнце вставать на востоке, а заходить на западе. Сказал Всевышний Аллах: «Аллах заставляет солнце восходить на востоке. Заставь же его взойти на западе». [Коран 2: 258]
Из проявлений могущества и силы Аллаха то, что Ему не составляет труда наказать тех, которые отворачиваются от Его истины. Всевышний Аллах сказал: «Скажи (Мухаммад): «Он властен наслать на вас мучения сверху (как удар молнии, ураган или цунами) или из-под ваших ног (как землетрясение или провал под землю), привести вас в замешательство (т.е. посеять между вами вражду), разделив на группировки (т.е. на отдельные общины)и дав одним из вас вкусить жестокость других (т.е. смерть от рук других)». Посмотри, как Мы разъясняем знамения (как многократно Мы показываем им все это в их жизни), чтобы они поняли (почему с ними все это происходит)». [Коран 6: 65]
Также Всевышний Аллах сказал: «Каждого (из тех народов, которые отвернулись от истины) Мы покарали за его грех (т.е. каждый вкусил наказание, равное своему греху): на некоторых из них Мы обрушили шквалистый ветер, некоторых поразил чудовищный вопль, иных поглотила
земля, а других Мы потопили. Аллах не был несправедлив к ним – они сами были несправедливы к себе». [Коран 29: 40] Также Всевышний Аллах сказал: «Неужели вы уверены в том, что Тот, Кто вверху (т.е. Аллах, Который находится в абсолютной высоте: над всеми своими творениями, а над Ним никого и ничего нет), не заставит землю поглотить вас? Ведь тогда она заколеблется (и поглотит вас полностью). Неужели вы уверены в том, что Тот, Кто вверху, не нашлет на вас ураган с камнями? Скоро вы узнаете, каково Мое предостережение!». [Коран67: 16-17]
Всевышний Аллах наказывает людей только в соответствии со Своей божественной Мудростью и Справедливостью. Его суровое наказание неизбежно обрушивается на тех, кто узнал истину и отказался последовать за ней, не подчинился Аллаху и Его посланникам, не уверовал, продолжал совершать идолопоклонство и распутствовать. Всевышний Аллах сказал: «Твой Господь не уничтожал селения, пока не отправлял в важнейшее из них посланника, который показывал им Наши знамения. Мы не уничтожали селения, если только их жители не были беззаконниками (которые отказывались уверовать в посланников ипродолжали совершать идолопоклонство и грехи)». [Коран 28: 59]
Также Всевышний Аллах сказал: «Гибель тем, которые не уверовали (в то, что
! Он сделает тщетными их деяния. Это – потому, что они возненавидели ниспосланное Аллахом (т.е. Коран), и Он сделал тщетными их деяния (т.е. их хорошие дела будут развеяны в прах и не принесут им никакой пользы в День Суда)! Неужели они не странствовали по земле и не видели, каким был конец их предшественников (например, обитателей Содома и Гоморры, жителей Помпеи, народа Лота и Ноя, и прочих)? Аллах уничтожил их, и неверующих ожидает подобное этому. Это – потому, что Аллах является Покровителем верующих (тех, которые веруют в то, что поклонения достоин только Аллах), а у неверующих (в это) нет покровителя. Воистину, Аллах введет тех, которые уверовали и совершали праведные деяния, в Райские сады, в которых текут реки. А неверующие пользуются благами (пока живут в этой жизни) и едят, подобно скоту. Их обителью будет Огонь (в котором они пребудут вечно)»поклонения достоин только Аллах). [Коран 47: 8-12]
Поистине, поклонения и обожествления достоин только Аллах, обладающий совершенной силой и абсолютным могуществом, а слабые и немощные творения, от которых ничего не зависит в этой жизни, не достойны и мельчайшей доли этого. Сказал Всевышний: «О люди! Приводится притча, послушайте же ее. Воистину, те, кому вы поклоняетесь помимо Аллаха, не сотворят и мухи, даже если они объединятся для этого. Если же муха заберет у них (т.е. у лживых объектов поклонения) что-нибудь, они не смогут отобрать у нее это. Слаб тот, кто добивается (т.е. тот, кто хочет отобрать у мухи забранное), и тот, от кого он добивается (т.е. сама муха)! Они не ценили Аллаха должным образом (когда сравнили Его с немощными творениями), а ведь Аллах – Всесильный, Всемогущий». [Коран 22: 73]
Воистину, Аллах – Всесильный, Всемогущий, а все Его творения являются слабыми и немощными. Поэтому Всевышний Аллах, указывая на порочность обожествления Иисуса и Его материи Марии, сказал: «Не уверовали те, которые сказали: «Воистину, Аллах – это Мессия (т.е. Иисус), сын Марьям (т.е. Марии – дочери Имрана из народа Израилева)». Скажи (Мухаммад): «Кто может хотя бы немного помешать Аллаху, если Он пожелает погубить Мессию (Иисуса),сына Марьям (Марии), его мать и всех, кто на земле?». [Коран 5: 17]
То есть, если Иисус и Мария (мир им всем) не способны помешать Аллаху, когда Он захочет их погубить, то ведь это явное доказательство того, что они являются вымышленными божествами, которые не могут защитить даже
самих себя от Аллаха, не говоря уже о других. Далее Всевышний сказал: «Аллаху
принадлежит власть над небесами, землей и тем, что между ними (т.е. всетворения находятся под его управлением и подчинением, хотят они того или нет). Он создает, что пожелает. Аллах способен на всякую вещь». [Коран 5: 17]
То есть, если Аллах захочет, то создаст человека из отца и матери, как обычно
создаются все творения. Если захочет, то создаст человека без отца и без
матери, как создал праотца всего человечества Адама (мир ему). Если захочет, то создаст человека из отца, без матери, как создал Еву из ребра Адама (мир им). Если пожелает, то создаст человека из матери без отца, как создал Иисуса (мир ему). Воистину, Аллах может абсолютно все..
Намаз оқуыңа не кедергі
WORD форматымен жүктеп алу (DOC) - http://al-hanifiya.kz/books/fikh/namaz_okuyna_ne_kedergi.doc
Аса Қамқор, ерекше Мейірімді Аллаһтың атымен!.
Әлемдердің Раббысы Аллаһқа барлық мақтаулар мен
мадақтар әрі Мұхаммедке, оның отбасына және оның сахабаларына Аллаһ тағаланың
салауаттары мен сәлемдері болсын!
Бұл үндеу-адамды өзінің иесі, әлемдердің
Жаратушысы Аллаһқа қайтару мақсатында жазылған. Шын мәнінде біз мұсылманбыз,
Раббымызды жақсы көреміз әрі басқалар да Оны жақсы көргенін қалаймыз емес пе?
Әрине, кез-келген жаратылыс өзінің жаратушысын, бәлки барлық әлемдерді Жаратушы
Аллаһты жақсы көруін қалаймыз. Егер де біз Жаратушы Иемізді жақсы көрсек, ол да
бізді жақсы көрері анық. Кімді Аллаһ жақсы көрсе, онда оны тура жолға салады. Ал
кімде-кім тура жолда болса, оны Аллаһ жәннәтқа кіргізері сөзсіз.
Бұл үндеу-құлшылықтардың ең абзалын тастап кеткен
адамдарға арналады. Қолға қалам алуға себеп болған пасық жандарға бағытталған.
Иә, достым, қателеспедің, менің бұл сөздерім саған бағытталған. Бізге
міндеттеліп, жүктелген құлшылықты тастап кеткен сен емес пе едің? Намаз оқуды
керек етпей, оны тастап кетуші ақымақ та сенің өзің.
Арақ пен шарап жетегіне кеткен мұсылмандарды
көргенде, біз оған: «Бауырым, арақ ішпе!»-дейміз. Жартылай жалаңаш мұсылман
қызды көргенде, оған: «Әпке, Аллаһқа сеніп, иман келтірген әйел затына бұл киім
үлгісі жараспайды»-деп айтамыз.
Ал енді сен және сен сияқты намазды тастап,
оқудан бас тартқандарды кезіктірсек өзімізге қалай тартамыз?! Сені қалай жақсы
көре аламыз?! Сені қалай атасақ дұрыс болады?!
Арақ ішетін адамды мен «Мұсылман бауырым»-дей
аламын, себебі оның бұл әрекеті үлкен күнә болып саналады. Дінге қайшы түрде
киінген қыз баланы мен «Мұсылман әпкем, қарындасым»-дей аламын, себебі оның да
бұл әрекеті тек күнә болып саналады. Ал енді, әй, намазды тастаған жан, сенің
бұл ісіңді пайғамбар e «кәпірлік» деп атаса, мен сені қалай атайын?! Сені кім
десем дұрыс болады?!
Мәселенің бәрі осында. Сені жақсы көре алмасам,
саған қалай жақындауға болады, сені кім деп атасам дұрыс болады, міне осы?!
Себебі сен сенімді құлдары үшін Аллаһтың дайындағанына тырыспайсың ғой. Баға
жетпес сыйға асықпайтының рас қой.
Мүмкін сен маған: «Бұлай деуге қалай ғана дәтің
барды?! Сен қателесесің! Мен Аллаһтың сыйын, ризалығы мен махаббатын қаламайды
деп неге айтасың?»-дерсің. Мен саған: «Егер сен шынымен де Аллаһтың ризалығы мен
оның сыйына тырысқан болсаң, неге Аллаһқа қарай ұмтылмайсың? Мешітке кіріп,
намаз оқуыңа не кедергі?»-деп өзіңе сұрақ қоя жауап беремін.
Сен Аллаһты жақсы көретініңді айтып, өтірігіңді
әлі айтып отырсың ба? Жақсы! Жаман ойдан аулақ бол бауырым, мен сені кекетіп,
кемсіткім келіп тұрған жоқ. Бар болғаны сен не себепті намаз оқымайтыныңды
білгім келіп тұр.
Сен өзіңе-өзің:
- «Мен не себепті намаз оқымаймын?»
- «Адамдар мешітке барып, құлшылық жасауға сәл
болса да тырысып жатқанда, мен неге бармаймын?»
- «Адамдар арасында Аллаһтың азабынан қорқып,
сәждеге бас ұратындар бар, ал мен неге ондай емеспін?»
- «Менің олардан қай жерім кем?» деп сұрақ қойып
көрдің бе? Жоқ әлде сен өзіңді олардан жоғары санаймысың? Олардың бұл әрекетін
«төмендік, артта қалушылық» деп санаймысың? Демек, сенің қолыңды кеудеңе қойып,
Жаратушыңның алдына келіп, шынайы түрде жалбарынуыңа тәкаппарлық кедергі болғаны
ғой. Жоқ, тәкаппарлық деген… Жо-жоқ! Аллаһ сені одан сақтасын деймін. Жоқ, Аллаһ
тәкәппарлықты басқа жазбасын!
Немесе намаз оқымаушы әйелге қарап: «Әй, Аллаһтың
күңі! Сен намазды тек ер адамдарға жүктелген деп ойлаймысың? Аллаһпен ант
етемін, намаз ерлерге қалай жүктелсе әйелдерге де тура сол дәрежеде жүктелген.
Намаз кез-келген адамның міндеті, әрбірінің мойнына жүктелген парыз. Орындамаған
адам ері болсын, әйелі болсын тегіс сұраққа түседі»-деймін.
Ей, намаз оқымаушы, бері қара да ренжіме. Мен
сенің ашуланғаныңды емес, керісінше, бар болғаны жәннат бақтарына бірге
жетуімізді қалаймын. Әлде сен жәннатты керек етпейсің бе…?
Намаз оқуды көптеген жандар, тіпті Исламға
жақындығы жоқтар да қалап, аңсайтынын хабарлағым келеді саған. Аллаһ сені
мұсылман еткенін көріп, олар саған қызғанышпен қарайды. Бұны Аллаһтың өзі
баяндап, Қасиетті Құранда:
} رُّبَمَا يَوَدُّ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ كَانُوا
مُسْلِمِينَ {
«Кәпір болғандар әлі мұсылман болуды
қалайды»[2]-деген. Аллаһ саған бес уақыт намазды
жүктегенін де қызғанады, себебі намаз себебімен дінге кіргендер көптеп кездеседі
емес пе?! Рено есімді франсуз: «Әрдайым мешітке кіргенімде, мені бір ұнамды
сезім құрсап алатын»-дейді. Басқаша айтсақ, өзінің мұсылман еместігі оны
таңқалдыратын. Ал енді сен мұсылман бола тұра Аллаһтың үйіне кіруге аяғың баспай
ма? Бұлай жасаудан тартынамысың? Намаз оқығың келмей ме? Әлі күнге шейін намаз
оқымауыңа не себеп? Маған ашылып, сырыңды айтшы, Аллаһпен ант етейін, сенің
сөзіңді соңына дейін тыңдап, сенің қиыншылығыңды түсінуге тырысамын. Тек не үшін
намаз оқымайтыныңа жауап берші. Мүмкін бірігіп шешімін табармыз.
Томас Арнольд есімді біреу жайында да айтып
берейін. Бірде ол: «Мұсылмандармен алғаш кездескен адам таң қалып, тіпті қатты
әсер алуы мүмкін. Шынымен де, қай жерде болсын, жай жолда ма, жоқ темір жол
платформасында ма, жоқ жайылымды алқапта ма, нақты белгіленген уақыты келгенде
сол адам барлық жұмысын тастап, асықпай намазына кірісетіні көкейде ризашылық
тудырады»-деген.
Ал сен Мысырдағы яһудилер қоғамының ақсақалы
Зәкки Ғариб жайында естуің бар ма? Ол: «Мен неге Ислам қабылдамадым?»-деген
сұрақты өзіме әркез қоямын. Бұл менің мазамды алып, тыныштығымды кетірген сауал.
Ауылшаруашылық плантацияларында адамдар жаппай намаз оқуға кіріскенде бұл сұрақ
менің мазамды алып, «Олар жасап жатқанындай мен де намаз оқып көрсем бе екен?»
деген ой туатын. Аллаһқа мадақ, бұл мені Исламға әкелді. Алайда бұл менің
намаздан алпыс бес жыл бойы алыс болғанымнан кейін келді»-деген.
Намаз оқуға деген құлшынысы зор бола тұра ол
Исламды алпыс бес жасында қабылдаған. Мен мұны не үшін айтып тұрғанымды
түсінемісің? Яһудилер мен христиандар біздің намазымызды қалайтынын білесің ғой,
ал өзің мұсылман бола тұра оны тастайсың ба? Қолда бар алтынның қадірі жоқ деген
осы ғой, сірә! Мұсылманның санын толтырып, сапасына нұқсан келтіріп жүргеніңе
ұялмайсың ба? Аллаһ сенің Исламыңды алып қояды деп еш қорықпаймысың? Мен сен
үшін алаңдаймын. Тезірек тұр, Жаратушың Аллаһқа құлшылық жасап, намаз оқуға
асық!
Мүмкін дұрыс ойлап таптым дегендей: «Достым,
менің жұмысым бар. Ақша табу керек. Намаз оқуға қолым тимей жүр»-дегендей жаңа
сылтау таптың ба? Бұл сенің сылтауың ба? Бұл сөзің шындыққа еш жанаспайды емес
пе? Аллаһтың елшісі e не дегенін тыңдап көрші. Ол кісі e: «Алла тағала: «Шын
мәнінде біз мал-мүлікті намаз оқылып, зекеті төлену үшін
түсірдік»-деді»[3]-дейді. Сенің ақша табуыңа себеп болатын
жұмысың саған не үшін берілгені түсінікті болды ма? Ол дүниеңді Аллаһ намазды
орындап, зекетін төлеу үшін берген. Аллаһ мейірімі арқасында жұмыс жасап, намаз
оқымай жүрсең, ертең бұл өзіңе қарсы болатыны анық қой. Сәл болса да ой
жүгіртсең болмай ма?
Сонда да қолыңның бос еместігін айтасың ба?
Уақытың жоқ па? Намаз себебінен ақшаң мен мал-мүлкіңді жоғалтып аламын деп
қорқасың ба? Бұлай жасауың керісінше сені шығынға әкеледі. Діни міндеттемелерден
алаңдатып, қолдарын мал-мүлік пен жұмыс құрсаған адамдарға Аллаһтың не дегенін
байқап қарашы. Олар төмендегі аятта мысал етілген адамдар тобына кіреді:
{ وَالْآخِرَة خَيْرٌ
وَأَبْقَى $ بَلْ تُؤْثِرُونَ الْحَيَاةَ
الدُّنْيَا }
«Жоқ, сендер дүние өмірін жоғары
қоясыңдар. Негізінен ақырет жақсырақ әрі
мәңгі»[4]-деген. Сондай-ақ тағы бір аятта:
} إِنَّ هَؤُلَاء
يُحِبُّونَ الْعَاجِلَة وَيَذَرُونَ وَرَاءهُم يَوْمًا ثَقِيلًا {
«Әлбетте, бұлар жақын өмірді сүйеді
және ауыр күнді артқа тастайды»[5]-деген. Ал сен
пайғамбарымыздың e мына хадисін естідің бе? Пайғамбарымыз e Аллаһ тағаланың
сөзін жеткізіп: «Ей, адам, маған құлшылық қылуға уақыт бөл. Мен
сенің жүрегіңді байлыққа толтырып, сені кедейліктен сақтаймын. Ал егер бұны
жасамасаң, жұмысыңды көбейтемін де сені кедейліктен
құтқармаймын»[6]-деген. Естідің бе?! Аллаһ тағала мен оның
елшісі e ешқашан жалған айтпайды. Шын мәнінде ризықты үлестіруші ол Аллаһ. Ақша
мен байлықты өзі қалай берсе, тура солай алып қоя алады. Келісемісің?
Осындайдан кейін де намаз оқымайтындарға таңым
бар! Кейде бір дүңгіршектегі сатушы немесе фабрикада істеуші адамға: «Бауырым,
намаз уақыты келіп қалды, жүр, намаз оқып қайтайық»-десең, ол тараптан: «Жұмыс
деген құлшылық қой»-дегендей жағымсыз әрі пасық сылтау естисің. Парыз етіліп,
мойынға жүктелгеннен алаңдататын жұмыс құлшылық бола ала ма?! Бұл қандай
құлшылық?!
Әй, намазға салғырт қараушы жан! Егер де сен
жұмысқа бола намазды тастап: «Дүңгіршегімді жауып намазға барсам елу тиынымды
ала алмай шығынға ұшыраймын»-деп қорықсаң, сөзсіз осы дүниемен мастанып қалған
үлкен шығындағы адамға айналасың. Себебі бұл парыз сау тұрмақ ауру адамның да
мойнынан түспейді. Ауру адамға жүктелген болса, сау болып жұмыс істеп жүрген
адам сұралмай қайда бармақ?
Мүмкін сен дәретті қалай алатынын білмей, бұл
сені ұялтып, саған қиындық тудыратын шығар! Жоқ әлде дәрет алуды білесің, алайда
бес уақыт намаз сайын намазға бола аяқ киіміңді шешу қиындық тудыратын шығар.
Біле-білсең, бұдан да қиын жағдайлар болады. Сен болсаң бір аяқ киімге бола бас
қатырасың ба?! Егер де бұл қиын болса, онда аяқ киіміңді шешпей-ақ оқы[7]. Тек
таза дәретті болсаң жеткілікті.
Дәретті қалай алу керектігін білесің бе?
Білмеймісің? Ондай болса мұқият тыңдап, ұғып ал: Қолыңды білезігіңе дейін үш
мәрте жу.[8] Сумен аузыңды шайып, одан кейін мұрныңды да тазала.[9] Одан кейін
бетіңді жу. Бет жуу дегенде маңдайыңның шаш басталатын жерінен бастап иектің
астына дейінгі аралық және екі құлақ аралығы меңзеледі. Бетіңді жудың ба?
Бәрекелді! Енді оң қолыңнан бастап[10] екі қолыңды кезек-кезек шынтағыңа дейін
үш реттен[11] жуып, тазалап шық. Шынтағыңды қоса жу. Содан кейін қолыңды сулап
алып, сулы алақаныңмен алға, артқа[12] бір мәрте басыңды сүртіп шық.[13] Сосын
сулы қолыңмен бір рет құлағыңның іші-сыртын сүртіп, тазала.[14] Осыдан соң
аяғыңды тобығыңа дейін үш реттен жуып шық.[15] Қолдарың мен аяқтырыңды жуғанда
жуылу керек деген жерден асырып жусаң тіпті жақсы болар еді.[16] Осыдан кейін
сен үшін Жәннаттың сегіз есігін айқара ашып беретін мына сөздерді айт:
أَشْهَدُ أَن لا إِلَهَ إِلَّا اللهُ
وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَه ُ
وَ أشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ و َ
رَسُولُهُ
/Әшһәду әллә иләһә иллаллаһу уахдаһу лә шәриикә
ләһу.
Уә әшһәду әннә Мухәммәдән ғабдуһу уә
рәсуулуһу/
«Аллаһтан өзге құлшылыққа лайықты ешкім жоқ, Ол
жалғыз әрі Оның серігі жоқ екеніне, сондай-ақ Мұхаммед Оның құлы әрі елшісі
екеніне куәлік етемін»[17]
Жуынып, тазаланып алдың ба? Ондай болса аяқ
киіміңді ки де келесі намаздарда шешуге ерінсең, аяқ киіміңді шешпей-ақ намазға
кіріс. Біреу тұрып: «Жо-жоқ! Мәселе аяқ киімде емес. Сол да сөз болып па? Мен
намаз оқығым-ақ келеді, алайда мен үшін намаз ауыр ма деймін!»-деп қиынсынуы
мүмкін.
Намаз-еш қиындығы жоқ, жеңіл құлшылық. Бұл шыдай
алмайтындай ауру емес, алайда оны оқымау-кез-келген аурудан өтіп кетерлік қиын
әрі жаман азапқа әкеп соғады.
Оған намазды ауыр қылып көрсететін нәрсе-Аллаһтан
алыстататын күнәлар ғана. Сол үшін де намазға кірісіп, сәждеге бас қойғанда Ұлы
Аллаһтан жәрдем мен қиындықтан босатуды сұрап жалбарын да, жылап жібер… Иә, шын
жүректен жылап жібер. Көз жасы деген таптырмас байлық әрі Аллаһ оны бағалайды.
Сол үшін де Раббыңа жалбарынғанда көз жасыңмен жалбарын. Сонда намаз да сен үшін
жеңіл болады.
Намазға жығыл!!! Намаз оқы!!! Ұлы Аллаһтың
құзырына тұрып, Оған жақындауға тырыс. Ең алғашында Оған жақындау сәл қиындық
туғызары сөзсіз, алайда екінші кезде сәл жеңілдеп, үшінші кезде одан да жеңіл
болып, төртіншісінде намазға деген сүйіспеншілігің ашылғанын байқайсың. Алайда,
шынайы түрдегі ықылас болу керек.
Мүмкін басқа біреу: «Мені қинап жүрген мәселе бұл
емес. Мен намаз оқысам болды, бір жаман нәрсе болады. Бірде аяқ киімімді
мешіттен ұрлап кетті. Тағы бірде намаздан кейін қатты ұйықтап кетіп едім,
қалтамдағы әмиянымды алып кетіпті біреулер»-деп, жаңа сылтау айта бастайтын
шығар.
Бұл істе сен үшін тек жақсылық бар емес пе?!
Мүмкін Аллаһ Өзін ұмыттырмауды қалап, тағдырға деген сеніміңді күшейтіп,
Аллаһтан жәрдем сұрауды үйреткісі келген шығар. Аллаһ тағаланың мына аяттарына
назар аударып, не дегенін қарап көрші:
} وَمِنَ النَّاسِ مَن يَعْبُدُ اللَّهَ عَلَى حَرْفٍ
فَإِنْ أَصَابَهُ خَيْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ
وَإِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَةٌ انقَلَبَ عَلَى وَجْهِهِ
خَسِرَ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةَ ذَلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِينُ {
«Адамдар арасында Аллаһқа құлшылық
жасауда немқұрайлы қарайтындар бар. Егер оған бір жақсылық келсе, көңілі
орнығады да, егер бір зияндық келсе, жалтарып, теріс айналады. Ол осы дүниеде,
ақыретте де зияндыққа кенеледі. Міне, бұл нағыз зиян»[18]-деген.
Сол үшін де қиындық келсе салың суға құрымасын. Аллаһқа мадақ айтып, сабыр сақта
әрі қайтпас-қайсар берік бол.
«Намаз оқуыңа не кедергі?»-дегенге басқа біреу:
«Әй, бауырым, тыңда мені. Ең маңыздысы жан емес пе? Ал менің жаным, ниетім таза
ғой. Мен намазсыз да Аллаһты жақсы көремін»-дейді.
Бұл тек ақымақ адамның айтар сөздері десек қате
кетпейміз. Бұған өздеріңіз де келісетін шығарсыздар. Адамның жанын Аллаһтан
басқа кім біледі? Сенің жүрегің шынымен де таза шығар, ал оны қалай байқауға
болады? Мен үшін жан тазалығының дәлелі тек намаз. Пайғамбарымыз e: «Сенім
мен күпірлік арасы-намазды тастау»[19]-деген. Демек, намаз оқымау арқылы
сен пайғамбарымыз e «күпірлік» деп атаған нәрсені жасайсың. Ал күпірлігі бар
адамның жүрегі, жаны таза болады дегенге өзің келісе аласың ба? Жүрегің таза
болса иман белгісі болып табылатын намазды неге оқымайсың?!
Намаздың сен үшін маңызы жоқ деймісің?! Аллаһтың
бұйрығы сен үшін маңызсыз ба? Егер де сенің жұмысыңның бастығы саған бір жұмыс
тапсырып, сен оған: «Бұйрықтарың мен үшін маңызсыз, құны жоқ бос сөз»-десең,
жазаң не болмақ?! Кем дегенде жұмысыңнан айрылатының рас қой?! Аллаһ келтірілген
мысалдардан жоғары. Ондай болса Аллаһтың:
{ وَ أَقِيمُواْ
الصَّلاة }
«Намазды толық
орындаңдар»[20]-деген әмірін түкке тұрғысыз деп
айтуға қалай ғана дәтің барады?! Мұндай сөздер үшін адам Исламынан да айрылып
қалуы ғажап емес. Сол үшін жаным таза десең, дәлелдеп бақ, намаз оқы!
Не дейсің? «Ертең немесе жұма күні немесе
Рамазанда бастаймын»-деймісің?! Жұмаға жетпей, о дүниелік болсаң не істер едің?
«Ниетім таза, өмірім жетіп, өлмей тірі қалғанымда намаз оқитынымды Аллаһ біледі»
деп ойлаймысың? Жақсы ниет жаман істі жақсы қылып өзгертпейді, ал жаман ниет
жақсы ісіңнің өзін бүлдіріп, керексіз ететінін естімеп пе едің? «Бір жылдан
кейін намаз оқимын, екі жылдан кейін ораза ұстаймын, үш жылдан соң сақал
жіберемін»-дегенді елестетіп қарашы! Жай ниетпен жүріп сауап жинаймын деген
ақылға сыймас ақымақтық емес пе? Жоқ, бауырым, ниет деген соңынан амалды талап
етеді.
Мүмкін осы арада бірен-біреу: «Болды, жетер! Сен
тым қатты кетіп барасың. Аллаһ тағала ерекше Мейірімді, күнәларды Жарылқаушы
емес пе? Осы күнәмізді кешірер»-деп айтуы ғажап емес. Иә, Аллаһ тағала ерекше
Мейірімді, күнәларды Жарылқап, Кешіруші екені рас. Алайда бойұсынбайтын адамның
оның мейірімінен үміттенуі ақылының таяздығын, қасіретке ұшырағандығын
білдіреді. Аллаһ бұйырған істі орындамай оның мейірімінен үміт етсең нағыз
ақымақтың өзі боласың. Сол үшін де ең алдымен боұсынып, содан кейін ғана Оның
мейірімділігін айтып, Оның мейірімі мен рақымынан үміттен.
Намазды сәл де болса қалдырма, сонда денеңнің
әрбір жасушасы құлшылықта болады. Намаз деген-жан мен тәннің атқаратын арнайы
сөздері мен әрекеттерінен тұрады. Ақыл мен тәннің ден қоя ұйып тұруы, тілмен
айтылатын ғибадат-куәлік сөзін айту, Аллаһтан жәрдем мен қорған сұрау, Оның
есімдерін ауызға алу, Құран оқу, Оны мадақтау, Оған жалбарыну, Одан мейірім мен
рақым сұрау. Дене мүшелерің рукуғ бен сәжде жасайды. Ақылың Аллаһ сөздерінің
мәнін түсінумен ынтық болып, терең ойға бөгеді. Тәнің, тілің, жаның яки барлық
тұла бойың Аллаһқа жалбарынып, рахатқа кенеледі. Сондықтан да намаз оқымайтын
адам бақытсыз әрі қанша жерден бай, әдемі, атақты, күшті болса да бұл өмірдегі
бақыттың не екенін білмейді. Аллаһпен болған байланысты орната алмаған адам әсте
бақытты бола алмас.
Пайғамбарымыз e: «Көздерімнің рақаты
намазда»-деген[21]. Намаздың неткен ғажап екенін байқап қарашы! Басқа бір
хадисте Аллаһ елшісі e Ұлы Раббысының сөзін жеткізіп: «Мен құлым екеуіміздің
арамызға намазды бөліп қойдым»-деген[22]. Аллаһ тағаланың бұл айтқан сөзін
түсініп тұрмысың?! Сенің намазың өзің мен Раббың араларыңда бөлініп қойылған.
Жай ғана елестетіп, өміріңде бір атақты, мансапты, бай-қуатты адаммен кездесу
маңдайыңа жазылып қалды деп ойла. Сен сол кездесуге барар ма едің?! Сөз жоқ, жоқ
демесің анық қой. Тіпті барып келгеннен кейін сол кездесу есіңнен кетпестей
болып қалары да анық емес пе?! Ал Аллаһпен, Әлемдер Раббысымен, Құдіреттімен
сұхбаттасуға қалай қарайсың?!
Себебі сен намазыңда Фатиха сүресін оқып:
{الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ
الْعَالَمِينَ }
«Әлемдер Раббысы Аллаһқа барлық
мадақтар болсын»-дегеніңде, Аллаһ тағала: «Құлым маған мадақ
айтты»-дейді. Сен:
{ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ}
«Аса Қамқор, ерекше
Мейірімді»-дегеніңде, Аллаһ: «Құлым мені мақтады»-деп
айтады. Сен:
{ يَوْمِ
الدِّينِ مَالِكِ }
«Қиямет күнінің
патшасы»-дегеніңде: «Құлым мені ұлықтады»-дейді[23].
Осыдан артық зат бар ма?! Осыдан артық мақсат пен мұратты айта аласың ба?! Сен
болсаң бұны қаламайсың ба?! Керек еткің келмей ме?! Бауырым-ау, бойыңдағы әрбір
жасушаңның өзі де Аллаһтың қалауымен болған жоқ па?! Бақытың да, өмірің де,
өлімің де тек оның қолында емес пе?! Солай бола тұра одан бет бұрып қайда
қашасың? Одан алыстауыңа не себеп? Алдына келіп, иіліп, оған құлшылық жасаудан
неге тартынасың? Өмірің де, өзің де оның қолында емес пе? Сені жоқ қылуды
қаласа, оған ол еш қиындық туғызбайды. Ал сосын қайта тірілтіп: «Құлым менің!
Сені өзіме шақырғанымда маған неге тіл қатпадың? Намаз орындауды бұйырғанымда
оны тастауыңа не себеп болды?»-деп сұраса жауабың не болмақ? Не дей аларсың?
Намаз оқуыңа не кедергі? Пайғамбарымыз e өлер
шағында: «Намаз, намаз, намаз! Намазда Аллаһтан қорқыңдар»-деп айтып
кеткен[24]. Бұл сөйлемде намазды оқудың артықшылығы мен оны тастаушыға деген
қорқытудың қаттылығы байқалады. Бұл бізге, мұсылман жұртшылығына
пайғамбарымыздың e қалдырып кеткен өсиеті.
Сақ болғайсың! Қасірет пен қиыншылыққа толы
Қиямет күні күнәларыңды, әсіресе намаз оқымауыңнан жиылған күнәларыңды арқалап,
азапқа душар болып қаласың ба деп қорқамын. Амал дәптерлер таратылған кезде
халің не болмақ? Жағдайыңнан кім хабардар? Ал сол қиын күні сұралатын сұрақтың
ең алғашқысы да осы намаз болады[25].
Имам Ахмад: «Адам жүрегіндегі Ислам сапасы оның
намазға деген қарым-қатынасынан байқалады. Ал оны тастаушыға Исламнан алар орын
жоқ»-деген. Сол үшін де адам жүрегіндегі Исламды өлшеп, таразылайтын
құрал-намаз. Исламдағы орныңды айқындап алғың келсе, өзіңнің намазға деген
қарым-қатынасыңа қарап біл. Аллаһ елшісі e: «Кімде-кім Аллаһ оған не әзірлеп
қойғанын білгісі келсе, онда өзі Оған не әзірлеп қойғанына
қарасын»-деген[26].
Аллаһ тағала Қасиетті Құранда:
{ وَاصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ
يَدْعُونَ رَبَّهُم بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ
وَجْهَهُ }
«Аллаһпен жүздесуді қалап таңертең,
кешке Раббыларына жалбарынғандармен бірге өзің де сабыр
ет»[27]-деген. «Таңертең, кешке Раббыларына
жалбарынғандармен бірге»-дегенді кейбіреулер: «Бес уақыт намаз оқушылар»-деп
түсіндірген[28].
Намаз жайлы сөз қозғауды бастағаннан кейін ол
жайында толық мағлұмат беріп кеткеніміз жөн. Ондай болса тағы бір айта кетері,
парыз етілген намаздан өзге де намаздар бар. Пайғамбарымыз e мұндай намаздарды
орындауға шақырып, мүминдерге көп қайталап айтып кеткен[29]. Өзі де парыз
етілген күнделікті он жеті рәкәғат намазбен қатар он екі рәкәғат қосымша намаз
оқитын болған[30].
Намаз-өміріңнің ағымын өзгертіп, өмір салтыңды
дұрыстайды. Дәрістеріміздің бірінде біз: «Егер адам толығымен Ислами тұрғыда
өмір кешкісі келсе, онда ол айналаға, өзін қоршаған ортаға Ислам призмасы арқылы
қарау керек»-деп айтып кеткен болатынбыз. Өзін қоршаған ортаға Ислам призмасы
арқылы қарау-адамды толығымен Ислам қабылдауға, толығымен Исламға берілуге
әкеледі әрі осы арқылы ол толыққанды мұсылман болады. Өзінің жүріс-тұрысын,
отырысын, жатысын, адамдармен қарым-қатынасын, бәрін де Ислам тұрғысынан
қарайды. Ал оны осындай көзқарасқа жетелейтін құрал-намаз. Бұл адам өмірін
танымастай етіп өзгертуге шамасы келетін нәрсе.
Бұл сөзімізге дәлел іздесек, оны Шұғайб
пайғамбармен болған оқиғадан аңғару қиын емес. Шұғайб u пайғамбарды еске алып
қарайықшы:
وَإِلَى مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبا
ًقَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوااللّه مَا لَكُم مِّنْ إِلَـه غَيْرُهُ قَدْ جَاءتْكُم
بَيِّنَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ فَأَوْفُواْ }
الْكَيْلَ
وَالْمِيزَانَ و لا تَبْخَسُواْ النَّاسَ أَشْيَاءهُمْ
وَلاَ تُفْسِدُواْ فِي الأَرْضِ بَعْدَ إِصْلاَحِهَا ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ {إنكُنتُم
مُّؤْمِنِينَ
«Мәдиян
еліне туыстары Шұғайбты жібердік. Ол: «Әй, Елім! Аллаға құлшылық қылыңдар,
сендердің одан өзге құлшылыққа лайықты тәңірлерің жоқ. Сендерге Раббыларыңнан
ашық дәлел келді. Енді өлшеу мен таразылауды толық орындаңдар. Адамдардың
нәрселерін кемітпеңдер. Түзелтілгеннен кейін жер бетінде бүлік жасамаңдар. Егер
сенсеңдер, сендерге осы істерің жақсы болады»-деді»[31]. Тағы бір
аятта:
وَإِلَى مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبا
ًقَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللّه مَا لَكُم مِّنْ إِلَـهٍ غَيْرُهُ وَلاَ
تَنقُصُوا ْ الْمِكْيَالَ وَالْمِيزَان}
وَيَا قَوْمِ أَوْفُواْ الْمِكْيَالَ
وَالْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ $ إِنِّي أَرَاكُم بِخَيْرٍ وَإِنِّي
أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ مُّحِيطٍ
بَقِيَّةُ اللّهِ خَيْرٌ لَّكُمْ $ وَلاَ تَبْخَسُواْ النَّاس أَشْيَاءهُمْ وَلاَ
تَعْثَوْاْ فِي الأَرْضِ مُفْسِدِينَ
{ إِن كُنتُم
مُّؤْمِنِينَ وَمَا أَنَاْ عَلَيْكُم بِحَفِيظٍ
«Мәдиян еліне туыстары Шұғайбты
жібердік. Ол: «Әй, Елім! Аллаға құлшылық қылыңдар, сендердің одан өзге құлшылық
қыларлық тәңірлерің жоқ. Сондай-ақ, өлшеу мен таразылауды толық орындаңдар.
Расында мен сендерді молшылық ішінде көремін. Мен сендер үшін азабы бәрін
қамтитын ауыр күннен қорқамын»-деді. «Әй, қаумым! Өлшеу мен таразылауды толық
орындаңдар. Адамдардың нәрселерін кемітпеңдер. Сондай-ақ жер жүзінде бұзық болып
жүрмеңдер»-деді. «Егер сенсеңдер, сендерге Аллаһтың қалдырған хәләл нәрсесі
қайырлы. Алайда мен сендерді сақтай
алмаймын»-деді»[32]-делінген.
Шұғайб u не дегенін байқап қарасақ, ол: «Бәлен
істерің жақсы болады, Расында мен сендерді молшылық ішінде көремін»-деді емес
пе?! Яғни, бұзықтық салдарынан олар бұл берілген нығметтен айрылып қала ма деп
қорыққан.
Тура сол сияқты мен де саған берілген
нығметтерден айрылып қаласың-ау деп сен үшін қорқамын. Сол орайда Шұғайб u
айтқан сөзді саған айтып: «Исламнан болғанның бәрі де сен үшін жақсы болады.
Аллаһ тағала саған нығметтер беріп, ризығына бөлегенін байқадым, ондай болса
Оған рахмет айтып, шүкіршілік жасаушы құл болсаң жаман болмас. Басыңды иіп, сәл
де болса құлдығыңды мойындасаң нең кетер?!»-дегім келеді.
Шұғайбтың u қаумы оған не дегенін білгің келе ме?
Онда мына аятқа көз таста:
{ مَا نَشَاء فِي أَمْوَالِنا أَوْ أَن نَّفْعَلَ
قَالُواْ يَا شُعَيْبُ أَصَلاَتُكَ تَأْمُرُكَ أَن نَّتْرُكَ مَا يَعْبُدُ
آبَاؤُنَ }
«Олар: «Әй, Шұғайб! Аталарымыз
табынғанды тастауымызды немесе малды қалаған жолымызбен табудан тыйылуды сенің
намазың бұйырды ма?»-деді»[33]. Жауабын байқадың ба? Олар Шұғайбты
u намаз себебінен өзгеріп кеткенін байқаған, себебі намаз адамды толығымен
өзгертіп жібере алады.
Аллаһтың құлы, намазға жығыл! Не дерсің осыған?
Намаз оқуға бел будың ба? Бәрекелді! Әлемдер Раббысы Аллаһқа мадақ! Бұл ісің
жарады. Ендігі кезде: «Әй, бауырым! Сені өзгертіп, мазақ қылып, үстіңнен күліп
кетіпті ғой мыналар. Мазақ еткені сонша, намаз оқитын халге әкеп тірепті ғой
өзіңді»-дейтін адамдар шығары айдан анық. Еш қам жеме, сабыр сақта. Сенен
алдыңғы пайғамбарларға да осылай айтқан адамдар. Адам сөзіне құлақ аспай,
намазыңды жалғастыра бер.
Тағы біреу келіп: «Әй, қойшы осы сендерді. Бір
рет мешітке барып намаз оқып едім, рукуғтен бас көтермей, белім ауырып
кетті»-деп қынжылуы мүмкін. Раббыңның алдында он бес минут бел бүгіп тұруыңа
шамаң келмеді ме? Доп қуалаған сарбаздарды бақылап, бір жарым сағат стадионда
отырғанда шыдамың табылып, Аллаһ алдындағы он бес минутке мазаң кетті ме?
Иә, намаз өмір салтын өзгертіп, әдеп пен тәрбиені
үйретеді. Дүниелік істерде тиянақты болуға жетелейді. Намаз арқылы сабырлық,
байсалдылық, орнықтылық тәрбиеленеді. Немқұрайлылықтан алыстатып, жан
тыныштығына жетелейтін де осы намаз. Уайым-қайғының емі де осы намаз арқылы
табылады. Аллаһ тағала Құранда:
{ إِلَّا الْمُصَلِّينَ
$وَإِذَا مَسَّهُ الْخَيْرُ مَنُوعاً $ إِذَا مَسَّهُ الشَّرّ جَزُوعاً $ إِنَّ
الْإِنسَانَ خُلِقَ هَلُوعاً }
«Шын мәнінде адам баласы сабырсыз
жаратылған. Басына бір ауыртпашылық түссе тым шыдамсыз. Ал қолына жақсылық келсе
аямшақ бола қалады. Тек намаз оқушылар (мұндай)
емес»[34]-деген. Сол үшін де намаз оқиық кел
бірге. Аллаһпен ант етейін, жүрегіңде қуаныш ұялап, ләззат пен тыныштық
орнағанын байқайсың.
Намаз күнәларыңды өшіретін нәрсе. Бұл жайында
Аллаһ тағала:
{إِنَّ الْحَسَنَاتِ يُذْهِبْنَ
السَّـيِّئَاتِ وَأَقِمِ الصَّلاَةَ طَرَفَيِ
النَّهَارِ وَزُلَفاً مِّنَ اللَّيْلِ }
«Күннің басы мен соңында және түннің
бір бөлігінде намаз оқы. Шынында жақсылықтар жамандықтарды
кетіреді»[35]-деген. Аллаһ елшісі e: «Бес намаз сол
аралықтарда жасалған үлкен күнәларды қоспағанда, кішігірім күнәларды
өшіреді…»-деген[36].
Намаз күнәларыңды кешіріп қана қоймай, оларды
жасаудан да сақтайды. Бұл жайында Қасиетті Құранда:
{إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ
الْفَحْشَاء وَالْمُنكَرِ}
«Шын мәнінде намаз арсыздық пен
жамандықтан тыяды»[37]-делінген.
Сөзімнің соңында намазды тастау-күпірлік болып
табылатынын тағы бір ескертіп кетуді жөн санадым. Пайғамбарымыздың e : «Сенім мен күпірлік арасы-намазды тастау»[38]-деген хадисі
есіңде шығар.
Сонымен қатар Омар t: «Намазды тастаған адамға
Исламнан алар үлес жоқ»-деген.
Абдулла ибн Масғуд t: «Намазды тастағанның діні
жоқ»-деген.
Әбу Дәрдә t: «Намаз оқымайтынның иманы жоқ. Ал
дәрет алмағанның намазы жоқ»-деген. Бұл сахабалардың сөзі. Олардан артық дін
жайында кім білген?
Имам Ахмад, (оған Аллаһтың мейірімі жаусын): «Ер
адамға намаз оқымайтын әйелмен бірге тұруға болмайды ма деп қорқамын»-деген.
Осындай айтылған сөздерден кейін намазды тастап, бұл күнәңді жалғастырудан
қорықпаймысың? Бұл жасап жүрген күнәң өзіңе ұнай ма? Сол үшін де намазға кіріс,
бауырым! Біз сенің Жәннатқа кіруіңді қалаймыз.
Ибн Хазм, (оған Аллаһтың мейірімі жаусын):
«Көпқұдайшылықтан кейін намазды тастаудан үлкен күнә жоқ»-деген.
Ибнул Қаийм, (оған Аллаһтың мейірімі жаусын):
«Намазды әдейілеп тастау үлкен күнә екендігіне мұсылмандар бірауыздан келіскен.
Бұл күнә Аллаһ алдында жазықсызды өлтіруден де, тонаудан да, әйелмен ойнастық
жасаудан да, арақ ішуден де ауыр болып саналады. Бұлай жасаушы адамға жаза мен
Аллаһтың ашуы уәде етілген. Осы өмірде де, о дүниеде де мазаққа душар болар
жанның бірі болмақ»-деген.
Имам Зәһәби, (оған Аллаһтың мейірімі жаусын):
«Намазды өз уақытында оқымайтын адам үлкен күнә жасаған болып табылады. Ал оны
тастаушы ұрлықшы мен зинашыдан да жаман»-деп жазған.
Алайда, көптеген адамдар уайымсыз өмір кешіп,
мәз-мейрам болып, бұл ауыр күнәға мән бермейді. Аллаһтың азабының қандай
болатынын еш ойламайды. Обал-ақ! Осылай жалғасқан күнде, Аллаһ тағала оларды
бұдан сорақы жазамен жазалап, жүректері Аллаһты еске алудан да мақұрым қалуы
мүмкін. Ал одан кейін олар өздерін де ұмытары айдан анық. Аллаһ тағала
Құранда:
{وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ
نَسُوااللَّهَ فَأَنسَاهُمْ أَنفُسَهُمْ }
«Аллаһты ұмытып, кейін Аллаһ оларды
өздерін де ұмыттырғандарға ұқсамаңдар»[39]-деген.
Аллаһты ұмытып, о дүниені ойлаудан да мақұрым қалады. Бұдан сорақы зат бар ма?
Аллаһты еске алмас жүректен не пайда? Пайдасы жоқ, өлі жүрек деген сол ғой,
сірә!
Ойланып қарашы, намазды зорлықпен орындату керек
болған нәрсе ме?!
Намаз денсаулыққа немесе ахуалдық жағдайға зиянын
тигізе ме?!
Намаздың ешқандай да пайдасы жоқ па?!
Намаз оқыған адам неден ұтылады, не
жоғалтады?!
Біреу жақсылық жасай қалса, асты-үстіне түсіп,
ризалығын білдіріп, алғыс айтатын болса, осындай нығметтер үшін Раббысына алғыс
айтудан неге бас тартады?! Неге шүкірлік етіп намаз оқымасқа?! Сондықтан-да,
намазды әдейілеп тастаушылардан болмайық.
Намаз оқып, Раббымыздың азабынан қорқайық!
Азабынан құтылудың қамын жасайық!
Намаз оқып, ризалық білдіруші құлдардан
болайық!
Аллаһ дәрежемізді көтерер, намаз оқиық!
Намаз оқып, екі дүниеде де амандыққа жетейік!
Аллаһым, бізді намаз оқушы құлдарыңның қатарына
қоса гөр!!!
Мұхаммедке, оның отбасына және оның
сахабаларына
Алла тағаланың салауаттары мен
сәлемдері болсын!
[1] Пайғамбарымыздың есімі аталған жерде «e»
деген белгі қойылған. Яғни: «Саллаллаһу аләйһи уа сәлләм» деген сөз. Мағынасы:
«Оған Аллаһтың салауаттары мен сәлемдері болсын» деген сөз.
[2] Хыжыр сүресі, 2 аят.
[3] «Силсилатус-Сахиха», (1639). Әбу Уақид
Әл-Ләйсиден.
[4] Ағла сүресі, 16-17 аяттар.
[5] Инсан сүресі, 27 аят.
[6] Тирмизи (2466), Әбу Һурайрадан t.
[7] Яғни шөп, топырақ, жер сияқты аяқ киім
салдарынан бүлініп қалмайтын жерлерде намазды аяқ киіммен оқуға болатыны
айтылған. Бұндай жерлерде аяқ киімді шешпей намаз оқу пайғамбар e сүннеті мен
сахабалар жолына сәйкес келетін нәрсе. Әбу Сағид Әл-Худри t жеткізген хабарда:
«Бірде пайғамбарымыз e өзінің сахабаларымен намаз оқып жатып, аяқ
киімдерін шешіп, сол жағына қойып қойды. Бұны көрген сахабалар да аяқ киімдерін
шешіп қояды. Пайғамбарымыз e намазды аяқтағаннан кейін: «Аяқ
киімдеріңді шешуге не себеп болды?»-деп сұрайды. Олар: «Сіздің аяқ киім
шешкеніңізді көріп біз де шештік»-дейді. Сонда пайғамбар e: «Шынында
маған Жәбрайл келіп, аяқ киімімде нәжіс бар екенін айтты. Араларыңнан біреулерің
мешітке келсе, аяқ киімін жақсылап қарасын. Егер де аяқ киімінен нәжіс байқаса
оны жерге жақсылап сүртіп, (аяқ киімде) оқысын»-деді»-дейді. Әбу Дәуд,
(650).
[8] Әус ибн Әус әс-Сақафидің t: «Мен
пайғамбарымыздың e қолын білезігіне дейін үш рет жуғанын
көрдім»-деген сөзінен. Ән-Насай (1/64), Ахмад (4/9).
[9] Лақыт ибн Сабраның: «Дәрет алу барысында
аузыңды шай»-деген сөзінен. Әбу Дәуд (144). Сондай-ақ Әбу Һурайрадан t
жеткен хабарда ол пайғамбарымыздың e: «Қайсыбірің дәрет алсаңдар, мұрнына су
толтырып, оны сіңбіріп тастасын»-деген сөзін келтіреді. Бұхари (162),
Муслим (237).
Ескерту: Пайғамбарымыз e мұрны
мен аузын қалай шаятын еді дегенге келсек, Осман t мен Алиден t жеткен
хабарларда олар: «Аллаһ елшісі аузы мен мұрнын бір уыс сумен шаятын. Ол бұны
үш рет қайталайтын»-деген. Осман t хадисі Бухари келтірген (159) және
Муслим келтірген (226) хадистерде, ал Али t хадисі Бухаридың (2615) және Әбу
Дәудтің (112) хадистерінде келген. Абдулла ибн Зәйдтің хадисінде: «Сосын
аузына су толтырып, оны шайып, мұрнына да толтырып, оны сіңбіріп тастайтын. Ол
суды алақанымен үш мәрте көсіп алатын»-делінген. Бұл
хадистерден пайғамбарымыздың e суды аузы мен мұрнына толтырғанда арасын бөлмей,
аузына толтырып, бірден мұрнына да толтырғандығын байқаймыз. Одан кейін суды
сіңбіріп тастап, осылай үш рет қайталайтын.
[10] Айша анамыздан жеткен хабарда ол кісі:
«Пайғамбарымыз e аяқ киімін кигенде, таранғанда, тазарғанда және
барлық істе де оң жағынан бастауды ұнататын»-деген.
[11] Пайғамбарымыз e дене мүшелерінің бет, қол,
ауыз, мұрын, аяқ сияқты жерлерін үш реттен жуатын болған. Бұған сүннет дәлел
болып табылады. Бұхари (159) және Муслимнен (226) Осман ибн Аффан t сөзі бойынша
келтірілген хадисте ол пайғамбарымыздың e қалай дәрет алатынын көрсетіп жатып,
аталған мүшелерді үш-үштен жуып шыққан. Бұхаридегі (158) Абдулла ибн Зәйдтен
жеткен хадисте пайғамбарымыз e екі реттен жуғаны айтылған. Сондай-ақ Бұхариде
(157), Әбу Дәудте (138) және т.б. Абдулла ибн Аббас t сөзі бойынша пайғамбар e
тек бір рет жуғаны айтылған.
[12] Абдулла ибн Зәйд Әл-Ансариден жеткен хабарда
ол кісі пайғамбарымыздың e қалай дәрет алатынын көрсетіп жатып, сулы қолымен
басын алға, артқа сүртіп шыққан. /Мәсих тартқан/. Басын маңдай жағынан
бастап, желкесіне дейін сүртті. Одан кейін сүртуін бастаған жерге қайтып
оралды. Бұхари (185), Муслим (235).
[13] Али t пайғамбарымыздың e қалай дәрет
алатынын көрсетіп жатып басын бір рет сүртіп шыққан. /Бір рет мәсих тартты/. Әбу
Дәуд (115)
[14] Абдулла ибн Амр ибн әл-Ас t Аллаһ елшісі e
қолының сұқ саусағын құлағының ішіне салып, онымен ішін сүртіп, бас бармағымен
сыртын сүрткенін айтады. Әбу Дәуд (135).
[15] Бетті, екі қолды шынтаққа дейін, аяқты
тобықпен қоса жуу және басқа мәсих тартудың міндеттілігі Аллаһ тағаланың:
﴿ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ فاغْسِلُواْ
وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُواْ بِرُؤُوسِكُمْ
وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَينِ ﴾
«Әй, иман
келтіргендер! Егер намазға тұрсаңдар жүздеріңді, қолдарыңды шынтақтарға дейін
жуыңдар. Бастарыңа мәсих тартыңдар және аяқтарыңды тобыққа дейін
жуыңдар»-деген сөзі дәлел. (Мәйдә сүресі, 6 аят).
[16] Әбу һурайрадан t жеткен хабарда пайғамбар e:
«Шын мәнінде менің үмметім Қиямет күні есеп беруге шақырылады. Ал олардың
жүздері, қолдары және аяқтарында дәреттің ізі қалып, жарқырап
тұрады»-деген. Сонда Әбу Һурайра t сөзін жалғап :«Осы нұрды көбейтуге
кімнің шамасы келсе солай жасасын»-деді. Бұхари (136), Муслим (246). Әбу
Һурайрадан t жеткен тағы бір хадисте: «Менің ең сүйіктім: «Мүминнің
жәннаттағы әшекейі (нұры) оның дәрет алғандағы су жеткен жеріне дейін
болады»-дегенін естідім»-дейді. Муслим (250)
[17] Омардан t жеткен хабарда Аллаһ елшісі e :
«Кімде-кім дәретті дұрыс күйде алып, содан кейін «Аллаһтан өзге құлшылыққа
лайықты ешкім жоқ, Ол жалғыз әрі Оның серігі жоқ екеніне, сондай-ақ Мұхаммед
Оның құлы әрі елшісі екеніне куәлік етемін»-деп айтса, оған Жәннаттың сегіз
есігі ашылып, ол қалаған есігінен кіреді»-деген. Муслим (234).
[18] Хаж сүресі, 11 аят.
[19] Тирмизи, (2618). Жәбир ибн Абдулладан t.
[20] Бақара сүресі, 43 аят.
[21] «Сахихул Жәмиғ». (3098). Әнәс ибн Мәлик t
сөзінен.
[22] Әбу Дәуд, (821). Әбу Һурайра t сөзінен.
[23] Әбу Дәуд келтірген жоғарыдағы Әбу Һурайра t
хадисінің негізіне сүйене ықшамдалған нұсқа.
[24] «Әссилсиләту сахиха». (868). Умму Сәләмә
сөзінен.
[25] «Адамның амалдарынан ең алғаш
сұралатыны-намаз. Егер де намазы толық болса, онда ол жетістікке жеткен болып
саналады. Ал егер де толық болмаса, онда ол анық шығынға ұшыраушы
болады»-деген хадис негізіне сүйеніп айтылған. Тирмизи, (413). Әбу
Һурайрадан
Томенде НРАВИ
Пайгамбарымыздын омірбаяны.
Ассаляму алейкум уарохматуллахи уабаракатух!!!.
Кімде кім пайғамбарымыздың өмірбаянын білсе ол құран аяттарын жақсы түсінетін болады!
Пайғамбарымыз Мухаммад(саляаллаху алейхи уассалям) ның өмірбаянын мына жерден қараңыз!.
Видео
.
.
Аллах – Богатый, Самодостаточный
Аллах – Богатый, Самодостаточный.
Люди нуждаются в супругах для продления своего рода и удовлетворения потребности в интимной близости, нуждаются в детях, которые будут ухаживать за ними в старости. А что касается Аллаха, то Он абсолютно ни в ком и ни в чем не нуждается, потому что Он совершенен, самодостаточен и богат. Его существование является абсолютно независимым, напротив, все сущее зависит от Него..
Всевышний Аллах сказал: «Он – Первосоздатель небес и земли (которые не были созданы никем прежде). Как может быть у Него(Самодостаточного и Богатого) сын, если у Него нет супруги?». [Коран 6: 101]
Также Всевышний Аллах сказал: «Скажи: «Он – Аллах Один (т.е. Один – Бог, Обладатель божественных качеств). Аллах Самодостаточный (т.е. Он ни в ком и ни в чем не нуждается, а все остальное нуждается в Нем). Он не родил (т.е. не было у Него ни супруги, ни сына, ни дочери) и не был рожден (т.е. Он не является созданным, Он был вечно), и нет никого, равного Ему (т.е. нет никого, подобного Ему в Его высочайших божественных качествах)». [Коран 112: 1-4]
Аллах не нуждается ни в еде, чтобы утолять голод, ни в питье, чтобы утолять жажду, ни в воздухе, чтобы дышать, потому что Он является Совершенным, в отличие от творений.Всевышний Аллах сказал: «Я сотворил джиннов и людей только для того, чтобы они поклонялись Мне. Я не хочу от них никакого удела и не хочу, чтобы они кормили Меня. Воистину, Аллах является Наделяющим уделом, Обладающим могуществом, Крепким». [Коран 51: 56-58] Все творения нуждаются в Аллахе, в том, чтобы существовать, есть, пить, дышать, одеваться, исцеляться от болезней и т.д., а Аллах ни в ком и ни в чем не нуждается. Сказал Всевышний Аллах: «О люди! Вы нуждаетесь в Аллахе, тогда как Аллах – Богатый (т.е. ни в чем не нуждается), Хвалимый (в Своем богатстве)». [Коран 35: 15]Поистине, поклонения по праву достоин только один Аллах, который ни в ком и ни в чем не нуждается, а все, что помимо Него, не является самодостаточным, нуждается в Аллахе и поэтому не достойно поклонения.
Сказал Всевышний Аллах: «Скажи (Мухаммад): «Неужели я возьму своим покровителем кого-либо, кроме Аллаха, Творца небес и земли? Он кормит, а Его не кормят». Скажи: «Мне велено быть первым из тех, кто покорился». Не будь же в числе многобожников». [Коран 6: 14]
Именно поэтому Аллах указал на ошибочность и несостоятельность обожествления Иисуса и его матери Марии, а также любых других ложных, вымышленных божеств.
Аллах сказал: «Мессия, сын Марьям (Марии), был всего лишь посланником. До него тоже были посланники, а его мать была правдивейшей женщиной. Оба они принимали пищу (т.е. оба они нуждались в еде, питье и сплавлении нужды, как и все остальные люди). Посмотри, как Мы разъясняем им знамения (т.е. ясные доказательства ложности их божественности). А затем посмотри, до чего они отвращены от истины (т.е. посмотри, как они продолжают оставаться на своей лжи, проявляя высокомерие после того, как к ним пришла очевидная истина». [Коран 5: 76]
Также Всевышний Аллах сказал: «Они говорят: «Аллах взял себе сына». Пречист Он! Он богат, и Ему принадлежит то, что на небесах, и то, что на земле. Нет у вас никакого доказательства на это. Неужели вы наговариваете на Аллаха то, чего вы не знаете?». [Коран 10: 68]
Также Всевышний Аллах сказал:«Они говорят: «Милостивый взял Себе сына». Этим вы совершаете ужасное злодеяние. Небо готово расколоться, земля готова разверзнуться, а горы готовы рассыпаться в прах от того, что они приписывают Милостивому сына. Не подобает Милостивому иметь сына!». [Коран 19: 80-92]
Абдулла Абу Абдулла Руси «Кто твой Господь? Послание для тех, кто хочет узнать о Боге«.
http://salaf.kz/?p=905
Как убрать амулеты из дома?.
Как убрать амулеты из дома?..
Ибн Мас`уд айтқан: «Мен Аллаһ елшісінің (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын): «Дем салу (руқия), тумар тағу мен еліктіру ширк болып табылады», – дегенін естідім» (Ахмад 1/381, Әбу Дәуд 3883, Ибн Мәджаһ 3530. Имам әл-Хаким, әз-Заһаби, шейх әл-Әлбәни және ‘Абдул-Қадир әл-Арнаут хадистің сенімділігін растаған).
Тұмар деп көптеген адамдардыңмойындарына асып алған жіптер, моншақтар түріндегі заттарды және соған ұқсас тағы да басқа нәрселерді атайды. Сондай-ақ, бұған сол затқа тәуекел етіп, тіл-көзден сақтайды деген оймен адамның киіп алған жүзігі немесе басқа нәрселер де жатады. Әсіресе, бұны жиі жас балдарға көзден және с.с. сақтасын деп кигізеді.
Өзіне тұмар, талисман, түрлі жіптер мен моншақтар ілу, тағы теріге немесе матаға оралған дұғалар тағу және кішкентай балдардың шекесіне бәле-жаладан сақтасын деген мақсатпен күйе жағу үлкен күнә болып табылады, өйткені осыған ұқсас себептерді жамандықтан сақтану үшін қолдану Құран мен Сүннетте де бекітілмеген. Егер адам осындайларды себеп ретінде алып, бірақ Аллаһ қа тәуекел етсе, онда бұл кіші ширк болып есептеледі. Алайда, егер аталған нәрселерді жасаған кісі осы нәрселердің өздері қайғы-қасыреттен құтқарады деп анық сенетін болса, онда ол үлкен куфр жасаған болып саналыды (“әл-Қаулул-муфид” 1/115).
Аллаһ Тағала былай деді: «Әй, адамдар! Мысал келтірілді, соған құлақ салыңдар! Расында, сендердің Аллаһтан өзге табынатыңдарың ол үшін жиналса да шыбынды да жаратуға шамалары келмейді. Ал егер шыбын олардан бір заттарын алып кетсе, олар оны қайтара алмайды. Сұрап жатқан да, сұралып жатқан да әлсіз!» (Хаж 73).
Тағы да Аллаһ Тағала: «Өздеріне Аллаһтан басқа қолдаушы мен жәрдемші таңдап алғандар, өзіне ұясын тіккен өрмекші секілді. Расында, ең нәзік (мықты емес) ұя – өрмекшінің ұясы. Егер де олар білгенде еді!», – деді (әл-`Анкәбут 41).
Тағы да Аллаһ Тағала: «Өздеріне Аллаһтан басқа қолдаушы мен жәрдемші таңдап алғандар, өзіне ұясын тіккен өрмекші секілді. Расында, ең нәзік (мықты емес) ұя – өрмекшінің ұясы. Егер де олар білгенде еді!», – деді (әл-`Анкәбут 41).
`Имран ибн Хусейн айтқан: «Бір күні пайғамбарымыз (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) сары сақинасы бар адамды көреді де одан: «Бұл не?», – деп сұрайды. Әлгі адам: «Мен оны, әлсіздіктен сақтасын деп киіп жүрмін», – деп жауап береді. Сонда пайғамбар (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай дейді: «Оны шеш, шын мәнінде, ол сенің әлсіздігінді тек күшейте түсіреді. Егер сен қолыңа осы сақинаны тағып өлетін болсаң, ешқашан бақытқа ие болмайсың!» (Ахмад 4/445, Ибн Мәджаһ 3531. Хадистің сенімділігін имам Ибн Хиббан, әл-Хаким, әз-Зәһаби, хафиз әл-Бусайри мен шейх ‘Абдул-Қадир әл-Арнаут растаған).
"Коран понимают только ученые". Так ли это?!
Матн:
Это опровержение того сомнения, которое заложил шайтан, заключающееся в оставлении Корана и Сунны и следованием различным мнениям и страстям. Это сомнение заключается в том, что познание Корана и Сунны недоступно никому, кроме абсолютного муджтахида.
Шарх:
Это – последняя основа и она является очень важной. Заключается она в том, что они говорят: «Мы не понимаем смыслы Корана и Сунны. И не возможно нам их понять. Постигают их смысл только большие ученые».
Надо им ответить следующим образом: В Коране есть такие вещи, которые понимает и простой человек, и обучающийся, (такие аяты), которыми доводится довод до творений. А есть моменты, которые не понимает никто кроме ученых, и такие места, смысл которых известны только Аллаху, Пречист Он и Возвышен.
Да, имеются в Коране вещи, которые поймет лишь абсолютный муджтахид. Однако, кроме этого еще имеются много других моментов, которые знает простой человек, и обучающийся, постигший малое количество знаний.
Например, слова Всевышнего Аллаха: «Поклоняйтесь Аллаху и не придавайте Ему в сотоварищи никого» (сура «Ниса», 36-аят);
«А тому, кто придает Аллаху сотоварищей, Аллах сделает запретным Рай и его пристанищем будет Огонь» (сура «Маида», 72-аят);
«И не приближайтесь к прелюбодеянию» (сура «Исра», 32-аят);
«Запрещена вам мертвечина» (сура «Маида», 3-аят);
«Скажи верующим, чтобы они опускали свои взоры и оберегали половые органы» (сура «Нур», 30-аят). Это же ясные вещи, которые поймет простолюд, если услышит.
Матн:
А абсолютный муджтахид это тот, который обладает такими качествами, которых может быть даже нет в полной мере у Абу Бакра и Умара.
Шарх:
Они ставят такие условия для абсолютного муджтахида, которые может даже не найдешь и в Абу Бакре и `Умаре. Но эти условия они установили от себя.
Сказал Всевышний Аллах: «Неужели они не поразмыслят о Коране?» (сура «Ниса», 82-аят). Это касается всех мусульман.
Каждый понимает из Корана то, что ему облегчил Аллах. Простой человек понимает то, что может; обучающийся понимает то, что может он; а утвердившийся в знаниях (ученый) понимает то, на что способен он. «Он ниспосылает с неба воду и долины наполняются потоками в соответствии с их размерами» (сура «Ра`д», 17-аят). Каждая долина набирает из потока по своему размеру. Точно так же и знание, которое ниспослал Аллах. Каждое сердце возьмет из него по своей мере. Сердце простого человека, сердце обучающегося, сердце ученого и обосновавшегося в знании, каждый из них берет из знания по своей мере. По мере того, сколько дал ему Аллах понимания. А что касается того, что не поймет Коран никто, кроме абсолютного муджтахида, то это не верные слова.
Они говорят, что попытка понять смыслы Корана является не чем иным, как возложением на себя того, что не по силам выполнить. А условия, которые упоминали ученые и говорили: «Они должны быть собраны в муфтие», то они имели ввиду абсолютных муджтахидов. Они не хотели сказать, что эти критерия должны присутствовать во всех, кто желает поразмыслить о Коране и извлечь из него пользу. А потом, это ведь условия служат для того, чтоб вывести скрытые положения (ахкам), а не для того, чтоб понимать ясные вещи, как единобожие (таухид), многобожие (ширк), а также явные обязанности и запреты.
Матн:
А если человек не является таковым, то он должен обязательно и окончательно оставить их (Коран и Сунну), без всяких сомнений и проблем.
А тот, кто хочет найти в них верное руководство является вероотступником и сумасшедшим т.к. понимание их является сложным. Пречист Аллах от этого! Хвала Ему!
Аллах разъяснил в своем шариате и бытие, а также Своими творениями и приказами, порочность этого проклятого сомнения и опроверг его с различных сторон, так что знание этого стало общеизвестным и необходимым. Однако большинство людей не знает этого. «Относительно большинства из них сбылось Слово, и они не уверуют. Воистину, Мы наложили на их шеи оковы до самого подбородка, и их головы задраны. Мы установили преграду перед ними и преграду позади них и накрыли их покрывалом, и они не видят. Им все равно, предостерег ты их или не предостерег. Они не веруют. Ты можешь предостеречь только того, кто последовал за Напоминанием и устрашился Милостивого, не видя Его воочию. Обрадуй его вестью о прощении и щедрой награде». Сура Ясин аяты 7-11.
Шарх:
Эти аяты касаются тех, кто отворачиваются от размышления над словами Аллаха и словами Его посланника (да благословит его Аллах и приветствует). А в конце этих аятов говорится о тех, кому Аллах проявил милость: «кто последовал за напоминанием и устрашился Милостивого» (сура «Юнус», 11-аят). Это пример двух групп.
См. «Шарх усуль ас-ситта», 40-43.
ПОЛЬЗЫ
Сообщается, что Ибн ‘Аббас сказал: - Однажды, когда я сидел верхом позади пророка (мир ему и благословение Аллаха) он сказал: “О мальчик, я научу тебя нескольким словам: помни об Аллахе, и Он будет хранить тебя, помни об Аллахе, и ты обнаружишь Его перед собой. Если (захочешь) попросить (о чём-либо), проси Аллаха, если (захочешь) обратиться за помощью, обращайся за ней к Аллаху, и знай, что если все люди соберутся вместе, чтобы сделать для тебя что-нибудь полезное, они принесут тебе пользу лишь в том, что было предопределено тебе Аллахом, и если соберутся они вместе, чтобы нанести тебе вред, они повредят тебе лишь в том, что было предопределено тебе Аллахом, ибо перья уже подняты, а страницы высохли. (Сахихуль джами’ 7957, сахих ат-Тирмизи 243. мищка 5302. сахих)В той версии этого хадиса, которую ат-Тирмизи не приводит, сообщается, что пророк, да благословит его Аллах и да приветствувует, сказал: - Помни об Аллахе, и ты обнаружишь Его перед собой, стремись узнать Аллаха в благоденствии, и Он узнает тебя в беде, и знай, что обошедшее тебя стороной не могло постичь тебя, а постигшее тебя не могло обойти тебя стороной, и знай также, что помощь (приходит) после терпения, радость - после скорби, а облегчение - после тягот.»
Пользы:
1) Мягкое обращение пророка (да благословит его Аллах и приветствует) к тем, кто младше него. Он сказал: «Мальчик, я научу тебя нескольким словам».
2) Тому, кто хочет сообщить о чем-то очень важном, необходимо начать с того, что привлечет внимание (слушающего). Пророк (да благословит его Аллах и приветствует) сказал: «Я научу тебя нескольким словам».
3) Аллах будет хранить того, кто хранит Его.
4) Тот, кто губит Аллаха, то есть губит религию Аллаха, того погубит Аллах и не будет его хранить. Всевышний сказал: «И не будьте как те, которые забыли Аллаха, и Он заставил их позабыть самих себя. Они и являются нечестивцами!» (сура «Хашр», 19-аят).5) Того, кто хранит Аллаха, Он поведет по прямому пути и укажет ему на все, в чем есть добро. И за этим следует, что Аллах убережет его от зла.
6) Если человек нуждается в помощи, он должен просить его у Аллаха. Но нет проблем просить кого-то кроме Аллаха, если он сможет оказать помощь. Так как пророк (да благословит его Аллах и приветствует) сказал: «и (если) ты подсадишь человека на его верховое животное, повезёшь его на нём или погрузишь на (животное) его поклажу(это будет) садакой» (Бухари 2989, Муслим 1009).
7) Даже вся община не в состоянии принести кому-то пользу, кроме как в том, что предписал ему Аллах. Также не смогут они навредить кому-либо, если только Аллах этого не предопределит.
8) Обязательно, чтобы человек связывал свою надежду с Аллахом, Возвышен Он и Велик, и не обращал внимания на созданий. Ведь создания не владеют для него ни пользой, ни вредом!
9) Всякая вещь уже предписано окончательно. И установлено от пророка (да благословит его Аллах и приветствует), что Аллах записал судьбу творений за пятьдесят тысяч лет до создания небес и земли (Муслим 2653).
10) В другой версии сообщается, что человек, если узнает Аллаха, подчиняясь Ему при здравии и благоденствии, Аллах познает Его в трудные моменты жизни, смягчится над ним, поможет ему и удалит от него тяжесть.
11) Если Аллах предпишет человеку что-то, это никогда его не обойдет. А если Он ему чего-то не предопределит, то никогда этому его не постигнуть.
12) Великая радостная весть для терпеливых. И то, что победа связана с терпением.
13) В хадисе также благая весть о том, что разрешение проблем и отведение тягот связано с трудностями. Чем больше тяготит человека дело, тем быстрее Аллах даст ему выход.
14) Великое радостное сообщение о том, что когда человека постигают трудности, пусть ждет облегчения. И Аллах упомянул это в Великом Коране: «Поистине, после трудности облегчение. Воистину, после трудности облегчение» (сура «Наср», 5-6-аяты). И если тебя постигла трудность, то обратись к Великому Аллаху, ожидая Его облегчение и подтверждая Его обещание.
15) Утешение для того, кого постигло горе, и кто лишился желанного.
из уроков шейха Ибн `Усеймина "шарх ли арба`ин ан-науауия", хадис № 19
НАЖМИТЕ НРАВИТСЯ
Пользы посещения больных
Пользы посещения больных
Какие пользы получает посещающий больного?
1) Выполнение права брата мусульманина. Потому что из прав твоего брата – навестить его, если он заболеет.
2) Пока человек посещает больного, он продолжает находиться на сборище райских плодов.
3) В этом напоминание посещающему о проявленной ему Аллахом милости здоровья. Потому что, если он увидит этого больного и его недуг, а потом вернется к себе, увидит, что он здоров и находится в благополучии, тогда он поймет цену милости Аллаха, наделившему его этим благоденствием. Так как вещи познаются в сравнении!
4) Это порождает любовь и братство. Потому что, если человек посетит больного, то это посещение останется в сердце больного навсегда. Он постоянно будет это вспоминать. И каждый раз, как будет вспоминать, начнет все больше любить того, кто его навестил во время его нездоровья. Так действительно бывает, когда выздоравливает тот человек, и вы неожиданно встречаетесь, находишь его выражающим свою благодарность тебе и то, что его грудь раскрывается от радости.
Какие пользы получает тот, кого посещают?
1) Это вселяет ему радость, раскрывает его сердце, и удаляет от него переживания, печаль и болезнь.
2) Может быть навещающий окажется хорошим человеком, который будет напоминать о добре, покаянии, завещании и т.д.
3) Посещающий человек, может прочитать больному рукыя.
4) Радость, вселенная больному может послужить причиной его выздоровления. Так как, радость больного и раскрытие его груди – одно из самых действенных причин выздоровления.
Какие пользы получает посещающий больного?
1) Выполнение права брата мусульманина. Потому что из прав твоего брата – навестить его, если он заболеет.
2) Пока человек посещает больного, он продолжает находиться на сборище райских плодов.
3) В этом напоминание посещающему о проявленной ему Аллахом милости здоровья. Потому что, если он увидит этого больного и его недуг, а потом вернется к себе, увидит, что он здоров и находится в благополучии, тогда он поймет цену милости Аллаха, наделившему его этим благоденствием. Так как вещи познаются в сравнении!
4) Это порождает любовь и братство. Потому что, если человек посетит больного, то это посещение останется в сердце больного навсегда. Он постоянно будет это вспоминать. И каждый раз, как будет вспоминать, начнет все больше любить того, кто его навестил во время его нездоровья. Так действительно бывает, когда выздоравливает тот человек, и вы неожиданно встречаетесь, находишь его выражающим свою благодарность тебе и то, что его грудь раскрывается от радости.
Какие пользы получает тот, кого посещают?
1) Это вселяет ему радость, раскрывает его сердце, и удаляет от него переживания, печаль и болезнь.
2) Может быть навещающий окажется хорошим человеком, который будет напоминать о добре, покаянии, завещании и т.д.
3) Посещающий человек, может прочитать больному рукыя.
4) Радость, вселенная больному может послужить причиной его выздоровления. Так как, радость больного и раскрытие его груди – одно из самых действенных причин выздоровления.
Из книги «Шарх рияд ас-солихин» шейха Ибн `Усеймина, 1/48-51 (сокращенно).
НАЖМИТЕ НРАВИТСЯ
ПОЛЬЗЫ (фауаид)
В этом хадисе очень много польз. И если бы человек пожелал извлечь из нее эти пользы, то написал бы целые тома. Однако мы упомянем вкратце только на самые основные выводы, иншаа-Ллах!
Сообщается, что ‘Умар бин аль-Хаттаб сказал:(Однажды) когда мы находились в обществе посланника Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) к нам неожиданно подошёл какой-то человек в ослепительно белых одеждах с иссиня чёрными волосами, по виду которого нельзя было сказать, что он находится в пути, и которого никто из нас не знал. Он сел рядом с пророком (мир ему и благословение Аллаха) так, что колени их соприкоснулись, положил руки себе на бёдра и сказал: “О Мухаммад, поведай мне об исламе.” Посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал: “(Суть) ислама заключается в том, чтобы ты засвидетельствовал, что нет бога, кроме Аллаха, и что Мухаммад - посланник Аллаха, совершал молитвы, давал закят, соблюдал пост во время рамадана и совершил Хадж к Дому, если сумеешь сделать это.” (Этот человек) сказал: “Ты сказал правду”, - а мы подивились тому, что он задаёт (пророку) вопросы и подтверждает правдивость его слов. (Потом) он сказал: “А теперь поведай мне об имане.” (Посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха)) сказал: “(Суть имана заключается в том) чтобы ты веровал в Аллаха, и в Его ангелов, и в Его Писания, и в Его посланников и в Последний день, а (также в том, чтобы) веровал ты в предопределённость как хорошего, так и дурного”, - (и этот человек снова) сказал: “Ты сказал правду.” (Потом) он сказал: “Поведай мне ихсане.” (Посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха)) сказал: “(Суть ихсана в том) чтобы ты поклонялся Аллаху так, будто видишь Его, а если ты Его не видишь, то (помня о том, что) Он, поистине, видит тебя.” (Потом) он сказал: “(А теперь) поведай мне об этом Часе.” (Посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха)) сказал: “Тот, кого спрашивают о нём, знает не больше задающего вопрос.” Он сказал: “Тогда поведай мне о его признаках.” (Посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха)) сказал: “(Признаком приближения этого Часа станет то, что) рабыня породит свою госпожу, и то, что ты увидишь, как босые, нагие и неимущие пастухи овец будут стараться превзойти друг друга по размерам своих жилищ.” А потом (этот человек) ушёл, когда же прошло некоторое время, (посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха)) спросил: “О ‘Умар, известно ли тебе, кто задавал эти вопросы?” Я сказал: “Аллах и посланник Его знают об этом лучше.” (Тогда) он сказал: “Поистине, это - Джибрил, явившийся к вам, чтобы научить вас вашей религии!” Муслим 8.
Пользы:
1) Прекрасный нрав пророка (да благословит его Аллах и приветствует). Ведь он сидел со своими сподвижниками и они сидели с ним. Он не отделялся от общества, считая себя выше них. Даже, как передается в хадисе Анаса: «Поистине (любая маленькая) рабыня в Медине могла взять пророка (мир ему и благословение Аллаха) за руку и увести его, куда хотела» (аль-Бухари 6072).
Знай же, чем больше ты унизишься ради Аллаха, это непременно тебя еще больше возвысит.
2) Дозволенность нахождения учеников со своим шейхом. Однако с условием, что это не будет причиной пустой траты времени шейха.
3) Религия основана на преподавании и обучении.
4) Способность ангелов преобразовываться в других.
5) Этикет с учителем. Как это сделал Джибриль, сев перед пророком (да благословит его Аллах и приветствует) в позе воспитанного ученика, чтоб получить у него знания.
6) Дозволенность использования таурия (т.е. говорить о вещи так, что слушающие понимают по-другому). Потому что, Джибриль сказал: «О, Мухаммад!», а это так разговаривали только бедуины. Этим он хотел показать себя, как будто он бедуин.
7) Метод обучения вопросом и ответом.
8) Желательно преподавателю хвалить и подтверждать правильность, если ученик ответил правильно словами: «Молодец!», «Точно!» и т.п. Так как Джибриль говорил: «Ты сказал правду!».
9) Достоинство Ислама и то, что он является первым, о чем нужно спрашивать.
10) Столпы Ислама – это перечиленные в хадисы пять вещей.
11) Достоинство намаза и то, что оно первоочереднее всего, после двух свидетельств.
12) Побуждение к совершению намаза постоянно и неуклонно. И то, что он является столпом Ислама.
13) Выплачивание закята, пост в месяц Рамадан и совершение Хаджа – столпы Ислама.
14) Переход от малого к великому. Потому что, ислам по сравнению с иманом меньше. Так как каждый человек может внешне придерживаться Ислама. Как сказал Всевыший: «И вот сказали арабы: Мы уверовали. Скажи: Вы еще не уверовали, но говорите, что вы приняли Ислам» (сура «Комнаты», 14-аят).
15) Ислам – это не одно и то же, что иман. Потому что, Джибриль сначала просил сообщить об исламе, а потом об имане. Это указывает на их различие.
16) У имана есть шесть столпов.
17) Тот, кто будет отрицать хоть один из этих столпов, будет неверным. Потому что он посчитал ложью то, о чем сообщил посланник Аллаха (да благословит его Аллах и приветствует).
18) Подтверждение существования ангелов и то, что обязательно в них верить.
19) Обязательность веры во всех посланников. Тот кто верит в одного из них, но не верит в остальных, считается не уверовавшим во всех посланников. Он – кафир. Прочти слова Всевышнего Аллаха: «Сочли ложью народ Нуха посланников» (сура «Поэты», 105-аят). Несмотря на то, что они отрицали только посланничество Нуха, а до него не было других посланников.
20) Подтверждение Судного дня, в котором люди воскреснут для расчета и воздаяния. Затем обитатели Рая останутся там навечно и обитатели Огня останутся в Аду навсегда.
21) Обязательность веры в предопределение с его добром и злом. И то, что оно было темой споров и поприщем дискуссий со времен сподвижников до наших дней.
22) В самом предопределении нет зла. Зло бывает в предопределенных вещах.
23) Важность веры в предопределение. Так как все столпы веры пророк (да благословит его Аллах и приветствует) упомянул отдельно, а веру в предопределение отдельно.
24) О времени наступления Судного Часа незнает никто, кроме Аллаха. Потому что, самый лучший посланник из ангелов спросил об этом самого лучшего посланника из людей, а он ответил: «Тот, кого спрашивают о нём, знает не больше задающего вопрос».
25) Если спрашивают ученого о том, что ему неизвестно, он должен сказать: «Не знаю!».
26) Величие Часа. У него есть признаки, чтобы мы заранее готовились к нему.
27) Порицание соревнования друг с другом в построении жилищ.
28) Если мы не знаем о чем то, мы можем спросить о его признаках.
29) Приведение примеров. Пророк (да благословит его Аллах и приветствует) сказал: «(Признаком приближения этого Часа станет то, что) рабыня породит свою госпожу, и то, что ты увидишь, как босые, нагие и неимущие пастухи овец будут стараться превзойти друг друга по размерам своих жилищ».
30) Когда ангелы превращаются в людей, они ходят. Ведь в хадисе сказано: «А потом (этот человек) ушёл».
31) Вопрос ученого своим ученикам, ответа на который они не знают.
32) Воспитанность сподвижников в том, что они возвращали знания к Аллаху и Его посланнику (да благословит его Аллах и приветствует), если не знали ответа.
33) Необхидимо учителю рассеять сомнения и удивление своего ученика.
34) Спрашивающий о знании, считается учителем для тех, кто слышит ответ. Потому что пророк (да благословит его Аллах и приветствует) сказал: «Это - Джибрил, явившийся к вам, чтобы научить вас вашей религии!», несмотря на то, что научил нас религии пророк! Но так как, вопрос Джибриля послужил причиной, он (да благословит его Аллах и приветствует) назвал его учителем.
Отсюда следует, что если требующий знания знает о каком-либо важном вопросе, должен спросить о нем, даже если сам знает на него ответ. Если ему буден дан ответ на вопрос, то он станет учителем.
35) Если постановление (хукм) основано на причине, то постановление будет принято в отношении того, кто сделал причину.
36) То, что упомянуто в этом хадисе – это религия!
37) Сунна пророка (да благословит его Аллах и приветствует) – откровение.
Из уроков шейха Мухаммада ибн Солиха аль-`Усеймина «Шарх ли арба`ин ан-науауия», хадис № 2. А также некоторые пользы были взяты из шарха на «Риядус-солихин» шейха Салима Хиляли, 130-132.
НАЖМИТЕ НРАВИТСЯ !
Умытылган такырып
الموت و عظاته
ҰМЫТЫЛҒАН
ТАҚЫРЫП.
ҰМЫТЫЛҒАН
ТАҚЫРЫП.
Аса
Қамқор, ерекше Мейірімді Аллаһ Тағаланың атымен
Расында
барша мақтау бүкіл әлемнің Раббысы Аллаһ Тағалаға тән. Ол сондай Аллаһ
сендердің қайсыларың амал қылуда жақсырақ екенін сынау үшін өлім мен
өмірді жаратты. Және сол құдіретті Аллаһтан ғана жәрдем, қолдау
сұраймыз. Одан ғана кешірім өтінеміз. Нәпсіміз бен іс-әрекеттеріміздің
кесірінен болатын жамандықтардан сақта деп, Оған сиынып пана сұраймыз.
Кімде-кімді Аллаһ өзінің тура жолына салса оны ешкім адастыра алмайды.
Ал, кімді адастырса оны тура жолға салушы жоқ. Куәлік береміз бір
Аллаһтан өзге ғибадат-құлшылыққа лайықты ешбір тәңірдің жоқтығына. Және
куәлік береміз Мухаммед Пайғамбардың Оның құлы, әрі адамзат баласының
бақытты болуы үшін жіберілген елшісі екендігіне. Аллаһтың игілігі мен
сәлемі Оның әлемге рахмет ретінде жіберген пайғамбары Мухаммедке, оның
әулетіне, сахабаларына және оның көрсеткен сүннет жолынан бекем
ұстаушыларға болсын.
Расында барлық бастаманың аяқталары сөзсіз, және барша күш-қуат иесі
соңында әлсірейді. Және өмір де өлімге барып тіреледі. Ұмытылған тақырып
деп отырғанымыз ол-өлім тақырыбы. Біз оны қалай ұмытып қоямыз. Жер
бетінде ешбір жан егесі жоқ өлімді жоққа шығаратын. Әрбір адам баласы
өзінің басына да осы өлімнің сөзсіз келетінін айқын біледі. Ақиқатта
өлімнің ауылы адамға өте жақын. Оның кез-келген пендеге қас-қағым сәтте
де келе қалуы ешбір ғажап емес. Бірақ қолдың кірі болған малға деген
махаббат, өткінші дүниеге деген қызығушылық, тегің маймыл, атаң гарилла,
шешең шимпанзе деген атейістердің сандырағы, шайтанның шырмауы,
күнәлардың жалтырағы талайларға, талайларға осы өлімнің бар екенін
ұмыттырып қойған. Расында адамдардың көбісі бұл тақырыпты ұнатпайды,
еске алғысы келмейді, ұмытады. Бірақ ұмыту адамды өлімнен арашалай ала
ма? Құдіреті күшті Аллаһ хадис-қудсилердің бірінде:
- «Ей, Адам баласы өлімді ұмытпа! Өйткені
ақиқатта ол – өлім сені ұмытпайды», – деген.
Кейбір ғұламалар: «Ақылмен ардақталған
жұмыр басты пендеге екі нәрсе өлімнің бар екенін жиі естетіп отырады.
Оның бірі сөйлеп естетеді, ал бірі сөйлемей естетеді. Сөйлеп естететіні
Аллаһтың сөзі – Құран. Ал, сөйлемей естететіні ол – өлім», –
деген. Иә, өлім сөйлемейді. Бірақ талайларға толғау салып кетеді.
Көптеген
адамдар бар. Тіпті олардың кейбірінің төрінен көрі жақын. Егер оларға
осы тақырыпты қозғап: «Өлмейтін адам жоқ. Өлімнің сөзсіз келері хақ. Сол
үшін өлім келместен бұрын тәубеңді айтып, күнәдан қайтып, Жаратқан
Раббыңның разылығын тап» – деп сөз айта бастасаң, шекесі тырысып, арқасы
құрысып «Ей, сен не сөйлеп отырсың! Жақсы сөз жарым ырыс деген. Жаман
ырым бастама өлімді айтып өмір тұнығын ластама. Көппен көрген ұлы той
деген. Әр нәрсені уақыты жеткенде көре жатамыз. Әрі өлімді келіп айтатын
жандарың біз емес», – деп, тәкәппарлана сөздерін жұптап шыға келеді.
Ешқашан өлмейтін сияқты олар, жаратқан Аллаһтың алдына келмейтін сияқты
олар. Расында солай ма? Жоқ! Ертең оларды да қабыр айдаһардың аузындай
сорып, бүкіл жинап терген дүниесінен жалаңаштап, мәпелеген
туысқандарының қолынан суырып алып, өзінің тар құрсағына топ еткізері
сөзсіз. Бұл өлім, құдайына жақын боламын деп бес намазын тастамағанды
да, сауабын табамын деп кедей-кепшік, жетім, жесір үшін қазаның
тастамағанды да, маңдайы күнге, табаны жерге тимей, жиғаны алтын
болғанды да, ішкені қара су, отырғаны тақыр болғанды да ұмыт қып
қалдырып, жаны ашып жасырып кеткені жоқ. Содан болса керек халық
даналығы:
«Жисаңдағы дүниені құшақ
қылып,
Ажал жүрер алдыңда тұзақ құрып.
Өлер болсаң ағайын
бауырларың,
Тастар көрге кебіндеп үш-ақ буып» – деген.
Ия,
біз өлімді айтқан адамды ұнатпаймыз. Өлімнің бізге келіп айтылғанын да
ұнатпаймыз. Ал, Құдіреті күшті Аллаһ біз емес, Өзінің сүйікті құлы, әрі
адамзат балаларына жіберілген елшілердің ішіндегі ең абзалы болған
Мухаммед Пайғамбарымызға (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын)
Өзінің қасиетті кітабы Құранда:
«Расында
сен де өлесің» -деп айтқан. /Зумар: 30/
Және өлімді естеу
өмірдің берекетін қашыратындай көреміз. Бірақ сол өлімді ойламайтын
кейбір пенделердің осы өмірден түңілгенін көреміз. Тіпті өздеріне қол
салғандары да бар. Негізінен халық даналығынан шыққан «өлімнің барын білмеген, өмірдің мәнін
түсінбес» – деген сөз рас-ақ.
Өлімді емтеу өмірдің берекетін
қашырмайды. Керісінше өмірдің аз ғана мерзім екенін түсінгендер дүние,
ақыреттегі орны толмас өкініштерге ұрынып қалмас үшін,оны реттеп,
күнәлардан шеттей бастайды. Ондай пенде тек күн көрем деп емес, қайтсем
жақсылықтарға үлгерем деп әрекет жасай бастайды. Жасыратыны жоқ өлім
ләззаттарды қашырушы ашты нәрсе. Бірақ ашты тұздың астың дәмін
кіргізетіні сияқты, ашты өлімнің өмірдің мәнін кіргізетінін ұмытпауымыз
керек. Сол үшін Пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі
болсын):
- «Ләззаттарды қиратушыны еске алуды көбейтіңдер», –
деген.
Яғни ләззаттарды қиратушы – өлімді еске алуды жиілетіп
тұрыңдар деп бұйырған өзінің үмбетіне.
Өлім ешкімнен қорықпайды, өлім
ешкімнен сескенбейді. Және ол Аллаһтың қалауымен біреуге жетіп келсе,
оны одан арашалап алып қалатын ешбір күш те, ешбір қуат та жоқ. Ілгергі
аңыздардан адамды өлімнен арашалайтын дәріні жасағысы келген
дәрігерлердің болғанын естиміз. Немесе «Жер бетінде бір тірі су бар, кім
соны тауып ішсе өлімнің дәмін татпайды» деген қауесетті естіп, соны
табу үшін бүкіл күші мен қуатын сарп еткен патшалардың болғаны туралы да
алып-ұшты аңыздар бар. Өлімнен қашқысы келген Қорқыттың да аңызы көпке
мәлім. Бірақ бұның бәрі бекер. Олардың ешқайсысы өлімге қарсы ешбір айла
таба алған жоқ. Ал, қазіргі ғылым мен техника дамыған заманда ешкім
өлімге қарсы дәрі жасауды ойламайды. Әрі ешкім аңыздағы тірі суды табу
үшін малын да, уақытын да сарп етпейді. Өйткені олар өлімнің олардың
ырқындағы зат емес екенін түсінген. Және қалайша өлімнен құтыла алсын?
Қалайша өлімге қарсы айла-шарғы жасай алсын? Егер бүкіл нәрсе Оның еркі
мен иелігінде болған Аллаһ:
«Барлық
жан егесі өлім дәмін татушы», – деген болса /Әли Ғимран: 85/
Өзекті
жанға бір өлім. Иә, өлімді жиі естиміз. Оны жиі көреміз. Және сол өліп
жатқандардың да өзіміз сияқты жұмыр басты, екі аяқты пенде екенін де
жақсы білеміз. Ол өлім көрінісі өмірімізде жиі қайталанып тұрады. Бірде
еңкейген кәріні әкетеді. Бірде емшектегі сәбиді әкетеді. Бірде
дәулеттіні әкетеді. Бірде кедейге кезігеді. Бірде қуаттыны әкетеді.
Бірде әлсізге кездеседі. Оның арнайы аламын деген адамдары жоқ. Оның
арнайы бір келемін деген уақыты жоқ. Және бізге де оның қай кезімізде,
қай күйімізде, қай жерде жолығатыны бір ғана Аллаһқа мәлім. Және ол
жайында Құранда:
«Ешкім ертең не
істейтінін білмейді, әрі ешкім қай жерде өлетінін де білмейді. Күдіксіз
Аллаһ толық білуші, хабардар». /Лұқман: 34/
Әрі өзіміз сол дүниеден өткендерге «Қайтыс болды» – деп жатамыз. Иә,
тура айтамыз. Сол тілмен дұрыс айтқанымызды жүрекпен барлап түсінбей
жатамыз. Қайтыс болды дейміз. Қайтты дейміз. «Қайтамыз» деген сөз
имандылардың айтатын сөздерінен. Аллаһ сүйген сабырлылардың сөзінен еді.
Өйткені Аллаһ Құранда:
«Қашан
оларға бір қайғы жетсе, олар біз шын мәнінде Аллаһқа тәнбіз, Әрі Оған
қайтушымыз.деп айтты. Міне соларға Раббылары жақтан жарылқау және
мәрхемет бар. Әрі олар тура жолдағылар», – деп айтқан. /Бақара:
156 – 157/
Иә, өлім Аллаһтан, әрі қайту да ол жаққа. Оған
қайтатынымызды білеміз. Өлім бізді кез-келген сәтте алып кетуге дайын.
Ал, біз кез-келген сәтте Аллаһтың алдына баруға дайынбыз ба? Біз
Аллаһтың алдына қайсы істерімізді арқалап бара аламыз? Тапқан
мал-мүлкімізді ме? Жеткен атақ-даңқымызды ма? Киген қызыл-жасыл
киімімізді ме? Мінген көлігімізді ме? Не нәрсені арқалап бара
алатынымызды, не нәрсе онда бізге пайда беретінін Аллаһтың елшісінен
сұрап білейік. Ақырет ахуалын адамдардан артықша білетін Мухаммед
Пайғамбар (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деген:
«Мәйіттің
соңынан үш нәрсе ереді. Жанұясы, істеген амалы және мал-мүлкі. Жан ұясы
мен мал-мүлкі кері қайтады. Істеген амалы онымен бірге қалады».
Бұл хадистен көріп тұрғанымыздай бұл өткінші дүниеден өзіміздің істеген
жақсы-жаман амалдарымыздан басқа еш нәрсені әкете алмайды екенбіз. Ал,
сол істеп жатқан істерімізге бір сәт назар салып көрейікші. Ол істеп
жатқан істеріміз Аллаһ разылығы үшін орындалған салихалы амалдар болса
бізге қабырда дос болады. Ал ондай амалдардан болмаса, қабырда дұшпан
болады. Расында өмірді де жаратқан Аллаһ, өлімді де жаратқан Аллаһ. Өлім
бұл фәни дүниеден ақыретке алып өтетін есік іспетті. Ол есіктен
кірмейтін адам жоқ. Және ақыретке сапар шеккен адамның бірінші жайы
ол-қабыр. Пайғамбарымыз Мухаммедтің (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен
жақсылығы болсын) сүйікті сахабаларының бірі Осман радияллаһу ғанһу
қабыр басында болса жылар еді. Тіпті көз жасынан сақалы суланып кетер
еді. Сонда бірде оған:
– Жаннатты,
тозақты естейсің жыламайсың. Ал, бұл нәрсені көргенде жылайсың, –
делінеді. Сонда ол кісі:
– Расында
Аллаһтың елшісі былай деп айтқан деп төмендегі сөзді келтіреді:
«Қабыр
ақыреттің әуелгі жайларынан. Егер пенде ол қабырдан құтылса, Яғни
қабырда болатын азаптардан құтылса, онда одан кейінгісі одан жеңілірек
болады. Ал, егер пенде одан құтылмаса, яғни қабырда болатын азаптардан
құтылмаса, онда одан кейінгісі одан да қаттырақ болады».
Иә,
қабыр ақыреттің әуелгі баспалдақтарынан. Егер пенде кеудедегі иманын
күнәнің кірімен кірлетпей сақтап, әрі сол иманын салихалы амалдармен
растап өтсе, онда ол қабыр азаптарынан құтылады. Ондағы сұрақтарға оңай
жауап беріп, өзі жақсылықтан жай табады. Және ол бар болғаны оның
көретін жақсылықтарының бастамасы, әрі ең төмені ғана. Ал, ертең Аллаһ
Тағала ондай пендесін жәннатына жайғастырғанда көретін жақсылықтары өз
алдына. Ал, егер пенде Раббысына жолығатын күнді ұмытып, Оның хақтарын
өтемей, тәубелермен тазармай, күнәлардың кірімен қабырға түсетін болса,
онда оны онда күтіп тұрған ешбір жақсылық жоқ. Ол азапқа кіріптар
болады. Және ол азап оған жолығатын азаптардың ең төмені, әрі бастамасы
ғана. Ондай хәлге кіріптар болудан Аллаһтың өзі сақтасын!
«Бұл өмір түсінгенге түлкі елес,
Өтіп бара
жатқаны күлкі емес.
Ұмытпа сен өлім деп аталады,
Өмірдегі сен
шығар соңғы белес».
Осылай айтылғандай бізді ұмытпайтын өлімді біз де ұмытпауымыз керек.
Қазақтың «Өлімге барсаң өлді деп
жылама, өлемін деп жыла» деген сөзінде түйсігі барларға
қаншалықты түсінік жатыр. Өзіміз күнде көріп күнде естіп жүрген
оқиғалардың біріне назар салайық.
Бір кісі есікті біреу қақты дейді.
Ашсам көзінде жасы мөлтілдеп бір бала тұр екен. Қолында ұстаға кішкене
парағы бар. Сол парағын маған ұсынып жатып; «Атамыз қайтыс болды. Бүгін
ол кісінің қонақасы. Соған сізді шақырып жатыр» – деді әлсін дауысы
қырыл қағып. Сөйтті де келесі үйге жүгіріп кетті. Ей, пенде! Ертең сен
өлмейсің бе? Ертең сенің туған балаң немесе сүйікті немерең суық хабар
айтып өзгелердің есіктерін қақпайтынына куәлік бере аласың ба?
Қой
екеш қойға қасқыр шапса. Шетінен келіп біреуін сүйрей тартса, онда
қалғандары қорқып, үрке қаша жөнеледі. Өйткені қой екеш қой да біледі
қасқырдың кім екенін. Ал, қасқырдан да адуынды ажал көп адамдардың
ішінен біреуін тарта жөнелгенде, өзгелердің одан өнеге, ғибрат алмауы
ақылға сиымсыз. Қасқырдан құтылған қой бар шығар, бірақ ажалдан құтылған
ешбір адам жоқ. Қой хайуан болса да, сонымен қатар қасқырды аңда-санда
көрсе де ол қасқырды жақсы таниды. Ал, ақылмен ардақталған жұмыр басты
пенделер өлімді жиі көрсе де, жиі естісе де оны танымай жатыр.
Расында
адам баласы басқа жаратылыстардан артықша жаратылған. Әрі ақылмен
ардақталған. Бірақ адамдар бастағы миды пайдасыз нәрселермен толтырып,
кеудедегі иманды күнәлармен өлтіріп, фани заттардың соңынан қуамын деп
жүріп табан астында топ етіп түсетін шұңқырдың бар екенін ұмытқан. Ол
шұңқыр – қабыр. Үстіндегі жағасы құндыз, түймесі жұлдыз болған киімнің
бір күні қажетсіз болып, үш орам шүберекке шырмалатынын ұмытқан. Ол
шүберек – кебін. Маңайындағы бүкіл қаптаған достардан айыратын, барша
армандардың қанатын қайыратын, өзіне кіргізсе қайта шығармайтын есіктің
бар екенін ұмытқан. Ол есік – өлім. Ал, ең өкініштісі ол ұмыту ем емес,
ұмыту алдыңнан жолығар ажалдан құтқаратын жол емес.
Тіпті, өлімнен ғибрат алу тұрмақ, өзіміздің өмірден өткен ең жақын
бауырларымызды бұл дүниенің соңғы сапарына шығарып салып жатып та
қателіктер жібереміз. Қайта оралуы жоқ сапарға кетіп бара жатқан ол
мәйіт кебінге оралып, табытқа салынып, имамның алдына алынып жаназасы
шығарылады. Дүниеден өткен бауырына жаназа намазын оқып, дұға ету әрбір
мұсылманмын деген пенденің өтеуге тиіс хақысы. Бірақ біздер сол уақытта
да көрерменге ұқсап шетте тұрып қарап тұра береміз. Өкінішті. Иә,
ақыретке сапар шегіп бара жатқан әкеміз үшін, не бір қарынннан шыққан
аға-інілеріміз үшін, не әпке-қарындастырымыз үшін сол имамның артынан
сап құрып, жүзімізді құбылаға бұрып, сол мәйіттің бұл кеткеннен қайтып
келмейтінін жүрегімізбен ұғып, оның соңынан жаназа намазында; «Ия,
Аллаһ! Бізді де, бізден бұрын кеткен мына пендеңді де жарылқай көр! Оның
кемшілігі болса кешір, жақсылығы болса өсір» деп, дұға-тілек жасауға да
жарамай жатамыз. Өткен мұсылман бауырларымыздың алдында өтелуі тиіс
болған осы хақымызды өтеуде де бақылдық жасаймыз.
Иә, біздерден
қайтыс болған кісіні шығарып салу үшін қабыр басына барғандарымыз да
бар. Ол кезде ол қабырстанға өз аяқтарымызбен келдік. Ол, мәйіт ше? Ол
өзгелердің аяғында келді. Біз келдік және қайта ораламыз. Ал, мәйіт ше?
Ол оралмайды. Біздер мәйітті жердің үстінде, кең дүниеде тұрып шығарып
салып жатырмыз. Ал, мәйіт ше? Ол жердің астындағы қабыр атты тар
шұңқырға түсті. Ей, иығының үстінде бас көтерген адамдар! Біліңдер! Ей,
қабырға өз бауырларын өз қолдарымен қойған пенделер! Біліңдер! Ей, көр
аталған қабырды көзімен көргендер! Біліңдер! Ей, дүниеден өткен
бауырларын қабырға өз аяқтарының үстінде көтеріп әкелген пенделер!
Біліңдер! Ертең сол қабырға өз аяқтарымызбен емес өзгелердің аяқтарында
келеміз. Сендер қабырстанға бардыңдар және қайта ағайын-туыстардың
арасына отбасы мен бала-шағаның қасына қайта оралдыңдар. Бірақ ертең
тағы барасыңдар, ол кезде қайта оралмай тар көрде түнеріп қаласыңдар.
Бүгін жердің үстіндеміз. Ертең жердің астындамыз. Және біліңдер көрді
кеңейтетін көр қазушының күрегі емес, пенденің иман толған жүрегі.
Пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын): «Мен ешқашан
қабырдан да қорқыныштырақ көріністі көрмедім», – деген.
Иә, бұл жалғыздықтың, қаранғылықтың, құрт пен құмырсқаның, үрейдің үйі
болған қабырдағы қорқыныштарды сейілтетін Аллаһ үшін оқыған
намаздарымыз, ондағы қиындықтарды жеңілдететін ораза, зекеттеріміз.
Қабырдың қараңғылығын түріп, құрт-құмырсқасынан қоритын оқыған
құрандарымыз. Ал, енді ойланшы осы нәрселер сенде бар ма? Қабырға
салихалы амалдарсыз, құлшылық-ғибадаттарсыз түсу телегей теңізге
қайықсыз тасталғанмен тең. Және кейбір «Көппен көрген ұлы той» деп
өзін-өзі алдайтындар өліммен бәрі бітеді деп ойлайды. Ар жағында еш
нәрсе жоқ. Шіріп топырақ болып кетеміз. Қайта тірілмейміз деп ойлайды.
Ал, Аллаһ Құранда;
«Адам баласы бос
қойыла береміз деп есептей ме?» – дейді.
Иә, кеше оны бір
тамшы судан жаратқан Аллаһтың, оларды қайта тірілтуге шамасы жетпейді
деп ойлай ма? Есеп күні Аллаһтың алдына топталып, жаман істерінің
жазасын, жақсы істерінің сыйы мен сауабын кездестіретініне күман келтіре
ме ол? Кеше оны жоқтан бар еткен, әкесінің белінде су еткен, анасының
бойында қан еткен, ол қанды өсіріп тән еткен, ол тәнге жан берген кім
еді? Ол – Құдіреті күшті Аллаһ Тағала! Кеше жоқтан бар етіп жаратқан
Аллаһқа бүгін бар болып тұрған қураған қу сүйекті қайта тірілту ешбір
қиындыққа соқпайды. Және бұл нәрсе Құранда ашық айтылған:
Ей,
Мухаммед! «Оны (яғни шіріген
сүйектерді) сондай алғаш жаратқан, (Аллаһ) тірілтеді.Ол барлық
жаратылысты біледі». /Иясин: 79/
Иә, біздердің өміріміз
шектеулі, тынысымыз есептеулі, жер үстінде басар қадамымыз санаулы. Және
сол бізге сөзсіз жетер өліммен бәрі біте қоймайды. Оның ар жағында есеп
күндері бар. Аллаһ Құранда:
Ей,
Мухаммад! Оларға: «Расында сендер қашқан өлім ақиқатта ол сендерге
кезігеді. Одан кейін көместі және көрнеуді білетін Аллаһ Тағалаға
қайтарыласыңдар. Сонда сендерге істеген істеріңді хабарлайды деп айт»
– деген. /Жұма: 8/
Ешбір нәрсе оған жасырын болмаған Аллаһ Тағаланың алдына қайтарыламыз.
Мұса пайғамбар Құранда Аллаһты: «Раббым
жаңылмайды да, ұмытпайды» - деп сипаттаған. Иә, Аллаһ Тағала
ешқашан жаңылмайды да, еш нәрсені ұмытпайды. Және ертең есеп күні
жүрегімізде жасырғанымызды да, қолдарымызбен іске асырғанымызды да
хабарлайды. Сондықтан адам қиамет күнінде өз амалдарына жолыққан
уақыттарында Кәһф сүресінің 49 аятында хабарлағандай көп адамдардың: «Әттеген – ай, бізге қандай өкініш! Мына
кітапта кішкенені де, үлкендіде тастамай түгендепті» – деп қатты
өкініште болатындары хабарланған. Біздің жер бетінде барлығын алдауға
шамамыз келсе де, олардан барша қылмысымызды жасыра алсақта бәрін
Білуші, бәрін Көруші бір Аллаһтан еш нәрсені жасыра алмайтынымыз хақ. Ол
біздің үлкен, кіші істерімізді де, жасырын, жария істерімізді де,
күндізгі, түнгі істерімізді де толық біледі. Сондықтан ей, пенде! Сенің
әрбір ісіңді толық бақылап тұрған Раббың Аллаһты жақсы таны, Одан шынайы
қорық.
Иә, біздер кейде өз жақындарымыздың жан тапсырып, кеудесінен
соңғы демін шығарған кезде куә болып тұрғандарымыз бар. Кеше ғана еркін
демалып жатқан өкпесінің әрбір ауаны жорға сорып, жорға шығарып жатқанын
көрдік. Кеше тынбай сөйлейтін тілдің екі әріптің басын қосуға икемге
келмей жатқанын көрдік. Тіпті оның бүкіл денесі сезіп жатқан өлім
ауыртпашылығын жеңілдетейін деп айқайлауға да шамасы келмей жатқанын
көрдік. Өлім тауқыметі оның әрбір мүшесін, әрбір буынын жаулап алған.
Оның өлімді ең болмаса саусағының ұшымен, не кірпігінің тұсымен қоруғада
шамасы жоқ. Сөйтеді де соңғы демін шығарып кете береді. Ал артында
қалған шариғаттан алыстау болған ел-жұрт: «Бала-шағасына, артына не
қалдырды?» – деп зар еңірей бастайды. Және ақырет ахуалын артығырақ
білген періштелер келешегіне, Раббысына жолығатын күнге не дайындадың?
деп қайғырып жатады. Өлім қылышпен шауып, арамен аралағаннанда қиын.
Бірақ адам өлді, беймәлім дүниеге кетті дейміз. Ол өлген кісінің ары
қарай не күй кешіп жатқанын білмейміз. Ал құдіреті күшті Аллаһ Өзінің
пайғамбары Мұхаммедке (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) ол
беймәлім дүние жайында үмбеттеріне хабарласын деп білдірген. Сондай
хабарды білдіретін хадистердің біріне құлақ салып, одан өзіңе дәріс ала
біл! Ғазиб ұлы Аль Баро былай дейді:
«Пайғамбарымызбен (ол кісіге Аллаһтың
игілігі мен сәлемі болсын) бірге ансарилерден (Мединалық) болған бір
кісінің жаназасына шықтық. Кейін оның қабіріне бардық. Қабірдің мәйіт
қойылатын ішкі үйі қазылып жатқан болатын. Аллаһтың елшісі (ол кісіге
Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) отырды. Біздер де ол кісіні
төңіректеп отырдық. Бсымызда бейне бір құс отырған кісідейміз. Яғни
ешбір қимылсыз, ешбір үнсіз. Ол кісінің қолында бұтақша бар еді. Ол
бұтақшаның бір ұшымен ақырын ғана жерге түртіп отырған. Кейін басын
көтерді де: «Қабір азабынан Аллаһтан пана тілеңдер» - деп екі немесе үш рет айтты. Одан
кейін: «Егер Аллаһтың иман келтірген пендесі бұл өмірден үзіліп,
ақыретке бет алып бара жатқан тұста болса, оған аспаннан жүздері ақ
болған періштелер түседі. Олардың жүздері күн сияқты болады. Өздерімен
бірге жаннаттың кебіндерінен болған бір кебін болады. Және Ханут атты
жаннаттың жұпарларынан болған хош иісті зат болады. Олар келіп жан
тапсырғалы жатқан құлдың қасынан көз көрім тұсындағы қашықтыққа барып
отырады. Және өлім періштесі Әзірейіл алейһиссалам келіп бас жағына
отырады да: «Ей, Көркем рух! Раббыңнан болған мағфирет пен кеңшілікке
қарай шық» – деп айтады. Сонда ол рух торсықтың аузынан төгілген
тамшыдай болып шыға келеді. Оны Әзірейіл алейһиссалам қолынан ұстайды.
Оны ұстағаны сол екен, әлгі көз көрім жерде отырған періштелер ол рухты
оның қолында қас-қағым сәтке қалдырмастан алады да, өздері әкелген
кебінге қояды. Ханут атты жұпарға салады. Оның бойынан жер бетінде
болған бүкіл жұпарлардың ең көркемінен шығатын иіс шығады. Кейін оны
олар алып көтеріледі. Олар әрбір періштелердің қасынан өткен сайын, ол
періштелер: «Бұл қандай көркем рух?» – деп айтады. Оған олар: «Бұл
пәленше ұлы пәленше» – деп оның дүниеде аталған есімдерімен атап жауап
береді. Сол күйде олар сол рухты алып дүние аспанына жетеді. Ол аспаның
ол рух үшін ашылуын сұрайды. Осылай әр аспанның Аллаһқа жақын болған
періштелері келесі аспанға өткенше ол рухты шығарып салып отырады.
Жетінші аспанға жеткенше осылай болады. Кейін Ұлылық пен Құдірет иесі
болған Аллаһ: «Менің бұл құлымның кітәбін «ғиллиин» – деп аталатын
жоғарғы жайда жазып қойыңдар» – деп айтады. Және «Ол рухты жерге, өз
денесіне қайтарыңдар» – деп бұйырады. Кейін ол пендеге екі періште
келеді, олар ол пендені отырғызып қояды да: «Сенің Раббың кім?» – деп
сұрайды. Оған ол: «Раббым Аллаһ» – деп жауап береді. Кейін періштелер:
«Дінің не?» - деп сұрайды. Ол: «Дінім Ислам» – деп жауап береді. Кейін:«Сендерге
елші ретінде жіберілген кісі кім еді?» – деп сұрайды. «Ол кісі Аллаһтың
елшісі Мұхаммед» – деп жауап береді. «Оған істеген ісің не?» – дейді.
Оған ол пенде: «Аллаһтың кітәбін оқыдым, оған иман келтірдім. Оның
шындығын растадым» – дейді. Кейін аспаннан бір дауыстаушы дауыстап:
«Расында құлым шындығын айтты, оған жаннатан төсеніш төсеңдер және оған
жаннатқа қарай есік ашыңдар» – дейді. Оған жаннаттың хош иісімен жұпары
әкелінеді. Және қабірі көз қарағанда көрінетін жерге дейін кеңейтіледі.
Және ол кісіге әдемі жүзді, әдемі киімді, жұпар иістенген бір кісі
келеді де: «Сені сүйсіндіретін нәрсемен қуан! Бұл сенің әуде етілген
күнің» – дейді. Оған ол пенде: «Сен кімсің?» – деп сұрақ қояды да,
«Жүзіңнен жақсылықтың белгісі көрінеді ғой» – дейді. Оған ол: «Мен сенің
салихалы амалыңмын» – деп жауап береді. Сонда ол мәйіт: «Жанұям мен
мал-мүлкіме оралуым үшін Раббым қиямет күнін болдыра көр!» – дейді
қуанып.
Ал, расында кәпір құлға, дүниеден үзіліп ақыретке бой алған
шағында, жүздері қап-қара болған періштелер түседі. Олармен бірге қатты,
жайсыз бір шүберек болады. Олар ол пендеден көз жердегі қашықтыққа
барып отырады. Сол кезде өлім періштесі Әзірейіл ғалейһис-салам келеді.
Ол оның бас жағына отырады да: «Ей, лас рух! шық Аллаһтың азабы мен
ашуына қарай» – дейді. Рух қорқыныштан шықпай, дененің ішінде жан-жаққа
қаша бастайды. Ол сол рухты ашалары жоғары қарай жан-жаққа қайырылған,
кірген жерін қопарып шығатын темірді, сулы жүннен суырып алғандай,
суырып алады да, қолына ұстайды. Ұстағаны сол екен, оның қолында
қас-қағым сәтке қалдырмстан, әлгі жоғарыда келген періштелер алады да,
өздерімен әкелген қатты матаға салады. Және ол мәйіттен жердегі ең сасық
өліктен шығатын иіс шығады. Ол періштелер оны көтеріп ала жөнеледі. Әрі
әрбір періштелердің тобының қасынан өткен сайын олар: «Бұл неғылған
жаман иіс?» – дейді. Ол сұраққа олар: «Бұл пәленше ұлы пәленше» – деп
дүниеде оны атайтын ең жаман есімдермен атайды. Дүние аспанына жеткенше
осылай болады. Ол аспанға жеткен соң оның ашылуын сұрайды. Ол рух үшін
аспан ашылмайды». Осы
сөзін айтқан соң Пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі
болсын) Аллаһтың мына сөзін оқыды: «Оларға аспан есіктері ашылмайды. Олар түйе иненің көзінен өткенге
дейін жаннатқа кірмейді». (Ағраф-40). "Кейін Аллаһ «Оның кітәбін
жердің ең төменгі қабатындағы «сижжин» деген жайға жазыңдар» – деп
бұйырады. Кейін ол күнәһардың рухы сол көтерілген жоғарыдан қатты бір
тастаумен тасталады» – деді
де Пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) мына
аятты оқыды: «Кім Аллаһқа серік –
ортақ қосса сонда ол көктен құлап, оны құс іліп әкететін немесе оны
ұзаққа жел ұшырып кеткен нәрсе сияқты». (Хаж-31).
Оның рухы денесіне қайтарылады. Кейін
екі періште келіп оны отырғызады да: «Раббың кім?» – деп сұрайды. Оған
ол: «Һа, һа, білмеймін» – дейді. Оған: «Дінің не?» – дейді. Ол: «Һа, һа,
білмеймін» – дейді. Кейін: «Сендерге жіберілген кісі кім еді?» – деп
сұрағанда, ол: «Һа, һа, білмеймін» – дейді. Сонда көктен дауыстаушы
дауыстап: «Оған тозақтан отты төсеніш төсеңдер, оған тозақтан есік
ашыңдар» – дейді. Оған тозақтың қарыған ыстығы мен жалыны келеді. Оның
қабырғалары бір-біріне айқасқанша тарылады. Кейін оған жаман жүзді,
ұсқынсыз киімді,нашар иісті бір кісі келеді. Келеді де: «Сен
қапаландыратын нәрселермен үрейлене бер. Бұл сенің уәде қылған күнің» –
дейді. Ол мәйіт оған: «Сен кімсің? Сенің түсің жамандықтың белгісін
келтіріп тұр» – дейді.
Сонда ол «мен сенің істеген іс – амалыңмын», –
дейді. Ол пенде үрейден «Ей Раббым, қиямет күнін болғызба» – деп
шырылдайды. Міне бұл алдыңда күтіп тұрған беймәлім дүниенің хабары.
Аллаһтың елшісінің хақ сөзі. Ей, пенде! Алдамшыға алданып қаперсіз
қалма!
Жасаймын деп мәңгілік,
Қалма діннен мәңгүріп,
Азапқа
душар болғанда,
Өкініп қалма «аһ» ұрып.Құдіреті күшті Аллаһ Тағала Өз сөзінде былай деген: «Кімде-кім бұл дүниеде соқыр болса (яғни,
Аллаһтан келген ақиқатты көрмей соқыр болса) онда ол ақыретте де соқыр.
Және мүлдем жолдан адасушы» (Исра: 72).
Иә, кімде-кімді бұл
дүниеде істеген күнәлары көр етсе, онда оны ертең қабырдың қараңғылығы
көр етеді. Мүнкәр мен Нәкир атты қабыр періштелерінің ұрған отты шоқпары
көр етеді. Қыл көпірдің қиындықтары көр етеді. Есеп күні көзден көл боп
аққан жас көр етеді. Тозақтың ыстық оты қарып көр етеді. Кімде-кім бұл
дүниеде Құранның жарық нұрын көрмей өтсе, онда ертең ол өзінің жақсы
амалдарының нұрын көрмейді. Жәннаттағы жақсылықтарды көрмейді, Пайғамбар
Мұхаммед Мустафаның (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен жақсылығы болсын)
нұрлы дидарын көрмейді. Әрі ең өкініштісі ертең ол пенде жаратқан
Раббысының дидарын көрмейді. Аллаһ Құранда: "Еш күмән жоқ. Олар сол ақырет күнінде Раббыларынан тосылушы".
Яғни Раббыларының дидарын көруден махрум қалады. /Мутаффифин: 15/.
Бұл
дүниеде көп адамдар өлімнің бар екенін ұмытып, Құдайларына қайтатын
күнді ұмытып күліп күнә жасап жүреді. Бірақ Аллаһ оларды болуы сөзсіз
қиямет күніне топтайды. Ол жайында Құранда былай дейді: "Ей, Мұхаммед
(ол кісіге Аллаһтың игілігі мен жақсылығы болсын) оларға "сендерді Аллаһ тірілтеді, одан кейін сендерді
қиямет күніне жинайды. Онда ешбір күмән жоқ. Бірақ адамдардың көбісі
білмейді". – деген. /Жасия:26/.
Ол кезде, ол күнге дайындықсыз
келген адам қорқынышқа бөленеді. Қорқыныштан олар өздерінің
бауырларынан әке-шешелерінен, достар мен бала-шағаларынан безеді. Қиямет
күнінің осы бір ахуалын баяндайтын Ғабаса сүресінде былай делінген: "Сол күні кісі бауырынан қашады. Және
анасынан, әкесінен қашады. Және әйелінен, балаларынан қашады".
Қайда
қашып құтылсын олар? Қайда барып паналасын. Құдыреті күшті Аллаһ Тағала
Қиямет сүресінің 11 – аятында: "Жоқ,
әсте пана жоқ". – дейді оларға. Біреу үшін біреу күймейтін,
шапағат қабыл етілмейтін, ешкімнен бодау алынбайтын, және оларға жәрдем
де етілмейтін қияметтің күнінде олар қайдан пана тапсын. Және, ей,
Аллаһтың пендесі! Ертең сол күні "Сендер
осы күнге жолығуды ұмытқандай, сендерді біз де ұмытамыз, орындарың от,
сондай-ақ сендер үшін бір жәрдемші болмайды" – деген сөзді естіп
қалудан қорық. /Жасия: 34/.
Ей, Аллаһтың пендесі! Қалағаныңша өмір
сүр, бәрібір өлесің, қалаған пендеңді сүй, бәрібір одан ажырайсың, және
қалаған ісіңді жаса, ертең соның жазасын, не сауабын сөзсіз көресің. Бұл
дүниеде амал бар есеп жоқ, ал ертең есеп болады амал жоқ екенін ұмытпа.
Сондықтан Аллаһ Құранда хабарлағандай бұл дүниеден амалсыз өткен көп
адамдар ол күні: "Раббымыз көрдік,
естідік. Енді бізді дүниеге қайтар. Салихалы амал іс-амал қылайық. Біз
расында айқын сендік" – дейді қатты өкініп. /Сәжде: 12/. Сол
өкініштер мен қасыреттерден аман болу үшін Аллаһтың мына сөзіне құлақ
сал да, оған амал қыл. Аллаһ айтады: "Кімде-кім
Раббысына жолығуды үміт етсе салихалы амалдар жасасын. Және Раббысы
үшін болған ғибадатында Оған ешкімді серік, ортақ етпесін".
/Кәһф: 110/.
Ей, пенде! Егер сенің расында Аллаһтың рахметінен үмітің болса онда
кешікпей салихалы амалдарға кіріс. Және сол амалдарыңды тек Аллаһтың
разылығы үшін ғана орындап, ықыласты бол. Ол амалдарыңмен атақ –
абыройды не мал – мүлік пен мансапты көздеп кетіп жүрме. Және біл
"Салихалы амалдар дегеніміз Аллаһтың кітәбі Құран мен Оның пайғамбарының
сүннетінде келген намаз, зекет, ораза, қажылық сияқты ғибадат түрлері
мен игі істер". Ешбір пенде өздігінен шариғатта көрсетілмеген ғибадат
түрін ойлап тауып Раббысына құлшылық ете алмайды. Өйткені пайғамбарымыз
(ол кісіге Аллаһтың игілігі мен жақсылығы болсын): "Кімде-кім
біз (Аллаһ пен Оның елшісі) әмір етпеген бір амалды атқарса, ол амал
қабыл болмайды" – деген. Сондықтан шариғатта келмеген, әрі
оған сауап жазылмайтын ғибадат түрлерін мойның жүктеп бекерге шаршап
қалма. Аллаһ әрі елшісі бұйырған құлшылықтарды ғана атқар. Және ол
құлшылық түрлерін білу, оларды үйрену, егер ізденсең еш қиындыққа
соқпайды. Себебі Аллаһ Тағала құлына қиындықты қаламайды. Оған еш
уақытта шамасы келмейтін істерді жүктемейді. Ия, жоғарыда өткен Кәһф
сүресінің 110 – шы аятында Аллаһ салихалы істерге бұйырған. Сонымен
қатар ол аятта сол Раббыңа арнап жасайтын құлшылығыңда Оған серік, ортақ
қосуыңды тиым етті. Оған серік, ортақ қосу дегеніміз не? Ол Одан өзге
нәрсеге жалбарыну, сиыну. Олардан жәрдем, қолдау сұрау. Және бұл серік
қосу күнәсі өте ауыр күнә. Ол жайында Аллаһ Құранда: "Аллаһқа серік қоспа! Ақиқатта серік, ортақ
қосу – үлкен зұлымдық" – деген. /Лұқман: 13/. Және серік, ортақ
қосу күнәсі – кешірілмейтін күнә. Құранда ол жайында Аллаһ Тағала былай
дейді: "Аллаһ Өзіне серік, ортақ
қосылуды кешірмейді". /Ниса: 48/. Және бұл серік қосу күнәсі
пенденің бүкіл салихалы амалдарын жойып жібереді. Ол жайында Әнғам
сүресінің 88 – ші аятында: "Егер олар
серік, ортақ қосса еді, (яғни Аллаһқа) әрине олардың істеген амалдары
жойылып кетер еді" – делінген. Және біл бұл күнә пенденің тозаққа
түсуіне себепкер. "Аллаһпен бірге
басқа тәңір жасама! Сөгіс берілген, мархеметінен қуылған түрде тозаққа
тасталасың". /Исра: 39/. Сол адамдарға ашық дұшпан болған шайтан
оларды хақ жолдан адастырып, жәннәттан махрұм етіп, тозаққа бағыттау
үшін түрлі – түрлі жолдар, әр түрлі әдістерменен адамдарға осы серік
қосу күнәсін әдемі көрсетіп қояды. Соның салдарынан адамдар Аллаһтың
барлығын мойындағанымен, Оның қатарында, теңдей қылып тау – тасқа, құс –
аңға, от – суға, және де бұл дүниеден өткен ата – бабаларының рухына
сиынып жатады. Ал, Аллаһтан келген хақ дін – Ислам дінінің бұйырары;
Жалғыз ғана Аллаһтың разылығы үшін құлшылық жасау. Әрі осы ақиқатты
адамдарға түсіндіру үшін Аллаһ адамдарға көптеген елшілерін жіберген.
Және Өзінің кітәбінде ол жайында: "Расында
барша үмбетке Аллаһқа ғана ғибадат – құлшылық қылыңдар және Тоғуттардан
аулақ болыңдар дейтін елші жібедік" – деп хабарлады. /Нахыл:
36/. Бұл аяттағы Тоғут сөзінің мағынасы, адамдардың Аллаһтан өзге
сиынатын бүкіл жалған тәңірлері. Және барша адасушылыққа шақыратын
нәрселер. Сөзді қорыта айтқанда әрбір ақыл егесі үшін түсінікті нәрсе
құлшылық – ғибадат жаратылғанға емес, тек жаратушыға (Аллаһқа) ғана
арналады. Ал, Аллаһтан өзге нәрсенің бәрі жаратылған. Сол үшін ғибадат –
құлшылық Сол Аллаһқа ғана арналуы тиіс. Бұған дәлелді Зумар сүресінің 2
– ші аятынан көреміз: "Расында біз
саған бұл кітәпті ақтқатпен түсірдік. Сондықтан барша құлышылық –
ғибадаттарды Аллаһқа арнап, Оған шынайы ықыласпен құлшылық қыл".
Көңіл бұрыңдар, тек таза, хақ дін ғана Аллаһқа тән. Міне, ей, Аллаһ
Тағаланың ақылменен ардақталған пендесі, сен жоғарыда Каһф сүресінде 110
– шы аятында айтылғандай, егер Аллаһ Тағаланың дидарына қауышқың келсе,
және екі дүниеде де бақытты болғың келсе салихалы амалдарға ықылас
танытып берік бол да, Раббың үшін жасалатын құлшылығыңда Оған ешкімді
серік қоспа. Иә, ей Аллаһтың пендесі! Сен расында бұл дүниеде бақытты
болғың келсе, ақыретте Аллаһтың салихалы құлдарына уәде еткен
нығметтеріне бөлінгің келсе, онда Абдуллаһ ибн Аббастан сахих жолдармен
жеткен мына бір хадиске көңіл бұр. Оны жадыңда ұста. Және оны осы
өміріңде іске асыр. Ол хадисте пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі
мен жақсылығы болсын) былай деп айтқан: "Бес нәрсені бес нәрседен бұрын
ғанимет біл. Өмірді өлместен бұрын ғанимет біл. Денсаулықты ауырмастан
бұрын ғанимет біл. Бос уақытты шұғылданбастан бұрын ғанимет біл.
Жастығыңды қартаймастан бұрын ғанимет біл. Байлығыңды кедейленбестен
бұрын ғанимет біл".
Бірақ сен адамдардан; жастықты күнә жасап ластықпен, арақ ішіп мастықпен
өткізгендерді көресің. Ал, денсаулықты темекімен тұншықтырып, арақпен
ушықтырып өткізгендерді көресің. Ал, байлығын сауапсыз салтанатқа,
мақтану, мансап пен атақ даңққа. Оның ақылы сауапты білмеді, көзі
ақиқатты көрмеді. Ал, бос уақыттарын өсек – ғайбатпенен, ән салып
жүруменен, өсек, өтірік, құр күлуменен, жоқтан мейрам жасап қыдыруменен,
құмар ойнап бүлдіруменен өткізгендерді де көресің. Олар ешбір
өлмейтіндей, қараңғы көр қабырге кірмейтіндей, қиямет күні мысқалдай зат
үшін де есеп бермейтіндей болуда. Міне пайғамбарымыздың (ол кісіге
Аллаһтың игілігі мен жақсылығы болсын) осы өсиетінен алыстаған олар
қалай ғана бақыт тапсын. Иә, адам өмірге келеді, ол өмірден сөзсіз қайта
кетеді. Уақыттар, замандар өтіп жатыр. Адамдардың легі теңіздің
толқынындай бірінен соң бірі келіп кетіп жатыр. Ал сен өткен адамдардың
бір тобы ертең не тозаққа, не жаннатқа кіргізілетіні сөзсіз. Құдіреті
күшті Аллаһ Құранда Инфитар сүресінің 13 – 14-ші аяттарында былай дейді:
«Расында ізгілер сөзсіз нығмет ішінде
болады. Және ақиқатта бұзақылар сөзсіз тозақ ішінде болады». Иә,
өмір таусылады. Адамдар Аллаһ алдында топталады. Бірі тозаққа
бағытталады, бірі жаннатқа кіргізіледі. Ешкім өлген адамның тозақтық не,
жаннаттық екенін нақтылап айтып бере алмайды. Бірақ Аллаһ Тағала
жаннатына кіретін пенделерін Өзінің разылығы үшін орындалатын салихалы
амалдармен шұғылдандырып қояды. Ал, тозақтық пенде тозақтың ісін атқарып
жүреді. Ей, пенде сен өзіңнің істеп жүрген істеріңді, сөйлеп жүрген
сөздеріңді шариғаттың таразысына салып, өзіңді есепке алып көрші.
Хадисте
келген кейбір деректер бойынша ғалымдар жақсы өлімнің кейбір белгілері
бар дейді. Сол белгілердің бірі Аллаһ Тағаланың ол пендеге өлер алдында
салихалы бір істі бұйырып қоюы. Және оның жәнін сол салихалы істің
үстінде алуы. Имам Ахмадтың риуаят еткен сахих хадистерінің бірінде
пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен жақсылығы болсын) былай
деп айтқан: «Егер Аллаһ бір құлына жақсылықты қаласа, оны адамдар арасында
мақтау сөздермен естетіп қояды». – деген. Оның олай
естетілуі неден деген сұраққа, пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі
мен жақсылығы болсын): «Аллаһ оған өлер алдында бір салихалы істі
нәсіп етеді де, оның жәнін сол амал үстінде алады». –
деген. Және бір хадисте пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен
жақсылығы болсын) «Кімнің соңғы сөзі «лә, иләһә иллаллаһ» болса,
жаннатқа кіреді». – деген. Ал, бұл «лә, иләһә иллаллаһ»
сөзінің мағынасы: бір Аллаһтан өзге ғибадатқа лайық еш тәңір жоқ деген
сөз. Ей, жұмыр басты пенде! Ей! Аллаһтың ақылмен ардақталған пендесі!
Осы хадисті санаққа ұста да, жан-жағыңа парасат көзіңді салып, мына бір
сұраққа жауап берші. Сенің жақындарыңнан біреу, өзінің соңғы демінде осы
хадисте келген «лә, иләһә иллаллаһ» сөзін айта алғандар бар ма? Және
сен осы жаннаттың кіліті болған «лә, иләһә иллаллаһ» сөзін, намаз, Құран
оқып, сәжде жасамағандардың, ораза ұстамағандардың, зекет
бермегендердің өлерінде айта алғанын көріп пе едің? Немесе өлгенше күнә
істе болып, өлер тұста осы сөзді айта салып кеткендерді көргенсің ба?
Жоқ! Себебі адам қалай өмір сүрсе солай өледі. Себебі адам қалай өмір
сүрсе солай өледі. Ал, пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен
жақсылығы болсын): «Адам қалай өлсе солай тіріледі». – деген. Адамның
жүрегі көпшіліктің пайдаланып жүрген губка сияқты затқа ұқсас. Біз
білеміз ол губканы суға салып, сығып ашсақ бойына суды сорып алады. Ал,
сүтке салып сығып алсақ сүтті сорып алады. Адам жүрегі де сол іспетті,
егер адам күнәлі істерді көп жасаса, сол істердің жамандығы жүрекке
сіңеді. Сол сияқты сауапты істерді жасаса, сол істердің ізгілігі жүрекке
сіңеді. Сондықтан ертең ажал алқымнан алып, ол пенденің жүрегін уысында
қысып жібресе, сол жүректегі нәрсе тілінен шығады. Жүрегіне ізгілікті
сіңгізген адам жақсы сөзді айтады, ал күнәнің кірін сорғызған адам,
жақсы сөзді әсте айта алмайды. Және қаншалаған адамдар, салихалы
істерден алыс болулары себепті, өлер алдында дүние сөзін сөйлеп, осы
«лә, иләһә иллаллаһ» сөзін айта алмай кетті.
Ей, мұсылман пенде!
Сенің Раббың «Ал, енді кім Раббысының
алдында тұратын күннен қорқып, нәпсісін қалаған нәрселерінен тежеген
болса, онда расында жаннат оның барар жайы» – дейді.
Ей,
пенде! өзіңді болмашы күнәлармен қор етіп мәңгі тозаққа кіріптар етпе!
Күнәлардан бас тартып, салихалы амалдарға бет бұрып, дүниеде бақытқа,
ақыретте жаннатқа жетуге талпын. Және Раббыңның бұйырған құлшылықтарын
шын ықыласыңмен орында. Және сол тағат – құлшылықтар сенің шамаңнан
тысқары іс емес. Өйткені Аллаһ Тағала Бақара сүресінде: «Аллаһ пендеге шамасы келетін міндетті ғана
жүктейді». – деген. Және біл, жаннаттардағы нығметтерге бұл
дүниедегі жасаған амалдарымыз арқылы ғана бөленеміз.
Аллаһ
жақсырақ біледі!
Қамқор, ерекше Мейірімді Аллаһ Тағаланың атымен
Расында
барша мақтау бүкіл әлемнің Раббысы Аллаһ Тағалаға тән. Ол сондай Аллаһ
сендердің қайсыларың амал қылуда жақсырақ екенін сынау үшін өлім мен
өмірді жаратты. Және сол құдіретті Аллаһтан ғана жәрдем, қолдау
сұраймыз. Одан ғана кешірім өтінеміз. Нәпсіміз бен іс-әрекеттеріміздің
кесірінен болатын жамандықтардан сақта деп, Оған сиынып пана сұраймыз.
Кімде-кімді Аллаһ өзінің тура жолына салса оны ешкім адастыра алмайды.
Ал, кімді адастырса оны тура жолға салушы жоқ. Куәлік береміз бір
Аллаһтан өзге ғибадат-құлшылыққа лайықты ешбір тәңірдің жоқтығына. Және
куәлік береміз Мухаммед Пайғамбардың Оның құлы, әрі адамзат баласының
бақытты болуы үшін жіберілген елшісі екендігіне. Аллаһтың игілігі мен
сәлемі Оның әлемге рахмет ретінде жіберген пайғамбары Мухаммедке, оның
әулетіне, сахабаларына және оның көрсеткен сүннет жолынан бекем
ұстаушыларға болсын.
Расында барлық бастаманың аяқталары сөзсіз, және барша күш-қуат иесі
соңында әлсірейді. Және өмір де өлімге барып тіреледі. Ұмытылған тақырып
деп отырғанымыз ол-өлім тақырыбы. Біз оны қалай ұмытып қоямыз. Жер
бетінде ешбір жан егесі жоқ өлімді жоққа шығаратын. Әрбір адам баласы
өзінің басына да осы өлімнің сөзсіз келетінін айқын біледі. Ақиқатта
өлімнің ауылы адамға өте жақын. Оның кез-келген пендеге қас-қағым сәтте
де келе қалуы ешбір ғажап емес. Бірақ қолдың кірі болған малға деген
махаббат, өткінші дүниеге деген қызығушылық, тегің маймыл, атаң гарилла,
шешең шимпанзе деген атейістердің сандырағы, шайтанның шырмауы,
күнәлардың жалтырағы талайларға, талайларға осы өлімнің бар екенін
ұмыттырып қойған. Расында адамдардың көбісі бұл тақырыпты ұнатпайды,
еске алғысы келмейді, ұмытады. Бірақ ұмыту адамды өлімнен арашалай ала
ма? Құдіреті күшті Аллаһ хадис-қудсилердің бірінде:
- «Ей, Адам баласы өлімді ұмытпа! Өйткені
ақиқатта ол – өлім сені ұмытпайды», – деген.
Кейбір ғұламалар: «Ақылмен ардақталған
жұмыр басты пендеге екі нәрсе өлімнің бар екенін жиі естетіп отырады.
Оның бірі сөйлеп естетеді, ал бірі сөйлемей естетеді. Сөйлеп естететіні
Аллаһтың сөзі – Құран. Ал, сөйлемей естететіні ол – өлім», –
деген. Иә, өлім сөйлемейді. Бірақ талайларға толғау салып кетеді.
Көптеген
адамдар бар. Тіпті олардың кейбірінің төрінен көрі жақын. Егер оларға
осы тақырыпты қозғап: «Өлмейтін адам жоқ. Өлімнің сөзсіз келері хақ. Сол
үшін өлім келместен бұрын тәубеңді айтып, күнәдан қайтып, Жаратқан
Раббыңның разылығын тап» – деп сөз айта бастасаң, шекесі тырысып, арқасы
құрысып «Ей, сен не сөйлеп отырсың! Жақсы сөз жарым ырыс деген. Жаман
ырым бастама өлімді айтып өмір тұнығын ластама. Көппен көрген ұлы той
деген. Әр нәрсені уақыты жеткенде көре жатамыз. Әрі өлімді келіп айтатын
жандарың біз емес», – деп, тәкәппарлана сөздерін жұптап шыға келеді.
Ешқашан өлмейтін сияқты олар, жаратқан Аллаһтың алдына келмейтін сияқты
олар. Расында солай ма? Жоқ! Ертең оларды да қабыр айдаһардың аузындай
сорып, бүкіл жинап терген дүниесінен жалаңаштап, мәпелеген
туысқандарының қолынан суырып алып, өзінің тар құрсағына топ еткізері
сөзсіз. Бұл өлім, құдайына жақын боламын деп бес намазын тастамағанды
да, сауабын табамын деп кедей-кепшік, жетім, жесір үшін қазаның
тастамағанды да, маңдайы күнге, табаны жерге тимей, жиғаны алтын
болғанды да, ішкені қара су, отырғаны тақыр болғанды да ұмыт қып
қалдырып, жаны ашып жасырып кеткені жоқ. Содан болса керек халық
даналығы:
«Жисаңдағы дүниені құшақ
қылып,
Ажал жүрер алдыңда тұзақ құрып.
Өлер болсаң ағайын
бауырларың,
Тастар көрге кебіндеп үш-ақ буып» – деген.
Ия,
біз өлімді айтқан адамды ұнатпаймыз. Өлімнің бізге келіп айтылғанын да
ұнатпаймыз. Ал, Құдіреті күшті Аллаһ біз емес, Өзінің сүйікті құлы, әрі
адамзат балаларына жіберілген елшілердің ішіндегі ең абзалы болған
Мухаммед Пайғамбарымызға (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын)
Өзінің қасиетті кітабы Құранда:
«Расында
сен де өлесің» -деп айтқан. /Зумар: 30/
Және өлімді естеу
өмірдің берекетін қашыратындай көреміз. Бірақ сол өлімді ойламайтын
кейбір пенделердің осы өмірден түңілгенін көреміз. Тіпті өздеріне қол
салғандары да бар. Негізінен халық даналығынан шыққан «өлімнің барын білмеген, өмірдің мәнін
түсінбес» – деген сөз рас-ақ.
Өлімді емтеу өмірдің берекетін
қашырмайды. Керісінше өмірдің аз ғана мерзім екенін түсінгендер дүние,
ақыреттегі орны толмас өкініштерге ұрынып қалмас үшін,оны реттеп,
күнәлардан шеттей бастайды. Ондай пенде тек күн көрем деп емес, қайтсем
жақсылықтарға үлгерем деп әрекет жасай бастайды. Жасыратыны жоқ өлім
ләззаттарды қашырушы ашты нәрсе. Бірақ ашты тұздың астың дәмін
кіргізетіні сияқты, ашты өлімнің өмірдің мәнін кіргізетінін ұмытпауымыз
керек. Сол үшін Пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі
болсын):
- «Ләззаттарды қиратушыны еске алуды көбейтіңдер», –
деген.
Яғни ләззаттарды қиратушы – өлімді еске алуды жиілетіп
тұрыңдар деп бұйырған өзінің үмбетіне.
Өлім ешкімнен қорықпайды, өлім
ешкімнен сескенбейді. Және ол Аллаһтың қалауымен біреуге жетіп келсе,
оны одан арашалап алып қалатын ешбір күш те, ешбір қуат та жоқ. Ілгергі
аңыздардан адамды өлімнен арашалайтын дәріні жасағысы келген
дәрігерлердің болғанын естиміз. Немесе «Жер бетінде бір тірі су бар, кім
соны тауып ішсе өлімнің дәмін татпайды» деген қауесетті естіп, соны
табу үшін бүкіл күші мен қуатын сарп еткен патшалардың болғаны туралы да
алып-ұшты аңыздар бар. Өлімнен қашқысы келген Қорқыттың да аңызы көпке
мәлім. Бірақ бұның бәрі бекер. Олардың ешқайсысы өлімге қарсы ешбір айла
таба алған жоқ. Ал, қазіргі ғылым мен техника дамыған заманда ешкім
өлімге қарсы дәрі жасауды ойламайды. Әрі ешкім аңыздағы тірі суды табу
үшін малын да, уақытын да сарп етпейді. Өйткені олар өлімнің олардың
ырқындағы зат емес екенін түсінген. Және қалайша өлімнен құтыла алсын?
Қалайша өлімге қарсы айла-шарғы жасай алсын? Егер бүкіл нәрсе Оның еркі
мен иелігінде болған Аллаһ:
«Барлық
жан егесі өлім дәмін татушы», – деген болса /Әли Ғимран: 85/
Өзекті
жанға бір өлім. Иә, өлімді жиі естиміз. Оны жиі көреміз. Және сол өліп
жатқандардың да өзіміз сияқты жұмыр басты, екі аяқты пенде екенін де
жақсы білеміз. Ол өлім көрінісі өмірімізде жиі қайталанып тұрады. Бірде
еңкейген кәріні әкетеді. Бірде емшектегі сәбиді әкетеді. Бірде
дәулеттіні әкетеді. Бірде кедейге кезігеді. Бірде қуаттыны әкетеді.
Бірде әлсізге кездеседі. Оның арнайы аламын деген адамдары жоқ. Оның
арнайы бір келемін деген уақыты жоқ. Және бізге де оның қай кезімізде,
қай күйімізде, қай жерде жолығатыны бір ғана Аллаһқа мәлім. Және ол
жайында Құранда:
«Ешкім ертең не
істейтінін білмейді, әрі ешкім қай жерде өлетінін де білмейді. Күдіксіз
Аллаһ толық білуші, хабардар». /Лұқман: 34/
Әрі өзіміз сол дүниеден өткендерге «Қайтыс болды» – деп жатамыз. Иә,
тура айтамыз. Сол тілмен дұрыс айтқанымызды жүрекпен барлап түсінбей
жатамыз. Қайтыс болды дейміз. Қайтты дейміз. «Қайтамыз» деген сөз
имандылардың айтатын сөздерінен. Аллаһ сүйген сабырлылардың сөзінен еді.
Өйткені Аллаһ Құранда:
«Қашан
оларға бір қайғы жетсе, олар біз шын мәнінде Аллаһқа тәнбіз, Әрі Оған
қайтушымыз.деп айтты. Міне соларға Раббылары жақтан жарылқау және
мәрхемет бар. Әрі олар тура жолдағылар», – деп айтқан. /Бақара:
156 – 157/
Иә, өлім Аллаһтан, әрі қайту да ол жаққа. Оған
қайтатынымызды білеміз. Өлім бізді кез-келген сәтте алып кетуге дайын.
Ал, біз кез-келген сәтте Аллаһтың алдына баруға дайынбыз ба? Біз
Аллаһтың алдына қайсы істерімізді арқалап бара аламыз? Тапқан
мал-мүлкімізді ме? Жеткен атақ-даңқымызды ма? Киген қызыл-жасыл
киімімізді ме? Мінген көлігімізді ме? Не нәрсені арқалап бара
алатынымызды, не нәрсе онда бізге пайда беретінін Аллаһтың елшісінен
сұрап білейік. Ақырет ахуалын адамдардан артықша білетін Мухаммед
Пайғамбар (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деген:
«Мәйіттің
соңынан үш нәрсе ереді. Жанұясы, істеген амалы және мал-мүлкі. Жан ұясы
мен мал-мүлкі кері қайтады. Істеген амалы онымен бірге қалады».
Бұл хадистен көріп тұрғанымыздай бұл өткінші дүниеден өзіміздің істеген
жақсы-жаман амалдарымыздан басқа еш нәрсені әкете алмайды екенбіз. Ал,
сол істеп жатқан істерімізге бір сәт назар салып көрейікші. Ол істеп
жатқан істеріміз Аллаһ разылығы үшін орындалған салихалы амалдар болса
бізге қабырда дос болады. Ал ондай амалдардан болмаса, қабырда дұшпан
болады. Расында өмірді де жаратқан Аллаһ, өлімді де жаратқан Аллаһ. Өлім
бұл фәни дүниеден ақыретке алып өтетін есік іспетті. Ол есіктен
кірмейтін адам жоқ. Және ақыретке сапар шеккен адамның бірінші жайы
ол-қабыр. Пайғамбарымыз Мухаммедтің (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен
жақсылығы болсын) сүйікті сахабаларының бірі Осман радияллаһу ғанһу
қабыр басында болса жылар еді. Тіпті көз жасынан сақалы суланып кетер
еді. Сонда бірде оған:
– Жаннатты,
тозақты естейсің жыламайсың. Ал, бұл нәрсені көргенде жылайсың, –
делінеді. Сонда ол кісі:
– Расында
Аллаһтың елшісі былай деп айтқан деп төмендегі сөзді келтіреді:
«Қабыр
ақыреттің әуелгі жайларынан. Егер пенде ол қабырдан құтылса, Яғни
қабырда болатын азаптардан құтылса, онда одан кейінгісі одан жеңілірек
болады. Ал, егер пенде одан құтылмаса, яғни қабырда болатын азаптардан
құтылмаса, онда одан кейінгісі одан да қаттырақ болады».
Иә,
қабыр ақыреттің әуелгі баспалдақтарынан. Егер пенде кеудедегі иманын
күнәнің кірімен кірлетпей сақтап, әрі сол иманын салихалы амалдармен
растап өтсе, онда ол қабыр азаптарынан құтылады. Ондағы сұрақтарға оңай
жауап беріп, өзі жақсылықтан жай табады. Және ол бар болғаны оның
көретін жақсылықтарының бастамасы, әрі ең төмені ғана. Ал, ертең Аллаһ
Тағала ондай пендесін жәннатына жайғастырғанда көретін жақсылықтары өз
алдына. Ал, егер пенде Раббысына жолығатын күнді ұмытып, Оның хақтарын
өтемей, тәубелермен тазармай, күнәлардың кірімен қабырға түсетін болса,
онда оны онда күтіп тұрған ешбір жақсылық жоқ. Ол азапқа кіріптар
болады. Және ол азап оған жолығатын азаптардың ең төмені, әрі бастамасы
ғана. Ондай хәлге кіріптар болудан Аллаһтың өзі сақтасын!
«Бұл өмір түсінгенге түлкі елес,
Өтіп бара
жатқаны күлкі емес.
Ұмытпа сен өлім деп аталады,
Өмірдегі сен
шығар соңғы белес».
Осылай айтылғандай бізді ұмытпайтын өлімді біз де ұмытпауымыз керек.
Қазақтың «Өлімге барсаң өлді деп
жылама, өлемін деп жыла» деген сөзінде түйсігі барларға
қаншалықты түсінік жатыр. Өзіміз күнде көріп күнде естіп жүрген
оқиғалардың біріне назар салайық.
Бір кісі есікті біреу қақты дейді.
Ашсам көзінде жасы мөлтілдеп бір бала тұр екен. Қолында ұстаға кішкене
парағы бар. Сол парағын маған ұсынып жатып; «Атамыз қайтыс болды. Бүгін
ол кісінің қонақасы. Соған сізді шақырып жатыр» – деді әлсін дауысы
қырыл қағып. Сөйтті де келесі үйге жүгіріп кетті. Ей, пенде! Ертең сен
өлмейсің бе? Ертең сенің туған балаң немесе сүйікті немерең суық хабар
айтып өзгелердің есіктерін қақпайтынына куәлік бере аласың ба?
Қой
екеш қойға қасқыр шапса. Шетінен келіп біреуін сүйрей тартса, онда
қалғандары қорқып, үрке қаша жөнеледі. Өйткені қой екеш қой да біледі
қасқырдың кім екенін. Ал, қасқырдан да адуынды ажал көп адамдардың
ішінен біреуін тарта жөнелгенде, өзгелердің одан өнеге, ғибрат алмауы
ақылға сиымсыз. Қасқырдан құтылған қой бар шығар, бірақ ажалдан құтылған
ешбір адам жоқ. Қой хайуан болса да, сонымен қатар қасқырды аңда-санда
көрсе де ол қасқырды жақсы таниды. Ал, ақылмен ардақталған жұмыр басты
пенделер өлімді жиі көрсе де, жиі естісе де оны танымай жатыр.
Расында
адам баласы басқа жаратылыстардан артықша жаратылған. Әрі ақылмен
ардақталған. Бірақ адамдар бастағы миды пайдасыз нәрселермен толтырып,
кеудедегі иманды күнәлармен өлтіріп, фани заттардың соңынан қуамын деп
жүріп табан астында топ етіп түсетін шұңқырдың бар екенін ұмытқан. Ол
шұңқыр – қабыр. Үстіндегі жағасы құндыз, түймесі жұлдыз болған киімнің
бір күні қажетсіз болып, үш орам шүберекке шырмалатынын ұмытқан. Ол
шүберек – кебін. Маңайындағы бүкіл қаптаған достардан айыратын, барша
армандардың қанатын қайыратын, өзіне кіргізсе қайта шығармайтын есіктің
бар екенін ұмытқан. Ол есік – өлім. Ал, ең өкініштісі ол ұмыту ем емес,
ұмыту алдыңнан жолығар ажалдан құтқаратын жол емес.
Тіпті, өлімнен ғибрат алу тұрмақ, өзіміздің өмірден өткен ең жақын
бауырларымызды бұл дүниенің соңғы сапарына шығарып салып жатып та
қателіктер жібереміз. Қайта оралуы жоқ сапарға кетіп бара жатқан ол
мәйіт кебінге оралып, табытқа салынып, имамның алдына алынып жаназасы
шығарылады. Дүниеден өткен бауырына жаназа намазын оқып, дұға ету әрбір
мұсылманмын деген пенденің өтеуге тиіс хақысы. Бірақ біздер сол уақытта
да көрерменге ұқсап шетте тұрып қарап тұра береміз. Өкінішті. Иә,
ақыретке сапар шегіп бара жатқан әкеміз үшін, не бір қарынннан шыққан
аға-інілеріміз үшін, не әпке-қарындастырымыз үшін сол имамның артынан
сап құрып, жүзімізді құбылаға бұрып, сол мәйіттің бұл кеткеннен қайтып
келмейтінін жүрегімізбен ұғып, оның соңынан жаназа намазында; «Ия,
Аллаһ! Бізді де, бізден бұрын кеткен мына пендеңді де жарылқай көр! Оның
кемшілігі болса кешір, жақсылығы болса өсір» деп, дұға-тілек жасауға да
жарамай жатамыз. Өткен мұсылман бауырларымыздың алдында өтелуі тиіс
болған осы хақымызды өтеуде де бақылдық жасаймыз.
Иә, біздерден
қайтыс болған кісіні шығарып салу үшін қабыр басына барғандарымыз да
бар. Ол кезде ол қабырстанға өз аяқтарымызбен келдік. Ол, мәйіт ше? Ол
өзгелердің аяғында келді. Біз келдік және қайта ораламыз. Ал, мәйіт ше?
Ол оралмайды. Біздер мәйітті жердің үстінде, кең дүниеде тұрып шығарып
салып жатырмыз. Ал, мәйіт ше? Ол жердің астындағы қабыр атты тар
шұңқырға түсті. Ей, иығының үстінде бас көтерген адамдар! Біліңдер! Ей,
қабырға өз бауырларын өз қолдарымен қойған пенделер! Біліңдер! Ей, көр
аталған қабырды көзімен көргендер! Біліңдер! Ей, дүниеден өткен
бауырларын қабырға өз аяқтарының үстінде көтеріп әкелген пенделер!
Біліңдер! Ертең сол қабырға өз аяқтарымызбен емес өзгелердің аяқтарында
келеміз. Сендер қабырстанға бардыңдар және қайта ағайын-туыстардың
арасына отбасы мен бала-шағаның қасына қайта оралдыңдар. Бірақ ертең
тағы барасыңдар, ол кезде қайта оралмай тар көрде түнеріп қаласыңдар.
Бүгін жердің үстіндеміз. Ертең жердің астындамыз. Және біліңдер көрді
кеңейтетін көр қазушының күрегі емес, пенденің иман толған жүрегі.
Пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын): «Мен ешқашан
қабырдан да қорқыныштырақ көріністі көрмедім», – деген.
Иә, бұл жалғыздықтың, қаранғылықтың, құрт пен құмырсқаның, үрейдің үйі
болған қабырдағы қорқыныштарды сейілтетін Аллаһ үшін оқыған
намаздарымыз, ондағы қиындықтарды жеңілдететін ораза, зекеттеріміз.
Қабырдың қараңғылығын түріп, құрт-құмырсқасынан қоритын оқыған
құрандарымыз. Ал, енді ойланшы осы нәрселер сенде бар ма? Қабырға
салихалы амалдарсыз, құлшылық-ғибадаттарсыз түсу телегей теңізге
қайықсыз тасталғанмен тең. Және кейбір «Көппен көрген ұлы той» деп
өзін-өзі алдайтындар өліммен бәрі бітеді деп ойлайды. Ар жағында еш
нәрсе жоқ. Шіріп топырақ болып кетеміз. Қайта тірілмейміз деп ойлайды.
Ал, Аллаһ Құранда;
«Адам баласы бос
қойыла береміз деп есептей ме?» – дейді.
Иә, кеше оны бір
тамшы судан жаратқан Аллаһтың, оларды қайта тірілтуге шамасы жетпейді
деп ойлай ма? Есеп күні Аллаһтың алдына топталып, жаман істерінің
жазасын, жақсы істерінің сыйы мен сауабын кездестіретініне күман келтіре
ме ол? Кеше оны жоқтан бар еткен, әкесінің белінде су еткен, анасының
бойында қан еткен, ол қанды өсіріп тән еткен, ол тәнге жан берген кім
еді? Ол – Құдіреті күшті Аллаһ Тағала! Кеше жоқтан бар етіп жаратқан
Аллаһқа бүгін бар болып тұрған қураған қу сүйекті қайта тірілту ешбір
қиындыққа соқпайды. Және бұл нәрсе Құранда ашық айтылған:
Ей,
Мухаммед! «Оны (яғни шіріген
сүйектерді) сондай алғаш жаратқан, (Аллаһ) тірілтеді.Ол барлық
жаратылысты біледі». /Иясин: 79/
Иә, біздердің өміріміз
шектеулі, тынысымыз есептеулі, жер үстінде басар қадамымыз санаулы. Және
сол бізге сөзсіз жетер өліммен бәрі біте қоймайды. Оның ар жағында есеп
күндері бар. Аллаһ Құранда:
Ей,
Мухаммад! Оларға: «Расында сендер қашқан өлім ақиқатта ол сендерге
кезігеді. Одан кейін көместі және көрнеуді білетін Аллаһ Тағалаға
қайтарыласыңдар. Сонда сендерге істеген істеріңді хабарлайды деп айт»
– деген. /Жұма: 8/
Ешбір нәрсе оған жасырын болмаған Аллаһ Тағаланың алдына қайтарыламыз.
Мұса пайғамбар Құранда Аллаһты: «Раббым
жаңылмайды да, ұмытпайды» - деп сипаттаған. Иә, Аллаһ Тағала
ешқашан жаңылмайды да, еш нәрсені ұмытпайды. Және ертең есеп күні
жүрегімізде жасырғанымызды да, қолдарымызбен іске асырғанымызды да
хабарлайды. Сондықтан адам қиамет күнінде өз амалдарына жолыққан
уақыттарында Кәһф сүресінің 49 аятында хабарлағандай көп адамдардың: «Әттеген – ай, бізге қандай өкініш! Мына
кітапта кішкенені де, үлкендіде тастамай түгендепті» – деп қатты
өкініште болатындары хабарланған. Біздің жер бетінде барлығын алдауға
шамамыз келсе де, олардан барша қылмысымызды жасыра алсақта бәрін
Білуші, бәрін Көруші бір Аллаһтан еш нәрсені жасыра алмайтынымыз хақ. Ол
біздің үлкен, кіші істерімізді де, жасырын, жария істерімізді де,
күндізгі, түнгі істерімізді де толық біледі. Сондықтан ей, пенде! Сенің
әрбір ісіңді толық бақылап тұрған Раббың Аллаһты жақсы таны, Одан шынайы
қорық.
Иә, біздер кейде өз жақындарымыздың жан тапсырып, кеудесінен
соңғы демін шығарған кезде куә болып тұрғандарымыз бар. Кеше ғана еркін
демалып жатқан өкпесінің әрбір ауаны жорға сорып, жорға шығарып жатқанын
көрдік. Кеше тынбай сөйлейтін тілдің екі әріптің басын қосуға икемге
келмей жатқанын көрдік. Тіпті оның бүкіл денесі сезіп жатқан өлім
ауыртпашылығын жеңілдетейін деп айқайлауға да шамасы келмей жатқанын
көрдік. Өлім тауқыметі оның әрбір мүшесін, әрбір буынын жаулап алған.
Оның өлімді ең болмаса саусағының ұшымен, не кірпігінің тұсымен қоруғада
шамасы жоқ. Сөйтеді де соңғы демін шығарып кете береді. Ал артында
қалған шариғаттан алыстау болған ел-жұрт: «Бала-шағасына, артына не
қалдырды?» – деп зар еңірей бастайды. Және ақырет ахуалын артығырақ
білген періштелер келешегіне, Раббысына жолығатын күнге не дайындадың?
деп қайғырып жатады. Өлім қылышпен шауып, арамен аралағаннанда қиын.
Бірақ адам өлді, беймәлім дүниеге кетті дейміз. Ол өлген кісінің ары
қарай не күй кешіп жатқанын білмейміз. Ал құдіреті күшті Аллаһ Өзінің
пайғамбары Мұхаммедке (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) ол
беймәлім дүние жайында үмбеттеріне хабарласын деп білдірген. Сондай
хабарды білдіретін хадистердің біріне құлақ салып, одан өзіңе дәріс ала
біл! Ғазиб ұлы Аль Баро былай дейді:
«Пайғамбарымызбен (ол кісіге Аллаһтың
игілігі мен сәлемі болсын) бірге ансарилерден (Мединалық) болған бір
кісінің жаназасына шықтық. Кейін оның қабіріне бардық. Қабірдің мәйіт
қойылатын ішкі үйі қазылып жатқан болатын. Аллаһтың елшісі (ол кісіге
Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) отырды. Біздер де ол кісіні
төңіректеп отырдық. Бсымызда бейне бір құс отырған кісідейміз. Яғни
ешбір қимылсыз, ешбір үнсіз. Ол кісінің қолында бұтақша бар еді. Ол
бұтақшаның бір ұшымен ақырын ғана жерге түртіп отырған. Кейін басын
көтерді де: «Қабір азабынан Аллаһтан пана тілеңдер» - деп екі немесе үш рет айтты. Одан
кейін: «Егер Аллаһтың иман келтірген пендесі бұл өмірден үзіліп,
ақыретке бет алып бара жатқан тұста болса, оған аспаннан жүздері ақ
болған періштелер түседі. Олардың жүздері күн сияқты болады. Өздерімен
бірге жаннаттың кебіндерінен болған бір кебін болады. Және Ханут атты
жаннаттың жұпарларынан болған хош иісті зат болады. Олар келіп жан
тапсырғалы жатқан құлдың қасынан көз көрім тұсындағы қашықтыққа барып
отырады. Және өлім періштесі Әзірейіл алейһиссалам келіп бас жағына
отырады да: «Ей, Көркем рух! Раббыңнан болған мағфирет пен кеңшілікке
қарай шық» – деп айтады. Сонда ол рух торсықтың аузынан төгілген
тамшыдай болып шыға келеді. Оны Әзірейіл алейһиссалам қолынан ұстайды.
Оны ұстағаны сол екен, әлгі көз көрім жерде отырған періштелер ол рухты
оның қолында қас-қағым сәтке қалдырмастан алады да, өздері әкелген
кебінге қояды. Ханут атты жұпарға салады. Оның бойынан жер бетінде
болған бүкіл жұпарлардың ең көркемінен шығатын иіс шығады. Кейін оны
олар алып көтеріледі. Олар әрбір періштелердің қасынан өткен сайын, ол
періштелер: «Бұл қандай көркем рух?» – деп айтады. Оған олар: «Бұл
пәленше ұлы пәленше» – деп оның дүниеде аталған есімдерімен атап жауап
береді. Сол күйде олар сол рухты алып дүние аспанына жетеді. Ол аспаның
ол рух үшін ашылуын сұрайды. Осылай әр аспанның Аллаһқа жақын болған
періштелері келесі аспанға өткенше ол рухты шығарып салып отырады.
Жетінші аспанға жеткенше осылай болады. Кейін Ұлылық пен Құдірет иесі
болған Аллаһ: «Менің бұл құлымның кітәбін «ғиллиин» – деп аталатын
жоғарғы жайда жазып қойыңдар» – деп айтады. Және «Ол рухты жерге, өз
денесіне қайтарыңдар» – деп бұйырады. Кейін ол пендеге екі періште
келеді, олар ол пендені отырғызып қояды да: «Сенің Раббың кім?» – деп
сұрайды. Оған ол: «Раббым Аллаһ» – деп жауап береді. Кейін періштелер:
«Дінің не?» - деп сұрайды. Ол: «Дінім Ислам» – деп жауап береді. Кейін:«Сендерге
елші ретінде жіберілген кісі кім еді?» – деп сұрайды. «Ол кісі Аллаһтың
елшісі Мұхаммед» – деп жауап береді. «Оған істеген ісің не?» – дейді.
Оған ол пенде: «Аллаһтың кітәбін оқыдым, оған иман келтірдім. Оның
шындығын растадым» – дейді. Кейін аспаннан бір дауыстаушы дауыстап:
«Расында құлым шындығын айтты, оған жаннатан төсеніш төсеңдер және оған
жаннатқа қарай есік ашыңдар» – дейді. Оған жаннаттың хош иісімен жұпары
әкелінеді. Және қабірі көз қарағанда көрінетін жерге дейін кеңейтіледі.
Және ол кісіге әдемі жүзді, әдемі киімді, жұпар иістенген бір кісі
келеді де: «Сені сүйсіндіретін нәрсемен қуан! Бұл сенің әуде етілген
күнің» – дейді. Оған ол пенде: «Сен кімсің?» – деп сұрақ қояды да,
«Жүзіңнен жақсылықтың белгісі көрінеді ғой» – дейді. Оған ол: «Мен сенің
салихалы амалыңмын» – деп жауап береді. Сонда ол мәйіт: «Жанұям мен
мал-мүлкіме оралуым үшін Раббым қиямет күнін болдыра көр!» – дейді
қуанып.
Ал, расында кәпір құлға, дүниеден үзіліп ақыретке бой алған
шағында, жүздері қап-қара болған періштелер түседі. Олармен бірге қатты,
жайсыз бір шүберек болады. Олар ол пендеден көз жердегі қашықтыққа
барып отырады. Сол кезде өлім періштесі Әзірейіл ғалейһис-салам келеді.
Ол оның бас жағына отырады да: «Ей, лас рух! шық Аллаһтың азабы мен
ашуына қарай» – дейді. Рух қорқыныштан шықпай, дененің ішінде жан-жаққа
қаша бастайды. Ол сол рухты ашалары жоғары қарай жан-жаққа қайырылған,
кірген жерін қопарып шығатын темірді, сулы жүннен суырып алғандай,
суырып алады да, қолына ұстайды. Ұстағаны сол екен, оның қолында
қас-қағым сәтке қалдырмстан, әлгі жоғарыда келген періштелер алады да,
өздерімен әкелген қатты матаға салады. Және ол мәйіттен жердегі ең сасық
өліктен шығатын иіс шығады. Ол періштелер оны көтеріп ала жөнеледі. Әрі
әрбір періштелердің тобының қасынан өткен сайын олар: «Бұл неғылған
жаман иіс?» – дейді. Ол сұраққа олар: «Бұл пәленше ұлы пәленше» – деп
дүниеде оны атайтын ең жаман есімдермен атайды. Дүние аспанына жеткенше
осылай болады. Ол аспанға жеткен соң оның ашылуын сұрайды. Ол рух үшін
аспан ашылмайды». Осы
сөзін айтқан соң Пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі
болсын) Аллаһтың мына сөзін оқыды: «Оларға аспан есіктері ашылмайды. Олар түйе иненің көзінен өткенге
дейін жаннатқа кірмейді». (Ағраф-40). "Кейін Аллаһ «Оның кітәбін
жердің ең төменгі қабатындағы «сижжин» деген жайға жазыңдар» – деп
бұйырады. Кейін ол күнәһардың рухы сол көтерілген жоғарыдан қатты бір
тастаумен тасталады» – деді
де Пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) мына
аятты оқыды: «Кім Аллаһқа серік –
ортақ қосса сонда ол көктен құлап, оны құс іліп әкететін немесе оны
ұзаққа жел ұшырып кеткен нәрсе сияқты». (Хаж-31).
Оның рухы денесіне қайтарылады. Кейін
екі періште келіп оны отырғызады да: «Раббың кім?» – деп сұрайды. Оған
ол: «Һа, һа, білмеймін» – дейді. Оған: «Дінің не?» – дейді. Ол: «Һа, һа,
білмеймін» – дейді. Кейін: «Сендерге жіберілген кісі кім еді?» – деп
сұрағанда, ол: «Һа, һа, білмеймін» – дейді. Сонда көктен дауыстаушы
дауыстап: «Оған тозақтан отты төсеніш төсеңдер, оған тозақтан есік
ашыңдар» – дейді. Оған тозақтың қарыған ыстығы мен жалыны келеді. Оның
қабырғалары бір-біріне айқасқанша тарылады. Кейін оған жаман жүзді,
ұсқынсыз киімді,нашар иісті бір кісі келеді. Келеді де: «Сен
қапаландыратын нәрселермен үрейлене бер. Бұл сенің уәде қылған күнің» –
дейді. Ол мәйіт оған: «Сен кімсің? Сенің түсің жамандықтың белгісін
келтіріп тұр» – дейді.
Сонда ол «мен сенің істеген іс – амалыңмын», –
дейді. Ол пенде үрейден «Ей Раббым, қиямет күнін болғызба» – деп
шырылдайды. Міне бұл алдыңда күтіп тұрған беймәлім дүниенің хабары.
Аллаһтың елшісінің хақ сөзі. Ей, пенде! Алдамшыға алданып қаперсіз
қалма!
Жасаймын деп мәңгілік,
Қалма діннен мәңгүріп,
Азапқа
душар болғанда,
Өкініп қалма «аһ» ұрып.Құдіреті күшті Аллаһ Тағала Өз сөзінде былай деген: «Кімде-кім бұл дүниеде соқыр болса (яғни,
Аллаһтан келген ақиқатты көрмей соқыр болса) онда ол ақыретте де соқыр.
Және мүлдем жолдан адасушы» (Исра: 72).
Иә, кімде-кімді бұл
дүниеде істеген күнәлары көр етсе, онда оны ертең қабырдың қараңғылығы
көр етеді. Мүнкәр мен Нәкир атты қабыр періштелерінің ұрған отты шоқпары
көр етеді. Қыл көпірдің қиындықтары көр етеді. Есеп күні көзден көл боп
аққан жас көр етеді. Тозақтың ыстық оты қарып көр етеді. Кімде-кім бұл
дүниеде Құранның жарық нұрын көрмей өтсе, онда ертең ол өзінің жақсы
амалдарының нұрын көрмейді. Жәннаттағы жақсылықтарды көрмейді, Пайғамбар
Мұхаммед Мустафаның (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен жақсылығы болсын)
нұрлы дидарын көрмейді. Әрі ең өкініштісі ертең ол пенде жаратқан
Раббысының дидарын көрмейді. Аллаһ Құранда: "Еш күмән жоқ. Олар сол ақырет күнінде Раббыларынан тосылушы".
Яғни Раббыларының дидарын көруден махрум қалады. /Мутаффифин: 15/.
Бұл
дүниеде көп адамдар өлімнің бар екенін ұмытып, Құдайларына қайтатын
күнді ұмытып күліп күнә жасап жүреді. Бірақ Аллаһ оларды болуы сөзсіз
қиямет күніне топтайды. Ол жайында Құранда былай дейді: "Ей, Мұхаммед
(ол кісіге Аллаһтың игілігі мен жақсылығы болсын) оларға "сендерді Аллаһ тірілтеді, одан кейін сендерді
қиямет күніне жинайды. Онда ешбір күмән жоқ. Бірақ адамдардың көбісі
білмейді". – деген. /Жасия:26/.
Ол кезде, ол күнге дайындықсыз
келген адам қорқынышқа бөленеді. Қорқыныштан олар өздерінің
бауырларынан әке-шешелерінен, достар мен бала-шағаларынан безеді. Қиямет
күнінің осы бір ахуалын баяндайтын Ғабаса сүресінде былай делінген: "Сол күні кісі бауырынан қашады. Және
анасынан, әкесінен қашады. Және әйелінен, балаларынан қашады".
Қайда
қашып құтылсын олар? Қайда барып паналасын. Құдыреті күшті Аллаһ Тағала
Қиямет сүресінің 11 – аятында: "Жоқ,
әсте пана жоқ". – дейді оларға. Біреу үшін біреу күймейтін,
шапағат қабыл етілмейтін, ешкімнен бодау алынбайтын, және оларға жәрдем
де етілмейтін қияметтің күнінде олар қайдан пана тапсын. Және, ей,
Аллаһтың пендесі! Ертең сол күні "Сендер
осы күнге жолығуды ұмытқандай, сендерді біз де ұмытамыз, орындарың от,
сондай-ақ сендер үшін бір жәрдемші болмайды" – деген сөзді естіп
қалудан қорық. /Жасия: 34/.
Ей, Аллаһтың пендесі! Қалағаныңша өмір
сүр, бәрібір өлесің, қалаған пендеңді сүй, бәрібір одан ажырайсың, және
қалаған ісіңді жаса, ертең соның жазасын, не сауабын сөзсіз көресің. Бұл
дүниеде амал бар есеп жоқ, ал ертең есеп болады амал жоқ екенін ұмытпа.
Сондықтан Аллаһ Құранда хабарлағандай бұл дүниеден амалсыз өткен көп
адамдар ол күні: "Раббымыз көрдік,
естідік. Енді бізді дүниеге қайтар. Салихалы амал іс-амал қылайық. Біз
расында айқын сендік" – дейді қатты өкініп. /Сәжде: 12/. Сол
өкініштер мен қасыреттерден аман болу үшін Аллаһтың мына сөзіне құлақ
сал да, оған амал қыл. Аллаһ айтады: "Кімде-кім
Раббысына жолығуды үміт етсе салихалы амалдар жасасын. Және Раббысы
үшін болған ғибадатында Оған ешкімді серік, ортақ етпесін".
/Кәһф: 110/.
Ей, пенде! Егер сенің расында Аллаһтың рахметінен үмітің болса онда
кешікпей салихалы амалдарға кіріс. Және сол амалдарыңды тек Аллаһтың
разылығы үшін ғана орындап, ықыласты бол. Ол амалдарыңмен атақ –
абыройды не мал – мүлік пен мансапты көздеп кетіп жүрме. Және біл
"Салихалы амалдар дегеніміз Аллаһтың кітәбі Құран мен Оның пайғамбарының
сүннетінде келген намаз, зекет, ораза, қажылық сияқты ғибадат түрлері
мен игі істер". Ешбір пенде өздігінен шариғатта көрсетілмеген ғибадат
түрін ойлап тауып Раббысына құлшылық ете алмайды. Өйткені пайғамбарымыз
(ол кісіге Аллаһтың игілігі мен жақсылығы болсын): "Кімде-кім
біз (Аллаһ пен Оның елшісі) әмір етпеген бір амалды атқарса, ол амал
қабыл болмайды" – деген. Сондықтан шариғатта келмеген, әрі
оған сауап жазылмайтын ғибадат түрлерін мойның жүктеп бекерге шаршап
қалма. Аллаһ әрі елшісі бұйырған құлшылықтарды ғана атқар. Және ол
құлшылық түрлерін білу, оларды үйрену, егер ізденсең еш қиындыққа
соқпайды. Себебі Аллаһ Тағала құлына қиындықты қаламайды. Оған еш
уақытта шамасы келмейтін істерді жүктемейді. Ия, жоғарыда өткен Кәһф
сүресінің 110 – шы аятында Аллаһ салихалы істерге бұйырған. Сонымен
қатар ол аятта сол Раббыңа арнап жасайтын құлшылығыңда Оған серік, ортақ
қосуыңды тиым етті. Оған серік, ортақ қосу дегеніміз не? Ол Одан өзге
нәрсеге жалбарыну, сиыну. Олардан жәрдем, қолдау сұрау. Және бұл серік
қосу күнәсі өте ауыр күнә. Ол жайында Аллаһ Құранда: "Аллаһқа серік қоспа! Ақиқатта серік, ортақ
қосу – үлкен зұлымдық" – деген. /Лұқман: 13/. Және серік, ортақ
қосу күнәсі – кешірілмейтін күнә. Құранда ол жайында Аллаһ Тағала былай
дейді: "Аллаһ Өзіне серік, ортақ
қосылуды кешірмейді". /Ниса: 48/. Және бұл серік қосу күнәсі
пенденің бүкіл салихалы амалдарын жойып жібереді. Ол жайында Әнғам
сүресінің 88 – ші аятында: "Егер олар
серік, ортақ қосса еді, (яғни Аллаһқа) әрине олардың істеген амалдары
жойылып кетер еді" – делінген. Және біл бұл күнә пенденің тозаққа
түсуіне себепкер. "Аллаһпен бірге
басқа тәңір жасама! Сөгіс берілген, мархеметінен қуылған түрде тозаққа
тасталасың". /Исра: 39/. Сол адамдарға ашық дұшпан болған шайтан
оларды хақ жолдан адастырып, жәннәттан махрұм етіп, тозаққа бағыттау
үшін түрлі – түрлі жолдар, әр түрлі әдістерменен адамдарға осы серік
қосу күнәсін әдемі көрсетіп қояды. Соның салдарынан адамдар Аллаһтың
барлығын мойындағанымен, Оның қатарында, теңдей қылып тау – тасқа, құс –
аңға, от – суға, және де бұл дүниеден өткен ата – бабаларының рухына
сиынып жатады. Ал, Аллаһтан келген хақ дін – Ислам дінінің бұйырары;
Жалғыз ғана Аллаһтың разылығы үшін құлшылық жасау. Әрі осы ақиқатты
адамдарға түсіндіру үшін Аллаһ адамдарға көптеген елшілерін жіберген.
Және Өзінің кітәбінде ол жайында: "Расында
барша үмбетке Аллаһқа ғана ғибадат – құлшылық қылыңдар және Тоғуттардан
аулақ болыңдар дейтін елші жібедік" – деп хабарлады. /Нахыл:
36/. Бұл аяттағы Тоғут сөзінің мағынасы, адамдардың Аллаһтан өзге
сиынатын бүкіл жалған тәңірлері. Және барша адасушылыққа шақыратын
нәрселер. Сөзді қорыта айтқанда әрбір ақыл егесі үшін түсінікті нәрсе
құлшылық – ғибадат жаратылғанға емес, тек жаратушыға (Аллаһқа) ғана
арналады. Ал, Аллаһтан өзге нәрсенің бәрі жаратылған. Сол үшін ғибадат –
құлшылық Сол Аллаһқа ғана арналуы тиіс. Бұған дәлелді Зумар сүресінің 2
– ші аятынан көреміз: "Расында біз
саған бұл кітәпті ақтқатпен түсірдік. Сондықтан барша құлышылық –
ғибадаттарды Аллаһқа арнап, Оған шынайы ықыласпен құлшылық қыл".
Көңіл бұрыңдар, тек таза, хақ дін ғана Аллаһқа тән. Міне, ей, Аллаһ
Тағаланың ақылменен ардақталған пендесі, сен жоғарыда Каһф сүресінде 110
– шы аятында айтылғандай, егер Аллаһ Тағаланың дидарына қауышқың келсе,
және екі дүниеде де бақытты болғың келсе салихалы амалдарға ықылас
танытып берік бол да, Раббың үшін жасалатын құлшылығыңда Оған ешкімді
серік қоспа. Иә, ей Аллаһтың пендесі! Сен расында бұл дүниеде бақытты
болғың келсе, ақыретте Аллаһтың салихалы құлдарына уәде еткен
нығметтеріне бөлінгің келсе, онда Абдуллаһ ибн Аббастан сахих жолдармен
жеткен мына бір хадиске көңіл бұр. Оны жадыңда ұста. Және оны осы
өміріңде іске асыр. Ол хадисте пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі
мен жақсылығы болсын) былай деп айтқан: "Бес нәрсені бес нәрседен бұрын
ғанимет біл. Өмірді өлместен бұрын ғанимет біл. Денсаулықты ауырмастан
бұрын ғанимет біл. Бос уақытты шұғылданбастан бұрын ғанимет біл.
Жастығыңды қартаймастан бұрын ғанимет біл. Байлығыңды кедейленбестен
бұрын ғанимет біл".
Бірақ сен адамдардан; жастықты күнә жасап ластықпен, арақ ішіп мастықпен
өткізгендерді көресің. Ал, денсаулықты темекімен тұншықтырып, арақпен
ушықтырып өткізгендерді көресің. Ал, байлығын сауапсыз салтанатқа,
мақтану, мансап пен атақ даңққа. Оның ақылы сауапты білмеді, көзі
ақиқатты көрмеді. Ал, бос уақыттарын өсек – ғайбатпенен, ән салып
жүруменен, өсек, өтірік, құр күлуменен, жоқтан мейрам жасап қыдыруменен,
құмар ойнап бүлдіруменен өткізгендерді де көресің. Олар ешбір
өлмейтіндей, қараңғы көр қабырге кірмейтіндей, қиямет күні мысқалдай зат
үшін де есеп бермейтіндей болуда. Міне пайғамбарымыздың (ол кісіге
Аллаһтың игілігі мен жақсылығы болсын) осы өсиетінен алыстаған олар
қалай ғана бақыт тапсын. Иә, адам өмірге келеді, ол өмірден сөзсіз қайта
кетеді. Уақыттар, замандар өтіп жатыр. Адамдардың легі теңіздің
толқынындай бірінен соң бірі келіп кетіп жатыр. Ал сен өткен адамдардың
бір тобы ертең не тозаққа, не жаннатқа кіргізілетіні сөзсіз. Құдіреті
күшті Аллаһ Құранда Инфитар сүресінің 13 – 14-ші аяттарында былай дейді:
«Расында ізгілер сөзсіз нығмет ішінде
болады. Және ақиқатта бұзақылар сөзсіз тозақ ішінде болады». Иә,
өмір таусылады. Адамдар Аллаһ алдында топталады. Бірі тозаққа
бағытталады, бірі жаннатқа кіргізіледі. Ешкім өлген адамның тозақтық не,
жаннаттық екенін нақтылап айтып бере алмайды. Бірақ Аллаһ Тағала
жаннатына кіретін пенделерін Өзінің разылығы үшін орындалатын салихалы
амалдармен шұғылдандырып қояды. Ал, тозақтық пенде тозақтың ісін атқарып
жүреді. Ей, пенде сен өзіңнің істеп жүрген істеріңді, сөйлеп жүрген
сөздеріңді шариғаттың таразысына салып, өзіңді есепке алып көрші.
Хадисте
келген кейбір деректер бойынша ғалымдар жақсы өлімнің кейбір белгілері
бар дейді. Сол белгілердің бірі Аллаһ Тағаланың ол пендеге өлер алдында
салихалы бір істі бұйырып қоюы. Және оның жәнін сол салихалы істің
үстінде алуы. Имам Ахмадтың риуаят еткен сахих хадистерінің бірінде
пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен жақсылығы болсын) былай
деп айтқан: «Егер Аллаһ бір құлына жақсылықты қаласа, оны адамдар арасында
мақтау сөздермен естетіп қояды». – деген. Оның олай
естетілуі неден деген сұраққа, пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі
мен жақсылығы болсын): «Аллаһ оған өлер алдында бір салихалы істі
нәсіп етеді де, оның жәнін сол амал үстінде алады». –
деген. Және бір хадисте пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен
жақсылығы болсын) «Кімнің соңғы сөзі «лә, иләһә иллаллаһ» болса,
жаннатқа кіреді». – деген. Ал, бұл «лә, иләһә иллаллаһ»
сөзінің мағынасы: бір Аллаһтан өзге ғибадатқа лайық еш тәңір жоқ деген
сөз. Ей, жұмыр басты пенде! Ей! Аллаһтың ақылмен ардақталған пендесі!
Осы хадисті санаққа ұста да, жан-жағыңа парасат көзіңді салып, мына бір
сұраққа жауап берші. Сенің жақындарыңнан біреу, өзінің соңғы демінде осы
хадисте келген «лә, иләһә иллаллаһ» сөзін айта алғандар бар ма? Және
сен осы жаннаттың кіліті болған «лә, иләһә иллаллаһ» сөзін, намаз, Құран
оқып, сәжде жасамағандардың, ораза ұстамағандардың, зекет
бермегендердің өлерінде айта алғанын көріп пе едің? Немесе өлгенше күнә
істе болып, өлер тұста осы сөзді айта салып кеткендерді көргенсің ба?
Жоқ! Себебі адам қалай өмір сүрсе солай өледі. Себебі адам қалай өмір
сүрсе солай өледі. Ал, пайғамбарымыз (ол кісіге Аллаһтың игілігі мен
жақсылығы болсын): «Адам қалай өлсе солай тіріледі». – деген. Адамның
жүрегі көпшіліктің пайдаланып жүрген губка сияқты затқа ұқсас. Біз
білеміз ол губканы суға салып, сығып ашсақ бойына суды сорып алады. Ал,
сүтке салып сығып алсақ сүтті сорып алады. Адам жүрегі де сол іспетті,
егер адам күнәлі істерді көп жасаса, сол істердің жамандығы жүрекке
сіңеді. Сол сияқты сауапты істерді жасаса, сол істердің ізгілігі жүрекке
сіңеді. Сондықтан ертең ажал алқымнан алып, ол пенденің жүрегін уысында
қысып жібресе, сол жүректегі нәрсе тілінен шығады. Жүрегіне ізгілікті
сіңгізген адам жақсы сөзді айтады, ал күнәнің кірін сорғызған адам,
жақсы сөзді әсте айта алмайды. Және қаншалаған адамдар, салихалы
істерден алыс болулары себепті, өлер алдында дүние сөзін сөйлеп, осы
«лә, иләһә иллаллаһ» сөзін айта алмай кетті.
Ей, мұсылман пенде!
Сенің Раббың «Ал, енді кім Раббысының
алдында тұратын күннен қорқып, нәпсісін қалаған нәрселерінен тежеген
болса, онда расында жаннат оның барар жайы» – дейді.
Ей,
пенде! өзіңді болмашы күнәлармен қор етіп мәңгі тозаққа кіріптар етпе!
Күнәлардан бас тартып, салихалы амалдарға бет бұрып, дүниеде бақытқа,
ақыретте жаннатқа жетуге талпын. Және Раббыңның бұйырған құлшылықтарын
шын ықыласыңмен орында. Және сол тағат – құлшылықтар сенің шамаңнан
тысқары іс емес. Өйткені Аллаһ Тағала Бақара сүресінде: «Аллаһ пендеге шамасы келетін міндетті ғана
жүктейді». – деген. Және біл, жаннаттардағы нығметтерге бұл
дүниедегі жасаған амалдарымыз арқылы ғана бөленеміз.
Аллаһ
жақсырақ біледі!
НРАВИТСЯ БАСЫНЫЗ.
НАСТАВЛЕНИЯ МУДРЕЦА ЛУКМАНА СВОЕМУ СЫНУ
С именем Аллаха Милостивого, Милосердного!
НАСТАВЛЕНИЯ МУДРЕЦА ЛУКМАНА СВОЕМУ СЫНУ
(Толкование 12-19 аятов из суры «Лукман»)
Скачать статью в формате word: Здесь
Прослушать/скачать аудиозапись: Здесь
(Толкование 12-19 аятов из суры «Лукман»)
Скачать статью в формате word: Здесь
Прослушать/скачать аудиозапись: Здесь
(12) «Мы даровали Лукману мудрость: «Благодари Аллаха! Тот, кто
благодарит, поступает только во благо себе. А если кто неблагодарен, то
ведь Аллах – Богатый, Достохвальный».
Всевышний Аллах рассказал о Своей милости по отношению праведному
рабу Лукману. Он одарил его мудростью, т.е. правильными представлениями о
вещах и божих законах, а также заложенных в них тайнах и мудростях.
Очень часто люди обладают знаниями, мо лишены мудрости. Однако для того,
чтобы стать мудрым необходимо обладать знаниями и уметь практический их
использывать. Именно поэтому под мудростью часто подразумевается
полезное знания и праведные деяния.
Когда Всевышний Аллах облагодетельствовал Лукмана этой великой
милостью, ему было велено благодарить Аллаха за это щедрое
вознагрождение, и обещано что в этом случае Аллах приумножит его
вознагрождение и осенит его еще большей милостью. Аллах поведал о том
что благодарность и признательность приносит людям пользу, тогда как
неверие и не благодарность ложится на их плечи тяжелым бременем.
Всевышний Аллах не нуждается в благодарности. И Он заслуживает всякой
похвалы за то что предопределил ослушнику такую судьбу. (Аль-Гъина)
Богатство и самодостаточность являются неотъемлимыми качествами Аллаха, и
Он достоин хвалы за Свои совершенные качества и прекрасные деяния, и
это также является неотъемлимым качеством божественной сущности. Каждый
из этих атрибутов являются качеством совершенства, а когда эти качества
упоминаются вместе, то одно совершенство дополняется другим.
(13) «Вот Лукман сказал своему сыну, наставляя его: «О сын мой! Не
приобщай к Аллаху сотоварищей, ибо многобожие является великой
несправедливостью».
Толкователи Корана разошлись во мнениях по поводу того, был ли Лукман
пророком или же он был праведным рабом? Всевышний сообщил нам только
то, что ему была дарована мудрость и что он давал наставления своему
сыну. Всевышний сказал:
«Вот Лукман сказал своему сыну, наставляя его»
Наставлением называются повеления и запреты, которые сопряжены с
побуждением и предостережением. В наставлениях мудреца Лукмана упомянуты
основные положения и главные принципы мудрости. Он повелел своему сыну
искренне поклоняться одному Аллаху и предостерег его от многобожия [1], а
затем разъяснил ему причину этого сказав:
«ибо многобожие является великой несправедливостью» [2]
[1] Из этого мы извлекаем очень полезное знание о том, что мудрость
заключается в следовании по пути пророков, да благословит их Аллах и
приветствует, в призыве людей и их воспитании на религии Аллаха. Следует
начинать с самого важного, затем менее важного и т.д. И нет сомнения в
том, что акида, единобожие и очищение умов и общества от ширка является
основой основ, с которой следует начинать, и нельзя начинать с чего-то
другого. И тот, кто оставляет этот путь (манхадж) и придумавет другие
пути, тот сошел с прямого пути и заблудился.
[2] Абдуллах бин Масъуд, да будет доволен им Аллах, рассказывал:
«Когда Всевышний ниспослал аят:
«Те, которые уверовали и не облекли своей веры в несправедливость, им
будет безопасность, и они ведомы по прямому пути» (аль-Ан’ам, 82),
сподвижники испугались и сказали: «А кто из нас не причиняет себе зла?».
На что посланник Аллаха, да благословит его Аллах и приветствует,
сказал: «Это не то, о чем вы думаете, это то, о чем сказал Лукман своему
сыну:
«О сын мой! Не приобщай к Аллаху сотоварищей, ибо многобожие является
великой несправедливостью».
Посланник Аллаха, да благословит его Аллах и приветствует, разъяснил
сподвижником то, что под «зульмом» в этом аяте понимается большой ширк и
большой куфр, за которое человек попадает под сильный гнев Аллаха и
вечное наказание. Грех, который не прощается. И поэтому он ему сказал:
«многобожие является великой несправедливостью».
Идолопоклонство и многобожие действительно является величайшей
несправедливостью, потому что на свете нет ничего более ужасного и
отвратительного. Как можно уподоблять возникшие из праха творения Царю
всего сущего? Как можно уподоблять рабов, которые совершенно лишены
власти, Владыке, который управляет всеми делами Вселенной? Как можно
уподоблять несовершенные творения, которые каждый миг нуждаются в помощи
и поддержке, Господу, который безупречен и ни в чем не нуждается? Как
можно приравнивать того, кто не способен принести даже малую часть
блага, Тому, по милости которого люди обладают душой и телом, исповедуют
религию, благоустраивают свою мирскую жизнь, трудятся во благо
Последней жизни и избегают зла?! Разве может быть еще большая
несправедливость?!!
Всевышний сказал:
«Неужели они приобщают в сотоварищи к Аллаху тех, которые ничего не
творят, тогда как сами были сотворены, которые не способны оказать им
поддержку и не способны помочь даже самим себе?» (аль-А’раф 191-192
аяты).
Он также сказал:
«Аллах лучше или те, кого вы приобщаете в сотоварищи?» «Кто создал
небеса и землю и ниспослал вам с неба воду? Посредством нее Мы взрастили
прекрасные сады***. Вы не смогли бы взрастить деревья в них. Так есть
ли бог, кроме Аллаха? Нет, но они являются людьми, которые уклоняются от
истины (или равняют с Аллахом вымышленных богов)»
*** Знаете ли вы, что при хорошем дожде на участво в 8 соток за 15
мин, выпадает 4 тонны воды (320 ведер воды).
«Кто сделал землю жилищем, проложил по ее расщелинам реки, воздвиг на
ней незыблемые горы и установил преграду между морями? Есть ли бог,
кроме Аллаха? Нет, но большинство их не знает этого».
«Кто отвечает на мольбу нуждающегося, когда он взывает к Нему,
устраняет зло и делает вас наследниками земли? Есть ли бог, кроме
Аллаха? Мало же вы поминаете назидания!»
«Кто ведет вас прямым путем во мраках суши и моря и посылает ветры с
доброй вестью о Своей милости? Есть ли бог, кроме Аллаха? Аллах превыше
тех, кого приобщают в сотоварищи!»
«Кто создает творение изначально, а затем воссоздает его и
обеспечивает вас пропитанием с неба и земли? Есть ли бог, кроме Аллаха?
Скажи: Приведите ваше доказательство, если вы говорите правду»
(ан-Намль, 59-64).
И что может быть хуже, если человек, которого Аллах сотворил для
искреннего поклонения Ему одному, обрек свою благородную душу на
погибель и пал так низко, что стал поклоняться ничтожным созданиям и
причинять себе великое зло?! Ведь Аллах не прощает этот страшный грех.
Аллах, Всемогущ Он и Велик, сказал:
«Воистину, Аллах не прощает, когда к Нему приобщают сотоварищей, но
прощает все остальные (или менее тяжкие) грехи, кому пожелает. Кто же
приобщает сотоварищей к Аллаху, тот измышляет великий грех..» (ан-Ниса,
48).
После упоминания о том, что отречение от многобожия является одной из
важнейших обязанностей человека перед Господом, для выполнения которой
люди обязаны исповедовать строжайшее единобожие, Всевышний заповедал
Своим рабам выполнять свои обязанности перед родителями и сказал:
(14) «Мы заповедали человеку делать добро его родителям. Его мать
носила его, испытывая изнеможение за изнеможением, и отняла его от груди
в два года. Благодари Меня и своих родителей, ибо ко Мне предстоит
прибытие».
Аллах заповедал человеку хорошо относиться к родителям и непременно
спросит его о том, соблюдал он эту заповедь или нет? Человек обязан
благодарить Аллаха, поклоняться Ему, выполнять свои обязанности перед
Ним и не использовать Божьи милости для совершения грехов. А наряду с
этим ему велено почтительно относиться к родителям, говорить с ними
кротко и учтиво, делать им добро, смиренно вести себя перед ними,
уважать их, оказывать им поддержку и всячески избегать любых поступков и
речей, которые могут обидеть их.
Аллах заповедал человеку поступать так и возвестил о том, что человек
непременно вернется к Аллаху, который ниспослал ему эту заповедь и
обременил его этой обязанностью. И тогда Аллах спросит своего раба:
“Соблюдал ли ты эту заповедь? Если ты соблюдал ее, то непременно
получишь щедрое вознаграждение. Если же ты нарушал ее, то будешь
подвергнут мучительному наказанию”.
Говоря о причине, которая обязывает человека почтительно относиться к
родителям, Всевышний Аллах напомнил о том, что мать носит своего
ребенка в чреве, испытывая изнеможение за изнеможением. С момента
зачатия беременная женщина становится прихотливой, болезненной, слабой и
тяжелой. Затем начинаются родовые схватки, которые причиняют женщине
очень сильные боли. А после рождения ребенка она заботится о нем,
воспитывает его и кормит его грудью в течение еще двух лет. Разве
человек не должен хорошо относиться к тому, кто переносит ради своего
ребенка столько трудностей и вместе с тем испытывает к нему самую
сильную любовь?
(15) «А если они будут сражаться с тобой, чтобы ты приобщил ко Мне
сотоварищей, о которых у тебя нет знаний, то не повинуйся им, но
сопровождай их в этом мире по-доброму и следуй путем тех, кто обратился
ко Мне. Потом вам предстоит вернуться ко Мне, и Я поведаю вам о том, что
вы совершили».
Почитая родителей, нельзя повиноваться им тогда, когда они призывают
человека приобщать к Аллаху сотоварищей. Ослушание родителей в этом
вопросе не является непочтительным отношением к ним, потому что
обязанности человека перед Аллахом важнее, чем его обязанности перед
любым творением. «Нельзя повиноваться творениям, если при этом ты
ослушаешься Творца».
Всевышний не велел человеку относиться к родителям с неуважением,
если они станут побуждать его к язычеству и многобожию. Он велел не
повиноваться им только тогда, когда они подталкивают его к совершению
греха. Но даже в этом случае он должен быть добр к ним. И поэтому Аллах
велел человеку сопровождать таких родителей в этом мире и делать им
добро, но не повиноваться им, если они попытаются склонить его к неверию
или ослушанию.
Толкователи Корана говорили, что этот аят был ниспослан по причине
Саъда бин Аби Уаккаса, как на это указывает хадис в сборнике Муслима
(1748): «То что по его причине были ниспосланы некоторые аяты из Корана.
Он рассказывал: «Мать Саъда поклялась не разговаривать с ним, не будет
есть и пить, пока он не откажется от своей религии. Она сказала (ему):
«Ты возомнил что Аллах заповедовал тебе благочестие к родителям. А ведь я
твоя мать. И я приказываю тебе это». Он сказал: «И в таком положении
она провела три дня, пока не потеряла сознания от истощения. И другой ее
сын, имя которого Уъмара напоил ее водой. И она начала взывать против
Саъда, после чего Аллах, всемогущ Он и велик, ниспослал аят из Корана:
«Мы заповедали человеку быть добрым к родителям» (Аль-Анкабут 29:
«и следуй путем тех, кто обратился ко Мне»
Человек должен следовать путем только тех, кто уверовал в Аллаха, Его
ангелов, Его писания, Его посланников, кто покорился своему Господу и
обратился к Нему. А для того, чтобы следовать этим путем и обратиться к
Аллаху, человек должен устремиться душой к своему Господу и совершать
деяния, которые помогают приблизиться к Аллаху и снискать Его
благоволение. В тафсире аль-Багауи сказано, что это пророк, да
благословит его Аллах и приветствует, и его сподвижники.
Шейх Ибн аль-Къайим говорил: “Каждый сподвижник пророка (мир ему и
благословение Аллаха) был обратившимся к Аллаху, и поэтому необходимо
следовать их пути, поскольку Аллах повел их по прямому пути”. См.
“И’лямуль-мууаккъи’ин” 4/120.
Для каждого верующего является обязательным понимать Коран и Сунну
только в соответствии с пониманием праведных предшественников этой
общины (саляфы). Многие мусульмане заявляют о том, что они следуют
Корану и Сунне, однако они забывают об этом важном условии, что
необходимо понимать Коран и Сунну именно так, как понимали это саляфы, а
не так, как может или хочет понимать каждый. Этого требует Аллах и Его
посланник (мир ему и благословение Аллаха).
Всевышний Аллах сказал:
«А того, кто воспротивится посланнику после того, как ему стал ясен
прямой путь, и последует не путем верующих, Мы направим туда, куда он
обратился, и сожжем в огне Ада. Как же скверно это место пребывания!»
(ан-Ниса 4: 115).
Имам Ибн Абу Джамра говорил: “Ученые сказали, что в этом аяте речь
идет о сподвижниках и первых поколениях мусульман!” См.
“Бахджату-ннуфус” 15.
Всевышний Аллах также сказал:
«Если они уверуют так, как уверовали вы, то последуют прямым путем;
если же они отвратятся, то они ведь в расколе, и Аллах избавит тебя от
них» (Аль-Бакара 2: 137).
Ибн Аббас сказал: “Речь идет о сподвижниках!” аль-Харауи в
“Заммуль-калям” 759.
Посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) говорил: «Поистине,
тот из вас, кто проживет долго, увидит множество разногласий, и поэтому
вам следует придерживаться моей Сунны и сунны праведных халифов,
ведомых прямым путем. Держитесь за это “коренными зубами” и избегайте
новшеств, ибо каждое нововведение есть заблуждение!» Абу Дауд 4607.
Также пророк (мир ему и благословение Аллаха) сказал: «Разделится моя
община на семьдесят три течения. Семьдесят две группы в Огне, а одна в
Раю». Сподвижники спросили: “Кто же они?!” На что он ответил: «Это те,
кто следует тому, на чем я и мои сподвижники». Абу Дауд 2/503.
Также в истории о дискуссии Ибн ‘Аббаса (да будет доволен им Аллах) с
хариджитами, сообщается, что Ибн ‘Аббас (да будет доволен им Аллах)
сказал им: “Я пришел к вам от сподвижников пророка (мир ему и
благословение Аллаха) – мухаджиров и ансаров, и сына его дяди (‘Али).
Коран был ниспослан им, и они лучше вас знают его значение, а среди вас
нет ни одного из них!” Ахмад 1/621.
Все это указывает на важность следования Корану и Сунне в понимании
праведных предшественников. Каждый мусульманин обязан понимать Ислам
так, как понимали его саляфы, и не основываться на своем мнении, так как
понимание Ислама «на свой лад» и привело к возникновению многочисленных
сект!
Посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал: «Поистине,
после вас наступят долгие дни терпения, и те, кто в подобных
обстоятельствах станет придерживаться того же, на чем были вы, получит
награду, равную награде пятидесяти из вас». Сподвижники спросили: “О
пророк Аллаха, может быть, пятидесяти из них?” Он сказал: «Нет, именно
из вас!». “ас-Сильсиля ас-сахиха” 494.
Каждый человек, будь он покорный мусульманин или грешник, непременно
вернется к Аллаху, и тогда ему возвестят обо всем, что он совершил. Он
получит воздаяние за веру или неверие, а также получит воздаяние за
совершенные им благодеяния и прегрешения, и ни одно человеческое деяние
не останется сокрытым от Аллаха.
Далее Всевышний Аллах поведал о том, что мудрец Лукман сказал:
(16) «О сын мой! Если нечто [3] весом с горчичное зернышко будет
внутри скалы, или на небесах, или в земле, то Аллах принесет его.
Воистину, Аллах – Проницательный (или Добрый), Ведающий».
[3] Имам аль-Багауи говорил: «Нечто» возвращается к греху. Так как
сын Лукмана спросил однажды своего отца: «О отец, если я совершу
какой-то грех так, что ни кто меня не увидит, как об этом узнает Аллах? И
он сказал этот аят»
Горчичное зернышко является одним из самых мелких и ничтожных
творений. Но даже такое творение не сможет скрыться от Аллаха, потому
что знание Аллаха безгранично, а Его могущество совершенно. Среди Его
прекрасных имен – Добрый (Латыф), Проницательный и Ведающий (Хабир). Его
знания настолько совершенны и безупречны, что они объемлют самые
сокровенные тайны творений, океанов и пустынь. А это значит, что человек
обязан помнить о том, что Аллах наблюдает за ним, повиноваться своему
Господу и избегать всех малых и великих грехов.
Не следует мусульманину быть небрежным к этим двум атрибутам как
всеобъемлющее знание, безграничная мощь. Всегда должен помнить о
вечности имен Аллаха и полноте его атрибутов. И каждый раз когда он
будет вспоминать о полноте его имен и атрибутов, это станет причиной
увеличения уважение к нему, возвеличивании его, страха перед ним,
желания надежды на Него. Каждый раз когда он будет вспоминать о
прекрасных именах и великих качествах, он будет находить их благие плоды
в самом себе. И это при помощи Аллаха. Тот, кому Аллах желает добра,
наделит тем, что он всегда будет вспоминать об этом, как сказал
Всевышний:
«и не повинуйся тем, чьи сердца Мы сделали небрежными к Нашему
поминанию, кто потакает своим желаниям и чьи дела окажутся тщетными».
Прибегай к Аллаху от небрежности и забывчивости. Поминание Аллаха не
ограничивается языком. Поэтому небрежность, может проявиться и в том,
что человек не будет вспоминать о величии Аллаха, свят Он и велик, о Его
мощи, о Его знании, о том, что Он все видит, о том, что Он справедлив, о
том, что Он щедр и что Его благам нет конца.
И после этого великого напоминания сыну и важного наставления о том,
что Аллах охватил все своим знанием, он как будто хочет сказать: Бойся
грешить, бойся ослушаться Его, ведь Он видит все и мощен над всем,
засчитаывает все что сделал, и если ты не хочешь чтобы он простил тебя,
то ты пропал. А если твой грех является ширком, то нет сомнения в том,
что ты в наихудшем положении.
(17) «О сын мой! Совершай намаз, повелевай совершать одобряемое,
запрещай предосудительное и терпеливо сноси все, что постигает тебя.
Воистину, в этих делах надлежит проявлять решимость».
«О сын мой! Совершай намаз»
Лукман призвал своего сына совершать намаз и выделил его из числа
остальных благодеяний, потому что намаз является величайшим обрядом
поклонения, который мусульмане совершают телом.
«повелевай совершать одобряемое, запрещай порицаемое»
Он также заповедал своему сыну призывать людей к одобряемому и
удерживать их от порицаемого. А для этого мусульманин должен обладать
знаниями об одобряемом и порицаемом, потому что только в этом случае ему
удастся призывать людей к добру и отвращать их от зла.
Одобряемое это то, что одобряется шариатом и то, к чему он призывает.
Порицаемое это то, что порицает шариат, запрещает и предостерегает от
этого. Т.е. призывай ко всему одобряемому, начиная с единобожия
заканчивая самым маленьким благим делом, вплоть до приказа убирать
преграду с дороги, ведь иман это семьдесят с лишним ступеней, самой
верхней из которых является шахада, а самой маленькой убирать преграду с
дороги. Поэтому, призывай к одобряемому начиная со свидетельства, затем
призывай к намазу, закату, уразе, хаджу, благочестию к родителю, к
благим нравам и так до самого малого дела.
И предостерегай от порицаемого. Порицаемое, это ширк, новшества,
большие грехи, маленькие грехи, скверные нравы и т.д. Все что порицается
шариатом и разумом. И благой разум всегда соответствует шариату.
Наряду со знаниями проповедник должен обладать добротой и терпением, и
поэтому далее Лукман заповедал своему сыну терпеливо сносить любые
трудности и неприятности.
«и терпеливо сноси все»
Такое терпение требует от проповедника выполнять то, к чему он призывает
окружающих, и избегать всего, от чего он предостерегает людей. Выполняя
же эти предписания, человек не только сам становится на прямой путь,
потому что совершает добро и избегает зла, но и помогает другим встать
на него, потому что призывает их творить добро и удаляться от зла.
Лукман прекрасно понимал, что проповедника истины и добра ожидают
трудности и испытания. Людям тяжело призывать окружающих к одобряемому и
удерживать их от порицаемого. Именно поэтому он велел своему сыну
проявлять должную терпимость и выполнять его заповеди с надлежащей
решимостью.
«Воистину, в этих делах надлежит проявлять решимость».
Воистину, эти заповеди заслуживают самого пристального внимания, и
выполнять их надлежащим образом удается только тем, кто наделен
решимостью.
(18) «Не отворачивай своего лица от людей из высокомерия и не шествуй
по земле кичливо. Воистину, Аллах не любит всяких гордецов и бахвалов».
«Не отворачивай своего лица от людей» т.е. не хмурься и не
отворачивайся от людей из высокомерия и презрения к окружающим.
Муджахид говорил: «Это когда между тобой и кем-то будет злоба. И
когда ты его встречаешь, он отворачивает от тебя свое лицо».
Ар-Рабиъ бин Анас и Катада говорили: «Не относись презренно к бедным.
Пусть бедные и богатые будут для тебя одинаковыми»
«и не шествуй по земле кичливо» т.е. не ходи по земле горделиво,
хвастаясь собственным богатством и забывая о своем Благодетеле. Не будь
самодоволен и кичлив,
«Воистину, Аллах не любит всяких гордецов и бахвалов», которые
надменно относятся к людям в душе и выражают свое высокомерие отношением
к людям внешним обликом, а также бахвалов, которые выражают свое
высокомерие на словах.
То есть Лукман заповедовал сыну не проявлять высокомерие к людям,
очищать душу от высокомерия, так как это скверный нрав приводящий к
неверию, презренному отношению к людям, к отвержению истины.
Как ты человек проявляешь высокомерие? Прояви скромность. Ты же
беспомощное создание, созданное из пыли, созданное из презренный капли,
справляешь нужду. Как ты можешь проявлять высокомерие?
Как проявляешь высокомерие зная кто ты? Если ты уколешься иголкой
плачешь от этого.
(19) «Ступай размеренной поступью и понижай свой голос, ибо самый
неприятный голос – это рев осла».
«Ступай размеренной поступью» т.е. ходи скромно и спокойно. Не ходи
так, как ходят высокомерные гордецы или нерадивые простецы.
«и понижай свой голос» т.е. не повышай голос, проявляя уважение к
людям и почтение к Аллаху.
«ибо самый неприятный голос – это рев осла», самый неприятный и
отвратительный голос – это рев осла. И если бы громкий голос приносил бы
пользу, то он не был бы отличительной особенностью ослов, которые
известны своей глупостью и низостью.
Заключение и общие пользы:
Заповеди, которые мудрец Лукман оставил своему сыну, объединяют в себе
важнейшие религиозные предписания, из которых вытекают многие другие
заповеди. Любые религиозные заповеди имеют тесное отношение к заповедям
Лукмана, потому что они учат мусульман творить добро и избегать зла. Все
это подтверждает сделанное нами ранее заявление о том, что мудрость
складывается из знания о религиозных предписаниях и пользе этих
предписаний. Именно поэтому мудрец Лукман повелел:
► исповедовать единобожие, которое представляет собой основу религии,
► запретил приобщать к Аллаху сотоварищей и разъяснил, что именно должно
удерживать людей от многобожия и идолопоклонства.
► Он также повелел делать добро родителям, и разъяснил причину, по
которой человек должен почтительно относиться к своим родителям.
► Он также повелел благодарить Аллаха и выражать признательность
родителям, но подчеркнул, что повиноваться им следует только тогда,
когда они не призывают человека к ослушанию Аллаха. Если же они
побуждают человека приобщать к Аллаху сотоварищей, то он не имеет права
повиноваться им в этом. Или же если они сами приобщают Аллаху
сотоварищей, или же совершают новшества, или же совершают большие грехи,
все равно, не смотря на все это, человек обязан проявлять к ним
уважение и делать им добро.
► Он также повелел помнить о том, что Аллах наблюдает за своими рабами и
что человеку предстоит предстать перед своим Господом и получить
воздаяние за каждое доброе и злое, а также малое и великое деяние.
► Он также запретил проявлять надменность и высокомерие и повелел
соблюдать скромность.
► Он также призвал соблюдать спокойствие при ходьбе и при разговоре и
запретил нарушать эту прекрасную заповедь.
► Он повелел призывать людей к одобряемому и удерживать их от
порицаемого,
► совершать намаз
И в заключении, хвалу Аллаху – Господу миров!
С сайта : www.islamic.kz
НАСТАВЛЕНИЯ
МУДРЕЦА ЛУКМАНА СВОЕМУ СЫНУ
благодарит, поступает только во благо себе. А если кто неблагодарен, то
ведь Аллах – Богатый, Достохвальный».
Всевышний Аллах рассказал о Своей милости по отношению праведному
рабу Лукману. Он одарил его мудростью, т.е. правильными представлениями о
вещах и божих законах, а также заложенных в них тайнах и мудростях.
Очень часто люди обладают знаниями, мо лишены мудрости. Однако для того,
чтобы стать мудрым необходимо обладать знаниями и уметь практический их
использывать. Именно поэтому под мудростью часто подразумевается
полезное знания и праведные деяния.
Когда Всевышний Аллах облагодетельствовал Лукмана этой великой
милостью, ему было велено благодарить Аллаха за это щедрое
вознагрождение, и обещано что в этом случае Аллах приумножит его
вознагрождение и осенит его еще большей милостью. Аллах поведал о том
что благодарность и признательность приносит людям пользу, тогда как
неверие и не благодарность ложится на их плечи тяжелым бременем.
Всевышний Аллах не нуждается в благодарности. И Он заслуживает всякой
похвалы за то что предопределил ослушнику такую судьбу. (Аль-Гъина)
Богатство и самодостаточность являются неотъемлимыми качествами Аллаха, и
Он достоин хвалы за Свои совершенные качества и прекрасные деяния, и
это также является неотъемлимым качеством божественной сущности. Каждый
из этих атрибутов являются качеством совершенства, а когда эти качества
упоминаются вместе, то одно совершенство дополняется другим.
﴿وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ يَعِظُهُ
يَا بُنَيَّ لَا تُشْرِكْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ﴾
يَا بُنَيَّ لَا تُشْرِكْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ﴾
(13) «Вот Лукман сказал своему сыну, наставляя его: «О сын мой! Не
приобщай к Аллаху сотоварищей, ибо многобожие является великой
несправедливостью».
Толкователи Корана разошлись во мнениях по поводу того, был ли Лукман
пророком или же он был праведным рабом? Всевышний сообщил нам только
то, что ему была дарована мудрость и что он давал наставления своему
сыну. Всевышний сказал:
﴿وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ يَعِظُهُ﴾
«Вот Лукман сказал своему сыну, наставляя его»
Наставлением называются повеления и запреты, которые сопряжены с
побуждением и предостережением. В наставлениях мудреца Лукмана упомянуты
основные положения и главные принципы мудрости. Он повелел своему сыну
искренне поклоняться одному Аллаху и предостерег его от многобожия [1], а
затем разъяснил ему причину этого сказав:
﴿إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ﴾
«ибо многобожие является великой несправедливостью» [2]
[1] Из этого мы извлекаем очень полезное знание о том, что мудрость
заключается в следовании по пути пророков, да благословит их Аллах и
приветствует, в призыве людей и их воспитании на религии Аллаха. Следует
начинать с самого важного, затем менее важного и т.д. И нет сомнения в
том, что акида, единобожие и очищение умов и общества от ширка является
основой основ, с которой следует начинать, и нельзя начинать с чего-то
другого. И тот, кто оставляет этот путь (манхадж) и придумавет другие
пути, тот сошел с прямого пути и заблудился.
[2] Абдуллах бин Масъуд, да будет доволен им Аллах, рассказывал:
«Когда Всевышний ниспослал аят:
﴿الَّذِينَ آمَنُوا ولم يَلْبِسُوا إِيمَانَهُمْ
بِظُلْمٍ أُوْلَـئِكَ لَهُمُ الأَمْنُ وَهُم مُّهْتَدُونَ﴾
بِظُلْمٍ أُوْلَـئِكَ لَهُمُ الأَمْنُ وَهُم مُّهْتَدُونَ﴾
«Те, которые уверовали и не облекли своей веры в несправедливость, им
будет безопасность, и они ведомы по прямому пути» (аль-Ан’ам, 82),
сподвижники испугались и сказали: «А кто из нас не причиняет себе зла?».
На что посланник Аллаха, да благословит его Аллах и приветствует,
сказал: «Это не то, о чем вы думаете, это то, о чем сказал Лукман своему
сыну:
﴿يَا بُنَيَّ لَا تُشْرِكْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْكَ
لَظُلْمٌ عَظِيمٌ﴾
لَظُلْمٌ عَظِيمٌ﴾
«О сын мой! Не приобщай к Аллаху сотоварищей, ибо многобожие является
великой несправедливостью».
Посланник Аллаха, да благословит его Аллах и приветствует, разъяснил
сподвижником то, что под «зульмом» в этом аяте понимается большой ширк и
большой куфр, за которое человек попадает под сильный гнев Аллаха и
вечное наказание. Грех, который не прощается. И поэтому он ему сказал:
«многобожие является великой несправедливостью».
Идолопоклонство и многобожие действительно является величайшей
несправедливостью, потому что на свете нет ничего более ужасного и
отвратительного. Как можно уподоблять возникшие из праха творения Царю
всего сущего? Как можно уподоблять рабов, которые совершенно лишены
власти, Владыке, который управляет всеми делами Вселенной? Как можно
уподоблять несовершенные творения, которые каждый миг нуждаются в помощи
и поддержке, Господу, который безупречен и ни в чем не нуждается? Как
можно приравнивать того, кто не способен принести даже малую часть
блага, Тому, по милости которого люди обладают душой и телом, исповедуют
религию, благоустраивают свою мирскую жизнь, трудятся во благо
Последней жизни и избегают зла?! Разве может быть еще большая
несправедливость?!!
Всевышний сказал:
﴿أَيُشْرِكُونَ مَا لَا يَخْلُقُ شَيْئًا وَهُمْ
يُخْلَقُونَ وَلاَ يَسْتَطِيعُونَ لَهُمْ نَصْرًا وَلاَ أَنْفُسَهُمْ
يَنْصُرُونَ﴾
يُخْلَقُونَ وَلاَ يَسْتَطِيعُونَ لَهُمْ نَصْرًا وَلاَ أَنْفُسَهُمْ
يَنْصُرُونَ﴾
«Неужели они приобщают в сотоварищи к Аллаху тех, которые ничего не
творят, тогда как сами были сотворены, которые не способны оказать им
поддержку и не способны помочь даже самим себе?» (аль-А’раф 191-192
аяты).
Он также сказал:
﴿آللَّهُ خَيْرٌ أَمَّا يُشْرِكُونَ أَمَّنْ خَلَقَ
السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَأَنزَلَ لَكُم مِّنَ السَّمَاءِ مَاء
فَأَنبَتْنَا بِهِ حَدَائِقَ ذَاتَ بَهْجَةٍ مَّا كَانَ لَكُمْ أَن
تُنبِتُوا شَجَرَهَا أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ بَلْ هُمْ قَوْمٌ يَعْدِلُونَ﴾
السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَأَنزَلَ لَكُم مِّنَ السَّمَاءِ مَاء
فَأَنبَتْنَا بِهِ حَدَائِقَ ذَاتَ بَهْجَةٍ مَّا كَانَ لَكُمْ أَن
تُنبِتُوا شَجَرَهَا أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ بَلْ هُمْ قَوْمٌ يَعْدِلُونَ﴾
«Аллах лучше или те, кого вы приобщаете в сотоварищи?» «Кто создал
небеса и землю и ниспослал вам с неба воду? Посредством нее Мы взрастили
прекрасные сады***. Вы не смогли бы взрастить деревья в них. Так есть
ли бог, кроме Аллаха? Нет, но они являются людьми, которые уклоняются от
истины (или равняют с Аллахом вымышленных богов)»
*** Знаете ли вы, что при хорошем дожде на участво в 8 соток за 15
мин, выпадает 4 тонны воды (320 ведер воды).
﴿أَمَّن جَعَلَ الْأَرْضَ قَرَاراً وَجَعَلَ
خِلَالَهَا أَنْهَاراً وَجَعَلَ لَهَا رَوَاسِيَ وَجَعَلَ بَيْنَ
الْبَحْرَيْنِ حَاجِزاً أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا
يَعْلَمُونَ﴾
خِلَالَهَا أَنْهَاراً وَجَعَلَ لَهَا رَوَاسِيَ وَجَعَلَ بَيْنَ
الْبَحْرَيْنِ حَاجِزاً أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا
يَعْلَمُونَ﴾
«Кто сделал землю жилищем, проложил по ее расщелинам реки, воздвиг на
ней незыблемые горы и установил преграду между морями? Есть ли бог,
кроме Аллаха? Нет, но большинство их не знает этого».
﴿أَمَّن يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ
وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاء الْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَّعَ
اللَّهِ قَلِيلاً مَّا تَذَكَّرُونَ﴾
وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاء الْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَّعَ
اللَّهِ قَلِيلاً مَّا تَذَكَّرُونَ﴾
«Кто отвечает на мольбу нуждающегося, когда он взывает к Нему,
устраняет зло и делает вас наследниками земли? Есть ли бог, кроме
Аллаха? Мало же вы поминаете назидания!»
﴿أَمَّن يَهْدِيكُمْ فِي ظُلُمَاتِ الْبَرِّ
وَالْبَحْرِ وَمَن يُرْسِلُ الرِّيَاحَ بُشْراً بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِ
أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ تَعَالَى اللَّهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ﴾
وَالْبَحْرِ وَمَن يُرْسِلُ الرِّيَاحَ بُشْراً بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِ
أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ تَعَالَى اللَّهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ﴾
«Кто ведет вас прямым путем во мраках суши и моря и посылает ветры с
доброй вестью о Своей милости? Есть ли бог, кроме Аллаха? Аллах превыше
тех, кого приобщают в сотоварищи!»
﴿أَمَّن يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ وَمَن
يَرْزُقُكُم مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ قُلْ
هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ﴾
يَرْزُقُكُم مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ قُلْ
هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ﴾
«Кто создает творение изначально, а затем воссоздает его и
обеспечивает вас пропитанием с неба и земли? Есть ли бог, кроме Аллаха?
Скажи: Приведите ваше доказательство, если вы говорите правду»
(ан-Намль, 59-64).
И что может быть хуже, если человек, которого Аллах сотворил для
искреннего поклонения Ему одному, обрек свою благородную душу на
погибель и пал так низко, что стал поклоняться ничтожным созданиям и
причинять себе великое зло?! Ведь Аллах не прощает этот страшный грех.
Аллах, Всемогущ Он и Велик, сказал:
إِنَّ اللّهَ لاَ يَغْفِرُ أَن يُشْرَكَ بِهِ
وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَن يَشَاءُ وَمَن يُشْرِكْ بِاللّهِ فَقَدِ
افْتَرَى إِثْماً عَظِيماً﴾
وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَن يَشَاءُ وَمَن يُشْرِكْ بِاللّهِ فَقَدِ
افْتَرَى إِثْماً عَظِيماً﴾
«Воистину, Аллах не прощает, когда к Нему приобщают сотоварищей, но
прощает все остальные (или менее тяжкие) грехи, кому пожелает. Кто же
приобщает сотоварищей к Аллаху, тот измышляет великий грех..» (ан-Ниса,
48).
После упоминания о том, что отречение от многобожия является одной из
важнейших обязанностей человека перед Господом, для выполнения которой
люди обязаны исповедовать строжайшее единобожие, Всевышний заповедал
Своим рабам выполнять свои обязанности перед родителями и сказал:
﴿وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ حَمَلَتْهُ
أُمُّهُ وَهْناً عَلَى وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِي عَامَيْنِ أَنِ اشْكُرْ لِي
وَلِوَالِدَيْكَ إِلَيَّ الْمَصِيرُ﴾
أُمُّهُ وَهْناً عَلَى وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِي عَامَيْنِ أَنِ اشْكُرْ لِي
وَلِوَالِدَيْكَ إِلَيَّ الْمَصِيرُ﴾
(14) «Мы заповедали человеку делать добро его родителям. Его мать
носила его, испытывая изнеможение за изнеможением, и отняла его от груди
в два года. Благодари Меня и своих родителей, ибо ко Мне предстоит
прибытие».
Аллах заповедал человеку хорошо относиться к родителям и непременно
спросит его о том, соблюдал он эту заповедь или нет? Человек обязан
благодарить Аллаха, поклоняться Ему, выполнять свои обязанности перед
Ним и не использовать Божьи милости для совершения грехов. А наряду с
этим ему велено почтительно относиться к родителям, говорить с ними
кротко и учтиво, делать им добро, смиренно вести себя перед ними,
уважать их, оказывать им поддержку и всячески избегать любых поступков и
речей, которые могут обидеть их.
Аллах заповедал человеку поступать так и возвестил о том, что человек
непременно вернется к Аллаху, который ниспослал ему эту заповедь и
обременил его этой обязанностью. И тогда Аллах спросит своего раба:
“Соблюдал ли ты эту заповедь? Если ты соблюдал ее, то непременно
получишь щедрое вознаграждение. Если же ты нарушал ее, то будешь
подвергнут мучительному наказанию”.
Говоря о причине, которая обязывает человека почтительно относиться к
родителям, Всевышний Аллах напомнил о том, что мать носит своего
ребенка в чреве, испытывая изнеможение за изнеможением. С момента
зачатия беременная женщина становится прихотливой, болезненной, слабой и
тяжелой. Затем начинаются родовые схватки, которые причиняют женщине
очень сильные боли. А после рождения ребенка она заботится о нем,
воспитывает его и кормит его грудью в течение еще двух лет. Разве
человек не должен хорошо относиться к тому, кто переносит ради своего
ребенка столько трудностей и вместе с тем испытывает к нему самую
сильную любовь?
﴿وَإِن جَاهَدَاكَ عَلى أَن تُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ
لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِي الدُّنْيَا
مَعْرُوفاً وَاتَّبِعْ سَبِيلَ مَنْ أَنَابَ إِلَيَّ ثُمَّ إِلَيَّ
مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ﴾
لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِي الدُّنْيَا
مَعْرُوفاً وَاتَّبِعْ سَبِيلَ مَنْ أَنَابَ إِلَيَّ ثُمَّ إِلَيَّ
مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ﴾
(15) «А если они будут сражаться с тобой, чтобы ты приобщил ко Мне
сотоварищей, о которых у тебя нет знаний, то не повинуйся им, но
сопровождай их в этом мире по-доброму и следуй путем тех, кто обратился
ко Мне. Потом вам предстоит вернуться ко Мне, и Я поведаю вам о том, что
вы совершили».
Почитая родителей, нельзя повиноваться им тогда, когда они призывают
человека приобщать к Аллаху сотоварищей. Ослушание родителей в этом
вопросе не является непочтительным отношением к ним, потому что
обязанности человека перед Аллахом важнее, чем его обязанности перед
любым творением. «Нельзя повиноваться творениям, если при этом ты
ослушаешься Творца».
Всевышний не велел человеку относиться к родителям с неуважением,
если они станут побуждать его к язычеству и многобожию. Он велел не
повиноваться им только тогда, когда они подталкивают его к совершению
греха. Но даже в этом случае он должен быть добр к ним. И поэтому Аллах
велел человеку сопровождать таких родителей в этом мире и делать им
добро, но не повиноваться им, если они попытаются склонить его к неверию
или ослушанию.
Толкователи Корана говорили, что этот аят был ниспослан по причине
Саъда бин Аби Уаккаса, как на это указывает хадис в сборнике Муслима
(1748): «То что по его причине были ниспосланы некоторые аяты из Корана.
Он рассказывал: «Мать Саъда поклялась не разговаривать с ним, не будет
есть и пить, пока он не откажется от своей религии. Она сказала (ему):
«Ты возомнил что Аллах заповедовал тебе благочестие к родителям. А ведь я
твоя мать. И я приказываю тебе это». Он сказал: «И в таком положении
она провела три дня, пока не потеряла сознания от истощения. И другой ее
сын, имя которого Уъмара напоил ее водой. И она начала взывать против
Саъда, после чего Аллах, всемогущ Он и велик, ниспослал аят из Корана:
﴿وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ حُسْناً﴾
«Мы заповедали человеку быть добрым к родителям» (Аль-Анкабут 29:
﴿وَاتَّبِعْ سَبِيلَ مَنْ أَنَابَ إِلَيَّ﴾
«и следуй путем тех, кто обратился ко Мне»
Человек должен следовать путем только тех, кто уверовал в Аллаха, Его
ангелов, Его писания, Его посланников, кто покорился своему Господу и
обратился к Нему. А для того, чтобы следовать этим путем и обратиться к
Аллаху, человек должен устремиться душой к своему Господу и совершать
деяния, которые помогают приблизиться к Аллаху и снискать Его
благоволение. В тафсире аль-Багауи сказано, что это пророк, да
благословит его Аллах и приветствует, и его сподвижники.
Шейх Ибн аль-Къайим говорил: “Каждый сподвижник пророка (мир ему и
благословение Аллаха) был обратившимся к Аллаху, и поэтому необходимо
следовать их пути, поскольку Аллах повел их по прямому пути”. См.
“И’лямуль-мууаккъи’ин” 4/120.
Для каждого верующего является обязательным понимать Коран и Сунну
только в соответствии с пониманием праведных предшественников этой
общины (саляфы). Многие мусульмане заявляют о том, что они следуют
Корану и Сунне, однако они забывают об этом важном условии, что
необходимо понимать Коран и Сунну именно так, как понимали это саляфы, а
не так, как может или хочет понимать каждый. Этого требует Аллах и Его
посланник (мир ему и благословение Аллаха).
Всевышний Аллах сказал:
﴿وَمَن يُشَاقِقِ الرَّسُولَ مِن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ
لَهُ الْهُدَى وَيَتَّبِعْ غَيْرَ سَبِيلِ الْمُؤْمِنِينَ نُوَلِّهِ مَا
تَوَلَّى وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ وَسَاءتْ مَصِيراً﴾
لَهُ الْهُدَى وَيَتَّبِعْ غَيْرَ سَبِيلِ الْمُؤْمِنِينَ نُوَلِّهِ مَا
تَوَلَّى وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ وَسَاءتْ مَصِيراً﴾
«А того, кто воспротивится посланнику после того, как ему стал ясен
прямой путь, и последует не путем верующих, Мы направим туда, куда он
обратился, и сожжем в огне Ада. Как же скверно это место пребывания!»
(ан-Ниса 4: 115).
Имам Ибн Абу Джамра говорил: “Ученые сказали, что в этом аяте речь
идет о сподвижниках и первых поколениях мусульман!” См.
“Бахджату-ннуфус” 15.
Всевышний Аллах также сказал:
﴿فَإِنْ آمَنُواْ بِمِثْلِ مَا آمَنتُم بِهِ فَقَدِ
اهْتَدَواْ وَّإِن تَوَلَّوْاْ فَإِنَّمَا هُمْ فِي شِقَاقٍ
فَسَيَكْفِيكَهُمُ اللّهُ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ﴾
اهْتَدَواْ وَّإِن تَوَلَّوْاْ فَإِنَّمَا هُمْ فِي شِقَاقٍ
فَسَيَكْفِيكَهُمُ اللّهُ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ﴾
«Если они уверуют так, как уверовали вы, то последуют прямым путем;
если же они отвратятся, то они ведь в расколе, и Аллах избавит тебя от
них» (Аль-Бакара 2: 137).
Ибн Аббас сказал: “Речь идет о сподвижниках!” аль-Харауи в
“Заммуль-калям” 759.
Посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) говорил: «Поистине,
тот из вас, кто проживет долго, увидит множество разногласий, и поэтому
вам следует придерживаться моей Сунны и сунны праведных халифов,
ведомых прямым путем. Держитесь за это “коренными зубами” и избегайте
новшеств, ибо каждое нововведение есть заблуждение!» Абу Дауд 4607.
Также пророк (мир ему и благословение Аллаха) сказал: «Разделится моя
община на семьдесят три течения. Семьдесят две группы в Огне, а одна в
Раю». Сподвижники спросили: “Кто же они?!” На что он ответил: «Это те,
кто следует тому, на чем я и мои сподвижники». Абу Дауд 2/503.
Также в истории о дискуссии Ибн ‘Аббаса (да будет доволен им Аллах) с
хариджитами, сообщается, что Ибн ‘Аббас (да будет доволен им Аллах)
сказал им: “Я пришел к вам от сподвижников пророка (мир ему и
благословение Аллаха) – мухаджиров и ансаров, и сына его дяди (‘Али).
Коран был ниспослан им, и они лучше вас знают его значение, а среди вас
нет ни одного из них!” Ахмад 1/621.
Все это указывает на важность следования Корану и Сунне в понимании
праведных предшественников. Каждый мусульманин обязан понимать Ислам
так, как понимали его саляфы, и не основываться на своем мнении, так как
понимание Ислама «на свой лад» и привело к возникновению многочисленных
сект!
Посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал: «Поистине,
после вас наступят долгие дни терпения, и те, кто в подобных
обстоятельствах станет придерживаться того же, на чем были вы, получит
награду, равную награде пятидесяти из вас». Сподвижники спросили: “О
пророк Аллаха, может быть, пятидесяти из них?” Он сказал: «Нет, именно
из вас!». “ас-Сильсиля ас-сахиха” 494.
Каждый человек, будь он покорный мусульманин или грешник, непременно
вернется к Аллаху, и тогда ему возвестят обо всем, что он совершил. Он
получит воздаяние за веру или неверие, а также получит воздаяние за
совершенные им благодеяния и прегрешения, и ни одно человеческое деяние
не останется сокрытым от Аллаха.
Далее Всевышний Аллах поведал о том, что мудрец Лукман сказал:
﴿يَا بُنَيَّ إِنَّهَا إِن تَكُ مِثْقَالَ حَبَّةٍ
مِّنْ خَرْدَلٍ فَتَكُن فِي صَخْرَةٍ أَوْ فِي السَّمَاوَاتِ أَوْ فِي
الْأَرْضِ يَأْتِ بِهَا اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ﴾
مِّنْ خَرْدَلٍ فَتَكُن فِي صَخْرَةٍ أَوْ فِي السَّمَاوَاتِ أَوْ فِي
الْأَرْضِ يَأْتِ بِهَا اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ﴾
(16) «О сын мой! Если нечто [3] весом с горчичное зернышко будет
внутри скалы, или на небесах, или в земле, то Аллах принесет его.
Воистину, Аллах – Проницательный (или Добрый), Ведающий».
[3] Имам аль-Багауи говорил: «Нечто» возвращается к греху. Так как
сын Лукмана спросил однажды своего отца: «О отец, если я совершу
какой-то грех так, что ни кто меня не увидит, как об этом узнает Аллах? И
он сказал этот аят»
Горчичное зернышко является одним из самых мелких и ничтожных
творений. Но даже такое творение не сможет скрыться от Аллаха, потому
что знание Аллаха безгранично, а Его могущество совершенно. Среди Его
прекрасных имен – Добрый (Латыф), Проницательный и Ведающий (Хабир). Его
знания настолько совершенны и безупречны, что они объемлют самые
сокровенные тайны творений, океанов и пустынь. А это значит, что человек
обязан помнить о том, что Аллах наблюдает за ним, повиноваться своему
Господу и избегать всех малых и великих грехов.
Не следует мусульманину быть небрежным к этим двум атрибутам как
всеобъемлющее знание, безграничная мощь. Всегда должен помнить о
вечности имен Аллаха и полноте его атрибутов. И каждый раз когда он
будет вспоминать о полноте его имен и атрибутов, это станет причиной
увеличения уважение к нему, возвеличивании его, страха перед ним,
желания надежды на Него. Каждый раз когда он будет вспоминать о
прекрасных именах и великих качествах, он будет находить их благие плоды
в самом себе. И это при помощи Аллаха. Тот, кому Аллах желает добра,
наделит тем, что он всегда будет вспоминать об этом, как сказал
Всевышний:
﴿ وَلاَ تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنَا قَلْبَهُ عَن
ذِكْرِنَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ وَكَانَ أَمْرُهُ فُرُطاً ﴾
ذِكْرِنَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ وَكَانَ أَمْرُهُ فُرُطاً ﴾
«и не повинуйся тем, чьи сердца Мы сделали небрежными к Нашему
поминанию, кто потакает своим желаниям и чьи дела окажутся тщетными».
Прибегай к Аллаху от небрежности и забывчивости. Поминание Аллаха не
ограничивается языком. Поэтому небрежность, может проявиться и в том,
что человек не будет вспоминать о величии Аллаха, свят Он и велик, о Его
мощи, о Его знании, о том, что Он все видит, о том, что Он справедлив, о
том, что Он щедр и что Его благам нет конца.
И после этого великого напоминания сыну и важного наставления о том,
что Аллах охватил все своим знанием, он как будто хочет сказать: Бойся
грешить, бойся ослушаться Его, ведь Он видит все и мощен над всем,
засчитаывает все что сделал, и если ты не хочешь чтобы он простил тебя,
то ты пропал. А если твой грех является ширком, то нет сомнения в том,
что ты в наихудшем положении.
﴿يَا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَأْمُرْ
بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنكَرِ وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَكَ
إِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ﴾
بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنكَرِ وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَكَ
إِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ﴾
(17) «О сын мой! Совершай намаз, повелевай совершать одобряемое,
запрещай предосудительное и терпеливо сноси все, что постигает тебя.
Воистину, в этих делах надлежит проявлять решимость».
﴿يَا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ﴾
«О сын мой! Совершай намаз»
Лукман призвал своего сына совершать намаз и выделил его из числа
остальных благодеяний, потому что намаз является величайшим обрядом
поклонения, который мусульмане совершают телом.
﴿وَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنكَرِ﴾
«повелевай совершать одобряемое, запрещай порицаемое»
Он также заповедал своему сыну призывать людей к одобряемому и
удерживать их от порицаемого. А для этого мусульманин должен обладать
знаниями об одобряемом и порицаемом, потому что только в этом случае ему
удастся призывать людей к добру и отвращать их от зла.
Одобряемое это то, что одобряется шариатом и то, к чему он призывает.
Порицаемое это то, что порицает шариат, запрещает и предостерегает от
этого. Т.е. призывай ко всему одобряемому, начиная с единобожия
заканчивая самым маленьким благим делом, вплоть до приказа убирать
преграду с дороги, ведь иман это семьдесят с лишним ступеней, самой
верхней из которых является шахада, а самой маленькой убирать преграду с
дороги. Поэтому, призывай к одобряемому начиная со свидетельства, затем
призывай к намазу, закату, уразе, хаджу, благочестию к родителю, к
благим нравам и так до самого малого дела.
И предостерегай от порицаемого. Порицаемое, это ширк, новшества,
большие грехи, маленькие грехи, скверные нравы и т.д. Все что порицается
шариатом и разумом. И благой разум всегда соответствует шариату.
Наряду со знаниями проповедник должен обладать добротой и терпением, и
поэтому далее Лукман заповедал своему сыну терпеливо сносить любые
трудности и неприятности.
﴿وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَكَ﴾
«и терпеливо сноси все»
Такое терпение требует от проповедника выполнять то, к чему он призывает
окружающих, и избегать всего, от чего он предостерегает людей. Выполняя
же эти предписания, человек не только сам становится на прямой путь,
потому что совершает добро и избегает зла, но и помогает другим встать
на него, потому что призывает их творить добро и удаляться от зла.
Лукман прекрасно понимал, что проповедника истины и добра ожидают
трудности и испытания. Людям тяжело призывать окружающих к одобряемому и
удерживать их от порицаемого. Именно поэтому он велел своему сыну
проявлять должную терпимость и выполнять его заповеди с надлежащей
решимостью.
﴿إِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ﴾
«Воистину, в этих делах надлежит проявлять решимость».
Воистину, эти заповеди заслуживают самого пристального внимания, и
выполнять их надлежащим образом удается только тем, кто наделен
решимостью.
﴿وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِي
الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ﴾
الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ﴾
(18) «Не отворачивай своего лица от людей из высокомерия и не шествуй
по земле кичливо. Воистину, Аллах не любит всяких гордецов и бахвалов».
﴿وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ﴾
«Не отворачивай своего лица от людей» т.е. не хмурься и не
отворачивайся от людей из высокомерия и презрения к окружающим.
Муджахид говорил: «Это когда между тобой и кем-то будет злоба. И
когда ты его встречаешь, он отворачивает от тебя свое лицо».
Ар-Рабиъ бин Анас и Катада говорили: «Не относись презренно к бедным.
Пусть бедные и богатые будут для тебя одинаковыми»
﴿وَلَا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحاً﴾
«и не шествуй по земле кичливо» т.е. не ходи по земле горделиво,
хвастаясь собственным богатством и забывая о своем Благодетеле. Не будь
самодоволен и кичлив,
﴿إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ﴾
«Воистину, Аллах не любит всяких гордецов и бахвалов», которые
надменно относятся к людям в душе и выражают свое высокомерие отношением
к людям внешним обликом, а также бахвалов, которые выражают свое
высокомерие на словах.
То есть Лукман заповедовал сыну не проявлять высокомерие к людям,
очищать душу от высокомерия, так как это скверный нрав приводящий к
неверию, презренному отношению к людям, к отвержению истины.
Как ты человек проявляешь высокомерие? Прояви скромность. Ты же
беспомощное создание, созданное из пыли, созданное из презренный капли,
справляешь нужду. Как ты можешь проявлять высокомерие?
Как проявляешь высокомерие зная кто ты? Если ты уколешься иголкой
плачешь от этого.
﴿وَاقْصِدْ فِي مَشْيِكَ وَاغْضُضْ مِن صَوْتِكَ إِنَّ
أَنكَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِيرِ﴾
أَنكَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِيرِ﴾
(19) «Ступай размеренной поступью и понижай свой голос, ибо самый
неприятный голос – это рев осла».
﴿وَاقْصِدْ فِي مَشْيِكَ﴾
«Ступай размеренной поступью» т.е. ходи скромно и спокойно. Не ходи
так, как ходят высокомерные гордецы или нерадивые простецы.
﴿وَاغْضُضْ مِن صَوْتِكَ﴾
«и понижай свой голос» т.е. не повышай голос, проявляя уважение к
людям и почтение к Аллаху.
﴿إِنَّ أَنكَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِيرِ﴾
«ибо самый неприятный голос – это рев осла», самый неприятный и
отвратительный голос – это рев осла. И если бы громкий голос приносил бы
пользу, то он не был бы отличительной особенностью ослов, которые
известны своей глупостью и низостью.
Заключение и общие пользы:
Заповеди, которые мудрец Лукман оставил своему сыну, объединяют в себе
важнейшие религиозные предписания, из которых вытекают многие другие
заповеди. Любые религиозные заповеди имеют тесное отношение к заповедям
Лукмана, потому что они учат мусульман творить добро и избегать зла. Все
это подтверждает сделанное нами ранее заявление о том, что мудрость
складывается из знания о религиозных предписаниях и пользе этих
предписаний. Именно поэтому мудрец Лукман повелел:
► исповедовать единобожие, которое представляет собой основу религии,
► запретил приобщать к Аллаху сотоварищей и разъяснил, что именно должно
удерживать людей от многобожия и идолопоклонства.
► Он также повелел делать добро родителям, и разъяснил причину, по
которой человек должен почтительно относиться к своим родителям.
► Он также повелел благодарить Аллаха и выражать признательность
родителям, но подчеркнул, что повиноваться им следует только тогда,
когда они не призывают человека к ослушанию Аллаха. Если же они
побуждают человека приобщать к Аллаху сотоварищей, то он не имеет права
повиноваться им в этом. Или же если они сами приобщают Аллаху
сотоварищей, или же совершают новшества, или же совершают большие грехи,
все равно, не смотря на все это, человек обязан проявлять к ним
уважение и делать им добро.
► Он также повелел помнить о том, что Аллах наблюдает за своими рабами и
что человеку предстоит предстать перед своим Господом и получить
воздаяние за каждое доброе и злое, а также малое и великое деяние.
► Он также запретил проявлять надменность и высокомерие и повелел
соблюдать скромность.
► Он также призвал соблюдать спокойствие при ходьбе и при разговоре и
запретил нарушать эту прекрасную заповедь.
► Он повелел призывать людей к одобряемому и удерживать их от
порицаемого,
► совершать намаз
И в заключении, хвалу Аллаху – Господу миров!
С сайта : www.islamic.kz
НАСТАВЛЕНИЯ
МУДРЕЦА ЛУКМАНА СВОЕМУ СЫНУ
Ізгілердін кабірлерін улыктау ширкке апарады
Ізгілердің қабірлерін ұлықтау ширкке апарады
بسم الله الرحمن الرحيم
Барлық мақтау бүкіл әлемнің Раббысы,
ерекше мейірімді аса рақымды, қиямет күннің иесі — Аллаһқа тән! Аллаһтан
басқа құлшылыққа лайықты ешкім жоқ және Мұхаммед (саллалаһу алейһи уә
сәлләм) оның құлы әрі елшісі деп күәлік
беремін! Оған және оның жанұясына Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын!
{يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ
اتَّقُواْ اللّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلاَ تَمُوتُنَّ إِلاَّ وَأَنتُم
مُّسْلِمُونَ}
«Әй иман келтіргендер, Аллаһтан шынайы
түрде қорқыңдар және тек мұсылман болған күйде ғана өліңдер!»[1]
{يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا
اللَّهَ وَقُولُوا قَوْلًا سَدِيدًا (70) يُصْلِحْ لَكُمْ أَعْمَالَكُمْ
وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ
فَازَ فَوْزًا عَظِيمًا }
"Әй иман келтіргендер, Аллаһтан
қорқыңдар және дұрыс сөз сөйлеңдер, сонда Аллаһ істеріңді түзетеді және
күналарыңды кешіреді. Кімде-кім Аллаһқа және оның елшісіне бойұсынса
ақиқатында ұлы жеңіске жетеді".[2]
Әй мұсылмандар, қайда болсаңдар да
Аллаһтан қорқыңдар! Өйткені тақуалық дүние-ақыреттегі амандықтың себебі.
Аллаһ Тағала айтады: "Иман келтіргендер және имандарын зұлымдықпен[3]
араластырмағандар, міне солар үшін амандық бар әрі олар тура жолға
түскендер".[4]
Құрметті мұсылман бауырлар мен
қарындастар, шындығында әрбір адам ізгі, тақуа адамдарды жақсы көретіні
және солардан үлгі алып оларды өздерінен жоғары мәртебеге қоятыны
белгілі. Бұл өте жақсы нәрсе, себебі жақсыларға жақсылықта ергесу,
оларды құрметтеу сауапты істерге жатады. Бірақ көптеген бауырларымыз
ібілістің осы баптан -яғни ізгілерді қадыр тұту бабынан- адам баласына
ең бірінші шіркті енгізгенін білмейді. Шайтан адамдардың осы сипаттарын
пайдаланып олардың қаншамасын тура жолдан адастырды. Тіпті басында
қайтыс болған ізгі адамдардың қабірлерін жәй ғана құрметтеп жүрген
адамдардың ұрпақтары жылдар мен ғасырлар өте ол қабырлерге табынып
кетті. Бұның барлығы ақида мен таухид білімінің өте таяз болғандығының
себебі. Өйткені ширк пен таухид бір-біріне қарсы, күн мен түн сияқты
бірге бола алмайды. Шірк денеге тиген нәжәс сияқты, нәжәс дәретті
қалай бұзса, шірк те таухидті солай бұзады. Сондықтан да пайғамбарымыз
(саллалаһу алейһи уә сәлләм) үмметінің
яһудилер мен христиандар сияқты өз пайғамбарларының қабірлерін ұлықтау
себепті оны пұтқа айналдыруларынан қатты қорыққан еді. Сөйтіп
пайғамбарымыз (саллалаһу алейһи уә сәлләм) : "Иә Аллаһ,
менің қабірімді оған құлшылық қылып табынатын пұт қыла көрме!"-
деп дұға қылды. Аллаһ оның дұғасын қабыл етті, пайғамбарымыздың
(саллалаһу алейһи уә сәлләм) қабіріне осы
күнге дейін ешкім табынған жоқ, оны тауаф етіп ешкім одан медет сұраған
жоқ, оның басына ешбір молда барып құран оқыған жоқ. Асыл шариғатымыз
бұл нәрселерге қатаң тыйым салады. Өйткені бұл істер қабірлерге табынуға
апарады. Сахабалар осыдан қорыққандарынан оған апаратын жолдардың
барлығын жауып тастаған еді. Кезінде мұсылмандар парсы елін басып
алғанда олардың Хурмузан деген бір үлкен патшаларының ақша қоймасында
төсекке жатқызылып қойылған Даниял деген адамның өлген денесін тауып
алады. Сол кезде парсы елі ол адамды ұлықтап, оған құлшылық етеді екен.
Сонда мұсылмандардың әмірі Омар ибн Әл-Хаттаб (Оған Аллаһ разы болсын)
күндіз он үш қабыр қазуды бұйырады. Кейін түн болғанда соның біреуіне
әлгі Даниялдың денесін көмеді де қабірлердің барлығын жермен жексең
етеді. Сөйтіп Даниялдың қабірін жасырып адамдарды оған табынып Аллаһқа
серік келтіруден аман алып қалады.
Пайғамбарымыз (саллалаһу алейһи уә
сәлләм) қабірін пұтқа айналмауын сұрап дұға қылғаннан кейін, оның не
себепті осылай сұрағанын білдіру мақсатында: "Пайғамбарларының
қабірлерін мешітке айналдырған қауымға Аллаһтың ашуы қатайды"-деді.
Яғни қабірлерді мешітке айналдыру Аллаһтың ашуына ұшырауға себеп болады
деген сөз. Қабірді мешітке айналдыруға оның басына барып қабірдегі
адамның аруағына табыну, сол жерге барып намаз оқу, құран оқу, дұға қылу
сияқты істер жатады. Осыған орай бұның барлығы -адамдар оны сауап деп
ойласа да- ол Аллаһтың ашуын келтіреді.
Бұрынғы заманда бір жақсы адам өткен. Ол
адам қажыларға тамақ әзірлеп тарататын өте бір ізгі адам еді. Кейін оны
адамдар істеген ісіне байланысты "Лат" деп атап, ол өлгеннен кейін оны
жақсы көргендіктерінен оның қабірін ұлықтай бастайды. Тіпті кейіннен
оның қабіріннің басына түнейтін болып, оны пұт қылып оған табына
бастайды. Нәтижесінде ол ислам келгенге дейінгі ең үлкен пұттарыдың
біріне айналады. Аллаһ құранда ол адамдардың сол пұттарға табынуларын
өте үлкен адасушылық екенін хабарлап:
{أفرأيتم اللات والعزى}
"Лат пен ұззаны көрдіңдер ме?"-деді.
Яғни олар Аллаһқа серік болатындай бір пайда не зиян тигізді ме?- деді.
Бұдан мақсат – қабірлерді ұлықтау,
олардың үстіне күмбездер тұрғызу, ол жерлерге барып құран оқу, дәл сол
жерге барып дұға тілеу; бұлардың барлығы оларға құлшылық етуге апарын
шайтанның айласы және шариғатқа мүлдем қарсы келетін күна екенін
баяндау. Сондықтан шайтанның арқанына ілініп қалудан сақ болуымыз
керек. Аллаһ Тағала баршамызға тура жолда берік болуымызды нәсіп етіп,
пайғамбарымызбен (саллалаһу алейһи уә сәлләм)
сахабаларының(Оларға Аллаһ разы болсын) сүннетінен қас қағым сәтке де
ауытқымауымызды нәсп етсін! Әмин!
[1] Әлі Имран.102
[2] Ахзаб. 70-71
[3] Зұлымдықпен: яғни серік келтірумен
араластырмағандар.
[4] Анғам.
[5] Исра.24
Косымша макалалар, Окыныз :
Ширк - Копкудайшылык
Ширктен қорқу мен қауіптенудің қажеттілігі
Курамында Аллахка ортак косуы(ШИРК) бар создер.
Аллахка серік косу «ШИРК» - Аллахтын Жалгыздыгын
мойындамау!
Білместікпен жасалған көпқұдайшылдық (ширк) кешіріледі
ме?
Тұмар тағу жайлы
Сиқыр мен көріпкелдік және оларға байланысты шариғат
үкімдері.
НРАВИТСЯ БАСЫНЫЗ
Вкушайте из того благого, чем Мы наделили вас и благодарите Алла
Вкушайте из того благого, чем Мы наделили вас и
благодарите Аллаха!
Абу Хурайра (да будет доволен им Аллах) рассказывал, что посланник
Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) сказал:«Поистине, Аллах
Всевышний – Благой, и Он не принимает ничего, кроме благого. И поистине,
Аллах повелел верующим то же, что повелел Он и посланникам. Всевышний
Аллах сказал: «O посланники! Вкушайте благое и совершайте праведные
дела» (аль-Муминун 23: 51).Всевышний также сказал: «O те, кто
уверовал! Вкушайте из того благого, чем Мы наделили вас и благодарите
Аллаха» (аль-Бакъара 2: 172). Абу Хурайра сказал: “А потом пророк
(мир ему и благословение Аллаха) упомянул о покрытом пылью человеке с
растрепанными волосами, который уже долго находится в пути и воздевает
свои руки к небу, говоря: “О Господь, о Господь!”, – однако пища его
запретна, и питье его запретно, и одежда его запретна, и употреблял он
запретное. Так как же может быть дан ему ответ?!” Муслим 1015.
Пользы:
1) Одно из имен Аллаха – это «Тойиб» (Благой). Так как пророк
(мир ему и благословение Аллаха) сказал: «Поистине, Аллах Всевышний –
Благой (Тойиб)». И это охватывает Его благо сущности, атрибутов,
действий и постановлений.
2) Совершенство Великого и Могучего Аллаха в Его сущности,
атрибутах, действиях и постановлениях.
3) Всевышний Аллах Самодостаточен и не нуждается в творениях. Не
принимает Он ничего кроме благого. Дело, в котором есть ширк Аллах не
примет, потому что оно не является благим. Точно также милостыня
ворованным имуществом Аллах не принимает, так как это не благое дело. И
пожертвование тем, что является запретным по себе, тоже является не
благим, которое Аллах не примет.
4) Дела делятся на принимающиеся и не принимающиеся.
5) Посланникам что-то приказывается, а что-то запрещается.
Посланники самые идеальные рабы Аллаха в поклонении Ему. Поэтому пророк
(да благословит его Аллах и приветствует) выстаивал ночью в молитве, что
даже опухали его ноги. А когда ему было сказано: «Тебе же прощено
то, прошедшее и то, что ожидает в будущем». Он ответил: «Разве
я не могу быть благодарным рабом?!» (Бухари 4836, Муслим
2819). Да благословит его Аллах и приветствует! Сравни же положение
пророка (да благословит его Аллах и приветствует) с нашим состоянием на
сегодня! Человек из нас спит до рассвета, хотя милости Аллаха,
проявленные нам не поддаются счету.
6) Верующим тоже что-то приказано выполнять, а что-то совершать
запрещено. И чем больше человек сильнее верой, тем больше он подчиняется
повелениям Аллаха. Следовательно, если ты заметил в себе халатность в
выполнении приказов, то пеняй на недостаток своей веры!
7) Использование того, что побудит человека совершать дела. Так
как в хадисе сказано: «Аллах повелел верующим то же, что повелел Он и
посланникам». Если верующий поймет то, что это из вещей, которые
были приказаны и посланникам тоже, то это придаст ему силу и укрепит его
в повиновении Аллаху.
8) Есть благое было приказано посланникам и верующим. Отсюда
следует другая польза: порицание отказа от благого без уважительной на
то шариатской причины.
9) Обязательность благодарности Аллаху совершением благих дел.
Так как Всевышний сказал посланникам: «Вкушайте благое и
совершайте праведные дела»,
а в отношении верующих сказал: «Вкушайте из того благого, чем
Мы наделили вас и благодарите
Аллаха». Объединив, эти аяты получаем то, что
благодарность – это совершение праведных поступков. Потому что пророк
(да благословит его Аллах и приветствует) сказал: «Аллах
повелел верующим то же, что повелел Он и посланникам».
Поэтому некоторые правоведы сказали: «Благодарность – это подчинение
Проявляющему милости».
10) Обращение с повелением тому, кто итак описан этим. Всевышний
Аллах приказал посланникам совершать праведные дела, несмотря на то, что
они, несомненно, это делали. Также Аллах сказал своему посланнику (да
благословит его Аллах и приветствует): «О, пророк! Бойся Аллаха»
(сура Ахзаб, 1-аят). В этом аяте Аллах приказывает Своему посланнику
(да благословит его Аллах и приветствует) боятся Его, несмотря на то,
что пророк (да благословит его Аллах и приветствует) является самым
богобоязненным человеком. Мы же, сегодня, вообще небрежны! Если одному
из нас скажут: «Побойся Аллаха!», он разразится гневом. А если ему
скажут: «Да наставит тебя Аллах на прямой путь!», он ответит: «А что я,
не на прямом пути?!». А самому пророку (да благословит его Аллах и
приветствует) было сказано: «О, пророк! Бойся Аллаха»
(сура Ахзаб, 1-аят). Посланникам были приказаны праведные дела, даже
если они их совершали, для того чтобы поддержать их в продолжении того,
на чем они пребывают.
11) Запретность скверного. Скверное – это то, что назвал скверным
шариат, а не то что нашему разуму кажется таковым.
12) Маловероятность того, что пожирающему запретное будет дан ответ
на его мольбу, даже если он сделает все причины принятия ду`а.
13) Путешествие (сафар) – одно из причин принятия ду`а.
14) Покрытый пылью и с растрепанными волосами человек, выполнил одно
из причин принятия мольбы. Смысл этого: этот человек уделял делам того
света больше, чем делам этого мира.
15) Поднятие рук во время мольбы является одной из причин получения
ответа на него.
16) Из причин принятия ду`а: делать тауассуль Аллаху посредством Его
господства. Так как человек говорил: «О Господь, о Господь!». Поэтому
ты находишь, что большинство ду`а, которые есть в Коране начинаются
словами: «О Господь, о Господь!».
17) Страшное предостережение от употребления в пищу запретного.
Из лекции шейха Ибн `Усеймина «Шарх ли арба`ин ан-науауия», хадис №
10 (сокращенно).
Вкушайте из того благого, чем Мы наделили вас и
благодарите Аллаха!
Намаздын шарттары
Намаздың шарттары
Авторы: Шейх Абдульазиз ибн Баз.
Аса Қамқор, ерекше Рахымды Аллаһтың атымен!
Намаздын кундылыктары
Намазды уакытында оку
Намаз оқуыңа не кедергі?
Намаздың шарттары – 9
Намаздың шарттары дегеніміз -
намаз алдында орындалатын міндетті амалдар. Егер шарт бұзылса, шарт
қылынған намаз да бұзылады. Бұл мәселеде ешқандай үзір (кешірім)
қабылданбайды. Мысалы: ұмыту, білмеу, әдейі істеу т.с.с. Егер кімде -
кім шартты орындамаса міндетті түрде намазын қайталауы керек.
1.Исламда
болу – оның терісі кәфір болу. Кәфірдің амалы қабыл
болмайды,
себебі оның амалы жойылған.
Дәлел: Аллаһ тағала айтты: « Мүшріктердің, өздерінің қарсылықтарына куә
бола тұра Аллаһтың мешіттерін жасауларына (ғибадат қылуларына) болмайды.
Олардың амалдары жойылған. Олар тозақта мүлде қалады. Аллаһтың
мешіттерін шынайы түрде Аллаһқа, ахирет күніне сенген, намазды толық
орындаған, зекет берген және Аллаһтан ғана қорыққан кісі жасайды (яғни
ғибадат қылады)» (Тәубе, 17-18).
2. Ақыл-есі
дұрыс болу - бұның терісі жынды болу. Расында жындыға
амал жүктелмеген.
Дәлел: Айшадан (Аллаһ оған разы болсын) келген
хадисте Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Қалам үш
адамнан көтерілген (яғни күнә жазылмайды) :
1. Ұйықтап жатқан
адамнан, қашан ұйқыдан тұрғанша.
2. Жындыдан, қашан есін жиғанша.
3.
Кішкентай баладан, қашан балиғатқа жеткенше»
(Әбу
Дауд, хадисті Албани сахих деген).
3. Ажырату – бұның терісі
кішкентай бала. Оның шегі 7 жас, сосын намазға бұйырылады.
Дәлел:
Абдуллах Ибн Амрден (Аллаһ оған разы болсын) келген хадисте
Пайғамбарымыз
(Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Балаларыңды
жеті жастан бастап намазға бұйырыңдар, он жаста намазға тұрмаса ұрыңдар
және орталарын төсекте бөліңдер» (Имам Ахмад, тізбегі
сахих).
4. Шамасы келген адам дәрет немесе ғұсыл алу керек.
Кішкентай дәрет зәр мен жел шыққан кезде, үлкен дәрет хайз, нифас,
жүніп болған кезде.
Дәлел: Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен
сәлемі болсын) айтты: «Қайсы біреулеріңде кіші хәдәс орын алған
жағдайда, ол қайта дәрет алмайынша Аллаһ оның намазын қабыл етпейді»
(Бұхари, Муслим).
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі
болсын) айтты: «Намаз дәретсіз қабыл болмайды»
(Муслим).
5. Уақыттың кіруі.
Дәлел:
Аллаһ тағала айтты: «Расында намаз
мүміндерге белгілі уақытта парыз қылынды» (Ниса, 103); «Түс қиғаннан түннің қараңғылығына дейін намаз
оқы» (Исра, 78).
Омар (Аллаһ оған разы болсын) айтты: « Аллаһ тағала әрбір намазға уақытты шарт
қылды. Ол намаз уақытсыз дұрыс болмайды».
6. Шамасы
келген адам әуретін жабу.
Дәлел: Аллаһ тағала айтты: «Ей, адам баласы! Әрбір намазда әуреттеріңді
жабыңдар» (Ағраф, 31).
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі
мен сәлемі болсын) айтты: «Аллаһ балиғатқа жеткен әйелдің жаулықсыз
оқыған намазын қабыл етпейді» (Тирмизи сахих).
Пайғамбарымыз
(Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын): «Саныңды жап. Расында ол
әуреттен», - деді (Тирмизи, тізбегі жақсы).
Абдулбар
деген кісі айтты: «Барлық ғалымдар
келісті, кімде–кім шамасы келе тұра әуретін жаппай намаз оқыса, намазы
бұзылатындығына».
Әурет үш түрлі болады:
1. Ауыр әурет -
әйелдердің әуреті (барлық жері әурет, тек қолы мен бетінен басқа).
2.
Орташа әурет – ерлердің әуреті (тізе мен кіндік арасы).
3. Жеңіл
әурет – кішкентай балалардың әуреті (алды мен арты).
7.
Нәжістен тазару – ол үш түрлі болады:
1. Денесін
тазарту.
2. Киімін тазарту.
3. Намаз оқитын орнын тазарту.
Дәлел:
Аллаһ тағала айтты: «Киіміңді нәжістен
тазала» (Муддасир, 4).
8. Қыблаға жүзді бұру
(барлық намаздарда).
Дәлел: Аллаһ тағала айтты: «Жүздеріңді мешіт Харамға бұрыңдар»
(Бақара,144).
9. Ниет.
Дәлел:
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Амалдар
ниетке байланысты» (Бұхари, Муслим). Ниеттің орны жүрек,
оны тілменайту бидғат.
Намаздың
рукундері (яғни тіректері)
Намаздың рүкііндері дегеніміз
- намаз дұрыс болуы үшін намаздың ішінде орындалуы тиіс болған белгілі
сөздер мен істер. Намаз оқыған адам осы үстіндердің бірін қалдырып
кетсе, намазы дұрыс саналмайды және қабыл болмайды. Бұл мәселеде
ешқандай үзір (кешірім) қылынбайды. Оған міндетті түрде намазын
қайталауы уәжіп болады.
1. Шамасы келген адам намазды тұрып оқу.
Дәлел:
Аллаһ тағала айтты: «Бес уақыт намазды
сақтаңдар, соның ішінде Аср намазына берік болыңдар және бойұсынған
түрде намазға тұрыңдар»(Бақара, 238).
Имран ибн Хусейннен
(Оған Аллаһ разы болсын) келген хадисте Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың
игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Тұрып намаз оқы. Егер шамаң келмесе отырып
оқы. Егер оған да шамаң келмесе бір жандап оқы» (Бұхари).
Және
ғалымдардың барлығы келісті, кімде-кім шамасы келіп тұрып намазды
отырып оқыса, оның намазы бұзылатындығына.
2. Харам
такбир (яғни бірінші такбир).
Бірінші такбирдің «Харам
такбир» деп аталу себебі: барлық халал болған нәрселер осы такбирден
кейін харам болады. Мысалы: сөйлеу, күлу, қимылдау т.б.
Дәлел: Әлиден
(Аллаһ оған разы болсын) келген хадисте Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың
игілігі мен сәлемі болсын): «Намаздың кілті – дәрет, оны харам қылатын-
такбир, оны халал қылатын - сәлем», - деді» (Әбу Дауд,
Албани сахих деген).
Әбу һурайрадан (Оған Аллаһ разы болсын) келген
хадисте Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын): «Егер
намазға тұрсаң такбир қыл»,-деді (Бұхари,Муслим).
3.
Фатиха
сүресін оқу.
Дәлел: Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың
игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Кімде – кім фатиха сүресін оқымаса, оның
намазы жоқ» (Бұхари,Муслим).
Әби Қотада (Оған Аллаһ
разы болсын) айтты: «Бұрын Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі
мен сәлемі болсын) әрбір рәкәғатта фатиха сүресін оқитын»
(Бұхари).
4. Рукуғ қылу (яғни еңкею).
Дәлел:
Аллаһ тағала айтты: «Ей, Аллаһқа иман
келтіргендер! Рукуғ қылыңдар және сәжде қылыңдар» (Хадж, 77).
Әбу
Һурайрадан (Оған Аллаһ разы болсын) келген хадисте Пайғамбарымыз (Оған
Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Рукуғ қалпына түскеніңше рукуғ
жаса» (Бұхари, Муслим).
5. Рукуғтан кейін көтерілу.
Дәлел:
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Көтеріл,
қашан тіке тұрғаныңша» (Бұхари, Муслим).
6. Жеті
мүшеге сәжде қылу.
Дәлел: Аллаһ тағала айтты: «Ей, Аллаһқа иман келтіргендер! Рукуғ қылыңдар
және сәжде қылыңдар» (Хадж, 77).
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың
игілігі мен сәлемі болсын ) айтты: « Жеті мүшеге сәжде қылуға бұйырылдым:
1) Маңдай мен мұрынға; 2) Екі қолға; 3) Екі тізеге; 4) Екі аяқтың башпай
ұштарына» (Бұхари, Муслим).
7. Сәждеден
көтерілу.
Дәлел: Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі
мен сәлемі болсын) айтты: «Cәждеден көтеріл, тіке отырғаныңша»
(Бұхари, Муслим).
8. Екі сәжденің ортасында отыру.
Дәлел:
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Cәждеден
көтеріл, тіке отырғаныңша» (Бұхари, Муслим).
Айшадан
(Аллаһ оған разы болсын) келген хадисте айтты: «Бұрын Пайғамбарымыз (Оған
Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) сәждеден басын көтерсе, тіке
отырмайынша қайтып сәжде қылмайтын»(Муслим).
9. Барлық
істерді асықпай орындау.
Дәлел: Пайғамбарымыз (Оған
Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Намаздарыңды менің намаз
оқығанымды көргендерің бойынша оқыңдар!» (Бұхари).
Пайғамбарымыз
(Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) бұрын намаздарын асықпай
орындайтын.
10. Осы рукундерді рет– ретімен орындау.
Дәлел:
Пайғамбарымыздың (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) намазын
сипаттағандар, осылай рет-ретімен жеткізген.
11. Соңғы
Тәшәһһудты оқу.
Дәлел: Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың
игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Егер біреулерің намазда отырсаңдар
айтыңдар: «Әттәхийәту лилләһи ...» деп» (Бұхари, Муслим).
12.
Соңғы
Тәшәһһудта отыру.
Дәлел: Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың
игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Егер біреулерің намазда отырсаңдар
айтыңдар: «Әттәхийәту лилләһи ...» деп» (Бұхари, Муслим).
13.
Пайғамбарымызға (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) салауат айту.
Дәлел:
Кағб ибн Ажрадан (Оған Аллаһ разы болсын) келген хадисте: «Адамдар
Пайғамбарымыздан (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) сұрады: «Саған қалай салауат айтамыз?» - деп.
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын):
«Былай
айтыңдар: «Аллаһумма солли ъалә Мұхаммадин...» деп
үйретті» (Бұхари, Муслим).
Бұл кейбір ғалымдардың пікірі бойынша
рукун. Негізі жумхур (көпшілік) ғалымдардың пікірі бойынша бұны айту
сүннет. Осы екінші пікір дұрыс Аллаһбілуші.
14. Екі
жаққа сәлем беру.
Дәлел:Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың
игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Намаздың кілті – дәрет. Оны харам қылатын –
такбир, халал қылатын - сәлем» (ӘбуДауд, Албани сахих
деген).
Айшадан (Оған Аллаһ разы болсын) келген хадисте айтты: «Бұрын
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) намазын сәлеммен
аяқтайтын» (Муслим).
Намаздың уәжіптері – 8
Намаздың уәжіптері дегеніміз:
намазда істеуі міндетті болған сөздер мен істер. Егер кімде кім намазда
бір уәжіпті білмеу немесе ұмытумен қалдырып кетсе сәһу (жаңылысу)
сәждемен орнын толтырып қояды. Ал егер әдейі тастаса намазы бұзылады
оған намазын қайталуы тиіс.
1. Барлық такбирлер (харам
такбирінен басқасы).
Дәлел: Ибн Масъуд (Оған Аллаһ разы болсын)
айтты: «Пайғамбарымызды (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) әрбір
көтерілгенде және түскенде, әрбір тұрғанда және отырғанда такбир
айтатынын көрдім» (Хадисті Тирмизи сахих деген).
2.
«Самиъаллаһу
лимән хамидәһ» деп айту. Әрбір адамға имам болып оқыса
да, жеке оқыса да бір рет айту уәжіп. Егер имамның артына ұйып оқыса
айтылмайды.
Дәлел: Әбу Һурайра (Оған Аллаһ разы болсын) айтты: «Бұрын
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) намазға
тұрғанда, рукуғқа барғанда такбир қылатын еді. Рукуғтан көтерілгенде
«Самиъаллаһу лимән хамидәһ», ал, рукуғтан тіке тұрғанда «Роббәнә уә
ләкәл хамд» деп айтатын» (Бұхари,Муслим).
3. «Роббәнә
уә ләкәл хамд» деп айту. Бұл сөз имам болып оқыса да,
жеке оқыса да, имамға ұйып оқыса да айтылады.
Дәлел: Әбу Һурайра
(Оған Аллаһ разы болсын) айтты: «Бұрын Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі
мен сәлемі болсын) намазға тұрғанда, рукуғқа барғанда такбир қылатын.
Рукуғтан көтерілгенде «Самиъаллаһу лимән хамидәһ», ал, рукуғтан тіке
тұрғанда «Роббәна уә ләкәл хамд» деп айтатын» (Бұхари,
Муслим).
4. «Субханә роббиәл ъазыйм» деп айту. 1 рет
айту уәжіп, қалғаны сүннет.
Дәлел: Хузайфа ибн Яман (Оған Аллаһ разы
болсын) айтты: «Бұрын Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі
мен сәлемі болсын) «Субханә роббиәл ъазыйм» деп рукуғта, ал «Субханә
роббиәл аълә» деп сәждеде айтатын» (Хадисті Тирмизи сахих
деген).
5. «Субханә роббиал аълә» деп айту. 1 рет
айту уәжіп, қалғаны сүннет.
Дәлел: Хузайфа ибн Яман (Оған Аллаһ разы
болсын) айтты: «Бұрын Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі
мен сәлемі болсын) «Субханә роббиәл ъазыйм» деп рукуғта, ал «Субханә
роббиәл аълә» деп сәждеде айтатын» (Хадисті Тирмизи сахих
деген).
6. «Роббиғфирли» деп екі сәжденің ортасында айту.
1 рет айту уәжіп.
Дәлел: Хузайфа ибн Яман (Оған Аллаһ разы болсын): «Пайғамбарымыз
(Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) екі сәжденің ортасында
«Роббиғфирли» деп айтатын», - деген. (Ибн Мәжәһ).
7.
Бірінші
тәшәһһудты айту.
Дәлел: Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың
игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Егер намаздың ортасында отырсаң, асықпай
отыр және сол аяғыңның үстіне отыр да, тәшәһһудты айт».
(Әбу Дауд).
8. Бірінші тәшәһһудта отыру.
Дәлел:
Пайбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Әр екі
рәкәғатта отырсаңдар айтыңдар «Әттәхийәту лиллаһи ...»
деп» (Ахмад)
Намазды бұзатын
нәрселер – 8
1. Сөйлеу – біліп және есінде
тұрып сөйлеу. Ал, ұмытумен немесе надандықпен білмей
сөйлесе, оның намазы бұзылмайды.
Дәлел: Зәйд ибн Әл - Әрқамнан (Оған
Аллаһ разы болсын): «Намаздарға әсіресе орта (аср) намазына берік
болыңдар да, Аллаһқа мойынсынған күйде (намазға) тұрыңдар» (Бақара,
238) аяты түскенше Пайғамбардың (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі
болсын) заманында намаз оқыған кезде сөйлей беретін едік. Біреуіміз
серігіне қажетіне қатысты тіл қататын. Содан (аят түскеннен кейін) тыныш
тұруға бұйырылдық және сөйлеуден қайтарылдық» - деген
(Бұхари, Муслим).
2. Күлу.
3. Жеу.
4.
Ішу.
Үшеуіне
дәлел: Ижмағ (яғни ғалымдар келіскен). Ибн Мунзир деген кісі айтты: «Барлық ғалымдар келісті, расында намазда
күлу, ішу, жеу намазды бұзатындығына».
5. Әуреттің
ашылуы.
Дәлел: Расында әуретті жабу намаздың
шарттарынан. Егер шарт бұзылса, шарт қылынған нәрсе де бұзылады.
Ол-намаз.
6. Қыбладан жүзді басқа жаққа қатты бұру.
Дәлел:
Расында қыблаға қарау намаздың шарттарынан. Егер шарт бұзылса, шарт
қылынған нәрсе де бұзылады. Ол - намаз.
7.
Намазда қажетсіз және тоқтаусыз көп қимылдау.
Дәлел:
Ижмағ (яғни ғалымдар келіскен).
8. Дәреттің бұзылуы.
Дәлел:
Расында дәрет намаздың шарттарынан. Егер шарт бұзылса, шарт қылынған
нәрсе де бұзылады. Ол - намаз.
Сәһу
(жаңылысу) сәждесі
Пайғамбарымыздың (Оған
Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) да намаз оқығанда кей кездерде
жаңылысып, қателіктер жібергені Ислам тарихынан белгілі. Бірде ол өз
сахабаларына өсиет айтып: «Мен кәдімгі адаммын. Кей кезде сендер сияқты
мен де ұмытамын.Егер мен ұмытсам маған ескертіңдер»-
деген (Бұхари, Муслим).
Намазда
кеткен қателіктерді түзету мақсатында орындалатын сәһу сәждесі дегеніміз
– намаз оқыған кісінің сәлем беруден бұрын немесе одан кейін орындайтын
екі сәждесі. Ол үш түрлі жағдайда болады:
1.
Намазда қандай да бір нәрсені артық орындау. Бұл жағдайда
сәһу сәждесі сәлемнен кейін жасалады.
Дәлел: Абдуллаһ ибн Масғұд
(Оған Аллаһ разы болсын) айтты: «Аллаһтың елшісі (Оған Аллаһтың игілігі
мен сәлемі болсын) (бір күні) бесін намазын бес (ракағат) етіп оқыды.
(Намаз аяғында) адамдар: «Намаздың (ракағаты) көбейді ме?» - деді.
Пайғамбар (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) : «Ол не?» - деп
сұрады. Сонда олар: «Сен (намазды) бес (ракағат) етіп оқыдың»,- деді.
Аллаһтың елшісі (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) аяғын бүгіп,
екі (сәһу) сәждесін жасады» (Бұхари, Муслим).
2. Намазда
қандай да бір нәрсені кем орындау. Бұл жағдайда сәһу
сәждесі сәлемнен бұрын жасалады.
Дәлел: Пайғамбарымыздың (Оған
Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) сахабаларының бірі – Абдуллаһ ибн
Бухайна(Оған Аллаһ разы болсын): «(Бір күні) Пайғамбар (Оған Аллаһтың игілігі
мен сәлемі болсын) бесін намазын олармен бірге оқығанда (сол намаздың)
екінші ракағатынан кейінгі алғашқы отырыста (жаңылысып) оған отырмастан
(үшінші ракағатқа) тұрып кеткенде, артындағы оған ұюшы адамдар да онымен
бірге ілесе тұрған еді. Намаздың соңғы отырысына жеткен кезде, адамдар
оның сәлем беруін күтіп отырды. Пайғамбар (Оған Аллаһтың игілігі мен
сәлемі болсын) сәлемнен бұрын сол отырған күйі (яғни, тұрмастан немесе
басқа қимыл жасамастан) тәкбір айтып, екі (сәһу) сәжде жасады да,
кейіннен барып сәлем берді»,-деп айтқан(Бұхари).
3. Күмән
болғанда. Қанша ракағат оқығанына күмәнданып, кейін басым
ойға тоқталса, бұл жағдайда да сәһу сәждесі сәлемнен бұрын орындалады.
Дәлел:
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) «Сендерден
біреулерің намазда қанша, үш не төрт, ракағат оқығанына күмәнданса, онда
күмандануын тастасын да, анығына тоқталсын, сонан соң сәлем беруден
бұрын екі рет (сәһу) сәжде жасасын. Егер ол бес ракағат оқыса, қатесін
түзейді, ал намазын дұрыс оқыған болса, бұл екі сәжде шайтан үшін жаза
болады»,-деген (Муслим).
Ал, егер басым ойға келе
алмаса, көңіліндегі аз санға тоқталады.
Дәлел: Аллаһ елшісі (Оған
Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) «Сендерден біреу бір ракағат оқыдым ба әлде
екі ракағат оқыдым ба (деп) күмәнданса, бір ракағат оқыдым деп
есептесін. Егер екі не үш ракағат оқыдым ба (деп) күмәнданса, екі
ракағат оқыдым деп есептесін. Ал егер үш не төрт ракағат оқыдым ба (деп)
күмәнданса, көптеген қателік артық ракағат пайдасына шешілуі үшін үш
ракағат оқыдым деп есептесін. Сонан соң намазды аяқтап, сәлем беруден
бұрын отырған қалпы екі рет сәжде жасауы керек», - деп
айтқан (Ахмад; сахих хадис).
Барлық
мақтау Аллаһқа тән! Пайғамбарымыз Мұхаммедке, оның жанұясы мен барлық
сахабаларына Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын!<="" text>="">
Дареттін шарттары
Дәреттің шарттары
Авторы: Шейх Абдульазиз ибн Баз.
Аса
Қамқор, ерекше Рахымды Аллаһтың атымен!Дәреттің
шарттары (10).
Қамқор, ерекше Рахымды Аллаһтың атымен!Дәреттің
шарттары (10).
1. Исламда болу – оның терісі кәфір болу. Кәфірдің амалы
қабыл болмайды, себебі оның амалы жойылған.
Дәлел: Аллаһ тағала
айтты: « Мүшіріктердің, өздерінің
қарсылықтарына куә бола тұра Аллаһтың мешіттерін жасауларына (ғибадат
қылуларына) болмайды. Олардың амалдары жойылған. Олар тозақта мүлде
қалады. Аллаһтың мешіттерін шынайы түрде Аллаһқа, ахирет күніне сенген,
намазды толық орындаған, зекет берген және Аллаһтан ғана қорыққан кісі
жасайды (яғни ғибадат қылады)» (Тәубе, 17-18).
2. Ақыл-есі
дұрыс болу - бұның терісі жынды болу. Расында жындыға
амал жүктелмеген.
Дәлел: Айшадан (Аллаһ оған разы болсын) келген
хадисте Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Қалам үш
адамнан көтерілген:
1.Ұйықтап жатқан адамнан, қашан ұйқыдан тұрғанша.
2.Жындыдан,
қашан есін жиғанша.
3.Кішкентай баладан, қашан балиғатқа жеткенше»
(Әбу
Дауд. Шейх Албани тізбегін сахих деген).
3.
Ажырату – бұның терісі кішкентай бала. Оның шегі 7 жас,
сосын намазға бұйырылады.
Дәлел: Абдуллах Ибн Амрден (Аллаһ оған разы
болсын) келген хадисте
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен
сәлемі болсын) айтты: «Балаларыңды жеті жастан бастап намазға
бұйырыңдар, он жаста намазға тұрмаса ұрыңдар және орталарын төсекте
бөліңдер» (Имам Ахмад, тізбегі сахих).
4. Ниет.
Дәлел:
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Амалдар
ниетке байланысты» (Бұхари, Муслим). Ниеттің орны жүрек,
оны тілмен айту бидғат.
5. Дәретті толық алып болғанша ниетті
бөлмеу.
Егер, кімде-кім дәреттің ортасында ниетін
бөлсе, кейін оны толықтыруды қаласа, оның дәреті дұрыс болмайды.
Міндетті түрде басынан алуы тиіс болады.
Дәлел: Пайғамбарымыз (Оған
Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Амалдар ниетке байланысты»
(Бұхари, Муслим).
6. Дәрет алуда тоқтату уәжіп болған нәрсені
тоқтату. Мысалы: Дәрет алар алдында әжетханада үлкен
немесе кіші дәретті тоқтату.
7. Сумен жуу немесе кесекпен сүрту.
Нәжіс шығатын екі несеп жолын тас, кесек, су және соған ұқсас қатты әрі
таза заттармен тазалау.
8. Су таза және мубах болу.
Су таза болу дегеніміз-нәжіс болмау, ал, мубах болу дегеніміз-су
ұрланған немесе тартып алынған болмау.
9. Денеге
су тиюден қайтаратын нәрсені тазалап алып тастау.
Мысалы:
лак, қамыр, краска, балшық, клей. Ал бояудың ешқандай әсері жоқ.
Мысалы:
шаш бояуы.
10. Дәреті ұстамайтын адам намаздың уақыты
кірген кезде дәрет алуы керек.
Дәлел: Пайғамбарымыз
(Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) патологиялық ауру себептен қан
кететін әйелге: «Әр намазға дәрет ал»,- деген.
(Бұхари).
қабыл болмайды, себебі оның амалы жойылған.
Дәлел: Аллаһ тағала
айтты: « Мүшіріктердің, өздерінің
қарсылықтарына куә бола тұра Аллаһтың мешіттерін жасауларына (ғибадат
қылуларына) болмайды. Олардың амалдары жойылған. Олар тозақта мүлде
қалады. Аллаһтың мешіттерін шынайы түрде Аллаһқа, ахирет күніне сенген,
намазды толық орындаған, зекет берген және Аллаһтан ғана қорыққан кісі
жасайды (яғни ғибадат қылады)» (Тәубе, 17-18).
2. Ақыл-есі
дұрыс болу - бұның терісі жынды болу. Расында жындыға
амал жүктелмеген.
Дәлел: Айшадан (Аллаһ оған разы болсын) келген
хадисте Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Қалам үш
адамнан көтерілген:
1.Ұйықтап жатқан адамнан, қашан ұйқыдан тұрғанша.
2.Жындыдан,
қашан есін жиғанша.
3.Кішкентай баладан, қашан балиғатқа жеткенше»
(Әбу
Дауд. Шейх Албани тізбегін сахих деген).
3.
Ажырату – бұның терісі кішкентай бала. Оның шегі 7 жас,
сосын намазға бұйырылады.
Дәлел: Абдуллах Ибн Амрден (Аллаһ оған разы
болсын) келген хадисте
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен
сәлемі болсын) айтты: «Балаларыңды жеті жастан бастап намазға
бұйырыңдар, он жаста намазға тұрмаса ұрыңдар және орталарын төсекте
бөліңдер» (Имам Ахмад, тізбегі сахих).
4. Ниет.
Дәлел:
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Амалдар
ниетке байланысты» (Бұхари, Муслим). Ниеттің орны жүрек,
оны тілмен айту бидғат.
5. Дәретті толық алып болғанша ниетті
бөлмеу.
Егер, кімде-кім дәреттің ортасында ниетін
бөлсе, кейін оны толықтыруды қаласа, оның дәреті дұрыс болмайды.
Міндетті түрде басынан алуы тиіс болады.
Дәлел: Пайғамбарымыз (Оған
Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Амалдар ниетке байланысты»
(Бұхари, Муслим).
6. Дәрет алуда тоқтату уәжіп болған нәрсені
тоқтату. Мысалы: Дәрет алар алдында әжетханада үлкен
немесе кіші дәретті тоқтату.
7. Сумен жуу немесе кесекпен сүрту.
Нәжіс шығатын екі несеп жолын тас, кесек, су және соған ұқсас қатты әрі
таза заттармен тазалау.
8. Су таза және мубах болу.
Су таза болу дегеніміз-нәжіс болмау, ал, мубах болу дегеніміз-су
ұрланған немесе тартып алынған болмау.
9. Денеге
су тиюден қайтаратын нәрсені тазалап алып тастау.
Мысалы:
лак, қамыр, краска, балшық, клей. Ал бояудың ешқандай әсері жоқ.
Мысалы:
шаш бояуы.
10. Дәреті ұстамайтын адам намаздың уақыты
кірген кезде дәрет алуы керек.
Дәлел: Пайғамбарымыз
(Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) патологиялық ауру себептен қан
кететін әйелге: «Әр намазға дәрет ал»,- деген.
(Бұхари).
Дәреттің
парыздары. (6)
парыздары. (6)
1.Беттіжуу. Бет ұзындығынан: маңдайдың шаш шыққан жерінен бастап
иектің астына дейін, көлденеңінен: құлақтан құлаққа дейін және оған
ауыз бен мұрын кіреді.
Дәлел: Аллаһ тағала: «Әй мүміндер! Қашан намазға тұрсаңдар
беттеріңді жуыңдар» (Мәида, ٦).
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың
игілігі мен сәлемі болсын) бір кісіге: «Егер
дәрет алсаң аузыңды шай» - деді (Әбу Дауд сахих).
Әбу
Һурайрадан (Аллаһ оған разы болсын) келген хадисте Пайғамбарымыз (Оған
Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Егер сендердің біреулерің дәрет
алсаңдар мұрындарыңа су алып, оны шығарып тастаңдар».
(Бұхари Муслим).
2. Екі қолды шынтақпен қоса жуу.
Дәлел:
Аллаһ тағала: «Қолдарыңды шынтақтармен
қоса жуыңдар» (Мәида, 6).
3. Бастың барлық жеріне мәсіхтарту. Бұл мәсіх 1 рет
болады. Маңдайдан желкеге,
желкеден маңдайға дейін. Ал, әйел кісілерге тек маңдайдан желкеге дейін
ғана тарту жеткілікті. Және екі құлақ басқа кіреді.
Дәлел: Аллаһ
тағала: «Бастарыңа мәсіх тартыңдар»
(Мәида, 6).
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын)
айтты: «Екі құлақ бастан».
«Расында Пайғамбарымыз (Оған
Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) басына және екі құлағына бір рет
(бір су алумен) мәсіх тартты» (Әбу Дауд сахих).
Ескерту:
Желкеге мәсіх тартылмайды, себебі оған дәлел жоқ.
4. Екі аяқты тобықпен бірге жуу.
Дәлел: Аллаһ тағала : «Тобықтармен қоса аяқтарыңды жуыңдар»
(Мәида, 7).
5. Дәретті тәртіппен алу.
Дәлел:
Аллаһ тағала осы парыздарды Құранда рет-ретімен айтқан және хадисте
келгендей, Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын)
дәретін рет-ретімен алған. Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен
сәлемі болсын): «Аллаһ Тағала бастаған нәрсемен бастаңдар»
- деген (Муслим).
Жиырма сахаба Пайғамбарымыздың (Оған Аллаһтың
игілігі мен сәлемі болсын) дәретін осылай сипаттаған.
6.Дәреттің арасы үзіліп қалмау.
Дәлел: Омар ибн Хаттабтан
(Аллаһ оған разы болсын) келген хадисте ол былай деді:
«Расында бір
кісінің дәрет алып аяғының азғантай жеріне су тимей қалғанын
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) көрді де, оған:
«Қайт артқа! Дәретіңді дұрыстап ал!» - деді.Ол қайтты да, дәретін
басынан алды. Сосын намаз оқыды ». (Муслим).
Тағы бір
хадисте: «Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) аяғында
тиындай жерге су тимей қалған, намаз оқып тұрған адамды көріп, оған
дәреті мен намазын қайталауға бұйырды». (Әбу Дауд, шейх
Албани сахих деген).
иектің астына дейін, көлденеңінен: құлақтан құлаққа дейін және оған
ауыз бен мұрын кіреді.
Дәлел: Аллаһ тағала: «Әй мүміндер! Қашан намазға тұрсаңдар
беттеріңді жуыңдар» (Мәида, ٦).
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың
игілігі мен сәлемі болсын) бір кісіге: «Егер
дәрет алсаң аузыңды шай» - деді (Әбу Дауд сахих).
Әбу
Һурайрадан (Аллаһ оған разы болсын) келген хадисте Пайғамбарымыз (Оған
Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Егер сендердің біреулерің дәрет
алсаңдар мұрындарыңа су алып, оны шығарып тастаңдар».
(Бұхари Муслим).
2. Екі қолды шынтақпен қоса жуу.
Дәлел:
Аллаһ тағала: «Қолдарыңды шынтақтармен
қоса жуыңдар» (Мәида, 6).
3. Бастың барлық жеріне мәсіхтарту. Бұл мәсіх 1 рет
болады. Маңдайдан желкеге,
желкеден маңдайға дейін. Ал, әйел кісілерге тек маңдайдан желкеге дейін
ғана тарту жеткілікті. Және екі құлақ басқа кіреді.
Дәлел: Аллаһ
тағала: «Бастарыңа мәсіх тартыңдар»
(Мәида, 6).
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын)
айтты: «Екі құлақ бастан».
«Расында Пайғамбарымыз (Оған
Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) басына және екі құлағына бір рет
(бір су алумен) мәсіх тартты» (Әбу Дауд сахих).
Ескерту:
Желкеге мәсіх тартылмайды, себебі оған дәлел жоқ.
4. Екі аяқты тобықпен бірге жуу.
Дәлел: Аллаһ тағала : «Тобықтармен қоса аяқтарыңды жуыңдар»
(Мәида, 7).
5. Дәретті тәртіппен алу.
Дәлел:
Аллаһ тағала осы парыздарды Құранда рет-ретімен айтқан және хадисте
келгендей, Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын)
дәретін рет-ретімен алған. Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен
сәлемі болсын): «Аллаһ Тағала бастаған нәрсемен бастаңдар»
- деген (Муслим).
Жиырма сахаба Пайғамбарымыздың (Оған Аллаһтың
игілігі мен сәлемі болсын) дәретін осылай сипаттаған.
6.Дәреттің арасы үзіліп қалмау.
Дәлел: Омар ибн Хаттабтан
(Аллаһ оған разы болсын) келген хадисте ол былай деді:
«Расында бір
кісінің дәрет алып аяғының азғантай жеріне су тимей қалғанын
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) көрді де, оған:
«Қайт артқа! Дәретіңді дұрыстап ал!» - деді.Ол қайтты да, дәретін
басынан алды. Сосын намаз оқыды ». (Муслим).
Тағы бір
хадисте: «Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) аяғында
тиындай жерге су тимей қалған, намаз оқып тұрған адамды көріп, оған
дәреті мен намазын қайталауға бұйырды». (Әбу Дауд, шейх
Албани сахих деген).
Дәретті
бұзатын нәрселер. (5)
бұзатын нәрселер. (5)
1.Екі несеп жолының бірінен дәретті бұзатын бір нәрсе шығуы.
Мысалы:
зәр, жел, мәзи және уәди.
Дәлел: Әбу Һурайрадан (Аллаһ оған разы
болсын) келген хадисте Аллаһ елшісі(Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі
болсын ) айтты: «Қайсы біреулеріңде кіші хәдәс орын алған
жағдайда, ол(қайта) дәрет алмайынша Аллаһ оның намазын қабыл етпейді».(Бұхари,
Муслим).
Және мәзи бөлінген кісі туралы: «Ол жыныс мүшесін жуып, дәрет
алуы керек»,-деп айтқан (Бұхари, Муслим).
2. Денеденкөп мөлшерде қанның шығуы.
Дәлел: Ибн Аббас (Аллаһ
оған разы болсын) айтады: « Егер (қан)
көп мөлшерде болса, оған дәретін қайталауы тиіс ».
3. Ақылдыңкетуі. Мысалы: терең ұйқы, талып қалу, ақыл -естен тану,
қатты мас болу т.б.
Дәлел: Аллаһ елшісі (Оған Аллаһтың игілігі мен
сәлемі болсын ): « Кім ұйықтаса, ол дәрет алсын» -
деп айтқан. ( Хадистің тізбегін шейх Албани жақсы деген).
Ал, егер
ұйқы тек қалғу ғана болатын болса, ол дәретті бұзбайды.
Анас ибн
Маликтен (Аллаһ оған разы болсын) келген хадисте :
« Бұрын
Пайғамбарымыздың (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын ) сахабалары
ұйықтап (яғни қалғып) кейін дәрет алмай намаз оқитын»,-
деп айтқан.
(Муслим).
Анас ибн Маликтен (Аллаһ оған разы болсын)
келген хадисте : « Бұрын Пайғамбарымыздың (Оған Аллаһтың
игілігі мен сәлемі болсын ) сахабалары құптан намазын күтіп отыратын,
тіпті бастары шайқалғанша. Сосын намаз оқитын
және дәрет алмайтын»,
- деп айтқан. (Әбу Дауд).
4. Қолымен екі жыныс мүшесінің бірін ұстау.
Дәлел:
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын ) айтты: « Кім
әуретін ұстаса дәрет алсын» (Хадисті шейх Албани сахих
деген). Егер киімнің сыртынан ұстаса бұзылмайды.
5.Түйенің етін жеу.
Дәлел: Жәбир ибн Самуро (Аллаһ оған
разы болсын) айтты: « Расында бір кісі келіп, Пайғамбарымыздан
(Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын ) сұрады: «Түйенің етінен дәрет
аламыз ба?» Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын ) :
«Иә,түйенің етінен дәрет аласың», деді».(Муслим).
Бірақ
дәрет, түйенің еті араласқан тағамдардан және майынан бұзылмайды. Тек
етінен бұзылады.
Маңызды ескерту! Өлікті шомылдыру дәретті
бұзбайды. Себебі дәретті бұзатындығына дәлел келмеген және бұл көпшілік
ғалымдардың пікірі.
Барлықмақтау Аллаһқа тән! Пайғамбарымыз Мұхаммедке, оның жанұясы мен барлық сахабаларына Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын!алынған коз:Дәреттіңшарттары
Мысалы:
зәр, жел, мәзи және уәди.
Дәлел: Әбу Һурайрадан (Аллаһ оған разы
болсын) келген хадисте Аллаһ елшісі(Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі
болсын ) айтты: «Қайсы біреулеріңде кіші хәдәс орын алған
жағдайда, ол(қайта) дәрет алмайынша Аллаһ оның намазын қабыл етпейді».(Бұхари,
Муслим).
Және мәзи бөлінген кісі туралы: «Ол жыныс мүшесін жуып, дәрет
алуы керек»,-деп айтқан (Бұхари, Муслим).
2. Денеденкөп мөлшерде қанның шығуы.
Дәлел: Ибн Аббас (Аллаһ
оған разы болсын) айтады: « Егер (қан)
көп мөлшерде болса, оған дәретін қайталауы тиіс ».
3. Ақылдыңкетуі. Мысалы: терең ұйқы, талып қалу, ақыл -естен тану,
қатты мас болу т.б.
Дәлел: Аллаһ елшісі (Оған Аллаһтың игілігі мен
сәлемі болсын ): « Кім ұйықтаса, ол дәрет алсын» -
деп айтқан. ( Хадистің тізбегін шейх Албани жақсы деген).
Ал, егер
ұйқы тек қалғу ғана болатын болса, ол дәретті бұзбайды.
Анас ибн
Маликтен (Аллаһ оған разы болсын) келген хадисте :
« Бұрын
Пайғамбарымыздың (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын ) сахабалары
ұйықтап (яғни қалғып) кейін дәрет алмай намаз оқитын»,-
деп айтқан.
(Муслим).
Анас ибн Маликтен (Аллаһ оған разы болсын)
келген хадисте : « Бұрын Пайғамбарымыздың (Оған Аллаһтың
игілігі мен сәлемі болсын ) сахабалары құптан намазын күтіп отыратын,
тіпті бастары шайқалғанша. Сосын намаз оқитын
және дәрет алмайтын»,
- деп айтқан. (Әбу Дауд).
4. Қолымен екі жыныс мүшесінің бірін ұстау.
Дәлел:
Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын ) айтты: « Кім
әуретін ұстаса дәрет алсын» (Хадисті шейх Албани сахих
деген). Егер киімнің сыртынан ұстаса бұзылмайды.
5.Түйенің етін жеу.
Дәлел: Жәбир ибн Самуро (Аллаһ оған
разы болсын) айтты: « Расында бір кісі келіп, Пайғамбарымыздан
(Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын ) сұрады: «Түйенің етінен дәрет
аламыз ба?» Пайғамбарымыз (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын ) :
«Иә,түйенің етінен дәрет аласың», деді».(Муслим).
Бірақ
дәрет, түйенің еті араласқан тағамдардан және майынан бұзылмайды. Тек
етінен бұзылады.
Маңызды ескерту! Өлікті шомылдыру дәретті
бұзбайды. Себебі дәретті бұзатындығына дәлел келмеген және бұл көпшілік
ғалымдардың пікірі.
Барлықмақтау Аллаһқа тән! Пайғамбарымыз Мұхаммедке, оның жанұясы мен барлық сахабаларына Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын!алынған коз:Дәреттіңшарттары
Намаз
оқуыңа не кедергі
Намаздын
кундылыктары
НАМАЗ
КІТАБЫ
НРАВИТСЯ басыныз...
2-бөлім Әйелдің тұла бойын әдем
2-бөлім Әйелдің тұла бойын әдемілеуге байланысты үкімдер.
1) Әйелден оның өзіне қатысты және лайықты болған туа біткен қасиеттерді істеу талап етіледі.
Соның бірі тырнақ қысқарту және оның күтімі. Өйткені тырнақ қысқарту білім иелерінің келісімі бойынша сүннетке жатады және ол хадисте келген туа біткен қасиеттерден. Сондай-ақ тырнақ қысқарту – ол тазалық пен әдемілікке жатады. Ал оны ұзын қылып өсіру – ол кейіпсіздік әрі жыртқыш аңдарға ұқсау болып табылады, әрі оның астына кір жиналып ол кірдің астына су тимейді. Кәзіргі кезде кейбір мұсылман әйелдер тырнақтарын өсірумен бәлеленген, бұл олардың кәпір әйелдерге еріп, сүннет жайында надандық танытқандық-тарынан.
Әйелге осы жайында келген хадистерге амал қылу және әдемі болу мақсатында қолтық және астыңғы жүндерді кетіруі сүннет болады. Оны әр аптада алып отыру жақсырақ, не болмаса қырық күннен асырмай алу керек.
2) Әйелден оның шашы мен қасына байланысты талап етілетін нәрселер және бояну үкімі.
А) Әйелден шашын өсіруі талап етіледі және оны қыру харам болады, тек оны алуға қажет болған жағдайда ғана алуға болады. Сауд-Араб мемлекеттілік муфтиі Шейх Мухаммад Иброһим былай дейді: «Әйелдің шашына келсек, оны қыруға болмайды. Өйткені имам Насайи өзінің сунан кітабінда Әлиден (оған Аллаһ разы болсын) және Әл-Баззар Османнан (оған Аллаһ разы болсын) және Ибн Жәрир Икримадан: «Пайғамбарымыз (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) әйелді шашын қырудан қайтарды» - дегенін риуаят етті.
Егер пайғамбарымыздан (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) қайтару келсе, оған қарама-қайшы нәрсе келмейінше, ол оның харам екенін білдіреді.
Сондай – ақ Мулла Әли Қорий «Мұрқат» - деген «Әл-Мушкат» атты кітаптің шархында пайғамбарымыздың (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын): «Әйелдің шашын қыруы» деген сөзіне былай деп түсіндірме берді: «Әйелдің шашын қыруға болмайтыны өйткені әйелдің өрілген шашы көріністе және әдемілікте еркектің сақалы сияқты» - деді.
Әйелдің шашын қысқартуы егер ол әдемілік үшін емес бір қажет үшін болса, шашқа қажетті керек заттарын таба амау сияқты, не тым ұзын болып өсіп әйелге қиыншылық тудыратын болса, оны қажетіне қарай қысқартуға болады. Өйткені пайғамбарымыздың (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) әйелдері ол кісі өлгеннен кейін зейнетті тастағандықтарынан және ұзын шаштың оларға қажет болмағандықтан шаштарын қысқартатын еді.
Егер әйелдің шашын кесудегі мақсаты кәпірлердің пасық әйелдеріне немесе еркектерге ұқсау болса, бұның харам екендігінде еш күмән жоқ. Себебі жалпы кәпірлерге ұқсаудан және әйелдердің еркектерге ұқсаудан қайтару келген. Ал егер мақсат әдемілену болса, бізге білінгені – бұл болмайды.
Ұстазымыз шейх Мұхаммад Әмин Шинқитий «Адуауль-Баян» атты кітапта былай дейді: «Көптеген елдерде еліктеушілікке айналған әйелдің шашының түбіне жақындатып кесу ғұрпы – мұсылман әйелдеріне әрі Исламнан бұрыңғы араб әйелдерінің әдетіне теріс европалықтардың әдеті. Сондай-ақ бұл діндегі әрі мінез-құлықтағы және одан да басқа жерлерде кең тараған жалпы тура жолдан ауытқу түрлеріне жатады»-деді.
Кейін: ««Пайғамбарымыздың (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) әйелдері шаштарын құлақ сырғалығына дейін қысқартатын»- деген хадиске былай деп жауап берді: «Пайғамбарымыздың (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) әйелдері шаштарын тек ол кісі өлгеннен кейін қысқартты, өйткені олар пайғамбарымыздың (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) тірі кезінде әдеміленетін болған және олардың ең зейнетті жерлері шаштары еді. Бірақ пайғамбарымыз (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) дүниеден өткеннен кейін оның әйелдерінің үкімі ерекше, олардың бұл үкіміне бүкіл жер бетіндегі бір әйел де серік бола алмайды. Ол үкім — күйеуге шығу үміті түбегейлі үзілуі. Және осы олардың оған ешқандай күйеуге шығу деген қалау араласуы мүмкін болмаған күдер үзулері. Сондықтан олар пайғамбарымыз (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) себепті өлімге дейін күйеуге шығуға ақысы жоқ кезеңдегі қамаудағы (тұтқындалған) әйелдер сияқты. Аллаһ Құранда былай дейді: «Сендер үшін Аллаһтың пайғамбарына зиян қылу және оның артынан әйелдеріне үйленулеріңе ешқашан болмайды. Өйткені бұл – Аллаһтың алдында ұлы (күнә) болған іс»[1].
Күйеуге шығудан толық күдердің үзілуі — зейнеттің кейбір нәрселерін тастауға рұқсат етеді. Одан басқасы себепті әйелге зейнеттің бір нәрсесін де тастауға болмайды»[2]. Сөз соңы.
Сондықтан әйел өз шашына ұқыпты қарап оны ұзын күйінде сақтауы және шашты өріп қоюы керек. Оны төбеге не қара-құсқа түйіп қоюға болмайды.
Шейхуль-Ислам ибн Таймия былай дейді: «Кейбір жезөкшелерге ұқсап шашты бір өрім қылып екі иықтың арасынан жіберіп қою сияқты»[3].
Сауд- Арабия мемлекетінің муфтиі Мухаммад ибн Иброхим былай дейді: «Кәзіргі заманда мұсылман әйелдері (европа әйелдерінің істегендері сияқты) шашты бастың жанынан бөліп оны төбеге түйюлерін алсақ, оны істеуге болмайды. Өйткені бұл – кәпірлердің әйелдеріне ұқсау. Абу Һурайрадан (оған Аллаһ разы болсын) келген хадисте пайғамбарымыз (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) былай дейді: «Мен екі түрлі тозақтың адамдарын көрмеймін, (яғни олар пайғамбарымыздың (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) өмір сүрген уақытында болмайды) олардың біреулері: қолдарына сиырдың құйрығына ұқсаған қамшы ұстаған қауым, онымен олар адамдарды ұрады. Екіншісі: киінген жалаңаш әйелдер, олар еркектердің назарларын өздеріне тартады және оларға өздерінің зейнеттерін көрсету арқылы олардың жүректерін пасықтыққа бұрмалайды, (яғни еркектерді өздерімен пасықтық істеуге шақырады) олардың бастары түйенің теңселген өркеші сияқты. (Яғни бастарын орамалмен немесе басқа нәрсемен орап, оны түйенің өркеші сияқты қылып қояды) Олар жаннатқа кірмейіді және оның иісін де сезбейді, расында жаннаттың иісі пәленше пәленше қашықтықтан білінеді»[4].
Кейбір ғұламалар бұл хадистің мағынасы жайлы: «Олар шаштарын жезөкше әйелдердің шашындай қылып қояды және басқалардың шаштарын да сондай қылады» - деген. Ал шашты бұлай етіп қою европа әйелдерінің және оларға ерген кейбір мұсылман әйелдерінің ісі»[5].
Әйел адамға шашын қажетсіз қысқартуы немесе алуы тыйым етілгендей оған басқа шаш қосуы немесе жалғауы да тыйым салынады. Сахих Бухарий мен Мусимде келген хадисте: «Пайғамбарымыз (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) шаш жалғаушыны және жалғатушыны лағынетеді». Өйткені бұл – жалған, бояма нәрсе. Сол сияқты бояма шашқа кәзіргі замандағы парик те кіреді.
Имам Бухарий мен Муслим және басқалары Мұғауияның Мединеге келгенде құтпа қылғанын риуаят етті. Сонда Мұғауия (оған Аллаһ разы болсын) бір түйір иірілген немесе бір тұлым шаш шығарды да: «Әйелдеріңе бастарына мына сияқты нәрселерді тағып не болды? Мен пайғамбарымыздың (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын): «Қандай да бір әйел басына басқа біреудің шашын тақса, ол алдау болады» дегенін естігем»-деді. Сол сияқты парик та адамның шашына ұқсайтын қолдан жасалған шаш, оны кию де алдауға жатады.
Б) Мұсылман әйелге қасын немесе оның кейбір жерлерін алу харам етіледі. Ол қандай жолмен болсын; қыру не кесу, немесе оны кетіретін заттарды пайдалану жолдарымен болсын оны алу харам болады. Өйткені бұл — пайғамбарымыз (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) оны істегенді лағнеттеген «ән-намсқа» жатады. Ақиқатында пайғамбарымыз (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) ән-намисаны және әл-мутанаммисаны лағнеттеді. Ән-намиса деген: ол өзінің ойынша әдемі болады деп қасын не оның кейбірін терген әйел. Әл-мутанаммиса деген: ол осыны өзіне істеуді талап ететін әйел. Ал бұл шайтанның адам баласына соны істеуге бұйырамын деп уәде еткен Аллаһтың жаратылысын өзгертуге жатады. Аллаһ шайтанның былай дегенін айтты: «Мен оларға бұйырамын, сонда олар Аллаһ жаратқан жаратылысты өзгертіп-бұзады».[6]
Сахих Бухариде Ибн Масғұдтан (оған Аллаһ разы болсын) ол кісінің былай дегені риуаят етілді: «Аллаһ теріні шанышқылап, бояп әшекейлеген[7] және соны әшекейлеп беретін әйелдерді және қастарын жұлатын және оны жұлып беретін әйелді және әдемілік үшін тістерінің арасын ажырытқан, Аллаһтың жаратқанын өзгерткен әйелдарді лағнеттеді». Сосын ол кісі: «Аллаһтың елшісі (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) лағнеттеген адамды лағнеттемеймін бе, ол Аллаһтың кітабында бар ғой?!» - деді. Яғни Аллаһтың: «Пайғамбар сендерге берген нәрсені алыңдар, ол сендерді қайтарған нәрседен қайтыңдар»[8] - деген сөзі.
Ибн Кәсир өзінің тәһсірінде бұл жайында былай деді:
«Кәзіргі күнде көптеген әйелдер бұл үлкен күнәләрдан болған қатерлі бәлеге ұшыраған. Тіпті қасты жұлу күнделікті қажет істеріне айналған. Әйелге егер ері осыған бұйырса, оған бойұсынуына болмайды. Өйткені бұл күнә»[9].
В) Мұсылман әйелге әдемілік үшін тістерінің арасын ашуы – харам етіледі. Әдемілікке қызығып тістерінің арасында кішкентай соқылау пайда болу үшін оны егеумен егеу арқылы ашуы. Ал егер тістері кейіпсіз болса және соны кетіретін түзету операциялары қажет болса, немесе тістері бұзылып онда көрнес сияқты нәрселері болып оны емдеуге қажет болса, ол болады. Өйткені бұл емдеу және кейіпсіздікті кетіру бабына жатады. Және бұл арнайы дәрігер әйелдің қолымен болуы керек.
Г) Әйелге денесін шанышқылап бояу амалы харам етіледі. Өйткені пайғамбарымыз (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) Әл-уашиманы және әл-мустаушиманы лағнетеді.
Әл-уашима: ол қолды не бетті инемен шаншып кейін ол жерді кухлмен[10] немесе сиямен толтыратын әйел.
Әл-мустаушима: ол осыны өзіне істеп беруді талап ететін әйел.
Бұл харам іс және үлкен күнә. Өйткені пайғамбарымыз (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) оны істеген әйелді және өзіне соны істеткен әйелді де лағнеттеді. Ал лағнет тек үлкен күнәларға болады.
Д) Әйелдің аяқ-қолдарын және шашын бояу және алтын тағып әшекейлену үкімі.
1 – Бояну жайында имам Науауий «Мажмуғ» кітабында былай дейді: «Қолды және аяқты хынамен бояу — тұрмыстағы әйелдер үшін мустахаб. Өйткені бұл жайында көптеген хадистер келген...». Сөз соңы.
Ол кісі имам Абу Даудтың риуаят еткен мына хадисіне ишара етіп айтты: «Бір әйел Айша анамыздан (оған Аллаһ разы болсын) хынамен бояну жайында сұрады, сонда ол кісі: «Ештеңе етпейді, бірақ мен оны жақсы көрмеймін, сүйіктім Аллаһтың елшісі (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) оның иісін жақтырмайтын еді» - деп жауап берді». Және имам Ән-Насай Айша анамыздың (оған Аллаһ разы болсын) былай дегенін риуаят етті: «Бір әйел перденің артынан пайғамбарымызға (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) ишара етті; оның қолында кітап бар еді, сонда пайғамбарымыз (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) оның қолынан ұстады да: «Білмеймін, бұл еркектің қолы ма, әлде әйелдің қолы ма?!» - деді. Ол: «Әйелдің қолы»-деді. Пайғамбарымыз (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын): «Егер әйел болсаң, тырнақ-тарыңды өзгертер едің» - деді (яғни хинамен бояп)[11].
Бірақ тырнақтарын оның үстіне қатып қалып, дәрет алуға кедергі болатын нәрселермен боямайды. (Кәзіргі кездегі лактар сияқты)
2 – Әйелдің шашын болуына келсек, егер ол әйел кәрі болса, шашын қарадан басқа түске бояйды. Өйткені пайғамбарымыз (оған Аллаһтың сәлемі мен салауаты болсын) жалпы қара түске бояудан қайтарған. Имам Науауй өзінің «Рияду – Солихин» атты кітабында (626б): «Еркекті және әйелді шаштарын қарамен бояудан қайтару бабы» деді, сондай – ақ «Мажмуғ» кітабында (1/324): «Қарамен бояудан тыюда еркек пен әйелдің арасында ешқандай айырмашылық жоқ»-деді. Сөз соңы.
Ал әйелдің қара шашын басқа түске айналдыру үшін бояуы болса, менің ойымша бұл дұрыс емес. Өйткені оған ешқандай қажет жоқ және шаш үшін қара түс ол әдемілік, оны өзгертуге қажет дейтіндей кейіпсіздік емес. Сондай-ақ бұны істеуде кәпір әйелдерге ұқсаушылық бар.
3 – Әйелге әдет бойынша алтын-күміспен әшекейлену рұқсат етіледі. Бірақ оған өзінің әшекейленгендігін оған махрам емес еркектерге көрсетуіне болмайды. Керісінше әшекейлігін жасырады, әсіресе үйінен шығып еркектердің көз алдарына тап болған кезде. Өйткені бұл – фитна, ақиқатында әйел киімінің астындағы аяғының әшекейлерінің дауысын еркектерге естіртуден қайтарылған,[12] ал сыртқы әшекейлері қалай болмақ?!
[1] Ахзаб.53
[2] «Адуауль-Баян» (5/598-601). Егер әйелге күйеуі шашыңды қысқарт деп бұйырса не басқа да зейнеттің бір түрін тастауды бұйырса, оған бойұсынуына болмайды. Өйткені жаратушыға күна болатын істе жаралғанға бойұсыну жоқ.
[3] Фатуалар жинағы (22-145)
[4] Муслим.
[5] Шейхтің фатуалар жинағы (2/47).
[6] Ниса. 119
[7] Денеге наколка салу.
[8] Хашр. 7.
[9] Ибн Кәсир тәпсірі. (2/359).
[10] Сүрме.
[11] Имам Абу Дауд пен Ән-Насай ридаяты.
[11] «Жасырған зейнеттері білінуі үшін аяқтарын (жерге) ұрмасын». Нұр. 31
1-бөлім Мүмін әйелдерге байланысты үк
1-бөлім Мүмін әйелдерге байланысты үкімдерге ескертулер. Шейх Фаузан Әл-Фаузан
بسم الله الرحمن الرحيم
1- Әйел адамның Ислам келуінен бұрынғы жағдайы.
Исламнан бұрын деп жалпы жер бетіндегі адамдардың, атап айтқанда арабтардың өмір сүрген жәһілет дәуірін айтады. Сол кезде адамдар пайғамбарлардың келуі тоқтаған және тура жолдың жоғалған кезеңінде еді. Аллаһ Тағала оларға қарап хадисте айтылғанындай олардың ішінен кітап иелерінің қалдықтарынан басқа арабтарды да, араб еместерін де жақтырмады. Сол уақытта әйел адам әсіресе араб елдерінде көбінше өте қиын кезеңде өмір сүрген еді. Арабтар қыз баланың дүниеге келуін жақтырмайтын, олардың кейбіреулері оны топырақ астында өлсін деп тірідей жерге көметін болған. Кейбіреулері оны Құранда айтылғанындай қорлық-зомбылық пен қиыншылық өміріне тастап қоятын еді. Аллаһ Тағала айтады:
«Егер олардың біреуі қызбен сүіншіленсе, (әйелінің қыз тапқанын естісе) оны ашу басып, беті қап-қара бола бастайды. Өзіне келген жаман хабардың салдарынан елден жасырынады. Оны қордыққа шыдап ұстау немесе топыраққа көміп тастау керек пе?-дейді. Олар нендей жаман үкім береді»[1];
«Тірідей көмілген қыздың қандай күнасы үшін өлтірілгендігі сұралған кезде»[2].
Егер жаңадан туылған қыз тірідей топырақ астына көмілуден аман қалса, ол қор болып өмір сүретін еді. Оған өзінің бір туысы өлсе, егер сол туысының малы қандай көп болса да, және ол қыз пақырлық пен мұқтаждықтан қандай қиналып жүрсе де, оған туысының малынан ешқандай мирас берілмейтін. Өйткені олар мирасты тек еркектерге беретін. Ал әйел, егер оның ері өлсе оны ерінің туыстары малды мирасқа бөліп алғандай бөліп алатын еді. Бір еркектің қол астында көптеген әйел өмір сүретін болған, өйткені еркектер әйелдердің сол себепті таршылық пен зұлымдықты тартып жатқандарына қарамастан сан шектемей әйелдерге үйлене беретін еді.
2- Әйелдің Исламдағы дәрежесі.
Ислам келіп әйелді бұл зұлымдықтан құтқарды және оған адамзат есебіндегі құнын қайтарып берді. Аллаһ Құранда былай дейді:
«Әй адамдар! Шындығында біз сендерді бір еркек және бір әйелден жараттық»[3].
Аллаһ Тағала әйелдің адамзаттың бастапқы жаратылуында еркектің серігі екендігін айтты, сол сияқты әйел еркекке амалдағы сауап пен жазада серік екенін баяндады:
«Ер немесе әйелден кім иман келтірген бойда ізгі амал істесе, әлбетте оған жақсы өмір сүргіземіз, әрі олардың сауаптарын істегендерінен жақсырақ қылып береміз»[4];
«Аллаһ мұнафық еркектер мен мұнафық әйелдерді, мүшрік еркектер мен мүшрік әйелдерді азаптауы үшін»[5].
Аллаһ Тағала әйелді өлген ерінің мирасына жатқызуды арам етіп былай деді:
«Ей момындар, сендерге әйелдерді мәжбүрлеп мирас етіп алуларың дұрыс емес»[6].
Сөйтіп Аллаһ Тағала әйелге жеке бас бостандығын беріп, оны мирасқа берілетін емес, керісінше мирасқа ие болатын және өз туысқанының малынан мирас алуға ақылы қылды. Бұл жайында Аллаһ Тағала былай дейді:
«Еркектерге ата-аналары мен жақын туыстары қалдырып кеткен мирастан үлес бар. Әйелдер үшін де ата-аналары және жақын-туыстары қалдырып кеткен мирастан үлес бар. Бұл үлестер аз-көптігіне қарамастан, парыз етілген ақылардан»[7];
«Аллаһ перзенттеріңе тиісті мирас турасында бір ұл үшін екі қыз үлесі, не барабар мирас беруді әмір етеді. Егер, мирас алушылар екіден артық қыз болса, оларға ата-аналары қалдырған нәрсенің үштен екісі, егер жалғыз қыз болса, оған мирастың жартысы тиеді»[8].
Үйленуге келсек, Аллаһ оның жоғары шегін төртке шектеді және әйелдердің арасында шама келгенше әділдікті орнатуды шарт етті. Сондай-ақ олармен жақсы қарым-қатынас жасауды бұйырып былай деді: «Олармен жақсы қарым-қатынас қылып, тыныш-тату жасаңдар»[9].
Ислам әйелге мәһірды алуға құқылы қылды және оны әйелдің шын көңілімен кешіргенінен басқасын толық беруге бұйырды:
«Әйелдердің мәһірін ықыласпен беріңдер. Сонда егер әйелдер өздері көңілдерінен сендерге мәһірден бір нәрсені кеңшілік етсе, онда оны адал және берекелі деп біліп жей беріңдер».[10]
Аллаһ Тағала әйелге күйеуінің үйіндегі жауапкершілікті жүктеді, оны үйде бұйырушы, тыйым салушы және балаларына әмірші қылды. Пайғамбарымыз оған Аллаһтың салемі мен салауаты болсын:«Әйел өз күйеуінің үйіне жауапты және жауапкершілігінен сұралушы» - деді. Күйеуіне әйелдің нафақасына, оның киім-кешегіне дұрыс қарауды уәжіп етті.
3-Ислам жаулары және олардың бүгінгі күндегі көмекшілері әйелдің құн-қасиеттерін жоғалтуды әрі оны ақысынан айыруды қалаулары.
Шындығында кәпірлер мен мұнафықтардан және жүректерінде ауырулары болған Ислам жауларын, тіпті бүгінгі күні бүкіл адамзаттың жауларын мұсылман әйелдің бұл құрмет пен ізетке жеткендігі және исламның қорғауына кіргендігі өте қатты ашуландырды. Өйткені мұнафықтар мен кәпірлерден болған Ислам жаулары әйел затын бүлдіргіш әрі құрту құралы болуын және онымен өздерінің кернеген шаһуаттарын қандырғаннан кейін иманы әлсіз, көңілдері бос адамдарды аулайтын ау болуын қалайды. Аллаһ Құранда былай дейді: «Шаһуаттарына берілгендер сендердің (тура жолдан) мүлде ауып кетулеріңді қалайды».[11]
Сондай-ақ жүректерінде ауытқуы болған мұсылмандар әйелді шаһуаттары мен шайтанның азғыруына ергендердің көрмесінде арзан тауар болуын, олардың көз алдарында оның әдемілігіне қарап ләззат алатын ашық тауар болуын қалайды. Немесе одан да жаман нәрсеге жетеді. Міне осы үшін әйелді еркек пен қатараласып жұмыс істеуі үшін оны үйінен шығаруға тырысады. Әйелді ауруханада бөтен еркекке қызмет қылуына, немесе ұшақтарда стюардесса болуына, немесе еркектермен аралас оқу сыныптарында оқушы немесе мұғалім, не циркте клоун немесе әнші болуына, не теледидарда өзінің ашық-шашық түрімен және дауысымен фитналандырушы әр түрлі хабарларда жүргізуші болуына әрекет қылады. Сол сияқты әр-түрлі көргенсіз порнографиялық журнал иелері өздерінің журналдарын өткізу үшін оның бетіне жалаңаш қыздардың суретін шығарады. Кейбір саудагерлер мен завод фабрикалар өз тауарларын өткізу үшін шығарған заттарына сол қыздардың суреттерін жабыстыратын болды. Міне осындай қатерлі шаралар себебті әйел өзінің үйдегі негізгі қызметінен айырылып қалды. Тіпті олардың күйеулері балаларын тәрбиелеу үшін және үй жұмыстарын атқару үшін шеттен қызметші әйел жалдауға мәжбүр болды. Ал бұл нәрсе көптеген фитналардың тууына себеп болып көптеген жаманшылықтар әкелді.
4) Біз егер келесі шарттар орындалса әйелдің үйінен тыс жерде жұмыс істеуін қайтармаймыз.
1- Әйелдің ол жұмысты істеуге мұқтаж болуы, немесе оны атқаратын еркек болмағандықтан қоғам әйелдің сол жұмысты атқаруына мұқтаж болуы.
2-Бұл жұмысты әйел өзінің үйдегі негізгі қызметтерін істеп бітіргеннен кейін істеуі.
3-Бұл жұмыс тек әйелдер ортасында болуы, әйелдер медресесі не әйелдер дәрігері сияқты еркектерден алшақ жерде болуы.
4-Сол сияқты әйел өз дінін үйренуінен қайтарылмайды, керісінше оны үйрену оған уәжіп болады. Сондықтан әйел оны білуге мұқтаж болған дін істерін үйренуінен қайтарылмайды. Бірақ оның білім алуы әйелдер ортасында болуы керек.
Әйелге алғашқы ислам әйелдерінің білім алып оны басқаға үйреткендеріне әрі мешітке келгендеріне сүйеніп жұмыс істеулеріне, оқуларына және мешітке келулерінде оқасы жоқ.
[1] Нахл. 58-59
[2] Текуир. 8-9
[3] Құжырат. 13
[4] Нахл. 97
[5] Ахзаб.73
[6] Ниса. 19
[7] Ниса. 7
[8] Ниса. 11
[9] Ниса.19
[10] Ниса. 4
[11]Ниса.27
Нақшбандия сектасының адасуын әшкерелеу
Аса Қамқор, ерекше Мейірімді Аллаһтың атымен!
Оны дәріптеп әрі Одан жәрдем мен кешірім сұрап жалбарынатын Аллаһқа барлық мақтау мен мадақтар болсын. Жанымыздың жамандықтары мен жаман іс-амалдарымыздан Аллаһқа сиынып, Одан пана тілейміз. Кімде-кімді Аллаһ тура жолға бастаса, онда оны ешкім де адастыра алмайды. Ал кімде-кімді адастырса, онда оны тура жолға салар ешкім жоқ. Біз Аллаһтан өзге құлшылыққа лайық ешкім жоқ екеніне, Оның серігі жоқ әрі жалғыз екеніне куәлік етеміз, сондай-ақ Мұхаммед Оның құлы әрі елшісі екеніне куәлік етеміз.
Осы кішкентай ғана кітапша Тариқат әл-Нақшбандия сектасының ілімін Құран мен Сүннет аясында зерттеп, талдауға арналған. Сонымен қатар, осы кітапша аталмыш сектаның зұлымдығына тыйым салып, мұсылман үмметін алдын-ала сақтандыру мақсатында жазылды. Мұсылман әлемінде үнемі ислами ақиданы бұрмалайтын, мұсылмандарды тура жолдан адастыратын түрлі қозғалыстар мен ағымдар пайда болып отырды. Әсіресе, қазіргі таңда кең таралған, әрі ең қауіпті топтардың бірі – Тариқат әл-Нақшбанди сектасына тоқталып өткен жөн.
Көптеген адасқан топтар секілді нақшбанди тобы да «мұсылмандардың барлығы надан, сондықтан олар құпия білімге ие пірге мұқтаж» деп мәлімдейді. Сондай-ақ, олардың айтуынша, діни мәтіндер (Құран мен Сүннет мәтіндері) анық және құпия мағынаға ие: анық мәтіндерді қарапайым халық түсінеді, ал құпия мәтіндерді тек пірлер ғана түсіне алады. Нақшбани сектасының жалған сенімдерінің тағы бірі – құпия мәтіндерді түсіне алмайтын қарапайым халық Аллаһпен тікелей байланыса алмайды, олар тек Аллаһ пен құлдың арасында дәнекер болып табылатын пірдің айтқанын екі етпестен ғана Аллаһқа жақындай алады.
Бұл сектаның қауіптілігі сол, олар Исламның кейіпінде, оны іштен іріту арқылы Ислам сәулесін өшіріп, Аллаһтың түсірген дініне ерген мұсылмандарды адастырады.
Аллаһтың разылығын қалай отырып, аталған топтың аса ауыр қателіктері мен жалған сенімдерден құралған Исламға жат дүниетанымын әшкерелеуді өз міндетіміз деп таптық. Олардың торына түскендерге ағымның адасуы анық әрі түсінікті болатынына сенеміз, сондай-ақ бұл топқа «міне, қосыламын» деп ниет еткен бауырларымызға ескерту болады деп үміт етеміз.
Қалың оқырман қауымға өте қарапайым әдіс арқылы осы адасқан топ пен Исламның айырмашылығын түсіндіруге тырысамыз –Аллаһтың сөзі Құран мен Оның шынайы елшісі Мұхаммедтің (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) сенімді хадистеріне, нақшбандилердің сенетін мәтіндеріне қарама-қарсы қоя отырып, ақиқаттан жалғанды айырамыз.
Сөзімізге дәйек ретінде кітаптардың атымен қоса, беттерінің номерін де келтіреміз. Құран мен хадиске сілтемені де ұмыт қалдырмаймыз.
Бұл құнды кітапша, адамдардың маңызды мәселелерде адасушылық пен надандықтан құтылуына себеп болсын деп Аллаһ Тағаладан жалбанырып, дұға етеміз. Иә Аллаһ Тағала, ақиқатты шынайы түрде іздеушілерді тура жолға салып, қасіреттен құтқара гөр!
1. ИСЛАМИ СЕНІМ: Тек Аллаһ қана Ақиқат (Хақ).
Аллаһ Тағала Құранда былай дейді:
«Бұл өйткені, Аллаһ – Хақ. Күдіксіз Ол, өліктерді тірілтеді» (Хаж сүресі, 6-аят).
НІМІ: Ақиқат (Хақ) – Әбә Йәзид әл-Бәстами.
«Нақшбанди жолы» атты кітаптың 15 бетінде былай деп жазылған:
«Осы-аятты өмірінде бір-ақ рет оқыған адам аса жоғары дәрежені иемденеді… Ол адам пайғамбарлар мен әулиелер жете алмаған дәрежеге жетіп, тариғатымыздың имамы Әбә Йәзид әл-Бәстамидің деңгейіне көтеріледі. Әбә Йәзид әл-Бәстами ұстазымыздың өзі былай дейтін: Мен – Ақиқатпын (әл-Хақ)».
Жоғарыда келтірілген «Мен – Ақиқатпын (әл-Хақ)» сөзі – Аллаһтың Есімдері мен Сипаттарындағы ауытқушылық екені анық белгілі. Себебі әл-Хақ – тек Аллаһқа ғана тән сипат және бұл сөз жаратылыстарға «әбд» (құл) тіркесі арқылы жазылады. Сол себепті, кезінде әл-Халләдж есімді кісі өзін «Әнәл-Хақ» дегені үшін діннен шыққан кәпір ретінде өлім жазасына кесілді.
2. ИСЛАМИ СЕНІМ: Аллаһтың ешқандай көмекшісі жоқ.
Аллаһ Тағала Құранда былай дейді:
«Шын мәнінде Ол, бір нәрсені қаласа, Оның бұйрығы оған “бол” деу, сонда ол бола қалады» (Ясин сүресі, 82-аят).
Тағы да Құранның басқа жерінде Аллаһ Тағала былай дейді:
«Оларға Аллаһтан өзге көмекші жоқ. Ол, Өз үкіміне ешкімді ортақ қылмайды»(Кәһф сүресі, 26-аят).
НАҚШБАНДИ СЕНІМІ: Пір – Аллаһтың көмекшісі.
«Мұхиттар мейірімі» атты кітаптың бірінші бөлімінің 33 бетінде былай жазылған:
«Пірдің күш-қуаты соншалықты, ол бір нәрсені қаласа, оған Бол деп айтады, сонда ол нәрсе бола қалады».
Жоғарыда айтылған сөздер – Аллаһтың Раббылық сипатындағы анық ауытқушылық, себебі Ислам қағидасы бойынша, Аллаһтан басқа біреуге Раббылық сипат ешкімге берілмеген. Сондықтан, бұл сөздер Таухидке анық қарама-қайшы, әрі айқын адасушылық екені белгілі болды.
3. ИСЛАМИ СЕНІМ: Ешкім пайғамбарлар мен сахабалардың дәрежесіне жете алмайды.
Пайғамбарымыз Мұхаммед (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) бәрімізге белгілі хадисте былай дейді:
«Ең жақсы адамдар – менің кезеңімдегі адамдар. Одан кейін – олардан соң келгендер, сосын – олардан кейін келгендер». Әл-Бухари 3651, Муслим 2533.
НАҚШБАНДИ СЕНІМІ: Арнайы бір адамдар пайғамбарлар мен сахабалар жетпеген дәрежеге жете алады.
«Нақшбанди жолы» атты кітаптың 1 бетінде былай жазылған:
«Қазіргі кезде, осы қағидаларға сай әрекет ете білген адам тым жоғары деңгейге көтеріліп, үлкен сатыға жетеді… Ол сондай биік дәрежеге жетеді, тіпті ондай дәрежеге пайғамбарлар мен олардың сахабаларының өздері де жете алмайды».
«Нақшбанди жолы» атты кітаптың 4 бетінде былай жазылған:
«Әсіресе, Пайғамбардың Сүннетін ұстанғандар өткен қауымдарға белгілі болмаған құпия білімге жетіп, ерекше күйді бастан кешіреді. Тіпті, Пайғамбарымыздың сахабаларының өзі ондай сатыға жетпеген».
Нақшбанди сектасының тағы да өтірігінің бірі – Пайғамбардың өзі жете алмаған дәрежеге жету. Мұндай жиеркенішті жалған мәлімдеуді тіпті қарапайым мұсылманның өзі өтірік екенін бірден байқайды.
4. ИСЛАМИ СЕНІМ: Аллаһ аспанда.
Құранда Аллаһ Тағала айтады:
«Жер теңселген сәтте Аспандағының сендерді жерге жұттыруынан бейбітсіңдерме?» (Мүлік сүресі, 16-аят).
Имам Муслим өзінің “Сахихінде” Му’ауия ибн Хакәм әс-Суләмидің, оған Аллаһ разы болсын, сөзін жеткізеді: “Тағы, Ухуд және әл-Джууәний жақта менің қойларымды бағатын күңім бар еді. Бір күні ол жотаның төбесіне шығып тұрғанда, қасқыр бір қойды алып бара жатқанын байқайды. Ал менің көңіл-күйім түсіп тұрса да, Адам баласы ретінде оны түсінуге тырыстым. Алайда, мен оны бетінен шапалақпен ұрдым да, осы болған жайтты Аллаһ елшісіне (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) жеткіздім. Ол бұл жағдайды жақсы әрекет емес деп бағалады. Сонда мен Аллаһ елшісіне: “Онда мен оны босатамын” – дедім. Аллаһ елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын):«Күңді шақыр!» – деп бұйырды. Мен күңді ертіп алып келген кезде, Аллаһ Елшісі одан былай деп сұрады: «Аллаһ қайда?» Күң былай деп жауап берді: “Аспанда!” Ол (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) тағы да: «Мен кіммін?», – деп сұрады. Ол: “Сен – Аллаһ елшісісің”, – деп жауап қатты.” Сонда Пайғамбар (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Оны бостандыққа жібер, себебі ол – иман келтірген әйел (мумина)»!” Хадистің номері 537.
НАҚШБАНДИ СЕНІМІ: Аллаһ барлық жерде.
«Хақиқат ул-Хаккани» кітабының 13 бетінде былай делінген:
«Аллаһ Тағала барлық жерде, әсіресе Бәйтуллаһтың ішінде, себебі Аллаһтың Өзі ол үйді – Аллаһтың үйі деп атады. Ол үй – Раббының үйі деп аталғандықтан Раббымыз Аллаһ сол үйдің ішінде болуы керек».
Аллаһ барлық жерде деген сенім – ислами сенім емес және Құран мен хадистерге ашық қарсы келеді. Егер шынымен Аллаһ барлық жерде болғанда, онда Пайғамбарымыз (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) Аллаһпен жүздесу үшін Миғраж түнінде жеті қат аспанның үстіне көтерілместен, өзінің үйінде жатып-ақ Аллаһ Тағаламен кездесе салар еді.
5. ИСЛАМИ СЕНІМ: Аллаһтан басқа ешкім Қиямет Күнінің қашан болатынын білмейді.
Құранда Аллаһ Тағала айтады:
«Шынында, Қиямет Күнінің мерзімі туралы білім Аллаһтың қасында»(Лұқман сүресі, 34-аят).
Бәрімізге белгілі Джәбрейлдің ұзақ хадисінде, ол ер адам кейіпінде пайғамбарымызға (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) келіп Ислам, Иман және Ихсан туралы сұрап білгеннен кейін Аллаһ елшісіне (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деді: “Енді маған Қиямет Күнінің қашан болатынын айтып бер”. Сонда пайғамбарымыз (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтты: «Сұралушы сұраушыдан артық білмейді» (Бухари, Муслим).
НАҚШБАНДИ СЕНІМІ: Пір Қиямет Күні туралы біледі.
«Мұхиттар мейірімі» атты кітаптың 19 бетінің жоғары жағында былай делінген:
«Бізге берілген осы нышандар келесі екі жылдың көлемінде міндетті түрде ұлы оқиға – Қияметтің болатынын көрсетіп тұр».
Бұл сөйлем жазылған кітап 1987 жылы жарыққа шыққан еді. Бірақ, 23 жыл (қазір 2010 жыл) өтсе де біз әлі Қиямет Күнін көре алмай отырмыз. Егер Құранда Аллаһ Тағала:
«(Мұхаммед оларға) айт: “Көктер мен жердегі көместі (ғайыпты) ешкім білмейді. Олар қашан тірілетіндіктерін де білмейді” де» (Нәміл сүресі, 65-аят), – деп тұрса, онда саналы, сау адамның санасына сыймайтын осындай сұрқия сөздер қайдан рас болсын?!
6. ИСЛАМИ СЕНІМ: Мұсылмандар мен кәпірлер тең емес.
Құранда Аллаһ Тағала айтады:
«(Кәпір, Мұсылман) екі топтың мысалы: Соқыр, саңырау және көріп, естуші тәрізді. Мысал тұрғысынан екеуі тең бе? Түсінбейсіңдер ме?»(Һұд сүресі, 24-аят).
НАҚШБАНДИ СЕНІМІ: Мұсылмандар мен кәпірлер тең.
«Нақшбанди жолы» атты кітаптың 12 бетінде былай деп жазылған:
«Аллаһ Тағала кәпір мен пасықтың немесе мүмін мен мұсылман арасын бөлмейді. Олардың бір-бірінен еш айырмашылығы жоқ. Аллаһ үшін олардың барлығы бірдей».
Дәл осы кітаптың 16 бетінде былай деп жазылған: “Аллаһ Тағала кәпір мен екіжүздіні және әулие мен пайғамбар арасын бөліп жармайды, сондай-ақ олардың бір-бірінен ешқандай да айырмашылығы жоқ”.
7. ИСЛАМИ СЕНІМ: Аллаһ пен адам арасында дәнекер жоқ.
Құранда Аллаһ Тағала айтады:
«(Мұхаммед) егер құлдарым, Мен туралы сенен сұраса: Өте жақынмын, қашан Менен тілесе, тілеушінің тілегін қабыл етемін»(Бақара сүресі, 186-аят).
НАҚШБАНДИ СЕНІМІ: Пір – Аллаһ пен адамның арасындағы дәнекер.
«Хақиқат ул-Хаккани» кітабының 23 бетінде былай делінген:
“Егер Сейәдин Маһди мен біздің арамызда Мәуләнә Шейх Назим болмағанда, Қасиетті пайғамбар Мұхаммед (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) пен біздің арамызда Мәуләнә Шейх Назим болмағанда, бүкіл әлемнің Раббысы Аллаһ пен біздің арамызда Мәуләнә Шейх Назим болмағанда, онда ешкім илаһи білімге қол жеткізе алмас еді. Себебі, Мәуләнә Шейх Назим – біз бен Аллаһтың арасындағы дәнекер”.
Құдай мен адамның арасында дәнекер бар деп сену – басқа діндерден алынған көпқұдайшылдық сенім боп табылады. Мәселен, христиан дінінде Құдай мен адамның арасындағы дәнекерші – пірәдәр (священник) болып табылады. Қарапайым халық күнәларына тәубе етуге тікелей Құдайға арнаудың орнына, пірәдәрларға барып өз кемшіліктерін айтып, ақталады.
8. ИСЛАМИ СЕНІМ: Барлық нәрсе Аллаһтың қалауымен болады.
Құранда Аллаһ Тағала айтады:
«Әлемдердің Раббысы Аллаһ қаламайынша тілеулерің жүрмейді»(Текуир сүресі, 29-аят).
Бір күні бір сахаба Пайғамбармен (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) сұхбаттасып болған соң, әңгімесін мынадай сөздермен: “Бұл Аллаһтың және сенің қалағаның”, – деп бітірген кезде, Аллаһ елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) өз сахабасының сөзін дереу былай түзеді: «Сен мені Аллаһпен теңестіріп тұрсың ба? Былай деп айт: бұл тек Аллаһтың ғана қалағаны» (Ахмад).
НАҚШБАНДИ СЕНІМІ: Аллаһтың және әулиелердің қалағаны болады.
«Ғусуб ус-Сайлан» атты кітаптың 23 бетінде жергілікті топтың басшысы былай деп айтады:
«Бір күні таңертеңгі уақытта мен бір газетте: “Дауатагаха мешітінің әкімшілігі аға қамқоршы іздейді” деген сөздерді оқыдым. Бірнеше күннен кейін маған қайырымдылық қордың басшысы мен аға демеуші М.И.М. Шаукат келіп, осыған байланысты “не айтасыз” деп сұрады. Мен: “Егер Аллаһ және әулиелер қаламаса, онда ешнәрсе істей алмайсын”, – деп жауап бердім».
9. ИСЛАМИ СЕНІМ: Аллаһ жаратушы.
Құранда Аллаһ Тағала айтады:
«Күдіксіз Раббыларың сондай Аллаһ, көктер мен жерді алты күнде жаратқан» (Ағраф сүресі, 54-аят).
«Ол сондай Аллаһ, көктер мен жерді әрі екі арасындағыларды алты күнде жаратты» (Сәжде сүресі, 4-аят).
НАҚШБАНДИ СЕНІМІ: Пір жаратушы.
«Хақиқат ул-Хаккани» кітабының 15 бетінде былай делінген:
«Сендерге мәлім барлық нәрсе Султан әл-Әулияның рухани билігінің қол астында. Ол жалғыз өзі осы әлемдегі адамзатқа билігін жүргізеді. Сондай-ақ ол жындар мен періштелер әлемін басқарады».
Бұл айтылған сөздер Таухид әр-Рубубиядағы адасушылық. Ақылы бар адамның миына сыймайтын мұндай сөздер тек терең адасқан адамның аузынан шығады.
10. ИСЛАМИ СЕНІМ: Аллаһтан басқа ешкім жағдайды өзгерте алмайды.
Құранда Аллаһ Тағала айтады:
«Егер Аллаһ саған қиыншылық келтірсе, сонда оны Өзінен басқа ешбір айықтырушы жоқ» (Әнғам сүресі, 6-аят).
НАҚШБАНДИ СЕНІМІ: Пір қиыншылықтан құтқара алады.
«Хақиқат ул-Хаккани» кітабының 26 бетіндегі екінші параграфте былай делінген:
«Егер мүрид (шәкірт) бір қиыншылыққа тап болса, онда оны құтқаруға Пірдің күш-қуаты жетеді».
11. ИСЛАМИ СЕНІМ: Аллаһтан басқа ешкім адамды тозақтан құтқарып, жаннатқа кіргізе алмайды.
Сахих хадистің бірінде Аллаһ елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деді:
«Әй Құрайш тайпасы, құтылу тек Аллаһтан, мен сендерге Аллаһқа қарсы еш көмектесе алмаймын. Әй Әбдул-Муталибтің ұрпақтары, әлбетте мен сендерге Аллаһқа қарсы еш көмектесе алмаймын. Әй (менің ағам) ибн Әбдул-Муталиб, әй (менің әпкем) Сафия, мен сендерге Аллаһқа қарсы еш көмектесе алмаймын. Әй Мұхаммедтің қызы Фатима, менен қалағаныңды сұра, бірақ менде Аллаһқа қарсы көмектесетін ешнәрсе жоқ!» (Муслим)
НАҚШБАНДИ СЕНІМІ: Пір адамды тозақтап құтқарып, жаннатқа кіргізе алады.
«Хақиқат ул-Хаккани» кітабының 30 бетіндегі үшінші параграфте былай делінген:
«Муридтің тозаққа түсіп кетуінен Пір құтқарады. Шейх Назим өзінің ізбасарларын жаннатқа кіргізеді».
12. ИСЛАМИ СЕНІМ: Өлім періштесі адамға ақырғы сәтінде келіп жанын алады.
Құранда Аллаһ Тағала айтады:
«(Мұхаммед оларға): “Сендерге уәкіл етілген өлім періштесі жандарыңды алады. Сосын Раббыларыңа қайтасыңдар” де» (Сәжде сүресі, 11-аят)
НАҚШБАНДИ СЕНІМ: Пір өлім халінде жатқан адамға келіп, жанын алады.
«Хақиқат ул-Хаккани» кітабының 35 бетіндегі “Қабірде сұрақ-жауап жоқ” деген тарауда былай делінген:
«Өлім періштесі Әзрейіл Мәуләнә Шейх Назимнің мүридтерінің жанын ала алмайды. Мүридтер өлім халінде жатқанда олардың жандарын Мәуләнә Шейх Назим келіп алады. Ол мүридтерге қараған кезде, олардың жандары әп сәтте денені тастап шығады. Шейх Назимнің мүридтеріне өлім періштесі де, қабірдегі періштелерде еш зиян тигізе алмайды».
13. ИСЛАМИ СЕНІМ: Исламда құпия білімдер жоқ. Барлық білім Құран мен Сүннетте берілген.
Сахих хадистердің бірінде Аллаһ елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай дейді:
«Мен сендерге Аллаһтың бұйрықтарының барлығын жеткіздім, сондай-ақ Аллаһтың тыйым салғандарының бірде-біреуін қалдырмастан барлығын жеткіздім» (әл-Бәйхақи).
НАҚШБАНДИ СЕНІМІ: Пір құпия білімдерге ие.
«Хақиқат ул-Хаккани» кітабының 60-61 беттеріндегі үшінші параграфында былай делінген:
«Мәуләнә Шейх Назим өзінің мүридтерін құпия білімге үйретті. Шейх Назим олардың тұрмысқа және дінге қатысты сұрақтарына жауап берді. Мүридтер пірден құпия білімдерді алғаннан кейін ешқашан кітаптардағы білімдерге мұқтаж болмайды».
14. ИСЛАМИ СЕНІМ: Аллаһ адамды жақсы көрген кезде…
Әбу Һурайра (оған Аллаһ разы болсын) жеткен хадисте Аллаһ елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деді:
«Аллаһ айтады: … Маған құлымды жақындататын ең сүйікті нәрсе – парыз еткендерім. Мен оны жақсы көргенше Маған жақындап, нәпілдер орындайды. Ал Мен оны жақсы көрсем, оның еститін құлағы боламын, көретін көзі боламын, ұстайтын қолы боламын, жүретін аяғы боламын» (Бухари 6502).
Жоғарыда келтірген хадисті оқырман дұрыс түсінуі керек. Бұл хадис туралы ғалымдар былай түсіндірген: «Еститін құлағы боламын» дегеніміз адам тек қана халал нәрселерді естіп, тыйым салынған әңгімелерден аулақ болады. «Көретін көзі боламын» дегеніміз адам тек рұқсат етілген нәрсені көріп, тыйым салынған нәрселерден аулақ болады. «Ұстайтын қолы боламын» дегеніміз адамның қолы тек рұқсат етілген нәрсені ұстап, тыйым салынғаннан аулақ болады.
НАҚШБАНДИ СЕНІМІ: Бұл хадиске анық қарама-қайшы келеді.
«Хақиқат ул-Хаккани» кітабының 62 бетінде соңғы параграфында былай делінген:
«Мәуләнә Шейх Назимнің өзінің мүридтерінің денелеріне енгенін талай байқадық. Мұндай жағдай болған кезде мүридтер өз-өздерін сезбей, өзіндік Менін жоғалтып алады. Сондай-ақ мүридтер өздерін Шейх Назим сияқты сезінеді – олар Шейхтің көзімен көріп, оның құлағымен естиді де, оның аузымен сөйлейді».
15. НАҚШБАНДИ СЕНІМІ: Пір бір уақытта бірнеше жерде бола алады.
«Хақиқат ул-Хаккани» кітабының 33 бетінде былай делінген:
«Мәуләнә Шейх Назим денесі мен кейпінде бір уақытта бірнеше жерде бола алады».
Сонымен қатар, аталмыш кітаптың 65 беттің екінші параграфында былай делінген:
«Кейде мүридтер басқа ел мен жерге баратын. Мысалы, олар бір минут ішінде Лондонға барып келе алады. Шейх Назимнің қалауымен кейбір мүридтер бір минуттің ішінде Меккеге, Мединеге, Лондонға және Бағдадқа барғаны белгілі».
ИСЛАМИ СЕНІМ: Нақшбанди сектасының жоғарыдағы пайымдауына былай жауап береді.
Пайғамбарымыз Мұхаммед (Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай дейді:
«Үш түрлі жын бар, оның біріншісі - ұшатын жын…» (Әл-Хәким, Табәрани және әл-Бәйхақи).
Құранда Аллаһ Тағала айтады:
«Шынында, адамдардан кейбір ерлер, жындардың кейбір ерлеріне сиынатын еді де сонда олар, жындардың менменсінуін артыратын еді» (Жын сүресі, 6-аят).
Біз осы кітапшада келтірілген дәлелдерге сүйеніп, нақшбанди сектасы таза Исламның негіздері мен тіректеріне тікелей қарама-қайшы екендігін кесімді түрде айта аламыз. Мұндай топтардың пайда болатынын пайғамбарымыз Мұхаммед (Аллаһтың оған игілігі мен сәлемі болсын) айтып кеткен еді:
«Яһудилер жетпіс бір ағымға бөлінді. Христиандар жетпіс екі ағымға бөлінді. Ал менің үмметім жетпіс үш ағымға бөлінеді, олардың барлығы тозақта, тек біреуінен басқа». Одан: «Әй, Аллаһтың елшісі, олар кімдер?» – деп сұрағанда. Ол: «Олар менің және сахабаларымның артынан ергендер», – деді (Ахмад 2/503, Әбу Дәуд 3/367, Ибн Мәджәһ 2/479, әд-Дәрими 2/241, әл-Хәким 1/128. Бұл хадисті шейх әл-Ислам Ибн Тәймия, шейх Ибн әл-Қойим, имам әш-Шәтыби, хафиз әл-‘Ирақи және шейх әл-Әлбәни сахих деген).
Осылайша, өздерін тура жолда жүрміз деп мәлімдейтін кез-келген топтың дұрыстығын, оның ұстанатын сенімі мен жолын Құран, Сүннетке қаншалықты сәйкес келетіні арқылы бағалап, анықтаймыз.
Адамзат тарихы көрсеткен мынадай (жалған) қағида бар: «Егер оларды жеңе алмасаңдар, онда олармен бірігіңдер» – дәл осы қағидаға сүйенген нақшбанди ағымы Исламды жоюға бар күшін салады. Олардың мақсаты – Исламды іштей іріту. Қой терісін жабылған қасқыр секілді бұл топ та Исламның кейпіне еніп, мұсылмандарды адастыруда. Сондықтан, нақшбанди сектасының сыртқы алдамшы түрі ешкімді адастыруға алып бармауы тиіс.
Ислам сәулесін іздеп, алайда аталмыш топтың алдап-арбауына түсіп қалған қандастарымызға барынша ескертуіміз қажет.
Мұсылман адамға осы дәлелдер жеткеннен соң, адасуын тастамаса, онда ғұламалар айтқандай, күпірлікке түсіп, Исламнан шығуы әбден мүмкін. Себебі, бұл топтың сенімдері соншалықты Исламнан алыс, тіпті мұндай зиянды сенімді қарапайым адамның өзі дұрыс емес екендігін түсінеді. Сондықтан, әрбір мұсылман өз апа-қарындасына, аға-ініге, ата-анаға және барлық таныстарына бұл сектаның Исламға түбегейлі қарама-қайшы екендігін түсіндіру міндетті болып табылады. Ескерту, біз бұл кітапшаны белгілі бір адамды күпірлікте айыптау үшін емес, керісінше мұсылмандарды барынша осы сектаның қатерінен сақтандыру мақсатында жаздық.
Барлық мақтау әлемдердің Раббысы Аллаһқа тән! Мұхаммедке, отбасына және оның сахабаларына Аллаһ Тағаланың салауаттары мен сәлемдері болсын!/b>
Арабский алфавит с "нуля"
Арабский алфавит с "нуля"
Арабский алфавит с "нуля"- 01
Арабский алфавит с "нуля" - 02
Арабский алфавит с "нуля" - 03
Арабский алфавит с "нуля"- 04
Арабский алфавит с "нуля"- 05
Арабский алфавит с "нуля" - 06
Арабский алфавит с "нуля" - 07
Арабский алфавит с "нуля" - 8
Величайший аят в Коране
«Аят аль-Курси»
С именем Аллаха Милостивого, Милосердного!
Хвала Аллаху, Господу миров! Мир и благословение пророку Мухаммаду, его семье, его сподвижникам, а также всем тем, кто строго последовал за ними с чистыми сердцами до Судного Дня!
Всевышний Аллах сказал в Коране:
اللّهُ لاَ إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ لاَ تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلاَ نَوْمٌ لَّهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ مَن ذَا الَّذِي يَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاَّ بِإِذْنِهِ يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلاَ يُحِيطُونَ بِشَيْءٍ مِّنْ عِلْمِهِ إِلاَّ بِمَا شَاء وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَلاَ يَؤُودُهُ حِفْظُهُمَا وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ
«Аллах — нет божества, достойного поклонения, кроме Него, Живого, Вседержителя. Им не овладевают ни дремота, ни сон. Ему принадлежит то, что на небесах, и то, что на земле. Кто станет заступаться перед Ним без Его дозволения? Он знает их будущее и прошлое. Они постигают из Его знания только то, что Он пожелает. Его Престол (Подножие Трона) объемлет небеса и землю, и не тяготит Его оберегание их. Он — Возвышенный, Великий» (Сура «Корова», аят 255).
Шейх ‘Абд ар-Рахман ас-Са’ди, да помилует его Аллах, так прокомментировал этот аят:
«Как сказал Пророк Мухаммад, да благословит его Аллах и приветствует, это – величайший из коранических аятов, потому что он содержит в себе свидетельства единобожия, а также величия и безграничности качеств Всевышнего Создателя.
Аллах обладает всеми божественные качества и является Единственным, Кто заслуживает обожествления и поклонения, и поэтому обожествление других существ несправедливо и бесполезно.
Живой – одно из прекрасных имен Аллаха. Оно означает, что Аллах объединяет в Себе самые прекрасные признаки жизни, среди которых – слух, зрение, могущество, воля и другие качества, связанные с Его сущностью.
Поддерживающий жизнь – еще одно прекрасное имя Аллаха. Оно означает, что Он совершает самые совершенные дела. Он является Самодостаточным Властелином и не нуждается в творениях, но создает их, поддерживает их существование и обеспечивает их всем необходимым.
Совершенная жизнь и самодостаточность Аллаха проявляются в том, что Его никогда не одолевают ни дремота, ни сон. Эти явления свойственны творениям – им присущи усталость, слабость и бессилие. Однако они совершенно чужды Аллаху, обладающему величием, могуществом и великолепием.
Аллах сообщил, что Ему принадлежит власть над небесами и землей. Все творения – рабы Аллаха, и никто из них не способен избавиться от этой зависимости. Всевышний сказал: «Каждый, кто на небесах и на земле, явится к Милостивому только в качестве раба» (19:93).
Аллах владеет Своими рабами и обладает властью, могуществом, величием и другими качествами Властелина и Правителя. Совершенство Его власти проявляется в том, что никто не способен ходатайствовать перед Ним без Его позволения. Все славные творения и заступники являются Его рабами и не могут заступиться за других, пока Аллах не позволит им сделать это. Всевышний сказал: «Скажи: «Аллаху принадлежит заступничество целиком. Ему принадлежит власть над небесами и землей, и к Нему вы будете возвращены» (39:44).
Аллах позволяет ходатайствовать только за тех, кем Он доволен, а доволен Он только теми, кто исповедует единобожие и следует путем Его посланников, и если человек не обладает этими качествами, то для него нет никакой доли в заступничестве.
Затем Аллах поведал о Своем безграничном и всеобъемлющем знании, благодаря которому Ему известно обо всем, что ожидает творения в будущем, каким бы далеким оно не представлялось, и обо всем, что произошло с творениями в прошлом, каким бы далеким оно не было. Ничто нельзя утаить от Аллаха, Которому известно даже то, что украдкой подсматривают взоры, и то, что сокрыто в сердцах. Что же касается творений, то они способны постичь из недр Божьего знания только то, что пожелает Аллах. Он научил их религиозным предписаниям и вселенским законам, однако эти познания – всего лишь крошечная частица, которая буквально исчезает в океане божественного знания Великого Творца. Именно поэтому посланники и ангелы, которые лучше всех остальных творений осведомлены об Аллахе, говорили: «Пречист Ты! Мы знаем только то, чему Ты научил нас. Воистину, Ты – Знающий, Мудрый» (2:32).
Затем Аллах возвестил о Своем могуществе и величии, свидетельством которого является Престол, объемлющий небеса и землю. Аллах оберегает небеса и землю, а также населяющие их творения благодаря установленному вселенскому порядку и определенным законам, по которым живут творения. Однако это совершенно не обременяет Его, поскольку Его могущество совершенно, власть безгранична, а предписания преисполнены мудрости.
Одним из Его прекрасных имен является имя Возвышенный. Своей сущностью Он находится над творениями, Его качества преисполнены величия, Его могуществу покорны все создания и существа, Ему подвластны и послушны все рабы. Еще одним Его именем является имя Великий. Он объединяет в себе все качества величия, почета, великолепия и славы, благодаря чему сердца проникаются к Нему любовью, а души – почтением. Обладающие истинным знанием прекрасно знают, что величие любого творения, пусть даже самого прославленного и великого, ничтожно по сравнению с величием Возвышенного и Великого Господа.
Этот аят действительно обладает славным и восхитительным смыслом и заслуживает называться самым великим из коранических аятов. И если человек читает его, размышляя над его значением и постигая его смысл, то его сердце наполняется убежденностью, знанием и верой, благодаря чему он защищает себя от злых происков сатаны»
В Сунне передается много достоверных хадисов о достоинстве «Аят аль-Курси», приведем некоторые из них:
Посланник Аллаха, мир ему и благословение Аллаха, говорил: «Тому, кто читал “аят аль-Курси” после каждой молитвы, только смерть препятствует попасть в Рай». Хадис является достоверным. Его приводят имамы ан-Насаи в «‘Амалюль-йауми уа-ллейля» 100 и Ибн ас-Сунни в «‘Амалюль-йауми уа-ллейля» 124. Достоверность этого хадиса подтвердили такие ученые, как аль-Мунзири, Ибн ‘Абдуль-Хади, Ибн Хаджар, аль-Хайсами, Ибн Касир, Ибн аль-Къайим, ас-Суюты, ад-Думьяты и аль-Альбани.
В одной из версий этого хадиса говорится: «Тому, кто читал “аят аль-Курси” после каждой обязательной молитвы, только смерть препятствует попасть в Рай»
‘Абдуллах ибн Хасан передал со слов своего отца, который слышал от своего отца, да будет доволен ими Аллах, что посланник Аллаха, мир ему и благословение Аллаха, сказал: «Тот, кто прочитал аят аль-Курси после обязательной молитвы, будет под защитой Аллаха до следующей молитвы». Этот хадис приводит ат-Табарани в “аль-Кабир”. Относительно его достоверности были небольшие разногласия. Например, шейх аль-Альбани считал его слабым, но хафиз аль-Мунзири и аль-Хайсами считали иснад этого хадиса хорошим, и с ними в этом были согласны шейх ‘Абдуль-Къадир аль-Аранут и Шу’айб аль-Аранут. См. “Маджма’у-ззауаид” 2/148 и “Тахридж Зад аль-ма’ад” 1/164.
Из этих хадисов следует, что аят аль-Курси правильно читать после обязательных молитв.
Что касается этого хадиса: От Абу Умамы Саъда ибн Ижлан аль-Бахли, да будет доволен им Аллах, известно, что Посланник Аллаха, да благословит его Аллах и приветствует, сказал: «Кто прочтет аят аль-Курси после каждой обязательной молитвы, тот будет на месте сражающегося за пророков Аллаха, Великого и Всемогущего, пока не станет мучеником за веру» Хадис передал Ибн ас-Сунни в «’Амаль аль-йаум уал-лейла» 42/120 то шейх аль-Альбани назвал его выдуманным /мауду’/. См. «Сильсиля да’ифа» 5787. А о том, что иснад этого хадиса слабый, шейх аль-Альбани говорил в «ас-Сильсиля ас-сахиха» 2/662.
Есть также еще хадисы о достоинстве аята аль-Курси:
Сообщается, что однажды, когда Абу Хурайра (да будет доволен им Аллах) охранял собранный закят, он поймал вора, который сказал ему: “Отпусти меня, и я научу тебя таким словам, которые Аллах сделает полезными для тебя!” Абу Хурайра спросил: “Что это за слова?” Тот сказал: “Когда будешь ложиться спать, прочитай “аят аль-Курси” от начала до конца, и с тобой всегда будет находиться хранитель от Аллаха, а шайтан не сможет приблизиться к тебе до самого утра!” После этого Абу Хурайра поведал об этом пророку (мир ему и благословение Аллаха), и он сказал: «Он действительно сказал тебе правду, несмотря на то, что он – отъявленный лжец!» После чего пророк (мир ему и благословение Аллаха) поведал Абу Хурайре, что это был сам шайтан в облике человека. аль-Бухари 2311.
Также в хадисе от Убай ибн Ка’ба сообщается, что однажды запасы его фиников уменьшались, и как-то ночью он решил их посторожить. Тогда он увидел кого-то подобного совершеннолетнему юноше, с которым он поздоровался и спросил: “Кто ты, джин или человек?!” Тот ответил: “Джин”. Убай сказал: “Протяни мне свою руку”. Когда он протянул ему свою руку, он обнаружил, что его рука подобна лапе собаки с собачей шерстью. Убай спросил: “Так созданы джины?!” Он сказал: “Джины знают, что нет среди них сильнее меня”. Убай спросил: “Что тебя привело?” Он сказал: “До нас дошло, что ты любишь делать садакъа, поэтому мы пришли, чтобы взять у тебя еды”. Убай спросил: “Что нас защищает от вас?” Джин ответил: “Аят аль-Курси из суры «аль-Бакъара». Кто прочитает этот аят утром, тот будет защищен от нас до вечера, а тот, кто прочитает его вечером, будет защищен от нас до утра”. Когда рассвело, Убай пришел к пророку (мир ему и благословение Аллаха) и все ему рассказал, на что посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) ответил: «Он сказал истину, хоть он и скверный!» ан-Насаи в “ас-Сунан аль-кубра” 6/239, ат-Табарани в “аль-Кабир” 541, Ибн Хиббан 784. Хафиз аль-Хайсами назвал всех передатчиков хадиса надежными. Хафиз аль-Мунзири назвал иснад хадиса хорошим, а шейх аль-Альбани назвал хадис достоверным. См. “Маджма’у-ззауаид” 17012, “Сахих ат-таргъиб” 662.
‘Али ибн Аби Талиб, да будет доволен им Аллах, говорил: “Не видел я ни кого из тех, кто принял Ислам и кто обладал разумом, чтобы он засыпал, не прочитав «аят аль-Курси»”. Ибн Аби Дауд. Хафиз Ибн Хаджар назвал иснад хорошим. См. “аль-Футухат ар-раббания” 3/171.
Убай ибн Ка’б рассказывал: «Однажды посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) спросил меня: «О Абу-ль-Мунзир, известно ли тебе, какой аят из Книги Аллаха является величайшим?» Я сказал: «Это аят, в котором сказано: «Аллах — нет божества достойного поклонения, кроме Него, Живого, Вечносущего…» (аят аль-Курси) После этого пророк (мир ему и благословение Аллаха) хлопнул меня по груди и сказал: «Да будешь ты счастлив в знании, о Абу-ль-Мунзир!»» Муслим 810.
Аллахка иман келтіру.
Адам баласына ең бірінші міндеттелетін парыз – бұл Аллаһқа иман келтіру. Егер адам өзін жаратқан Аллаһты білмесе, онда ол мал сияқты өмір сүреді. Оны Кім жаратқанын білмейді, осы өмірге не үшін келгенін білмейді. Жеп-ішеді, ұйқыдан оянып, қайтадан ұйықтайды… Не үшін өмір сүргенін білмей, осылай өтіп кетеді. Аллаһ Тағала айтады: «Ал, сондай иман келтірмегендер, дүние тіршілігінен аз ғана пайдаланады және хайуандар тәрізді жей береді. Олардың орны Тозақ оты» (Құран, 47:12).
Сонымен қатар, мұндай адам өзінің әрекеттерімен жер бетінде бұзақылық жасайды, себебі ол адам амалдардың қайсысы жақсы, қайсысы жаман екенін білмейді. Қай амалдар Аллаһтың разылығына жеткізеді, ал қай амалдар Оның қаһарына ұшырататынын білмейді. Мысалы, теледидар құрастырушының нұсқауын оқымай, қолданушы адам теледидарды дұрыс басқара алмайды, қосып-сөндіре алмайды. Дәл сол секілді кез-келген нәрседе.
Ол пайдаланып жатқан затын ойлап тапқан адамның нұсқауына сүйенсе, дұрыс басқара алады. Демек, адам баласы Аллаһтың жаратылысы ретінде өз-өздігінен тура жолды анықтай алмайды. Аллаһтың уақытша жаратқан жаратылыстарын дұрыс пайдалану үшін, міндетті түрде соны жаратқан Жаратушы Аллаһтан басшылық болу керек. Сондықтан, осы жер бетіндегі түрлі бұзақылықтардың себебі аспан мен жерді Жаратушы Аллаһтың көрсеткен тура жолына ілеспегендіктен болып отыр.
Аллаһ тағала былай дейді: «(Мұхаммед) оларға айт: "Расында, сендер қашқан өлім: әрине ол сендерге кездеседі. Содан соң көмес пен көрнеуді Білуші Аллаһқа қайтарыласыңдар. Сонда сендерге істеген істеріңді көрсетеді"»(Құран, 62:8).
Өкінішке орай, қоғамның көп бөлігі осындай жағдайда. Көптеген адамдар өзін жаратқанға және кез-келген уақытта кетуі мүмкін болған өлімге ғапылдық қылып, уақыттарын босқа өткізіп жүр. Бұл осы өмірдегі надан адамның жағдайы. Дей тұрғанмен, бұл мәселенің екінші маңызды жағы бар – оның көмегімен адам өз жағдайын дұрыстап, ретке келтіре алады. Бұл тәубе ету және Аллаһ Тағаланың бұйрықтарына бағынып, бой ұсыну, алайда бұл нәрсені адам тек осы дүниеде ғана істей алады. Егер де адам осы өмірді босқа өткізген болса, онда ол өзін ең қымбат нәрседен айырған болып табылады. Бұл ең қымбат нәрсе – Аллаһ тағаланың разылығы мен Оның Жаннаты. Денесінен жаны шыққан соң, адам өзінің жағдайын ешқашан өзгерте алмайды. Оған екінші мүмкіндік берілмейді.
Демек, Аллаһтың адамдарға ең бірінші жүктеген міндеті – Аллаһқа иман келтіру. Егер адам шамалы болса да шынайы ойланар болса, Аллаһ тағала оны жаратып, сонымен қатар оған білім алуға мүмкіндік бергенін түсінеді. Аллаһ тағала былай дейді: «Аллаһ тағала сендерді аналарыңның құрсағынан еш нәрсені білмейтін етіп шығарды да, сендерге есту, көру және ойлау қабілетін берді. Әрине шүкіршілік етерсіңдер!» (Құран, 16:78).
Аллаһ тағала бізге көру, есту және ойлау қабілетін бергендіктен, Оған ең бірінші шүкірлігіміз – Аллаһтың Өзі туралы білім алу болып табылады. Аллаһ тағала айтады: «Енді біл! Шын мәнінде Аллаһтан басқа құлшылыққа лайықты тәңір жоқ және өзіңнің күнәларың үшін жарылқау тіле…» (Құран, 47:19).
Жаратушының Өзі туралы білмей тұрып, осы дүниеде де, о дүниеде де бақытқа жеткізетін тура жолға еру мүмкін емес. Кімде-кім Аллаһтың бұйрықтарын білуге талпынбаса, онда ол қасіретке ұшырайды.
Біз Аллаһқа иман келтіру деп мыналарды айтамыз: Аллаһтың бар екенін, Оның Өзіне тән барлық Есім, Сипаттарын білу, жүрегіне бекіту, мойындау және анық сену. Сондай-ақ, тек Аллаһ қана құлшылыққа лайықты екеніндіге иман келтіру. Аллаһтың бұйрықтарын орындап және тыйымдарыннан сақтанған адамның жүрегі әрдайым тыныш болады.
«Иман келтіріп бой ұсынушылар, Жаннатқа кіріңдер, сендер де, жұбайларың да шаттыққа бөленесіңдер! Оларға алтыннан табақтар мен кеселер ұсынылады. Сондай-ақ онда көңілдерің қалаған нәрселерің мен көздеріңді қуантатын нәрселер бар. Сендер онда мәңгі қаласыңдар. Міне, осы сендердің амал етіп, мұра қылып алған жаннаттарың!» (Құран, 43:69-72).
Расында, мұсылман үшін осы дүниедегі ең қымбат нәрсесі иман. Өйткені, иман — біздің бақытты болуымыздың себебі. Қияметте барлық адамзат зиян шегуде болғанда тек иман келтірген, игі амал істеген, ақиқатты және сабырлықты бір-біріне өсиет еткендер ғана зиян шекпейді. Аллаһ Тағала Асыр сүресінде айтады:
"Асырға серт! Адамзат зиян шегуде, тек иман келтіргендер, салиқалы амал істегендер және ақиқатты өзара өсиет еткендер әрі сабырлықты өсиет еткендер ғана зиянға ұшырамайды".
(Асыр сүресі.)
Яғни, "Аллаһ Тағала Істерін жалғыз Өзі атқарады" – деп иман келтіру. Сондай-ақ: "Аллаһ барлық адамзат пен жан-жануарларды Ризықтандырушы" – деп иман келтіру, бұл да таухид рубубияға жатады. Аллаһ Тағала айтады:
"Жер бетінде өрмелеген нәрсенің барлығының ризық-несібесі Аллаһтың қолында"
(Һуд сүресі, 6-аят.)
Сондай-ақ, таухид рубубияға: "Аллаһ Тағала патшалардың Патшысы, бүкіл әлемнің істерін Басқарушы, қалағанын құрметті қылады, қалағанын қорлайды. Оның құдіретінде шек жоқ, күндізді түнге айналдырады, түнді күндізге айналдырады және өлтіреді, әрі тірілтеді" - деп иман келтіру жатады.
Бұған дәлел — Аллаһ Тағала Өз елшісіне былай деп дұға қылуды бұйырып:
"(Мұхаммед): "Йә, мүлік пен дәулет Иесі болған Раббым! Сен қалағаныңа мүлік бересің және қалағыныңнан оны тартып аласың, қалағаныңды құрметті қыласың, қалағаныңды қор қыласың, барлық жақсылық Сенің қолыңда, әлбетте Сенің барлық нәрсеге күшің жетеді, түнді күндізге кіргізесің, күндізді түнге кіргізесің, өліден тіріні шығарасың, тіріден өліні шығарасың және қалағаныңа ризық-несібе бересің"- деп айт" - деді.
Аллаһ Тағала көктерді қалай жаратқандығы, жер бетінде жан-жануарларды таратып, бұның барлығы тек Оның жаратқандығы екендіген хабарлап және Одан басқа ешкім ешнәрсе жарата алмайтындығын білдіріп былай дейді:
"Ол көктерді өздерің көріп тұрғандай тіректерсіз жаратып, сендерді теңселтпеу үшін жерге асқар тауларды қойды және жер бетіне әр түрлі жан-жануарлар таратты. (Олардың міндетті түрде жейтін азыққа мұқтаж болғандықтарын біліп, айтты): "Көктен жаңбыр жауғызып, әртүрлі өсімдіктерді өсірдік" - деді. Міне, бұлар Аллаһтың жаратқандары. Енді әй мүшріктер, сендер маған Аллаһтан басқа құдай деп жүргендерің не нәрсе жаратқанын көрсетіңдерші? Жоқ, олар бір нәрсені де көрсете алмайды, демек ол залымдар анық адасуда".[5]
Тағы бір аятта Аллаһ Тағала тек Өзі ғана Жаратушы екенін хабарлап, былай деп айтты:
"Олар еш нәрсесіз жаратылды ма? Әлде олар өздері жаратушы ма ?"
(Тур сүресі, 35-аят.)
Яғни оларды ешбір жаратушы жаратқан жоқ, олар өз-өздерін жаратты ма? Жоқ, бұлардың екеуі де мүмкін емес. Өйткені:
1) Бұл әлемде еш нәрсе өзінен-өзі болмайды.
2) Адамдар өздерін-өздері жарата алмайды.
Біріншісін алатын болсақ, оны басқасы тұрмақ жас сәби біледі. Өйткені егер оны біреу артынан түйіп жіберсе, ол бала бұрылып: "Мені кім ұрды?" - дейді. Егер оған: "Сені ешкім ұрмады" - десең, ол оны қабылдамайды. Міне бұны жас бала білсе, басқасы қалай білмесін?!
Екіншісін алатын болсақ, адам баласының барлығы, бұрынғысы да кейінгісі де, жасы да кәрісі де жиналып, ең соңғы техниканы қолданса да, олар өздері одан адам болып жаратылған бір тамшы суды ешқашан жарата алмайды. Ол суды ұйыған қанға, қанды етке, етті сүйекке кигізе алмайды. Тіпті оны айтпай-ақ, олар егер Аллаһтан басқа біреуді құдай деп жүргендерінен сол бір тамшы суды жаратып беруін сұраса, олары да барлығы жиналса да бір шыбын жарата алмайды. Тіпті егер ол шыбын олардан бір нәрсені алып ұшса, олар оны шыбыннан да қайтарып алуға шамалары келмейді. Аллаһ Тағала айтады:
"Ей адамдар, бір мысал келтірілді, соған құлақ салыңдар! Расында сендер Аллаһты қойып, оған құлшылық қылған пұттарың егер барлықтары біріксе де бір шыбын жарата алмайды. Егер шыбын олардан бір нәрсені алып ұшса, оны (сол шыбыннан да) құтқара алмайды".
(Хаж сүресі, 73-аят.)
Міне құрметті жамағат, осыдан адамдардың және олардың тәңір деп жүргендері бір нәрсені жаратпақ түгіл, өздерінің қандай мөлшерде әлсіз екенін көруге болады. Сондықтан да Аллаһ Тағала: "Өзінен басқа бір жаратушы бар ма?" - деп шақырса да, осы күнге дейін ешкім: "Мен жаратушымын" - демеген. Бұдан Аллаһтан басқа жаратушы, ризықтандырушы, істерді басқарушының жоқ екенін білуге болады.
Таухид Рубубияға байланысты хадисте келген дәлелдеріне келер болсақ, пайғамбарымыз (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) Ибн Аббасқа (оған Аллаһ разы болсын) айтқан өсиетінде былай дейді:
"Біл, егер бүкіл адамзат саған бір пайда келтіру үшін біріксе, олар саған Аллаһтың жазғанынан басқа бір пайда әкеле алмайды, және егер бүкіл адамзат саған бір зиян тигізу үшін біріксе, олар саған Аллаһтың жазғанынан басқа ешбір зиян тигізе алмайды. Тағдырды жазатын қаламдар көтерілді және оған тағдырлар жазылған парақтар кепті".(Тирмизи риуаят еткен және бұл хадисті хасан сахих деген.)
Яғни, Аллаһ тағдырды жазып қойған және ол ешқашан өзгермейді.
Міне, бұл хадистен пайда да, зиян да тек қана Аллаһтың қолында екенін көруге болады.
Аллаһтың Рубубия да Жалғыз екендігін адамның ақыл-ойы арқылы да білуге болады. Ол екі түрге бөлінеді:
1) Адамның қалай жаратылғандығына қарап, ой жүгірту арқылы.2) Бұл әлемнің қалай жаратылғандығына қарап, ой жүгірту арқылы.
Біріншісі: Егер адам баласы өзінің жаратылысына қараса, тек Аллаһтың бір Өзі ғана жарату күшіне Ие екеніне көзі жетеді. Өйткені адамның денесінде ешбір мүшесі бекерден-бекер жаратылмаған, олардың әр-қайсысының өзіндік атқаратын жұмысы бар. Және олардың әр-қайсысы толығымен өзіне лайықты жеріне қойылған. Көз, құлақ, ауыз – барлығы өздеріне лайықты, адамға ыңғайлы жеріне орналасқан. Адамның естуі мен көруінде және сөйлеу, тыныс алуында ғана оларды жаратқан Аллаһтың құдіретіне дәлел болатын белгілер бар. Адамның жоқтан бар болуында, бір тамшы судан сөйлейтін, ойлайтын, алуан түрлі құрылыстар құрып, үлкен-үлкен ғимараттар тұрғызуында ақылы бар адам үшін Жаратушы Аллаһтың зор хикмет Иесі екеніне дәлел болатын белгілер бар. Адам баласының әртүрлі-түсті болуының және әртүрлі тілде сөйлеулерінің өзі бір ғажайып нәрсе. Сол үшін Аллаһ Тағала Өзінің жалғыз екеніне дәлел болатын адамның өзінде қаншама аяттар бар екенін айтты:
"Және өздеріңде де (аяттар бар), көрмейсіңдер ме?"(Зәрият сүресі, 21-аят.)
Екіншісі: Адам бұл әлемнің жаратылысына қарап ой жүгіртсе, оның Жаратушысы тек бір Аллаһ екенін білуіне болады. Өйткені бұл сондай үлкен әлем сан-алуан түрлі заттарымен осындай тура тәртіппен жүруі оның жаратушысы тек біреу екеніне кескінді дәлел болады. Және сол Жаратушы – Аллаһ екенін біледі. Аллаһ Тағала айтады:
"Егер көк пен жерде Аллаһтан басқа құдайлар болса, ол екеуі де бұзылар еді. Демек аршының Иесі болған Аллаһ барлық кемшіліктен пәк."(Әнбия сүресі, 22-аят.)
Өйткені егер жер мен көкте бірнеше құдайлар болса, олардын әр-қайсысы өзі қалаған істі жүзеге асырмақшы болар еді, соның нәтижесінде жер мен көктің екеуі де бұзылар еді. Немесе олардың әр-қайсысы өздері жаратқанын алып кетер еді, әрі бір-біріне үстемдік етуді қалап нәтижесінде бұл әлемнің тәртібі бұзылар еді. Аллаһ Тағала айтады:
"Аллаһтын баласы жоқ және Онымен бірге ешбір тәңір болған емес. Егер болса, міндетті түрде әрбір тәңір өзі жаратқан нәрсені (бөлек) алып кетіп, бір-бірлеріне үстем болып алатын еді".(Мүміндер сүресі, 91-аят.)
Адам бұл әлемге қараса, ондағы барлық нәрселер өзінің жұмысын атқаратынын және олардың барлығы тек бір Аллаһтың бұйрығымен жүретінін көреді. Міне, дәл осы нәрсемен Мұса (оған Аллаһтың сәлемі болсын) перғауынға бұл әлемде тек Бір Жаратушы бар екеніне дәлел келтірді. Перғауын Мұсадан (оған Аллаһтың сәлемі болсын):
"Ей Мұса, сендердің Раббыларың кім?"(Тоха сүресі, 49-аят.)- деп сұрады. Сонда Мұса (оған Аллаһтың сәлемі болсын) оған өте толық, әрі жеткілікті жауап қайтарды:
"Біздің Раббымыз барлық жаратылыстарды жаратқан және барлығына өзіне лайықты бейнесін беріп, олардың әрбірін не үшін жаратылғандарын көрсетіп қойған Аллаһ" - деді.(Тоха сүресі, 50-аят.)
Демек бұл әлемде әрбір жаратылыстың өзіне тән дене пішіні, түрі мен түсі бар. Олардың әрбірі өзіне не пайда, не зиян екенін біледі. Жыртқыштар қалай аң аулауды, басқалары қалай қорғануды және қоректенуді біледі. Тіпті жаңа туған, әлі көздері ашылмаған қозы мен лақ анасының емшегін өзі тауып емеді. Көзге көрінбейтін кішкентай құрт-құмырсқа мен жәндіктер қыстың суығынан тығылып, көктемде қайта шығады. Құстардың ауада ұшуы, балықтардың суда жүзуі — бұның барлығы оларды жаратқан Аллаһтың Құдіреті шексіз екеніне және Оның бір Өзі ғана Оған құлшылық етуге лайықты екендігіне дәлел болады.
Таухид ар-рубубийя(Аллаһты, істерінде жалғыздау)
Бұл Аллаһ Тағаланы барлық істерінде жалғыздау, яғни Жаратушы, Ие, Билеуші, Тәрбиелеуші, Ризық беруші, Өлтіруші, Тірілтуші, пайда мен зиян Әкелуші және басқада сипаттарға лайықты тек Аллаһ екенін мойындау.
Біз адамдардың ішінде, Аллаһпен бірге әлем жаратылысында біреудің қатысқанын немесе Аллаһтың сипаттарына ие біреу бар екенін жариялағандарды білмейміз.
Пайғамбарымыз Мухаммедтің (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) заманында өмір сүрген көпқұдайшылардың (мүшриктер) өздері де, құлшылық етіп жүрген тәңірлерін: ол періште болсын, пайғамбар болсын, ай немесе күн болсын, немесе қандай да бір пұт болсын – бұлардың барлығы Аллаһтың иелігінде екенін растайтын. Ибн Аббастан келтірілген бір хадисте мүшриктердің қажылық кезінде келесі талбийя сөздерін айтқандары хабарланады: «Құзырыңдамын, о, Аллаһ, құзырыңдамын, Сенің серігін жоқ, тек сенің иелігіндегі (серігіңнен) басқа, оның иелігіндегісі де Сенің иелігінде», Муслим.
Ал Пайғамбарымыз (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) болса, тәлбийя сөздерін нағыз таухидке лайықты етіп былай айтатын:
«Құзырыңдамын, о, Аллаһ, құзырыңдамын, Сенің серігін жоқ, мен құзырыңдамын, шын мәнінде мадақ пен нығмет Саған тән және билік те, Сенің серігің жоқ!».
Аллаһтың елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) жіберілген арабтардың мүшриктері Аллаһтың жалғыз Жаратушы екенін мойындайтын. Бұл туралы Аллаһ былай деді:
«Егер олардан: көктер мен жерді жаратқан кім? – деп сұрасаң, әлбетте «Аллаһ» дейді. «Барлық мақтау Аллаһқа тән» де. Әрине олардың көбісі түсінбейді» (Лұқман сүресі,25-аят).
Тағы да Ол айтты:
«Егер олардан: Көктер мен жерді кім жаратты және күн мен айды кім іске қосты? – деп сұрасаң, әлбетте «Аллаһ» дейді. Сонда олар қайда лағып барады» (Анкәбут сүресі, 61-аят).
Тағы да Аллаһ айтты:
«Ал егер олардан: «Жоғарыдан жаңбыр жаудырып, онымен жерді өлімнен кейін жандандыратын кім?» - деп сұрасаң,әлбетте «Аллаһ» дейді. «Барлық мақтау Аллаһқа тән» де. Әрине олардың көбісі түсінбейді» (Анкәбут сүресі, 63-аят).
Аллаһ Тағала тағы айтты:
«Айт: Сендерді жоғарыдан, жерден кім ризықтандырады? Құлақққа, көздерге кім ие? Өліден тіріні, тіріден өліні кім шығарады? Әр істі кім игереді?» Олар «Аллаһ» дейді», (Юнус сүресі, 31- аят).
Аллаһ Тағала былай деді:
«Айт: «Егер білсеңдер, жер жүзі және жер жүзіндегілер кімдікі?». Олар дереу «Аллаһтікі» дейді. Айт: «Ал сонда да зер салмайсыңдар ма?». Айт: «Жеті көктің Раббысы және ұлы аршының Раббысы кім?». Дереу «Аллаһ» дейді. Айт: «Сонда да қорықпайсыңдар ма?». Айт: «Егер білсеңдер, әр нәрсенің басқаруы қолында, Өзі қорғаушы, Одан қарсы қорғаушы жоқ кім?». Олар дереу: «Аллаһ» дейді. Айт: «Ал онда қалайша сиқырландыңдар?» (Муминун, 84-89).
Соған қарамастан, кейбір адамдар Аллаһ Тағала жаратпаған нәрселер бар деп сенеді. Мәселен, отқатабынушылар (мәжуси) қараңғылықты Аллаһ жаратпады дейді, қадарилер Аллаһ жәндіктердің істерін жаратпады деп ойлайды. Ал арабтардың ішіндегі кейбір мушриктер өз тәңірлерінін пайда, зиян әкелетіндігіне сенетін.
Аллаһ Тағала ширктің осы түрінің жарамсыздығын көрсетіп, былай деді:
«Аллаһ еш бала иемденбеді. Онымен бірге құлшылыққа лайықты тәңір де жоқ. Ал егер сондай болғанда, әрине әр тәңір өз жаратқанын алып кетер еді де бір-біріне үстемдік қылар еді. Аллаһ олардың сипаттағандарынан пәк», (Муминун сүресі, 91-аят).
Таухид әл-Улюһия (Аллаһты құлшылықта жалғыздау)
Бұл Аллаһ Тағаланы құлдардың істерінде жалғыз екенін мойындау, басқаша айтқанда – бұл Аллаһты, құлшылыққа лайықты жалғыз тәңір екенін, Одан басқасының ешқайсысы бұған лайықты емес екенін мойындау. Міне осыда «Лә иләһә илләл-лоһ» сөздерінің мағынасы жатыр, себебі бұл ұлы куәліктің мәні Аллаһтан басқа құлшылыққа лайықты ешкім жоқ екенінде. Осылайша, «иләһ» пен «құлшылыққа лайықты тәңір» сөздері бірмағыналы болып табылады.
Таухидтің осы түріне шақыру барлық пайғамбарлардың бірінші қадамы еді, әрі бұл – кез-келген балиғат жасына жеткен мүмкіншілігі бар адамның басты міндеті. Осы үшін Аллаһ жындар мен адамдарды жаратты; осы үшін өз елшілерін жіберіп, кітаптарын түсірді. Бұдан басқа, осы үшін ғана халықтар мен оларға жіберілген елшілер арасында таластар пайда болатын, және бұл адамдардың имандылар мен имансыздарға, бақыттылар мен бақытсыздарға бөлінудің себебі еді.
Аллаһ Тағала айтты: «Жын мен адамзатты өзіме құлшылық етулері үшін ғана жараттым» (Зәрият сүресі, 56-аят).
Аллаһ Тағала тағы айтты: «Раббың, өзіне ғана құлшылық етулеріңді әмір етті...» (Исра сүресі, 23-аят).
Тағы Ол айтты: «Олар, құлшылықты, нағыз Аллаһқа шын ықыласпен ханиф түрінде орындаулары үшін ғана әмір етілген...» (Бәйина сүресі, 5-аят).
Пайғамбарымыздың (саллаллоһу әлейһи уа сәллам) былай деді:
«Адамдармен олар Аллаһтан өзге құлшылыққа лайықты ешбір тәңір жоқтығына және Мухаммед (саллаллоһу әлейһи уа сәллам) Оның елшісі екеніне куәлік айтқанға, намаз оқып,зекет бергенге дейін,соғысуға бұйырылдым. Егер соны істесе, менен Исламның ақысынан өзге қандары мен мал-дүниелерін сақтайды, ал есептері Аллаһтың міндетінде» (Бухари, Муслим).
Пайғамбарымыз (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) тағы айтқан: «Шын мәнінде, Аллаһтың жүзіне ұмтылып «Лә иләһә илләл-лоһ» деп айтқан адам үшін, Қиямет күні Аллаһ тозақ отын харам етеді» (Бухари, Муслим).Аллаһ Тағала айтты:
«Расында әр үмметке: Аллаһқа құлшылық қылыңдар, Одан өзге құлшылық етілетіндерден (тағут) аулақ болыңдар», - дейтін елші жібердік» (Нахл сүресі, 36-аят).
Аллаһ Тағала былай деді:
« Сенен бұрын бір пайғамбар жіберсек, оған күдіксіз Менен басқа құлшылыққа лайықты ешбір тәңір жо. Маған ғана құлшылық қылыңдар» деп уахи етіп жібердік» (Әнбия сүресі, 25-аят).
Тағы да Аллаһ Тағала Нұх, Һуд, Солих және басқа пайғамбарлардың өз елдеріне былай айтқанын хабарлайды:
«Әй елім! Аллаһқа құлшылық қылыңдар!Сендердің одан басқа тәңірлерің жоқ» (Ағраф сүресі, 59,65,73-аяттар).
Аллаһ Тағала айтты:
«Аллаһ Нұхқа нұсқау берген нәрселерді және саған уахи еткенімізді сонда-ай Ибраһим, Мұса және Исаға нұсқау берген нәрселерімізді сендерге діни жол қылды: Дінді мықты орындаңдар да, дінде бөлінбеңдер, сенің шақырған нәрсең мүшриктерге ауыр келді...» (Шура сүресі, 13-аят).
Сонымен, Аллаһ өз елшілеріне дінді мықты ұстап, дінде бөлінбеулерін бұйырды, демек барлық пайғамбарлардың діні бір еді. Бұл туралы Пайғамбарымыз да (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деді: «Барлық пайғамбарлар – бауырлар. Әкелері бір, аналары әр түрлі...діндері бір» (Бухари, Муслим).
«Ислам» сөзінің жалпы мағынасы – Аллаһқа ғана бойұсыну, яғни Одан өзге ешкімге құлшылық етпеу. Осы жағынан пайғамбарлардың барлығы исламды ұстанған, бұл туралы Аллаһ Тағала, Нұх пайғамбардың сөздерін келтіріп былай дейді:
«Ал егер бет бұрсаңдар, сендерден жалақы сұрамадым ғой. Менің жалақым Аллаһқа ғана тән. Сондай-ақ мұсылмандардан болуға бұйырылдым...» (Юныс сүресі, 72-аят).
Ибраһим мен Йа`құб туралы Аллаһ Тағала айтты:
«Өзін білмеген ақылсыздан басқа кім Ибраһимнің жолынан бет бұрады? Расында оны дүниеде таңдадық әрі күдіксіз ол, ақиретте де игілерден болады. Бір кезде Раббысы оған: «Бой ұсын!» - деді. Ол: «Бүкіл әлемнің Раббысына бой ұсындым» - деді. Ибраһим бұны ұлдарына өсиет етті және Йақұбте: «Әй ұлдарым! Әрине Аллаһ сендер үшін осы дінді ұнатты, сондықтан сендер нағыз мұсылман болып өліңдер»,-деді. Йақұбқа өлім келген сәтте, балаларына: «Кімге құлшылық қыласыңдар?», - дегенде, барма едіңдер? Сонда олар: «Сенің Тәңіріңе, аталарыңның Тәңіріне, Исмаил, Исхақтың бір-ақ Тәңіріне құлшылық қыламыз. Сондай-ақ Соған бой ұсынамыз», - деген еді» (Бақара сүресі, 130-132-аят).
Иса туралы Аллаһ былай деді:
«Сол уақытта хауариларға: «Маған әрі елшіме сеніңдер» деп білдірген едім. Олар: «Біз сендік, біздің шынайы мұсылман болғанымызға куә бол», - деген еді» (Мәида сүресі,111-аят).
Ал басқа пайғамбарлар туралы Аллаһ былай деді: «Күдіксіз Тәуратты түсірдік, онда тура жол және нұр бар. Аллаһқа бой ұсынған пайғамбарлар, яһудилерге онымен үкім етер еді...» (Мәида сүресі, 44-аят).Ислам дінінің негізгі бөлігі бір Аллаһқа бой ұсыну, Оған ғана құлшылық ету болып табылады. Кімде-кім Аллаһпен бірге басқа біреуге құлшылық етсе –мүшрик болады, ал Оған мүлдем құлшылық етпейтін адам – бұл Аллаһқа бой ұсынуды төмендік деп көретін адам. Алайда, мүшрикті де, тәкәппарды да кәпір болғандықтары біріктіреді.
Шындығында Аллаһ Тағала адамдарды Оның серігі болмаған жалғыз өзіне құлшылық етулері үшін жаратты және пайғамбарларды адамдардың жаратылуынан болған хикметті оларға баяндаулары үшін, оған шақыру үшін және құлшылықтың түрлері мен оның қателіктерін, оған қарама қайшы келетін нәрселерді адамдарға баян етулері үшін жіберді.
Аллаһ Тағала осы өмірді, осы дүниені ақыретке кесіп өтетін бір жол қылды. Кімде кім өмірін Аллаһқа бой ұсынумен, Оған құлшылық етумен және құлшылықтың барлық түрінде Аллаһты бірлеумен әрі оның жіберген пайғамбарларына ергесумен өткізсе, амал қылу майданынан (осы өмірден) зор сыйлықтар мен табыстарға ие болатын майданға (ақыретке) аттанып, ондағы нығметтер мен қуаныштарға, ондағы құрмет пен бақытқа бөленеді. Ол сондай сыйлық, оның нығметі ешқашан таусылмайды, онда адамдар өлмейді, олардың кйімдері тозбайды, олардың жастық шақтары өтпейді, керісінше олар әрдайым нығметте, әрдайым амандықта, әрдайым жастық шақта бақытты өмір сүреді. Оларға Аллаһ тарапынан былай делінеді:
«Әй, жәннәт иелері! Сендер бұнда өмір сүресіңдер де, ешқашан өлмейсіңдер, сендердің дендерің сау болады да ешқашан ауырмайсыңдар, сендер әрдайым жас боласыңдар да ешқашан қартаймайсыңдар, сендер нығметке бөленесіңдер де, ешқашан қорлық көрмейсіңдер»(Абу Хурайрадан имам Муслим, Тирмизий және имам Ахмад риуаят еткен.)
Міне, Аллаһқа құлшылық еткен және пайғамбарына бой ұсынғандардың халдері осындай, олар жәннәтта қалаған нәрселерінің барлығына қол жеткізеді. Олар осы өмірде жалбарынып дұға қылып сұрағандарына жетеді. Олар жәннәтта Ұлы Аллаһ Тағаламен қалағандарынша жолығада да, Оның құрметті, аса ұлы жүзін көреді. «Бұл аса жарылқаушы, тым меірімді Аллаһ тарапынын болған бір сыйлық»
(Фуссилат.3)
Ал кіде кім өмірін Аллаһқа құлшылық етусіз, оның пайғамбарына қарсы келіп, өзінің ойына, нәпсісіне және шайтанға ергесумен өткізсе, шындығында ол осы дүниеден жаза дүниесіне, қорлық, қайғы қасырет, азап пен қиыншылық дүниесіне, онда адамдар әрдайым бақытсыздықта, азапта болтын тозаққа аттанады. Бұл жайында Аллаһ Тағала былай дейді:
«Ал енді қарсы келушілер үшін тозақ оты бар. Оларға өлім үкімі берілмейді, олардан азап жеңілдетілмейді. Әрбір қарсы келушілерді осылай жазалаймыз»;
(Фатыр.36)
«Күдіксіз кім Раббысына күнақар болып келсе, рас оған тозақ бар; онда ол өлмейді де тіршілік өмір де сүрмейді»;(Таха.74)
«Расында біз залымдар үшін дуалдары қоршап алатын тозақ отын әзірледік. Егер олар су сұрап жалбарынса, оларға еріген кен тәрізді беттерін қуыратын бір су беріледі. Ол нендей жаман сусын, әрі нендей жаман орын».(Кәф.29)
Басқа аятта Аллаһ Тағала тозақтағы азап туралы: «Оларға қайнар су ішкізіліп, ішектері туралады»(Мумтахина.15) -дейді.
Міне, Аллаһқа қарсы келушілердің жағдайлары осындай болады. Бұдан мақсат, шындығында бұл дүние амал қылу дүниесі, Аллаһ Тағала разы болатын істерді істеу арқылы Оған жақындайтын дүние. Өзінің амалдарын есеп, хисап қылып, қылған амалдарым дұрыс па, әлде бұрыс па деп ойланатын дүние. Дініміз Ислам үшін қызмет ететін, оны үйренетін, бір бірімізге жақсылыққа және тақуалыққа жәрдем ететін дүние. Адамдарға Аллаһтың ақиқат дінін жеткізетін және осы ақиқат жолында бір бірімізге сабыр сақтауды өсиет ететін және білім, амал әрі құлшылық дүниесі. Аллаһ Тағала айтады: «Жын мен адамдарды өзіме құлшылық қылулары үшін жараттым. Олардан бір несібе тілемеймін әрі олардан мені тамақтандыруларын да қаламаймын, шүбасыз Аллаһ ризықтандырушы және мықты күш иесі».(Зәриат. сүресі)
Аллаһ Тағала адамдар мен жындарды өзіне құлшылық етулері үшін жаратты. Аллаһтың оларға бір қажеттілігі болғандықтан жаратпады, өйткені Аллаһ Тағала ешкімге мұқтаж емес. Бұл жайлы Аллаһ Тағала былай дейді: «Әй адамдар! Сендер Аллаһқа мұқтажсыңдар. Аллаһ Тағала ешкімге мұқтаж емес, ол өте мақтаулы. Қаласа сендерді жоқ етеді де, орындарыңа жаңа ел әкеле алады, бұл Аллаһқа қиын емес».(Фатыр.15-16)
Аллаһ Тағала адамдарды аздан көп қылу үшін немесе төмен жағдайдан жоғары жағдайға көтеру үшін жаратпады, керісінше оларды ұлы хикмет үшін жаратты. Ол хикмет: жын мен адамдардың Аллаһқа құлшылық етіп оны ұлықтаулары, одан қорқулары және оны мадақтаулары, оның көркем есім, сипаттарын біліп сонымен оған мадақтар айтулары. Аллаһ Тағала жақсы көретін істерді істеу әрі ол жақсы көретін сөздерді айту арқылы Аллаһқа қарай жүз бұрулары. Аллаһтың оларға берген нығметтеріне шүкірлік етіп, сынаған сынақтарына сабыр сақтаулары, сондай ақ дін үшін қызмет көрсетіп Аллаһтың ұлылығы жайында пікір жүргізулері. Аллаһ Тағала Құранда былай дейді: «Ол сондай Аллаһ, жеті көкті жаратқан және жерді де сол сияқты жаратқан, күмәнсіз Аллаһтың әр нәрсеге күші толық жететіндігін білулерің үшін әмірлері жер мен көктің арасына түсіп тұрады. Сондай ақ Аллаһтың білімі әр нәрсені өз ішіне алады»(Талақ.12)
«Ең жақсы атаулар Аллаһқа тән. Оған сол аттарымен жалбарыныңдар»;(Ағраф.180)
«Шәксіз көктердің және жердің жаратылуында, түннің және күндіздің өзгеруінде әлбетте ақыл иелері үшін дәлелдер бар. Олар тіке тұрып, отырып, жанбасынан жатып (әр халде) Аллаһты еске алады. Сондай ақ олар көктер мен жердің жаратылысы жайында ойланады да: «Раббымыз! Сен бұны босқа жаратпадың, Сен пәксің, бізді от азабынан сақта дейді»».(Әлі Имран.190-191)
Әй, Аллаһтың пенделері! Сіздер бұл дүниеде жаратылғансыздар, бірақ бұнда мәңгілікке қалмайсыздар. Кейбір адамдар осы өмірде әр түрлі амалдар қылып, ұзақ өмір сүрсе де, қаншама мал жиса да, қаншама ұрпақ қалдырса да соңында оған өлім жетіп, осы өмірден ақыретке аттанады. Ал кейбіреулері дүниеге келіп, санаулы сағаттар ғана өмір сүріп, ешқандай амал қылмастан ақыретке аттанып кетеді. Бұл дүниеде барлық нәрсе бірдей емес, бұл жақсылық пен жамандық, қайғы мен қуаныш, пайда мен зиян, бай мен кедей, әдемі ман құбыжық, ауру мен сау, тақуа мен күнақар, кәпір мен мүмін араласқан дүние. Бірақ сіздердің жаратылыстарыңыздан болған мақсат: ол аса пәк болған Аллаһты бір деп білу, оған ешкімді серік қоспау, оның бұйрығы мен тыйымдарын ұлықтау, өз қажеттеріңізді тек қана Аллаһтан тілеу, діни және дүние істеріңізде тек одан жәрдем сұрау, Аллаһтың пайғамбарыәкелген Құран мен сүннетке ергесу, оларға өз еріктеріңізбен бой ұсыну, пайғамбарбұйырған нәрселерді жақсы көру, қайтарған нәрсесін жек көру. Сондай ақ Рабыларыңыздың рақымын үміт ету және азабынан қорқу!
Аллаһ Құранда:
«Бұлар Аллаһтың қойған шектері. Кім Аллаһқа және оның елшісіне бағынса, оны астарынан өзендер ағатын және ол онда мәңгі қалатын жәннаттарға кіргізеді. Міне сол — зор жетістік»(Ниса 13)
«Кім Аллаһқа және оның елшісіне бағынбаса және оның шектерінен өтетін болса, оны Аллаһ тозаққа кіргізеді және ол онда мәңгі қалады әрі ол үшін жан түршігерлік азап бар»(Ниса.14)
Сондай-ақ тақуалық адамға өзінің Раббысының арасындағы байланысы болған ғибадаттарды орындауын жеңілдетеді. Кім тақуа болса, оны ақыретте жәннат күтіп тұр. Өйткені Аллаһ жәннаты тақуалар үшін, ал тозақты кәпірлер үшін әзірлеген. Аллаһ Тағала жәннат жайлы:
«Раббыларыңның кешіріміне және көлемі көк пен жердей болған тақуалар үшін әзірленген жәннатқа кіруге жарысыңдар»-деді.(Әлі Имран.133)
Ал тозақ жайлы:
«Кәпірлер үшін әзірленген оттан сақтаныңдар»- деді.(Әлі Имран.131)
Аллаһ Тағала адамдарды бір мақсат үшін жаратты. Оларды еш мақсатсыз, ермек үшін, бекер жаратқан жоқ. Аллаһ олардың сипаттағанынан пәк! Алайда, оларды бір мақсат үшін жаратты. Аллаһ Тағала айтқандай: «Ол Аллаһ өлім мен өмірді, сендерді қайсыларың істеріңмен жақсырақ боласыңдар деп сынау үшін жаратты» (Мулк сүресі, 2-аят).
ағы да Аллаһ Тағала былай айтты: «Біз сендерді босқа жараттық... деп ойлайсыңдар ма?» яғни еш мақсатсыз, еш даналықсыз «әрі Бізге қайтарылмаймыз деп ойлайсыңдар ма?» яғни жаратылғандарыңнан кейін қайта түрілу болмайды деп, Жаратушыларыңа қайта оралмайсыңдар деп. Бұл пікірде кемшілік бар. Аллаһтың даналығында кемшілік бар деген ой. Сол үшін аяттың жалғасында Аллаһ: «Шынайы Ие Аллаһ – Пәк!» - деп айтты (Муминун сүресі, 115-116-аяттар). Яғни надандардың, сенбейтіндердің сипаттағанынан Пәк.
Демек, адамдар бір мақсат үшін жаратылған. Бұл не мақсат? Аллаһ бұны, Өзінің келесі сөздерінде баяндайды: «Мен жындар мен адамзатты тек Өзіме құлшылық етулері үшін ғана жараттым. Олардың Маған ризық бергенін де, тамақтандырғанын да қаламаймын. Расында, Ол Аллаһ – ризық Беруші, ұлы күш Иесі!» (Зәрият сүресі, 56-58-аяттар). Аллаһ жындар мен адамзатты тек бір мақсатпен ғана жаратты. Ол – сынақ. «Сендерді қайсыларың істеріңмен жақсырақ боласыңдар деп сынау үшін». Бұл не нәрседегі сынақ? Бұл құлшылықтағы сынақ: ол адам Аллаһқа ғана құлшылық ете ме, әлде Одан басқа бір тәңір таңдай ма? Адам осы мақсат үшін жаратылды. Алайда ол осы жаратылу мақсатын оған үйрететін, түсіндіретін адамға мұқтаж. Аллаһ разы болатын түрде, Оған құлшылық етуге жету жолын көрсететін адамға мұқтаж.
Сондықтан, Аллаһ адамдарға ескертуші, қуандырушы ретінде Жаратушыларына апаратын жолды бағыттайтын елшілерді жіберді. Олар кім ғана жалғыз құлшылыққа лайықты екенін, әрі оларды жаратқан Аллаһ, қай жолмен Оған құлшылық етуге шақырғанын түсіндіріп кеткен еді.
Аллаһ Тағала пайғамбарымыз Мұхаммедке (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деді: «Сені біртұтас адам баласы үшін қорқытушы әрі қуандырушы ретінде жібердік» (Сәбә сүресі, 28-аят). Тағы да Ол: «Расында, Перғауынға елші жібергеніміздей, сендерге де куәгер ретінде елші жібердік», - деді (Муззәммил сүресі, 15-16-аяттар). Әрбір халықта елші болған еді. Аллаһ Тағала: «Негізінде, ескертушісі болмаған бірде-бір халық жоқ», - деп айтты. Тағы да Аллаһ былай деді: «Расында, әр үмметке: “Аллаһқа ғана құлшылық етіңдер және тағуттан аулақ болыңдар”, - дейтін елші жібердік» (Нахл сүресі, 36-аят).
Осы аяттардан түсінетіміз: Аллаһ Тағала адамдарды жаратқан соң, оларды тастап қойған жоқ. Керісінше, оларға Аллаһқа апаратын жалғыз ғана жолды үйретіп, бағыттайтын, тура жолға нұсқайтын елшілерді жіберді. Бұл жол – жалғыз ғана жол. Фатиха сүресінде: «Бізде тура жолға сала гөр!» - деп айтылған (Фатиха сүресі, 5-аят). Ол – бір ғана жол! Алайда, басқа да жолдар бар – адасу мен ауытқу жолдары, өз көңіл-қалауларына ерген адамдардың жолдары. Дегенмен, Аллаһқа жеткізетін жол – Аллаһтың тарапынан келген елшілердің жолы ғана. Бұл – жалпы Ислам діні. Аллаһ Тағала былай деді: «Расында, Аллаһтың жанындағы дін – Ислам!» (Әли `Имран сүресі, 19-аят). Аллаһқа ғана құлшылық етіп бойұсыну, әмірлерін орындау арқылы бағыну, Аллаһқа серік қосу мен Оған серік қосушылардан аулақ болу.
Елшілер, адамдарға осы мақсатты түсіндіріп, Аллаһқа ғана, Одан өзге ешкімге емес, құлшылық етуге бағыттаған. Міне, осы негізгі мәселеде халықтар мен елшілердің арасында жаулық туатын-ды. Себебі, адамдар Аллаһқа өздері жақсы көретін жолмен құлшылық етеді, Аллаһ жақсы көретін емес. Сондықтан да ғалымдар: “Сенің жақсы көруің маңызды емес, алайда сені жақсы көру маңызды!” - деп айтқан. Сенің Аллаһты жақсы көргенін маңызды емес, өйткені Аллаһқа деген сүйіспеншілігін мушриктер де (көпқұдайшылар), адасқандар да, оларға елші жіберілген халықтардың барлығы да мәлімдеген. Олар садақаларын да берген, намаздарын да оқыған, дұға да еткен. Алайда, ең маңыздысы – Раббысы құлын жақсы көруі. Ал бұған қалай қол жеткізуге болады? Адам Аллаһтың сүйіспеншілігін іздеу керек. Бұл – пайғамбарымыздың (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) жолы!
Аллаһ Тағала былай айтты: «(Әй, Мұхаммед! Оларға) былай де: ”Егер Аллаһты сүйсеңдер, онда маған еріңдер, сонда Аллаһ та сендерді сүйеді!”» (Әли `Имран сүресі, 31-аят). Демек, Аллаһтың жақсы көретін жолы – бұл елшіге бағыну, оның артынан еру. Адамдарды Аллаһқа апаратын жалғыз ғана жол бар – ол Мұхаммедтің (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) Сүннеті!
Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйінін Шамсуддин Ибн әл-Қайимнің «Нуниядағы» сөздерімен айтқымыз келіп отыр. Ол былай деді: “Жалғыз үшін жалғыз жолда жалғыз бол!” (Аллаһ разылығы үшін, пайғамбар салаллаһу алайхи уасаллам жолында, ақиқат пен ниетіңде жалғыз бол).
Барлық мақтау бүкіл әлемнің раббысы Аллаһқа болсын! Пайғамбарымызға оның отбасына және сахабаларына Аллаһтың игілігімен сәлемі болсын!
НРАВИТСЯ басыңыз .
Бидатшылардын сайттары мен кассеталарын тындау жайлы
< 
/center>
Шейх Салих әл-Фәузан былай деп жауап берді: “Бидғатшылардың кітаптарын оқып, олардың үнтаспаларын тыңдауға болмайды. Егер оларды жоққа шығарып, олардың адасушылығын түсіндіру мақсатында болса, сонда ғана рұқсат етіледі! Ал қарапайым адам мен білім талап етіп жүрген студент немесе қарсы жауап қайтару үшін емес, бірақ олардан бірнәрсені біліп алу үшін оқитын адамға келер болсақ, онда оларға бұны оқу тыйым салынады! Оның оқығаны жүрегіне әсер етіп және сол жамандық оның істерінде көрінуі мүмкін ғой! Сондықтан, білім иелерінің арасынан мамандардан басқа, ешкімге ол кітаптарды оқуға рұқсат етілмейді, ал мамандар болса, адасқандаға қарсы жауап қайтарып, ондай адамдардан жұртты (аулақ болсын деп) ескертеді!” (Қараңыз: “Фәтауа фи-ссияса” 18).
Міне осы - сәләфтардың манхаджы, олар тіпті өз көңілдеріне ергендердің сөздерін тыңдаудан қорқатын. Айюб әс-Сахтияниге өз көңілдеріне ергендер келіп былай дегені жеткізіледі: "Ей, Әбу Бакр, мен сізден бір сөз жөнінде сұрайын деп едім" ал бұған Айюб қолын сілтеп: "Жоқ, тіпті сөздің жартысын да, тіпті сөздің жартысын да!", - деді (Қараңыз: "әл-Ибәна" 2/472).
Сондай-ақ, Мухаммад ибн Сирин бид`атшылардың сөздерін естігенде, саусақтарымен құлағын бітеп: "Олармен сөйлесу рұқсат етілмеген!", - деп айтқаны жеткізіледі (Қараңыз: "әл-Ибәна" 2/473).
Бауырлар, үлкен білімдерге ие болған сәләфтар (ізгі ата-бабалар) мен біздің кезіміздегілерді салыстырыңдаршы! Сондай үлкен білімге ие болса да, олар өз көңілдеріне ергендерді тындаудан қорыққан, ал біздің уақыттағы мұсылмандар, күні-түні ғаламторда (интернет) отырып, белгісіз біреулердің кітаптарын оқып, білімді қалай болса солай алып, кімнен білім алып жатқындығына қарамайды, тіпті одан да сорақысы - бұл ақпараттарды өзгелерге таратады.
Аллаһ тағала ақиқатқа ұмтылған әрбір адамды жамандықтардан сақтасын!
/center>Бидғатшылардың кітаптарын оқып және олардың кассетталарын тыңдаудың үкімі қандай?
Шейх Салих әл-Фәузан былай деп жауап берді: “Бидғатшылардың кітаптарын оқып, олардың үнтаспаларын тыңдауға болмайды. Егер оларды жоққа шығарып, олардың адасушылығын түсіндіру мақсатында болса, сонда ғана рұқсат етіледі! Ал қарапайым адам мен білім талап етіп жүрген студент немесе қарсы жауап қайтару үшін емес, бірақ олардан бірнәрсені біліп алу үшін оқитын адамға келер болсақ, онда оларға бұны оқу тыйым салынады! Оның оқығаны жүрегіне әсер етіп және сол жамандық оның істерінде көрінуі мүмкін ғой! Сондықтан, білім иелерінің арасынан мамандардан басқа, ешкімге ол кітаптарды оқуға рұқсат етілмейді, ал мамандар болса, адасқандаға қарсы жауап қайтарып, ондай адамдардан жұртты (аулақ болсын деп) ескертеді!” (Қараңыз: “Фәтауа фи-ссияса” 18).
Міне осы - сәләфтардың манхаджы, олар тіпті өз көңілдеріне ергендердің сөздерін тыңдаудан қорқатын. Айюб әс-Сахтияниге өз көңілдеріне ергендер келіп былай дегені жеткізіледі: "Ей, Әбу Бакр, мен сізден бір сөз жөнінде сұрайын деп едім" ал бұған Айюб қолын сілтеп: "Жоқ, тіпті сөздің жартысын да, тіпті сөздің жартысын да!", - деді (Қараңыз: "әл-Ибәна" 2/472).
Сондай-ақ, Мухаммад ибн Сирин бид`атшылардың сөздерін естігенде, саусақтарымен құлағын бітеп: "Олармен сөйлесу рұқсат етілмеген!", - деп айтқаны жеткізіледі (Қараңыз: "әл-Ибәна" 2/473).
Бауырлар, үлкен білімдерге ие болған сәләфтар (ізгі ата-бабалар) мен біздің кезіміздегілерді салыстырыңдаршы! Сондай үлкен білімге ие болса да, олар өз көңілдеріне ергендерді тындаудан қорыққан, ал біздің уақыттағы мұсылмандар, күні-түні ғаламторда (интернет) отырып, белгісіз біреулердің кітаптарын оқып, білімді қалай болса солай алып, кімнен білім алып жатқындығына қарамайды, тіпті одан да сорақысы - бұл ақпараттарды өзгелерге таратады.
Аллаһ тағала ақиқатқа ұмтылған әрбір адамды жамандықтардан сақтасын!
Жихад жаксырак па, б1л1м бе?
Мейірімді рахымды Аллаһтың атымен
Білім алу ғибадатың ең жақсы түрі болып табылатындығын және ол барлық басқа ғибадаттардан басым түсетінін пайғамбардың өзі (Аллаһтың оған игілігі мен сәлемі болсын) айтатын. Хузәфәдан Аллаһтың Елшісінің (Аллаһтың оған игілігі мен сәлемі болсын):«Білімнің артықшылығы ғибадаттың артықшылығынан жоғарылау ал діннің негізінде игі ар-намыстылық жатыр» - деп айтқаны жеткізіледі. Әл-Хаким, әл-Бәззар. Хадис сахих. «Сахих әл-джәми‘» 4214.
Али ибн Әбу Талиб былай деді : “Ғалым ораза ұстаушыдан, түнгі намазға тұрушыдан және мужжәхидтан жақсырақ”. Әд-Димьяты “әл-Матджуру-ррабих” 1/16.
әл-Әзди былай деп айтатын: “Бірде мен Ибн ‘Аббастан джихад жайлы сұрадым, ал ол маған: «Джихадтан жақсырақ болған нәрсе туралы саған айтып беруімді қаламайсын ба, не?» - деп сұрады. Мен: «Әрине (қалаймын)», - дедім. Сонда ол: «Мешіт сал және онда діннің міндеттерін (парыздарды), сүннеттерін және фиқхын оқыт». әл-Фәсауи “әл-Мә’рифа” 3/503, Ибн ‘Абдуль-бәрр «әл-Джәми’» 1/31.
Имам әз-Зухри: “Аллаһтың дінін түсінуден абзалрақ ғибадат жоқ”- деді. “Тухфәту талибиль-‘ильм” 24.
Хасан әл-Бәсри: “ғалымдардың сиялары шахидтердің қанынан салмақтылау болады!” Әл-‘аджлюни “Кәшфуль-хафә” 2/262.
Алайда, кейбір мұсылмандар бұл сөздерді Пайғамбарға (Аллаһтың оған игілігі мен сәлемі болсын) таңайды. Ал шындығында бұл сөздер Хасан әл-Бәсриге тиесілі, ал Пайғамбардың (Аллаһтың оған игілігі сен сәлемі болсын) хадисі ретінде ол сенімсіз болып табылады. “әл-‘Иләл” 1/80, Ибн әл-Джәузи.
Сондықтан мұны хадис деп баяндауға болмайды, біріқ бұл сөздерді Хасан әл-Бәсриден жеткізу керек.
Тіпті Исламның тіректерінен кейін джихадтан абзалрақ ғибадат жоқ деген имам Әхмәдтың өзі де одан: «Бес жүз дирхамы бар адаммға ақшасын джихадқа жұмсағаныабзал ма, әлде оларды білім алуға жұмсағаны ма?» деп сұрағанда, ол: «Егер ол адам білімсіз болса, онда мен үшін білім алу абзалырақ» - деген. “Әл-әдабу-шшәр’ия” 2/40.
Бірақ, мұсылман еліне кәпірлер шабуыл жасаса және джихад фардуль-‘айн болса, онда ислам жерін қорғау мешітте немесе дәрісте отырып білім алудан маңыздырақ екеніне күмән жоқ. Өйткені әр ғибадаттың өзінің ең жақсы болған уақыты бар.
Бірақ, не жақсырақ: джихад па, әлде білім ба мәселесі туралы оның түп негізінде айтар болсақ, онда, күмәнсіз білім талап ету джихадтан артық болады! Әсіресе, адамдарда және қоғамда діннің ережелері туралы қарапайым білімнің болмауы кезінде!
Жиһад - тек кәпірлермен соғысу ғана емес
Аса Мейірімді, ерекше Рақымды Аллаһтың атымен!
Кейбір кісілер Исламдағы жиһад – бұл тек кәпірлермен ғана қарулы соғыс деп, жиһадтың басқа түрлерін, мысалы, нәпсімен, шайтанмен, екіжүзділікпен, бидғатшылармен болатын жиһадтың маңыздылығын жоққа шығарып, мәнділігін төмендетіп жібереді. Шейх Ибн әл-Қайим айтады: “Білім мен дәлелдің көмегімен жүргізілетін жиһад – бұл Аллаһтың пайғамбарлары мен елшілерінің, әрі Оның таңдаулы құлдарының жиһады! Сонымен қатар, қылыш пен найзаның көмегімен жүргізілетін жиһадтан гөрі дәлел мен тілдің көмегімен жүргізілетін жиһад маңыздырақ!” Қараңыз: “әл-Кәфия әш-шәфия” 19.
Ибн әл-Қайим тағы былай дейді: “Жиһад екі түрлі болады: жаумен және өз нәпсіңмен, әрі жауға қарсы жиһадтан гөрі өз нәпсіңе қарсы жиһад әлдеқайда артық. Шын мәнінде, кімде-кім өзіне бұйырылғанды орындап, тыйым салынғаннан аулақ болу үшін өз нәпсісіне қарсы жиһад жасай алмаса, онда ол жауға да қарсы жиһад жасай алмайды. Алайда, дұшпанның тағы бір үшінші түрі бар, әрі онымен шайқаспаған адам, жауға да, өз нәпсісіне де қарсы жиһад жасай алмайды. Ол – шайтан. Оған қарсы жиһад жасау – жаумен де, өз нәпсімен де жиһад жасаудың негізі болып табылады. Аллаһ Тағала былай дейді:«Расында, шайтан – сендердің жауларың, ендеше оған жау ретінде қараңдар. Ол өз тобын Тозақ тұрғындары болуға шақырады»(Фәтыр сүресі, 6-аят). Шайтанға жау ретінде қарау бұйрығы – оған қарсы жиһад жасап, онымен шайқасуда барлық күш-жігеріңді сарп етудің маңыздылығын көрсетеді. Өйткені шайтан – Аллаһ Тағаланың құлдарымен соғысуын тоқтатпайтын, әрі әлсіремейтін жау!” Қараңыз: “Задул-мә‘ад” 3/6.
Ибн әл-Қайим тағы да былай дейді: “Білім мен жиһадтің көмегімен Дін орнатылады, сондықтан да жиһад екі түрлі болады: біріншісі, бұл – қолдың, әрі қылыштың көмегімен жасалатын жиһад және осы жиһадтың түріне көбісі қатысады. Екіншісі, бұл – дәлел мен түсіндірудің көмегімен жасалатын жиһад, ал ол Аллаһ Тағаланың таңдаулы елшілері мен имамдардың жиһады. Жиһадтың бұл түрі, оның пайдасының маңыздылығы мен жаулардың көптігі себепті, екеуінің ішіндегі ең жақсысы болып табылады. Аллаһ Тағала Меккеде түскен «әл-Фурқан» сүресінде былай дейді:«Егер Біз қаласақ, әрбір мекенге сақтандыратын ескертуші жіберер едік. Сондықтан, кәпірлерге бағынба да, оларға қарсы Құран арқылы ұлы жиһад жаса!»(әл-Фурқан сүресі, 51-52-аяттар). Бұл – Құранның көмегімен кәпірлерге қарсы жасалатын жиһад, сондай-ақ бұл екіжүзділерге де қарсы жиһад болып табылады. Шын мәнінде, екіжүзділер мұсылмандармен соғысқан жоқ, керісінше, олармен бірге болды, тіпті мұсылмандармен бірге жауларға қарсы соғысты. Алайда, бұған қарамастан, Аллаһ Тағала былай дейді:
«Әй пайғамбар! Кәпірлермен және екіжүзділермен соғыс, әрі оларға қатал бол!» (әт-Тахрим сүресі, 9-аят). Ал екіжүзділерге қарсы жиһад дәлел мен Құранның көмегімен болғаны бәрімізге мәлім”. Қараңыз: “Мифтаху дари-сса’ада” 1/70.
Ибн әл-Қайим тағы да былай дейді: “Кәпірлерге қарсы жиһадтан гөрі, екіжүзділерге қарсы жиһад жасау ауырлау. Бұл жиһадтың түрі – таңдаулылар мен пайғамбарлардың мирасқорларының жиһады, әрі бұны дүниежүзінде тек санаулы адам ғана жасайды. Бұл жиһадтың түрін жасайтын адамдардың саны аз болғанына қарамастан, олар Аллаһ Тағаланың құзырында орасан зор орынға ие!” Қараңыз: “Задул-мә’ад” 3/15.
Лечение черным тмином
Лечение черным тмином
Черный тмин уникальное средство для лечения многих заболеваний. Аллах Всевышний создал много болезней, но он так же создал и излечение от этих болезней. И одним из средств созданным на благо человечества- является черный тмин В лечении используют масло и семена черного тмина.
От Абу Хурейры (да будет доволен им Аллах) передается, что он слышал как посланник Аллаха (мир ему и благословение Аллаха) о черном тмине сказал: «Он является исцелением от всякой болезни, кроме смерти» аль-Бухари 5688, Муслим 2215.
Далел сура !
Айт күндері,3 күн тырнақ алуға, киім жууға, жууынуға, үй жинауға т.б. болмайды дегенді жие естиміз!
Бұл нарселер шыныменде болмайдыма ?
Дүние мәселесінде, тыйым салынғанына дәлел келмейінше барлық нәрсе рұқсат етілген. Ал дін мәселесінде, рұқсат етілгеніне дәлел келмейінше барлық нәрсе тыйым салынған!
Шариғаттың бұл қағидасына қатысты ғалымдар арасында ешқандай қарама-қайшылық жоқ! Дін мәселесесіндегі негіз - бұл Аллаһ және оның елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтып өтпеген кез-келген іс тыйым салынған.
Бұған дәлел ретінде `Айша анамыздан келген белгілі хадисті келтірсек болады: Аллаһтың елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деді: "Кімде-кім біздің бұл ісімізге (дінге), онда жоқ нәрсе еңгізсе, оның ісі кері қайтарылады (қабыл болмайды)". Ал бұл хадистің басқа риуаятында:"Кімде-кім біздің бұйрығымыз болмаған бір іс жасаса, ол ісі кері қайтарылады", - делінген (Бұхари 2697, Муслим 1718).
Ал тұрмыс мәселелері және дүниеге қатысты барлық нәрселер туралы айтар болсақ, онда Аллаһ бұның негізін рұқсат етілген деп бекітті. Және дүние мәселелеріндегі барлық нәрсе, тыйым салынғанына дәлел келмейінше осы күйде, осы негізде қала береді.
Аллаһ тағала айтты: "Ол (Аллаһ) сондай - жер бетіндегі барлық нәрсені сендер үшін жаратты" (Бақара, 29).
Имам әш-Шәукәни айтқан: "Осы аят, жаратылғанның барлығы өз негізінде рұқсат етілгендігіне дәлел болады, тек қана осы негізден тыс шығаратын дәлел келсе ғана (бір нәрсенің тыйым салынғаны туралы айтуға болады). Әрі бұл жануар болсын немесе басқа кез-келген пайда әкелетін нәрсе болсын - ешқандай айырмашылығы жоқ. Бұған "жер бетіндегі барлық нәрсе" деген сөздер өте күшті дәлел бола алады" (“Фәтхул-қадир” 1/98).
Аллаһтың елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деген: "Аллаһ өз кітабында рұқсат еткен нәрсесі - рұқсат етілген, ал тыйым салынған нәрсесі - тыйым салынған. Ал оның үндемей кеткен нәрселері де - рұқсат етілген. Аллаһтан бұны қабылдаңдар, расында Аллаһ ештеңкені ұмытпайды!", Одан кейін Ол (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) келесі аятты оқыды: "Сенің раббың ұмытпайды" (Мәриям, 65)" (Хаким 2/375, Баззар 1236 шейх Әлбәни хадисті сахих деген).
Әнәс және `Айшадан жеткен хадисте Аллаһтың елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деді: "Егер де әңгіме дүние мәселелерінде болса, онда сендер ол туралы жақсырақ білесіңдер. Алайда, егер әңгіме дін туралы боп жатса, онда бұны маған қайтарыңдар!" Ахмад 5/298, ибн Мәджаһ 1/117, ибн Хузәйма 410. Хадис сахих "сахих әл-джәми`" 767
(Яғни дүние мәселесінде барі болады,не ішсеңде, не кисеңде, кандай тамақ жесеңде,қандай үйде тұрсаңда,қысқасы бәрін қолдана беруге болады, тек оған құранмен сүннеттен болмайды деген далел келмейінше.
мысалы: ер адамға киім кие беруге болады, хадистер бар, жібек киюге болмайды деген, сол сияқты бүкіл сусынды ішуге болады, тек мас қылатын
ішімдіктерді ішуге құран мен сүннетте қатаң тиым салынған осылай анықтала береді.Ал Ислам дініне келсек, онда еш нарсе істеуге болмайды, тек Аллах және Оның елшісі Мухаммад (саллаАллаху алейхи уассалам) нан болады деген дәлел келмейінше.
Енді ойлап көріңіз, тырнақ алу, киім жуу, жууыну, үй жинау дұние істерінен , Аллах құранда немесе пайғамбарымыз айт күндері
3 күн бойы тырнақ алуға, киім жууға, жууынуға, үй жинауға т.б. болмайды дегенбе? Ондай нарсе не құрандада не сүннеттеде ЖОҚ!)
Біліңіз, Ислам діні дәлел мен білімге негізделген, әрі ол көңіл-қалауға, ой-пікір мен логикалық пайымдауға негізделмеген. `Али ибн Әбу Талиб айтады: “Егер де дін ақыл-ойға негізделгенде, онда мәсихты мәсінің үстіннен емес, астынан сүрткен дұрысырақ болар еді. Алайда, мен Аллаһ елшісінің (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) масихты мәсінің үстінен тартқанын көрдім”. Қараңыз: Әбу Дәуд 1/162. Хадистің сенімділігін имам Ибн Хазм, хафиз Ибн Хәджәр, шейх әл-Әлбәни растады.
Дәлел мен ақпарат көзіне сілтеме талап ету дінімізде үлкен орын алады. Өйткені, бұл – дінімізді түрлі сырттан кіргізілетін қоспалар мен бұрмалаудан қорғайды. Имам Ибн әл-Мубәрак айтады: “Иснәд – діннен. Егер де иснәд болмағанда, әркім аузына келгенін оттап, қалағанын айта берер еді!” Муслим 1/15.
Имам Суфьян әс-Сәури айтады: “Иснәд – мүміннің қаруы! Егер мүміннің бұл қаруы болмаса, ол не арқылы күреседі?!” Қараңыз: “Фәйдул-Қадир” 1/433.
Кімде-кім дәлел талап етпей тек сөздерге сүйенетін болса, тіпті ол ғалымның сөзіне сүйенсе де, онда олар туралы имам әш-Шәфи’и былай деген: “Білімді еш дәлелсіз ізденетін адам, түн ішінде отын жинап, отынмен бірге өзін шағып алатын жыланды да қосып алған адам тәрізді!” әл-Бәйхақи “әл-Мәдхал” 1/211.
Кімде-кім белгілі бір іс-әрекетке дәлел сұраса – бүлік туғызғаны деп ойлап кейбір мұсылмандар адасып жүр. Біз ондай адамдардан былай деп сұраймыз: Қашаннан бері дәлел талап ету бүлік болып саналатын болды?! Сонда Аллаһ Тағала Құранда бізге дәлел талап етуді бұйыруы – бүлік туғызуға шақырғаны ма?! Аллаһ Тағала былай дейді:
«Олар: “Яһуди немесе христиандардан басқа Жаннатқа ешкім кірмейді” – деді. Бұл олардың өз ойлары ғана. (Мұхаммед оларға): “Егер айтқандарың рас болса, дәлелдеріңді келтіріңдер!” де» (әл-Бәқара сүресі, 111-аят).
Шейх ’Абдур-Рахман әс-Са’ди айтады: “Яһудейлер өздерінен басқа ешкім Жәннәтқа кірмейді деді. Христиандар да өздерінен басқа ешкім Жәннәтқа кірмейді деді. Олар Жәннәт тек өзіміз үшін арналған деп есептеді. Алайда, дәлелмен, дәйекпен бекітілмейінше, кез-келген бос пайымдау қабылданбайды. Егер олар ақиқатты айтқан болса, дәлелдерін әкелсін. Кез-келген адам өз сөздерін растау үшін дәлел келтіруге міндетті. Егер ол дәлел әкеле алмаса, онда оның негізсіз сөздері мен оған қарама-қарсы басқа негізсіз сөздердің еш айырмашылығы жоқ. Міне, біз осы дәлелдер арқылы түрлі пайымдау мен мәлімдемеулердің қабылданатынын немесе теріске шығарылатынын анықтаймыз”. Қараңыз: “Тәфсирул-Кәрими-Ррахмән” 42.
Дәлел талап ету – бұл әрбір мұсылманның қақысы, себебі дәлел арқылы адам түрлі күдіктер мен күмәндардан арылады.
‘Абдур-Рахмән әл-Әсәм айтады: “Бір күні Әнәс ибн Мәликтен намаздағы тәкбирлер туралы сұрағанда, ол былай жауап қатты: “Тәкбирді тұрғанда, иілгенде, сәждеге барғанда, сәждеден бас көтергенде және келесі рәкәтқа тұрғанда айту керек”. Сонда адамдар одан: “Сен бұны кімнен естідің?!”, – деп сұрады. Әнәс: “Аллаһ елшісінен (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын), Әбу Бәкрден, ‘Умардан естідім”, – деді де, үндемей қалды. Сонда одан: “Ал ‘Усманнан ше?”, – деп сұрағанда, ол: “Бұны ‘Усманнан да естідім”, – деп жауап берді”. Ахмад 3/257. Сенімді иснад.
Егер тіпті сахабалардың өздерінен дәлел талап еткен болса, онда басқа адамдар жайлы не айтуға болды?! Алайда, кейбір мұсылмандар қарапайым білім ізденушіден дәлел сұрауға орынсыз ұялып қателеседі.
«Сенің дәлелің қандай?» деген сұраққа: «Бір мұсылман бауырым айтты», – деген жауапты өте жиі естуге болады. Ол бір мұсылман бауырдың сөздері, тіпті білімді болса да, дәлел болып саналмайтынын білуіміз керек! Исламдағы дәлел – бұл Құран; Сүннет; бірауызды келісім (иджмә’), бұның ішіне басқа сахабалардың ешқайсының қарсылық білдірмесе, бір сахабаның айтқан сөзі де жатады; Құран мен Сүннеттің мәтіндері жоқ кезде салыстыру (қияс). Бұдан басқасының барлығы Исламда дәлел болып саналмайды.
Барлық нәрсені Білуші Аллаһ Тағала былай дейді:
«Олар Алладан өзге, оған ешбір билік (дәлел) түсірілмеген және ол жөнінде өздерінде де ешбір мәлімет болмаған нәрселерге құлшылық етеді» (әл-Хәдж сүресі, 71-аят).
Аллаһ Тағала тағы былай дейді:
«Расында, Мұсаны мүғжизаларымызбен, әрі ашық билікпен (дәлелмен) жібердік» (Ғафир сүресі, 23-аят).
Ибн әл-Қайим айтады: “Аллаһ Тағала айғақ пен дәлелді «билік» деп атады, себебі дәлелге ие болған адам – билік пен күш-қуатқа да ие болады, әрі ол дәлел билігі арқылы надан адамдарға үстем болады. Қолдың күшіне сүйенген билікке қарағанда, білім билігі күштірек, әрі айбынды. Өйткені, дәлел арқылы күшпен жете алмайтын нәрсеге жетуге болады. Сондай-ақ, қол билігі денелерді ғана басқаратын болса, ал дәлел билігі жүректерді басқарады”. Қараңыз: “Мифтаху дари-сса’ада” 1/244.
Дәлел келтірудің шарттары
Келтірілген дәлел қабылдануы үшін ол, ғалымдар атап өткен төрт шартқа сәйкес келуі қажет:
1. Хадис болсын, сахабаның сөзі болсын – мәтін сенімді (сахих) болу керек:
2. Ол күші жойылған (мәнсух) мәтін болмау керек;
3. Ол мәтін Құран мен Сүннеттегі басқа бір мәтінге қарама-қайшы келмеу керек;
4. Келтірілген мәтін орынды болу керек, әрі тап қозғалып жатқан мәселеге сәйкес келуі тиіс. Қараңыз: “Бәйрақул-уммә фи қадая мухиммә” 32.
Соңғы шарт өте маңызды. Дәлел ретінде келтірілген барлық аяттар мен хадистер сырттай сәйкес болып көрінгенімен, кейбір жағдайларда орынды бола бермейтінін білуіміз қажет. Бұған мысал ретінде «Үкім – Аллаһқа ғана тән» деген аятқа сүйеніп, ‘Алиді күпірлікте айыптаған хауариждерді келтірсек болады. Нәфи’ айтады: “Ибн ‘Умар хауариждерді ең жаман жаратылыстар деп санаған, әрі ол: “Хауариждер кәпірлерге қатысты түскен аяттарды мүміндерге қарсы қолданады”, – деп айтатын”. Ибн Уәһб. Қараңыз: “әл-Истизкәр” 8/90. Бұл хабарды тағы имам әл-Бухари өзінің «Сахихтар» жинағында бір тарауда келтірген, ал Хафиз Ибн Хәджәр оның иснадын сенімді деді. Қараңыз: “Фәтхул-Бәри” 12/286..
Осыған байланысты ғалымдар келесі қағиданы шығарды: «Дәлел келтірудің өзі маңызды емес, алайда оны дұрыс түсіну – маңызды».
Аллаһ жақсырақ біледі!
НРАВИТСЯ басыңыз !
.
Бұл нарселер шыныменде болмайдыма ?
Дүние мәселесінде, тыйым салынғанына дәлел келмейінше барлық нәрсе рұқсат етілген. Ал дін мәселесінде, рұқсат етілгеніне дәлел келмейінше барлық нәрсе тыйым салынған!
Шариғаттың бұл қағидасына қатысты ғалымдар арасында ешқандай қарама-қайшылық жоқ! Дін мәселесесіндегі негіз - бұл Аллаһ және оның елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтып өтпеген кез-келген іс тыйым салынған.
Бұған дәлел ретінде `Айша анамыздан келген белгілі хадисті келтірсек болады: Аллаһтың елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деді: "Кімде-кім біздің бұл ісімізге (дінге), онда жоқ нәрсе еңгізсе, оның ісі кері қайтарылады (қабыл болмайды)". Ал бұл хадистің басқа риуаятында:"Кімде-кім біздің бұйрығымыз болмаған бір іс жасаса, ол ісі кері қайтарылады", - делінген (Бұхари 2697, Муслим 1718).
Ал тұрмыс мәселелері және дүниеге қатысты барлық нәрселер туралы айтар болсақ, онда Аллаһ бұның негізін рұқсат етілген деп бекітті. Және дүние мәселелеріндегі барлық нәрсе, тыйым салынғанына дәлел келмейінше осы күйде, осы негізде қала береді.
Аллаһ тағала айтты: "Ол (Аллаһ) сондай - жер бетіндегі барлық нәрсені сендер үшін жаратты" (Бақара, 29).
Имам әш-Шәукәни айтқан: "Осы аят, жаратылғанның барлығы өз негізінде рұқсат етілгендігіне дәлел болады, тек қана осы негізден тыс шығаратын дәлел келсе ғана (бір нәрсенің тыйым салынғаны туралы айтуға болады). Әрі бұл жануар болсын немесе басқа кез-келген пайда әкелетін нәрсе болсын - ешқандай айырмашылығы жоқ. Бұған "жер бетіндегі барлық нәрсе" деген сөздер өте күшті дәлел бола алады" (“Фәтхул-қадир” 1/98).
Аллаһтың елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деген: "Аллаһ өз кітабында рұқсат еткен нәрсесі - рұқсат етілген, ал тыйым салынған нәрсесі - тыйым салынған. Ал оның үндемей кеткен нәрселері де - рұқсат етілген. Аллаһтан бұны қабылдаңдар, расында Аллаһ ештеңкені ұмытпайды!", Одан кейін Ол (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) келесі аятты оқыды: "Сенің раббың ұмытпайды" (Мәриям, 65)" (Хаким 2/375, Баззар 1236 шейх Әлбәни хадисті сахих деген).
Әнәс және `Айшадан жеткен хадисте Аллаһтың елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деді: "Егер де әңгіме дүние мәселелерінде болса, онда сендер ол туралы жақсырақ білесіңдер. Алайда, егер әңгіме дін туралы боп жатса, онда бұны маған қайтарыңдар!" Ахмад 5/298, ибн Мәджаһ 1/117, ибн Хузәйма 410. Хадис сахих "сахих әл-джәми`" 767
(Яғни дүние мәселесінде барі болады,не ішсеңде, не кисеңде, кандай тамақ жесеңде,қандай үйде тұрсаңда,қысқасы бәрін қолдана беруге болады, тек оған құранмен сүннеттен болмайды деген далел келмейінше.
мысалы: ер адамға киім кие беруге болады, хадистер бар, жібек киюге болмайды деген, сол сияқты бүкіл сусынды ішуге болады, тек мас қылатын
ішімдіктерді ішуге құран мен сүннетте қатаң тиым салынған осылай анықтала береді.Ал Ислам дініне келсек, онда еш нарсе істеуге болмайды, тек Аллах және Оның елшісі Мухаммад (саллаАллаху алейхи уассалам) нан болады деген дәлел келмейінше.
Енді ойлап көріңіз, тырнақ алу, киім жуу, жууыну, үй жинау дұние істерінен , Аллах құранда немесе пайғамбарымыз айт күндері
3 күн бойы тырнақ алуға, киім жууға, жууынуға, үй жинауға т.б. болмайды дегенбе? Ондай нарсе не құрандада не сүннеттеде ЖОҚ!)
Біліңіз, Ислам діні дәлел мен білімге негізделген, әрі ол көңіл-қалауға, ой-пікір мен логикалық пайымдауға негізделмеген. `Али ибн Әбу Талиб айтады: “Егер де дін ақыл-ойға негізделгенде, онда мәсихты мәсінің үстіннен емес, астынан сүрткен дұрысырақ болар еді. Алайда, мен Аллаһ елшісінің (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) масихты мәсінің үстінен тартқанын көрдім”. Қараңыз: Әбу Дәуд 1/162. Хадистің сенімділігін имам Ибн Хазм, хафиз Ибн Хәджәр, шейх әл-Әлбәни растады.
Дәлел мен ақпарат көзіне сілтеме талап ету дінімізде үлкен орын алады. Өйткені, бұл – дінімізді түрлі сырттан кіргізілетін қоспалар мен бұрмалаудан қорғайды. Имам Ибн әл-Мубәрак айтады: “Иснәд – діннен. Егер де иснәд болмағанда, әркім аузына келгенін оттап, қалағанын айта берер еді!” Муслим 1/15.
Имам Суфьян әс-Сәури айтады: “Иснәд – мүміннің қаруы! Егер мүміннің бұл қаруы болмаса, ол не арқылы күреседі?!” Қараңыз: “Фәйдул-Қадир” 1/433.
Кімде-кім дәлел талап етпей тек сөздерге сүйенетін болса, тіпті ол ғалымның сөзіне сүйенсе де, онда олар туралы имам әш-Шәфи’и былай деген: “Білімді еш дәлелсіз ізденетін адам, түн ішінде отын жинап, отынмен бірге өзін шағып алатын жыланды да қосып алған адам тәрізді!” әл-Бәйхақи “әл-Мәдхал” 1/211.
Кімде-кім белгілі бір іс-әрекетке дәлел сұраса – бүлік туғызғаны деп ойлап кейбір мұсылмандар адасып жүр. Біз ондай адамдардан былай деп сұраймыз: Қашаннан бері дәлел талап ету бүлік болып саналатын болды?! Сонда Аллаһ Тағала Құранда бізге дәлел талап етуді бұйыруы – бүлік туғызуға шақырғаны ма?! Аллаһ Тағала былай дейді:
«Олар: “Яһуди немесе христиандардан басқа Жаннатқа ешкім кірмейді” – деді. Бұл олардың өз ойлары ғана. (Мұхаммед оларға): “Егер айтқандарың рас болса, дәлелдеріңді келтіріңдер!” де» (әл-Бәқара сүресі, 111-аят).
Шейх ’Абдур-Рахман әс-Са’ди айтады: “Яһудейлер өздерінен басқа ешкім Жәннәтқа кірмейді деді. Христиандар да өздерінен басқа ешкім Жәннәтқа кірмейді деді. Олар Жәннәт тек өзіміз үшін арналған деп есептеді. Алайда, дәлелмен, дәйекпен бекітілмейінше, кез-келген бос пайымдау қабылданбайды. Егер олар ақиқатты айтқан болса, дәлелдерін әкелсін. Кез-келген адам өз сөздерін растау үшін дәлел келтіруге міндетті. Егер ол дәлел әкеле алмаса, онда оның негізсіз сөздері мен оған қарама-қарсы басқа негізсіз сөздердің еш айырмашылығы жоқ. Міне, біз осы дәлелдер арқылы түрлі пайымдау мен мәлімдемеулердің қабылданатынын немесе теріске шығарылатынын анықтаймыз”. Қараңыз: “Тәфсирул-Кәрими-Ррахмән” 42.
Дәлел талап ету – бұл әрбір мұсылманның қақысы, себебі дәлел арқылы адам түрлі күдіктер мен күмәндардан арылады.
‘Абдур-Рахмән әл-Әсәм айтады: “Бір күні Әнәс ибн Мәликтен намаздағы тәкбирлер туралы сұрағанда, ол былай жауап қатты: “Тәкбирді тұрғанда, иілгенде, сәждеге барғанда, сәждеден бас көтергенде және келесі рәкәтқа тұрғанда айту керек”. Сонда адамдар одан: “Сен бұны кімнен естідің?!”, – деп сұрады. Әнәс: “Аллаһ елшісінен (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын), Әбу Бәкрден, ‘Умардан естідім”, – деді де, үндемей қалды. Сонда одан: “Ал ‘Усманнан ше?”, – деп сұрағанда, ол: “Бұны ‘Усманнан да естідім”, – деп жауап берді”. Ахмад 3/257. Сенімді иснад.
Егер тіпті сахабалардың өздерінен дәлел талап еткен болса, онда басқа адамдар жайлы не айтуға болды?! Алайда, кейбір мұсылмандар қарапайым білім ізденушіден дәлел сұрауға орынсыз ұялып қателеседі.
«Сенің дәлелің қандай?» деген сұраққа: «Бір мұсылман бауырым айтты», – деген жауапты өте жиі естуге болады. Ол бір мұсылман бауырдың сөздері, тіпті білімді болса да, дәлел болып саналмайтынын білуіміз керек! Исламдағы дәлел – бұл Құран; Сүннет; бірауызды келісім (иджмә’), бұның ішіне басқа сахабалардың ешқайсының қарсылық білдірмесе, бір сахабаның айтқан сөзі де жатады; Құран мен Сүннеттің мәтіндері жоқ кезде салыстыру (қияс). Бұдан басқасының барлығы Исламда дәлел болып саналмайды.
Барлық нәрсені Білуші Аллаһ Тағала былай дейді:
«Олар Алладан өзге, оған ешбір билік (дәлел) түсірілмеген және ол жөнінде өздерінде де ешбір мәлімет болмаған нәрселерге құлшылық етеді» (әл-Хәдж сүресі, 71-аят).
Аллаһ Тағала тағы былай дейді:
«Расында, Мұсаны мүғжизаларымызбен, әрі ашық билікпен (дәлелмен) жібердік» (Ғафир сүресі, 23-аят).
Ибн әл-Қайим айтады: “Аллаһ Тағала айғақ пен дәлелді «билік» деп атады, себебі дәлелге ие болған адам – билік пен күш-қуатқа да ие болады, әрі ол дәлел билігі арқылы надан адамдарға үстем болады. Қолдың күшіне сүйенген билікке қарағанда, білім билігі күштірек, әрі айбынды. Өйткені, дәлел арқылы күшпен жете алмайтын нәрсеге жетуге болады. Сондай-ақ, қол билігі денелерді ғана басқаратын болса, ал дәлел билігі жүректерді басқарады”. Қараңыз: “Мифтаху дари-сса’ада” 1/244.
Дәлел келтірудің шарттары
Келтірілген дәлел қабылдануы үшін ол, ғалымдар атап өткен төрт шартқа сәйкес келуі қажет:
1. Хадис болсын, сахабаның сөзі болсын – мәтін сенімді (сахих) болу керек:
2. Ол күші жойылған (мәнсух) мәтін болмау керек;
3. Ол мәтін Құран мен Сүннеттегі басқа бір мәтінге қарама-қайшы келмеу керек;
4. Келтірілген мәтін орынды болу керек, әрі тап қозғалып жатқан мәселеге сәйкес келуі тиіс. Қараңыз: “Бәйрақул-уммә фи қадая мухиммә” 32.
Соңғы шарт өте маңызды. Дәлел ретінде келтірілген барлық аяттар мен хадистер сырттай сәйкес болып көрінгенімен, кейбір жағдайларда орынды бола бермейтінін білуіміз қажет. Бұған мысал ретінде «Үкім – Аллаһқа ғана тән» деген аятқа сүйеніп, ‘Алиді күпірлікте айыптаған хауариждерді келтірсек болады. Нәфи’ айтады: “Ибн ‘Умар хауариждерді ең жаман жаратылыстар деп санаған, әрі ол: “Хауариждер кәпірлерге қатысты түскен аяттарды мүміндерге қарсы қолданады”, – деп айтатын”. Ибн Уәһб. Қараңыз: “әл-Истизкәр” 8/90. Бұл хабарды тағы имам әл-Бухари өзінің «Сахихтар» жинағында бір тарауда келтірген, ал Хафиз Ибн Хәджәр оның иснадын сенімді деді. Қараңыз: “Фәтхул-Бәри” 12/286..
Осыған байланысты ғалымдар келесі қағиданы шығарды: «Дәлел келтірудің өзі маңызды емес, алайда оны дұрыс түсіну – маңызды».
Аллаһ жақсырақ біледі!
НРАВИТСЯ басыңыз !
.
Далел талап етудін маныздылыгы
Аса Қамқор, ерекше Мейірімді Аллаһтың атымен!
Барлық нәрсені Білуші Аллаһ Тағала былай дейді:
«Олар Алладан өзге, оған ешбір билік (дәлел) түсірілмеген және ол жөнінде өздерінде де ешбір мәлімет болмаған нәрселерге құлшылық етеді» (әл-Хәдж сүресі, 71-аят).
Аллаһ Тағала тағы былай дейді:
«Расында, Мұсаны мүғжизаларымызбен, әрі ашық билікпен (дәлелмен) жібердік» (Ғафир сүресі, 23-аят).
Ибн әл-Қайим айтады: “Аллаһ Тағала айғақ пен дәлелді «билік» деп атады, себебі дәлелге ие болған адам – билік пен күш-қуатқа да ие болады, әрі ол дәлел билігі арқылы надан адамдарға үстем болады. Қолдың күшіне сүйенген билікке қарағанда, білім билігі күштірек, әрі айбынды. Өйткені, дәлел арқылы күшпен жете алмайтын нәрсеге жетуге болады. Сондай-ақ, қол билігі денелерді ғана басқаратын болса, ал дәлел билігі жүректерді басқарады”. Қараңыз: “Мифтаху дари-сса’ада” 1/244.
Ислам діні дәлел мен білімге негізделген, әрі ол көңіл-қалауға, ой-пікір мен логикалық пайымдауға негізделмеген. `Али ибн Әбу Талиб айтады: “Егер де дін ақыл-ойға негізделгенде, онда мәсихты мәсінің үстіннен емес, астынан сүрткен дұрысырақ болар еді. Алайда, мен Аллаһ елшісінің (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) масихты мәсінің үстінен тартқанын көрдім”. Қараңыз: Әбу Дәуд 1/162. Хадистің сенімділігін имам Ибн Хазм, хафиз Ибн Хәджәр, шейх әл-Әлбәни растады.
Дәлел мен ақпарат көзіне сілтеме талап ету дінімізде үлкен орын алады. Өйткені, бұл – дінімізді түрлі сырттан кіргізілетін қоспалар мен бұрмалаудан қорғайды. Имам Ибн әл-Мубәрак айтады: “Иснәд(жеткізуші тізбегі) – діннен. Егер де иснәд болмағанда, әркім аузына келгенін оттап, қалағанын айта берер еді!” Муслим 1/15.
Имам Суфьян әс-Сәури айтады: “Иснәд – мүміннің қаруы! Егер мүміннің бұл қаруы болмаса, ол не арқылы күреседі?!” Қараңыз: “Фәйдул-Қадир” 1/433.
Кімде-кім дәлел талап етпей тек сөздерге сүйенетін болса, тіпті ол ғалымның сөзіне сүйенсе де, онда олар туралы имам әш-Шәфи’и былай деген: “Білімді еш дәлелсіз ізденетін адам, түн ішінде отын жинап, отынмен бірге өзін шағып алатын жыланды да қосып алған адам тәрізді!” әл-Бәйхақи “әл-Мәдхал” 1/211.
Кімде-кім белгілі бір іс-әрекетке дәлел сұраса – бүлік туғызғаны деп ойлап кейбір мұсылмандар адасып жүр. Біз ондай адамдардан былай деп сұраймыз: Қашаннан бері дәлел талап ету бүлік болып саналатын болды?! Сонда Аллаһ Тағала Құранда бізге дәлел талап етуді бұйыруы – бүлік туғызуға шақырғаны ма?! Аллаһ Тағала былай дейді:
«Олар: “Яһуди немесе христиандардан басқа Жаннатқа ешкім кірмейді” – деді. Бұл олардың өз ойлары ғана. (Мұхаммед оларға): “Егер айтқандарың рас болса, дәлелдеріңді келтіріңдер!” де» (әл-Бәқара сүресі, 111-аят).
Шейх ’Абдур-Рахман әс-Са’ди айтады: “Яһудейлер өздерінен басқа ешкім Жәннәтқа кірмейді деді. Христиандар да өздерінен басқа ешкім Жәннәтқа кірмейді деді. Олар Жәннәт тек өзіміз үшін арналған деп есептеді. Алайда, дәлелмен, дәйекпен бекітілмейінше, кез-келген бос пайымдау қабылданбайды. Егер олар ақиқатты айтқан болса, дәлелдерін әкелсін. Кез-келген адам өз сөздерін растау үшін дәлел келтіруге міндетті. Егер ол дәлел әкеле алмаса, онда оның негізсіз сөздері мен оған қарама-қарсы басқа негізсіз сөздердің еш айырмашылығы жоқ. Міне, біз осы дәлелдер арқылы түрлі пайымдау мен мәлімдемеулердің қабылданатынын немесе теріске шығарылатынын анықтаймыз”. Қараңыз: “Тәфсирул-Кәрими-Ррахмән” 42.
Дәлел талап ету – бұл әрбір мұсылманның қақысы, себебі дәлел арқылы адам түрлі күдіктер мен күмәндардан арылады.
‘Абдур-Рахмән әл-Әсәм айтады: “Бір күні Әнәс ибн Мәликтен намаздағы тәкбирлер туралы сұрағанда, ол былай жауап қатты: “Тәкбирді тұрғанда, иілгенде, сәждеге барғанда, сәждеден бас көтергенде және келесі рәкәтқа тұрғанда айту керек”. Сонда адамдар одан: “Сен бұны кімнен естідің?!”, – деп сұрады. Әнәс: “Аллаһ елшісінен (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын), Әбу Бәкрден, ‘Умардан естідім”, – деді де, үндемей қалды. Сонда одан: “Ал ‘Усманнан ше?”, – деп сұрағанда, ол: “Бұны ‘Усманнан да естідім”, – деп жауап берді”. Ахмад 3/257. Сенімді иснад.
Егер тіпті сахабалардың өздерінен дәлел талап еткен болса, онда басқа адамдар жайлы не айтуға болды?! Алайда, кейбір мұсылмандар қарапайым білім ізденушіден дәлел сұрауға орынсыз ұялып қателеседі.
Аллаһ жақсырақ біледі!
Достарыңызбен бөліскіңіз келсе НРАВИТСЯ басыңыз .
Дін жане дуниедегі улы негіз
Аса қамқор, ерекше мейірімді аллаһтың атымен!
Дүние мәселесінде, тыйым салынғанына дәлел келмейінше барлық нәрсе рұқсат етілген.
Ал дін мәселесінде, рұқсат етілгеніне дәлел келмейінше барлық нәрсе тыйым салынған!
Шариғаттың бұл қағидасына қатысты ғалымдар арасында ешқандай қарама-қайшылық жоқ! Дін мәселесесіндегі негіз - бұл Аллаһ және оның елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) айтып өтпеген кез-келген іс тыйым салынған.
Бұған дәлел ретінде `Айша анамыздан келген белгілі хадисті келтірсек болады: Аллаһтың елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деді: "Кімде-кім біздің бұл ісімізге (дінге), онда жоқ нәрсе еңгізсе, оның ісі кері қайтарылады (қабыл болмайды)". Ал бұл хадистің басқа риуаятында:"Кімде-кім біздің бұйрығымыз болмаған бір іс жасаса, ол ісі кері қайтарылады", - делінген (Бұхари 2697, Муслим 1718).
Ал тұрмыс мәселелері және дүниеге қатысты барлық нәрселер туралы айтар болсақ, онда Аллаһ бұның негізін рұқсат етілген деп бекітті. Және дүние мәселелеріндегі барлық нәрсе, тыйым салынғанына дәлел келмейінше осы күйде, осы негізде қала береді.
Аллаһ тағала айтты: "Ол (Аллаһ) сондай - жер бетіндегі барлық нәрсені сендер үшін жаратты" (Бақара, 29).
Имам әш-Шәукәни айтқан: "Осы аят, жаратылғанның барлығы өз негізінде рұқсат етілгендігіне дәлел болады, тек қана осы негізден тыс шығаратын дәлел келсе ғана (бір нәрсенің тыйым салынғаны туралы айтуға болады). Әрі бұл жануар болсын немесе басқа кез-келген пайда әкелетін нәрсе болсын - ешқандай айырмашылығы жоқ. Бұған "жер бетіндегі барлық нәрсе" деген сөздер өте күшті дәлел бола алады" (“Фәтхул-қадир” 1/98).
Аллаһтың елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деген: "Аллаһ өз кітабында рұқсат еткен нәрсесі - рұқсат етілген, ал тыйым салынған нәрсесі - тыйым салынған. Ал оның үндемей кеткен нәрселері де - рұқсат етілген. Аллаһтан бұны қабылдаңдар, расында Аллаһ ештеңкені ұмытпайды!", Одан кейін Ол (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) келесі аятты оқыды: "Сенің раббың ұмытпайды" (Мәриям, 65)" (Хаким 2/375, Баззар 1236 шейх Әлбәни хадисті сахих деген).
Әнәс және `Айшадан жеткен хадисте Аллаһтың елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деді: "Егер де әңгіме дүние мәселелерінде болса, онда сендер ол туралы жақсырақ білесіңдер. Алайда, егер әңгіме дін туралы боп жатса, онда бұны маған қайтарыңдар!" Ахмад 5/298, ибн Мәджаһ 1/117, ибн Хузәйма 410. Хадис сахих "сахих әл-джәми`" 767.
Соңында, Әлемдердің Раббысы – Аллаһқа мақтаулар болсын!
Достарыңызбен бөліскіңіз келсе НРАВИТСЯ басыңыз .
КУПІРЛІК - имансыздык жайлы.
WORD форматымен жүктеп алу (DOC)
Аллахка иман !
Аллахка серік косу «ШИРК» -
Аллахтын Жалгыздыгын мойындамау!
АЛЛАХТЫН ПЕРІШТЕЛЕРІНЕ
ИМАН
АЛЛАХТЫН КІТАПТАРЫНА
ИМАН
АЛЛАХТЫН ЕЛШІЛЕРІНЕ, ягни
пайгамбарларга иман.
СОНГЫ КУН - АКЫРЕТКЕ
ИМАН
Пайгамбардын,оган Аллахтын
игілігі мен салемі болсын,шапагаты
ТАГДЫРГА ИМАН
КҮПІРЛІК - имансыздық
жайлы.
Жоғарыда айтылған иманның біріне, не бәріне, не біреуінің ішіндегі тармақтарының біріне сенбеу, не дұрыс емес деу, не болмаса осы күні сол өзгерді деу - имансыздық, яғни күпірлік болып табылады. Күпірлік те ширк секілді үлкен және кіші болып екі түрге бөлінеді.
Үлкен күпірлік пен кіші күпірліктің де бір-бірінен айырмашылығы үлкен ширк пен кіші ширктің айырмашылығы сияқты, үлкен күпірлік жасаған адам діннен шығады, бүкіл жасаған амалдарын күйдіреді және үлкен күпірлікті жасаған адам өлгенінше тәубеге келіп Аллаһ Тағала мейірімімен кешірмесе олар Жәннәтқа кірмейді. Ал кіші күпірлік үлкен күнәләрдің бірі болып табылады, бірақ оны жасаған адам діннен шықпайды, кіші күпірлік жасаған адамның тек қана сол кіші күпірлік жасаған амалы ғана қабыл емес, және кіші күпірлік иелерін Аллаһ Тағала тәубесіз де кешіруі мүмкін, ал тозаққа түссе де онда мәңгілік болады деп те айта алмаймыз.
Кәпірліктің үлкені.
Үлкен кәпірліктің өзін үш топқа бөлуге болады:
1. Пайғамбарға, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, түсірілгеннің біреуін не болмаса бәрін теріске шығару жатады. Мысалы, парыздардың бірін теріске шығару, тыйым салынған нәрселердің бірін теріске шығару, не болмаса Құранда және хадистерде айтылып кеткен Аллаһтың сипаттарының не есімдерінің бірін теріске шығарса үлкен кәпірлік болып табылады. Аллаһ Тағала былай дейді: «Аллаhқа жасанды жала жапқаннан немесе келген шындыққа қарсы болғаннан залым бар ма? Кәпірлердің орны тозақ емес пе?»[129] «Олар мұғжизаларға көңілдері сенген бола тұра зұлымдық, менмендікпен қарсы шықты ... »[130] «Самүдтің азғындары өтіріксінді»[131]
Бұған мысал ретінде, егер адам ораза ұстау парыз емес десе, не болмаса намаз оқу парыз емес, не болмаса күніне бес уақыттың орнына екі рет оқу парыз десе. Не болмаса адам, Аллаһ Тағаланы мойындаймын, бірақ Ол бәрін көріп тұруы мүмкін емес, деп Аллаһтың бір сипатын мойындамаса, бұл да кәпірлікке жатады. Және бұған періштелер жоқ, не болмаса Ақыр заман болмайды деген сияқты сенімдер жатады. Әрине бұлар кәпірліктің үлкен түрі.
2. Тәкаппарлықты мойындамау, яғни қарсы шығу. Бұған Шайтанның (Ібілістің) күпірлігі жатады. Аллаһ Тағала айтады: «Сол уақытта періштелерге: «Адамға сәжде қылыңдар», - дедік. Сонда олар дереу сәжде қылды. Бірақ Ібіліс бас тартып, дандайсып қарсы келушілерден болды».[132]
Бұған Пайғамбардың Пайғамбар екенін біліп, бірақ оған көкіректіктен бағынбағандар жатады, бұл яһудилерге тән, Олар туралы Аллаһ Тағала былай деді: «Олардың қасындағы Тауратты растаушы құран келген шақта, олар бұрын (ақыр заман Пайғамбары арқылы кәпірлерге) үстемдік тілеген бола тұра өздеріне Тауратта таныған (Мухаммад r) келген заманда (ол яһуди емес басқа ұлттан деп) қарсы шықты. Қарсы болушыларға Аллаhтың лағінеті болсын».[133]
3. Иманнан бүлтару, ауытқу. Бұл иманды біле тұра оны жүрегімен сіңірмей одан бұлтарып, орындамаса. Аллаһ Тағала былай дейді: «Раббыңның аяттары арқылы үгіт берілгеннен кейін олардан бұрғаннан кім залымырақ? Әрине күнәhарлардың лайықты жазасын береміз»[134]
Бұған жай мысал келтіретін болсақ, егер адам айтса: «Менің жүрегім таза, дін ең бастысы ақ болу, таза болу мен онсызда көңілім ақ намаз оқымасам да болады» - десе, онда ол кәпірлік жасады, неге десеңіз ол Аллаһтың орында дегенін, яғни бір парызын орындамаса да болады деп, бұлтарып не теріске шығып тұр. Не болмаса адам: «Аллаһ Тағала арақты бұзақылық жасамас үшін ішпе деді, ал мен болсам арақты ішіп алып тып-тыныш ешкімге зияным тимей отырамын, олай арақ ішсе болады», - десе, ол да кәпірлік болады, діннен шығады. Біз Аллаһ Тағаланың тыйым салған нәрсесін, тыйым деп санаймыз. Егер Аллаһ Тағала бізге шәйді ішпеңдер десе еді, біз шәйді де ішпес едік, бірақ Аллаһ Тағала бізге шәйға тыйым салған жоқ, араққа тыйым салды, сондықтан арақ ішу - харам. Оның ар жағын, яғни неге, қалай, не үшін оларды біз зерттемейміз.
Кәпірліктің кішісі.
Шариғатта кәпірлікке теңестірілген күнәләрдің үлкенін, бірақ үлкен кәпірлікке кірмейтін түрін, кіші күпірлік дейді. Мысалы, Пайғамбар, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, былай деген: «Мұсылманды балағаттау арсыздық болады, ал мұсылманмен соғысу - кәпірлік»[135] «Мен өлген соң бір-бірінің басын шапқан кәпірлерден болмаңдар»[136] «Егер адам өзінің бауырына: «Иә кәпір!» дейтін болса, - әлбетте бұл (кәпірлік) екеуінің біреуіне қайтып келеді (яғни тиеді)» имам Муслим, Аль-Бухари Омардың айтуымен риуаят еткен. «Менің үмметімнің екеуі кәпірлікке кірді олар: біреуді шыққан тегіне байланысты жәбірлеген адам және өлген адамға (шектен шығып) жоқтап жылау (шашын жұлу, айқайлау, тырнау, т.б)».[137]
Құрамында күпірлік бар сөздер жайлы:
Алтын көрсе періште жолдан таяды, деп айту иманға қарсы сөз болып саналады. Аллаһ Тағала періштені нұрдан жаратқан. Олар тамаққа, киімге, әйелге немесе еркекке мұқтаж емес. Сондықтан олар үшін тас не, алтын не бәрі бір. Және де оларды Аллаһ Тағала күнә істеуден пәк етіп жаратқан. Періштелердің осы сипаттарына иман келтіру иманның шарттарының бірі болып табылады. Демек, бұған қарсы жоғарыдағы сөзді айту иманға қарсы келу, яғни кәпірлік болып табылады.
Мың күндік Жәннәттан, бір күндік жарық дүние артық, деп айту жатады. Бұл сөздерді айтқан адам Құранға қарсы шығады және Ақірет күніне қарсы шығады. Олай дейтініміз Құранда Аллаһ Тағала Жәннәтті бұл дүниеден өте көп есе артық дейді. Ал Ақірет күніне иман келтірудің бір тармағы, ол Жәннәттің бұл дүниеден анағұрлым жақсы екендігіне иман келтіру жатады. Демек, жоғарыдағы айтылған сөзді айту иманға қарсы келу, яғни кәпірлік болып табылады.
Ұра берсе, Шайтан да өледі, деп айту да жақсы сөз емес. Біз бәріміз әрине лағынетті Шайтанды жақтырмаймыз, бірақ Құранда Аллаһ Тағаланың белгілі уақытқа дейін оған өмір бергендігі айтылады, сондықтан оны сол уақытына жеткенше өлтіру мүмкін емес. Ал егер бұған біреу сенбесе ол Құранға иман келтірмеген болып табылады. Ал иманның шарттарының бірі болған Құранға иман келтірмеу ол иманға қарсы келу, яғни кәпірлік болып табылады.
НИФАҚ - екіжүзділік туралы
Екіжүзділік дегеніміз, ол осы сөздің өзі айтып тұрғандай - біріне былай, ал екіншісіне басқаша көрінгісі келген адамдар. Ал Исламдағы екіжүзділік - ол өзін мұсылмандарға мұсылманмын деп, олардың көзінше шариғаттың барлық амалдарын жасап, ал өзінің жан дүниесі Исламға қарсы адамдарды айтады. Олар туралы Аллаһ Тағала Құранда былай дейді: «Олар (өздерінше) Аллаһты және иман келтіргендерді алдайды. Бірақ олар өздерін ғана алдағандарын сезбейді. Олардың жүректерінде дерт бар. Сонда Аллаһ олардың дертін арттыра түсті. Сондай-ақ оларға өтірікшіліктерінің салдарынан күйзелтуші азап бар.»[138] Екі жүзділік те үлкен және кіші болып екіге бөлінеді.
Үлкен нифақ - екі жүзділіктің үлкені.
Екі жүзділіктің үлкен түріне адамның сырт көрінісі мұсылман болып және өзін мұсылманмын деп жариялап, шын мәнінде өздерін мұсылман санамайтын адамдар жатады. Олар кәпірліктің ең үлкен түрі болып тозақтың ең төменгі орнынан орын алады. Олар жөнінде Аллаһ Тағала Құранда былай дейді: «Негізінен мүнафиқтар (екі жүзділер) тозақтың ең төменгі қабатында болады. Әрі оларға ешбір жәрдемші таба алмайсың».[139]
Кіші нифақ - екі жүзділіктің кішісі.
Екі жүзділіктің кіші түрі де кәпірліктің кіші түрі секілді күнәләрдің бірі болып, бірақ оны жасаған адам діннен шықпайды және Аллаh Тағаланың тәубесіз де кешіруі мүмкін күнәләрінің қатарына жатады. Бұған мысал ретінде Пайғамбардың, оған Аллаhтың игілігі мен сәлемі болсын, келесі айтқан хадистерін келтіруге болады: «Екі жүзді адамды үш түрлі белгісімен айыруға болады, олар: «Ол бір нәрсе айтса - өтірік айтады, бір нәрсе уәде берсе - уәдесін орындамайды және оған бір нәрсе аманат етілсе оған опасыздық жасайды»[140]
«Шын мунафиқты (екі жүздіні) төрт түрлі сипатымен айыруға болады. Егер адамда осы сипаттардың бірі болса, онда ол адамда екі жүзділіктің бір белгісі болады. Төртеуімен ерекшеленетіндер олар, опасыздық етеді - егер оған сеніп тапсырылса (аманат), өтірік айтады - әңгіме айтса, сатқындық жасайды - егер келіссе, шектен шығып жауласады - егер жауласа»[141]
Дінге жаңалық енгізудің зияны жайлы.
Айша анамыздың, ол кісіге Аллаһ разы болсын, жеткізуімен ол Аллаһтың елшісінің, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, былай деп айтқанын естіген: «Біздің іске[142] қатысы жоқ амалды кіргізгеннің амалы қайтарылады[143] .»[144]
Бұл хадистің Муслим келтірген басқа бір нұсқасында былай делінеді: «Біздің іске сәйкес келмейтін кез келгеннің амалы, қайтарылады».
Бұл жердегі «Жаңалық енгізу» сөзі, дін мәселесінде жаңадан бір нәрсені ойлап табуды білдіреді.
Муслимнің «Сахихінде» Жәбірдің жеткізуімен, ол кісіге Аллаһ разы болсын, Пайғамбардың, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, былай деп айтқанын келтіріледі: «Содан соң, расында, ең жақсы сөздер болып Аллаһтың Кітабы[145] саналады, жақсы басшылық - ол Мұхаммадтың басшылығы, амалдардың ең жаманы болып жаңадан ойлап табылған амалдар болып табылады, ал барлық жаңадан енгізу адасу болып табылады!»
Өткен ғалымдардың айтуы бойынша, дінге жаңалық енгізген адам, Пайғамбар, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, үмметіне діндегі кейбір мәселелерді жеткізбеді, ал мен болсам оларды толықтырамын, деп өзін Пайғамбар дәрежесіне көтергенмен тең болады, дейді. Ал мұндай көзқарас Құран мен Пайғамбардың, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, сүннетіне қарсы келу болып саналады. Аллаһ Тағала өзінің кітабы Құранда былай деді: «Бүгін діндеріңді толықтастырдым және нығметімді тамамдадым. Сондайақ сендерге Ислам дінін қоштап ұнаттым ... » [146]
Дінге жаңалық енгізудегі қатерлердің бірі, жаңалық енгізіп жатқан адам өзінің қателігін мойындамай, өзінің ісін дұрыс және тура жол санауында. Ал, расында тура жолдағы адам біріншіден Құран мен Пайғамбардың, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, жолынан ауытқымаушы және дінге жаңалық енгізбеуші адам болса, ал екінші жағынан өзінің нәпсісінің жеңіп, діннің бүкіл бұйрықтарын бұлжытпай орындаушы адам болып табылады.
Абу Хурайраның, ол кісіге Аллаһ разы болсын, жеткізуімен ол Аллаһтың елшісінің, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, былай деп айтқанын естіген: «Расында, бұл дін оңай, бірақ кімде-кім онымен жарысатын болса, онда дін оны сөзсіз жеңеді, сондықтан дұрысын ұстаңдар да (дінге неғұрлым) жақындаңдар, қуаныңдар да Аллаһтан таңертең, түсте, кешке және түннің бір бөлігінде көмек сұраңдар».[147]
Бұл хадистің басқа бір нұсқасында былай делінеді:
... сондықтан дұрысын ұстаныңдар да (дінге неғұрлым) жақындаңдар, қуаныңдар да Аллаһтан таңертең, түсте, кешке және түннің бір бөлігінде көмек сұраңдар, сонда көздеген мақсаттарыңа жетесіңдер.
Аллаһтың елшісінің, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, « ... онда дін сендерді сөзсіз жеңеді ... », дегені, Аллаһ Тағала Өзі жаратқан адам баласының шама шарқын жақсы біледі, Ол дінді адамның сол шама шарқына сай етіп түсірді. Оны дұрыс түсініп ұстанған адам үшін, ол адамға қуат беріп, оны көздеген мақсаты Жәннәтқа жеңіл әрі қуандырып жетелейді. Ал адам баласы діннің бұйырмаған нәрсесінен артық амалдар жасаймын деп, яғни жаңалықтар енгізіп онымен жарысатын болса, онда адам соңында ғажып, істеген ісі оған қуаныш әкелмей керісінше реніш әкеледі. Сондықтан Аллаһтың елшісі, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын: « ... дүрысын ұстаныңдар да (дінге неғұрлым) жақындаңдар, қуаныңдар да Аллаһтан таңертең, түсте, кешке және түннің бір бөлігінде көмек сұраңдар, сонда көздеген мақсаттарыңа жетесіңдер», - дейді. Ал бәрін білуші бір Аллаһ ғана.
Жаңалық енгізгеннің қатерлі жақтарының бірі, әрбір жаңалықтар енгізу имансыз бен исламның жаулары үшін дінді іштей бұзуға кең мүмкіншілік береді, өйткені жаңалықтар исламның негіздеріне қайшы келеді. Сондай-ақ жаңаллық енгізулер, шариғатты өзінің қосқандары мен ойлап тапқандарына муқтаж, ден ойлайтын әрбір ақылсызға жол ашып шариғатқа нұқсан келтіреді, ал ол болса өзін сауапты істер істеп, шариғатқа пайдамды тигізіп жатырмын, деп ойлайды.
Дін амалдарының қалай жасалу керектігі, сондай-ақ амалға берілетін сауап жайлы мағлұматты Аллаһ біледі, одан кейін Оның елшісі, Аллаһтың білдіргендерінен біледі. Сондықтан, кімде-кім Құранда және Пайғамбардың, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, сүннетінде жоқ амалдарды орындайтын болса, демек ол адам ғайып мәселесіндегі істермен шұғылданып жатыр, өйткені қандай істе сауап бар екендігі жайлы және ол сауабтың үлкен кішілігі жайлы біз үшін ғайып болып табылады. Әр бір жаңалық енгізушінің ниетінде ешбір жаман ой болмайды, ол адам керісінше Аллаһ Тағалаға жақындағысы келіп қосымша амалдар жасайды. Бірақ амалдардың қабыл болуының шарттарына біріншісі ниет болса, екіншіден жасалатын амалдың, адам баласына әкелетін пайдасы жоқ, пайда тұрмақ адам баласы одан көп зиян табады. Бұған дәлел төмендегі хадис:
Анас, ол кісіге Аллаһ разы болсын, ол былай деді: «Бірде Пайғамбардың, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, әйелдерінің үйінің жанына, Пайғамбардың, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, қалай құлшылық ететіндігі жайлы сұрап үш адам келді. Оларға оның қалай құлшылық ететіндігі жайлы айтқанда, олар оны аз санап былай деді: «Алдыңғы және өткен күнәләрі кешірілген Аллаһтың елшісіне, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, ілесу бізге қайда». Содан олардың бірі: «Мен болсам түнімен тынымсыз намаз оқимын», - деді. Екіншісі: «Ал мен болсам үздіксіз ораза ұстаймын», - десе, үшіншісі: «Ал мен болсам әйелдерден алшақтап ешқашан үйленбеймін», - деді. Біраз уақыт өтісімен оларға Аллаһтың елшісі, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, келді де: «Осылай да осылай деген сендер ме? Аллаһтың атымен ант етемін, мен сендерден гөрі Аллаһтан көбірек қорқамын, бірақ мен кейбір күндері ораза ұстаймын да, ал басқа күндері ораза ұстамаймын, мен түнде намаз оқимын және ұйықтаймын, және мен әйелдермен некелесемін. Ал, кім менің сүннетіммен жүргісі келмесе, оның маған қатысы жоқ!», - деді.[148]
Кемшіліктен пәк, Ұлы Аллаһ Тағаладан, біздің жанымызды, Өзінің риза болған Ислам дінінде болған кезімізде, алуын сұраймыз және бізді дінге жаңалықтар енгізуден сақтауын сұраймыз. Жаңалықтар енгізуші адамның жаңалығына Аллаһ Тағала мұқтаж емес!
* * *
Бұл кітапты құрастыруда Владимир Абдуллаһ Ниршаның араб тілінен орыс тіліне аударған «Иман сабақтары», «Намаз сабақтары» «Исламдағы дін оқуының негіздері», «Мұсылман қорғаны», «Тақуалардың бақтары» және «Пайғамбардың қасиеттері» атты еңбектері қолданылды.
Осы кітапты кез-келген түрде басып шығаруға, көбейтуге, материалдарын қолдануға, сатуға, тегін таратуға толығымен рұқсат беріледі.
Аллаһтың бізге Құдай болғанына, Исламның бізге дін болғанына, сондай-ақ Мұхаммадтың, оған Аллаһтың оған игілігі мен сәлемі болсын, бізге елші болғанына ризамыз! Құдіретті Үлы Аллаһ Тағаладан, Оның көркем есімдерімен және Оның ұлы сипаттарымен бұл еңбегімізді тек Оның жолына ғана арналуын және осы кітапты оқыған немесе жарық көруі мен сіздің қолыңызға жеткізуге себепші болған мұсылмандарға, бұл кітаптың осы дүниеде де, мәңгілік дүниеде де пайдалы болуын сұраймыз. Соңғы пайғамбар Мұхаммедке, оның жан ұясы мен оның жолымен жүргендерге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын! Аллаһ Үлы!
Ассаляму алейкум уа рахматуллахи уа баракатуһ!
Ислам діні бес діңгектен құралған: «Иман, намаз, ораза, зекет және хаж», - деп Пайғамбарымыздың, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, өзі хабарлаған. Осыған әрбір иланған пенде бірінші иман келтіреді. Осы кітапша, аты барша қауымға белгілі, марқұм, үлкен дін ғұламасы, атамыз Халифа Алтай бастап берген «Иманшарт» кітабының жалғасы деп ұғынуға болады.
Дана қазақта: «Иманды ел түзу», - деген сөзі бар. Аллаһтың әрбір құлына берген ақыл, сана-сезімді жүректе орналасқан шынайы иманмен ұштастырып өмір сүре білсе, жер бетінде күллі қайғы-қасірет, зұлымдық, қатыгездікке жол болмас еді. Аллаһтың Мейірімді, Рахымды, Кешірімді сипаттарын ұғына білген иманды құл - әке мен баланың, ана мен қыздың, ағайын туыстың, ұлттар және діндер арасында түсініспеушіліктерге жол бермейді. Неге десеңіз, иманды құл өзінен бұрын өзгені сыйлап құрметтейді, әр ісін Құран мен Хадиске және ғұламалардың қағидаларына таразылап өлшейді.
Құрметті оқырман, қазақтың қарапайым, жалпақ тілімен жазылған бұл кітаппен, сөз иман әлемімен танысасыз. Аллаһ қаласа, бұл кітап сіздің жүрегіңізге Аллаһқа деген махаббат пен Оның елшісіне деген сүйіспеншілікке және Оның елшісіне деген сүйспеншілікке және оның жолымен жүруге шақыратын сезімнің жаңа лебін кіргізеді. Ертең, Аллаһ Тағаланың дидарын көруге дайындалуыңыз үшін, бұл кітап Құран аяттары және хадистер арқылы, сізді адамдарға ғайып болған Ақырет күнімен таныстырады.
«НауанХазрет» мешітінің бас имамы Рахматолла қажы Ораз ұлы.
Ассаляму алейкум уа рахматуллаhи уа баракатуh!
.
[1] Хадис имам Муслимнің жеткізуімен келтіріледі.
[2] Яғни, Аллаһты жалғыз Құдай деп танып.
[3] Муслим, аль-Бухари риуаяты бойынша.
[4] «Тұр» сүресі 35 аят.
[5] «Ғанкабут» сүресі 61 аят.
[6] «аль- Қаһф» сүресі 110 аят
[7] «аль-Нисаа» сүресі 48 аят
[8] «аль-Маида» сүресі, 72 аят
[9] «Бақара» сүресі, 186 аят
[10] «Шура» суресі, 21 аят
[11] Яхуди мен христиандар.
[12] Монахтарын.
[13] «ат-Тауба» сүресі, 31 аят
[14] Яғни, айтқандарын орындаған.
[15] «Та-ха» сүресі, 69 аят
[16] «Юнус» сүресі, 81 аят
[17] Ахмад нбн Ханбал.
[18] Абу Дауд риуаяты бойынша .
[19] Муслим риуаяты бойынша.
[20] Абу Дауід риуаяты бойынша.
[21] «ан-Намль» сүресі, 65 аят
[22] «аль-Анғам» сүресі, 59 аят
[23] «аль-Имран» сүресі, 35 аят
[24] Бір аруақтың атын атап
[25] «аль-Ағраф» сүресі, 138 аят
[26] Бұл әңгімеңі жеткізуші имам ат-Тартуси.
[27] ат-Тирмизи риуаяты бойынша
[28] Яғни, жәннәт көрмейсің.
[29] «Юсуф» сүресі, 106 аят
[30] Имам Ахмад Окба ибн Амир арқылы риуаят еткен.
[31] «аль-Анғам» сүресі, 17 аят
[32] «ат- Таляқ»» сүресі, 3 аят
[33] имам Ахмад риуаяты бойынша
[34] Муслим риуаяты бойынша.
[35] «Һұд» сүресі, 15-16 аяттар
[36] Оның құлау себебі айтайын деген хадисінің ауырлығынан қобалжығаны болса керек, - ред.
[37] Яғни, қалағаныңды алдың.
[38] Яғни, қалағаныңды алдың.
[39] Яғни, қалағаныңды алдың.
[40] Иудей
[41] ан-Насан риуаяты бойынша.
[42] Ан-Насаи риуаяты бойынша.
[43] Муслим риуаяты бойынша.
[44] Абу Дауд.
[45] Муслим риуаяты бойынша.
[46] Муслим риуаяты бойынша.
[47] Муслим риуаяты бойынша.
[48] Яғни, үйлеріңде тек қана ұйықтамаңдар намаз оқыңдар, дұға қылыңдар.
[49] Муслим риуаяты бойынша.
[50] Муслим риуаяты бойынша.
[51] Яғни, адамдар мен жануарларды.
[52] «Әнбия» сүресі 19-20 аят
[53] Яғни, топырақтан.
[54] Муслим риуаяты бойынша
[55] «Маида», 44 аят
[56] «Маида», 46 аят
[57] «Миғраж» сүресі, 55 аят
[58] «Ағла», 18-19 аяттар
[59] «Маида» сүресі, 48 аят
[60] «Ниса» сүресі, 163 аят
[61] «Ахзаб» сүресі, 40 аят
[62] «Нахыл» сүресі, 36 аят
[63] «Ағраф» сүресі, 188 аят
[64] «Ахзаб» сүресі, 7 аят
[65] «Ниса», 65 аят
[66] «Жын» сүресі, 1-2 аяттар
[67] «Сәбә» сүресі 28 аят
[68] «Бақара» сүресі, 165 аят
[69] Хадисті келтірушілер aль-Бухари мен Муслим.
[70] Муслим риуаяты бойынша.
[71] Яғни, асқабақты.
[72] аль - Бухари
[73] Бухари, Муслим.
[74] Муслим.
[75] Аль-Бухари.
[76] Муслим.
[77] Аль-Бухари, Муслим.
[78] Муслим.
[79] Муслим.
[80] Аль-Бухари, Муслим.
[81] Ат- Тирмизи.
[82] Аль-Хакім риуаяты бойынша.
[83] Яғни, рухпен.
[84] Яғни, амалдарын.
[85] Яғни, жақсы амалдар кітабына.
[86] Яғни, Ахіретті.
[87] «Ағраф» сүресі 40 аят
[88] «Хаж» сүресі, 31 аят
[89] Яғни, Пайғамбардың, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, айтқандарын мойындамады.
[90] Абу Дауд, ибн Маджа.
[91] «Хаж» сүресі, 1-2 аяттар
[92] «Та-ха» сүресі, 105-108 аяттар
[93] «Шура» сүресі, 17-18 аяттар
[94] Муслим риуаяты бойынша.
[95] «3үмәр» сүресі, 68 аят
[96] Аль-Бухари және Муслим риуаяттары бойынша.
[97] «Йа-син» сүресі, 77-83 аяттар
[98] «Fабаса» сүресі, 34-37 аяттар
[99] «Fабаса» сүресі, 38-42 аяттар
[100] «Юнус» сүресі, 26-27 аяттар
[101] 1 миль арабша – 1920 метр.
[102] Муслим риуаяты бойьнша.
[103] Мешітте намаз оқығанды жақсы көретіндер.
[104] Аль-Бухари, Муслим.
[105] «Каһф» сүресі, 48 аят
[106] «Нұр» сүресі, 24-25 аяттар
[107] «Йасин» сүресі, 65 аят
[108] «Фұсилат» сүресі, 19-24 аяттар
[109] «Әнбия» сүресі, 47 аят
[110] «Қариға» сүресі, 6-11 аяттар
[111] аль-Бухари риуаяты бойынша.
[112] «Каһф» сүресі, 49 аят
[113] «Іншиқақ» сүресі, 7-12 аяттар
[114] «Марйам» сүресі, 70- 71 аяттар
[115] Муслим риуаяты бойынша.
[116] «Бәййнә» сүресі, 7-8 аяттар
[117] «Әхзап» сүресі, 64-66 аяттар
[118] «Рахман» сүресі, 46-60 аяттар
[119] «Хыжыр», 46-49
[120] аль-Бухари, Муслим
[121] аль-Бухари, Муслим
[122] Муслим.
[123] «Сад» сүресі, 55-58 аяттар
[124] «Ниса» сүресі, 56 аят
[125] «Хаж», 70 аят
[126] «Сәффат» сүресі, 96 аят
[127] Яғни, тағдырға сеніммен.
[128] Абу Дауд риуаяты бойынша.
[129] «Ғанкабут» сүресі, 68 аят
[130] «Нәміл» сүресі, 14 аят
[131] «Шаміс» сүресі, 11 аят
[132] «Бақара» сүресі, 34 аят
[133] «Бақара» сүресі, 89 аят
[134] «Сәжде» сүресі, 22 аят
[135] Аль-Бухари және Муслим риуаяты бойынша, ибн Масғұдтың жеткізуі мен.
[136] Аль-Бухари және Муслим ибн Омардың жеткізуімен.
[137] Муслим риуаяты бойынша.
[138] «Бақара» сүресі, 9-10 аяттар
[139] «Ниса» сүресі, 145 аят
[140] аль-Бухари, Муслим Абу Хурайраның жеткізуімен.
[141] аль-Бухари мен Муслим бин Амр арқылы жеткізеді.
[142] Яғни, Исламға.
[143] Яғни, қабыл болмайды.
[144] аль-Бухари мен Муслим.
[145] Яғни, Құран.
[146] «Мәида» сүресі, 3 аят
[147] Аль-Бухари.
[148] Аль-Бухари, Муслим
Достарыңызбен бөліскіңіз келсе НРАВИТСЯ басыңыз !
ТАГДЫРГА ИМАН
ТАҒДЫРҒА ИМАН
Барлық жақсылық пен жамандық Аллаh тарапынан жазмыш екендігіне сену.
Тағдыр дегеніміз - ол Аллаh Тағаланың барлық өзінің жаратқандарына, яғни бүкіл әлемге және сол әлемдегі бүкіл тіршілікке олардың не істеп, не қоятынын алдын-ала біліп оларды жазып қоюын айтамыз.
Taғдыpғa иман келтіру келесі мәселелерді қамтиды:
І. Аллаһ Тағала барлық нәрсені жалпылама да, егжей-тегжейлі де алдын ала, мәңгi біледі.
2. Cоны Аллаһ Тағала ләухул-махфузаға жазып қойғандарына сену. Бұл жөнінде Аллаһ Тағала былай дейді: «Аллаһтың жер көктегі нәрселерді білетінін білмейсің бе? Шексіз бұлар кітапта жазулы. Күдіксіз бұл Аллаһқа оңай».[125]
3. Барлық болатын нәрселер Аллаһтың қалауымен ғана болады деп сену. Аллаһ Тағала былай дейді: «Аллаһ сендерді де жасаған нәрселеріңді де жаратты»[126]
Аллаһ, адам баласына талғам еркін берген. қалағанын істеуде ерікті. Сондықтан адамдар барлық істегеніне жауапкер болады, еңбек ететін және табысқа қол жеткізетін кісінің өзі. Бірақ оны, жаратқан Аллаһ. Аллаһтың бар нәрсені ежелден біліп отыруы біздің бір істі ерікті түрде істеуімізге кедергі болмайды. Аллаһ Тағала біздің өз қалауымызбен қалай әрекет ететіндігімізді біледі. Қалағанымызды істей алуымыз үшін бізге ерік берген, әр істен нәтиже алу үшін, қолдан келген қажетті жұмыстарды істегеннен басқа, істейтін іс қалмағаннан кейін, істі, Аллаһқа тапсыру, Аллаһқа бел байлау керек. Міне, бұны дінімізде «Тәуеккел» дейді.
Бір хадистерде Убада өзінің баласына былай дегені айтылады: «Балам, сенің басыңнан өткен барлық істің болмауының мүмкін еместігін және болмаған істің болуының мүмкін еместігін түсінбейінше, сен еш уақытта діннің (тәтті) дәмін тата алмайсың. Мен Пайғамбардың, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын, былай деп айтқанын естідім: «Аллаһтың ең бірінші жаратқаны қалам болды. Сосын Ол оған: «Жаз!», - деп әмір берді. Қалам: «Не жазайын?» - деп сұрады. Аллаһ Тағала: «Ақырет күніне дейін бәрін жаз», - деді.» Балам, мен сондай-ақ Пайғамбардың, оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын: «Кімде-кім осындай сеніммен[127] өлмесе, ол менен емес», - дегенін естідім.[128]
Тағдыр негізінен біз үшін ғайып. Оны адам баласы зерттеп түбіне жете алмайды. Жоғарыда келтірілген хадиске сүйенетін болсақ тағдырға иман, мұсылман баласы үшін екі нәрсе ауадай қажет. Олар:
1. Болған іске өкінбеу, яғни болған нәрсенің болмауы мүмкін еместігіне сенім.
2. Болашақ үшін уайымдамау, яғни болатын нәрсенің де болмай қалуы мүмкін еместігіне сенім
Осы екеуін жақсы түсінген адам - сол бақытты адам деп ойлаймыз. Ал бәрін білуші бір Аллаһ Тағала ғана.
Достарыңызбен бөліскіңіз келсе НРАВИТСЯ басыңыз !..
В этой группе, возможно, есть записи, доступные только её участникам.
Чтобы их читать, Вам нужно вступить в группу
Чтобы их читать, Вам нужно вступить в группу
