Откройте свой Мир!

Серікбай ОспановҚазақтың талантты ақыны, журналист, Жамбыл атындағы халықаралық сыйлықтың лауреаты, Қазақстан Жазушылар және Журналистер Одақтарының мүшесі Серікбай Оспанов - Қостанай облысы, Жангелді ауданы, «Шилі» совхозы «Балдай» қонысында 1945 жылы дүниеге келді. Әл-Фараби атындағы Қаз.МУ-дің журналистика факультетін бітіріп, қазір Қостанай мемлекеттік педагогикалық институтының қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасында оқытушысы, доцент. Сонымен қатар Серікбай Оспанов ағаш шебері. 

«Жүрек лүпілі», «Жер жүрегі», «Жас керуен», «Жарқын жастық», «Қайнарбұлақ», «Қоңыраугүл», «Айгүл» «Алтын арқау», «Батыр туралы баллада», «Тіршілік тамыры», «Назқоңыр», «Балдай таудың баурайында», «Шашу», «Бесік», «Қадір түні», «Қараторғай», «Публицистика», «С.Мәуленов – журналист, публицист», «Ахмет өскен ақындық орта» атты және тағы басқа кітаптар мен оқулықтардың авторы.

1986 жылы СССР Жоғары Советі Президумының Жарлығымен «Еңбектегі ерлігі үшін» медальмен наградталды. Қостанай облысы меценаттар клубы «Қазына» сыйлығының иегері. 

Атақты «Тас мешін» толғауының авторы Әбіқай Нұртазаұлының баласы Ахметхан Әбіқаев шешен, ақын, домбырашы, әнші, жыршы - сегіз қырлы, бір сырлы кісі еді. Ол кісінің қасында алты ай бірге жүрсеңіз де, бір айтқан әңгімесін екі қайталамай, бірінен соң бірін ағылтатын. Тіпті әңгіме қызығына түскенде, тамақ ішуге де қолы тимей қалатын. Сондайда Ахаң:
- Шіркін, кұдай әу баста Ахметхан ғып жаратқан соң, екі ауыз неге бермеді екен, бір аузым сөйлеп отырғанда, екінші аузым тамақ іше берер еді ғой, - дейтін.


БІР СӨЗДІ БІР СӨЗ ТҮРТЕДІАхаң бір әңгімеден соң бір әңгімені ағылтады да отырады. Сондайда біз:
- Аха, осының бәрі қайдан шыға береді? - деп таңғаламыз. Сонда ол:
- Шырақтарым, бір сөздің құйрығын бір сөз түртеді, - дейтін.


СОМТЕМІР ЕМЕС, СЫМ ТЕМІР
Ахаң бірде ауыл ара­сында келе жатып, үй ара­сына керілген сымға со­ғылып, алдыңғы тісте­рін опырып алыпты. Мұ­ны естіген Ғалым Сом­теміров деген құрдасы:
- Тісіңе не болған? - деп қазбалап сұрай берсе керек. Сонда Ахаң:
- Онда нең бар, тісімді опырған Сомтемір емес, сым темір! - деген екен.

ӨШІРЕТАхметхан Әбіқайұлымен ең соңғы рет сексенге аяқ басқан шағында жолықтым. Ахаң ақ таяғына сүйеніп тұрып, ентіге сөйледі:
- Қарақтарым, сендер аман болыңдар, біз - өлімнің өшіретінде тұрған адамдармыз ғой!


ЖҮКЕҢНІҢ ЖАУАБЫАхметхан бірде көрші аудандардың біріне қонаққа барады. Шалдармен әңгімелеседі. Сөзімен де, көп білетіндігімен де, өнерімен де бәрін таңғалдырады. Тіпті әңгіме білмейтіндері Ахаңның зеректігін, білгіштігін өтірікке жориды. Өйткені бір адам осынша біледі, бәрін жадында сақтай алады дегенге сенбейді.
Арада біраз уақыт өткен соң, сол ауданға Ахаңның жан жолдасы Жүсіп­бек Салықов деген кісі барады.
- Ахметхан деген келіп кетті. Өзі өті­рікті өкіртеді екен. Ата-бабаңды айт­саң болды, «пәленнен пәлен, тү­ген­нен түген туған» деп, өзі тудырғандай айта береді екен. Шамасы, өзі жынды-ау, - дейді ауылдың бір шалы.
Сонда Ахаңмен бірге өскен Жү­сіп­бек қарт:
- Иә, ол жынды. Оның жындылығы сол - әңгімені қай жерде айтатынын білмейді. Кім болса соған, түк біл­мей­тіндерге, әңгіме түсінбейтін же­те­сіз­дер­ге, парықсыз пақырларға әңгіме ай­тады, - депті.


Деген екен... 
САҚТЫҚ
Туған құдам Досан деген кісі қартайған шағында қысы-жазы тоңып ауыратын болды. Сол кісі бір күні кемпіріне:
- Егер өліп қалсам, үстіме қара тонымды жаба салшы, - дейді.
- Неге? - деп таңғалады кемпірі.
- Тоңып қаламын ғой...

ТОННЫҢ ЖАЗАСЫТорғайдың «Шилі» деп аталатын ауылында Молдабек деген кісі болды. Бірде Молдекең қоңыр күзде жолға шығыпты. Күн суытып кетсе, қажет болар деп, арбаға тонын сала салса керек. Арба ойлы-шұқырлы жерлерде теңселіп соққан кезде, тонның бір жеңі салбырап түсіп кете беріпті. Қайта-қайта түзеп қояды, қайта-қайта түсіп кетеді. Әбден ызаға булыққан Молдекең: «Түскің кеп келе жатыр екен, түскенді көрсетейін мен саған», - деп, тонның салбырап келе жатқан бір жеңін кесіп алып, лақтырып жіберіпті.

АУЗЫНА ҚАРАП...
Торғай облысындағы Жангелдин ауданының бірінші хатшылары бұрын көбіне-көп сырттан келетін. Сондай хатшылардың бірі келіп, біреу жақ­сы, біреу жаман екен деп, әртүрлі пікір айтып, та­ласып жатса, Сәмен Жаңабергенов деген ағамыз:
- Қандай кісі екенін айтып берейін, сол хат­шыны маған көрсетіңдерші, - депті. Танитын кісі­лер «Әне, анау кісі» деп, сыртынан нұсқап жі­бере­ді.
Сәкең байқатпай ол жағынан бір, бұл жағынан бір шығып, жаңа хатшының дорбадай аузына қарап тұрып:
- Анау ауыз ішіп-жемейді дегенге сенбеймін, - депті.
Ағамыздың айтқаны айдай келіп, сол хатшы ішіп-жеп, жауапқа тартыла жаздап, ақыры әрең құ­тылды...