Ирина Суворкина-Ходжаназарова,
18-01-2012 10:29
(ссылка)
Без заголовка
Продается 3 комнатная квартира на 2-ом этаже за кинотеатром "Лола" Цена от800 до 900 тысяч рублей
Бахорали ТУРСУНОВ,
12-03-2010 10:56
(ссылка)
БАХОРАЛИ НОКИЛ = ПАНГОЗАМ АЪЛО (Шеърхо)
Бахорали НОКИЛ
======================
ПАНГОЗ
Катраи оби вафоро, ки дамад аз дили кух,
То лаби ташнаи дидор барад Понгази ман.
Руди Пангоз навои дили мардум бинавохт,
Чашма бар ман бинамуд оинасон орази ман.
Понгази аз сафараш пеш ба бозор равад,
Сар шавад з-он, ки чахон аз Сари бозор ба у.
Бо дуои падараш, тушаи рах месозад,
Чашми нам хар сафараш, модари гамхор ба у.
Понгази дида чахон бо нигахи акли расо,
Бар Ватан файзи тамаддуни замон меорад.
Понгази то ,ки кунад санги ватанро тилло,
Дар сари дастгахаш захмати шоён дорад.
Солхо дар Сари бозор бируяд садае,
Бар танаш сабткунон манзараи давру замон.
Маркази мулки тамаддун Сари бозор будаст,
Чашми бедори замонанд дар он чо падарон.
Хусни Пангоз бувад чехраи зебои нигор,
Нони Пангоз дихад дасти сахои падарон.
Кухи Пангоз нигахдор чу девори Хитой,
Рузи Пангоз бувад мехри дили модари чон.
Шеъри Маъдан ба лабам шахду шакар мерезад,
Чонфидоии Нурулло абади пайкара монд.
То зи хотир наравад максади олии башар,
Накши хар хикмати ачдод ба куху дара монд.
ХУМОРИ ДЕХА
Ба деха меравам,ки вакти дидан аст,
Замони лолахои зард чидан аст.
Миёни роххои сангфарши дех,
Замони туббозиву давидан аст.
Ба деха рафтанам ниёз мешавад,
Ки модарам ба чашми боз мешавад.
Ки руди дилнавози Панчгози ман,
Зи дурихо ба пурсу пос мешавад.
Зи нав савори асби ёд мешавам,
Зи тангкучахо кушод мешавам.
Дарун-дарун аз иклими бихиштияш,
Чу равзахои он зиёд мешавам.
Нигар ба куллахо,ки осмониянд,
Сари баланди пири зиндагониянд.
Зи чашмахош нуши чон хамекунам,
Ки пойранчи косиди амониянд.
Зи магзхои тар хамел мекунам,
Ба шахрзодахо гусел мекунам.
Кабутарони русафеди Мирсаидро,
Ба умри баччагим далел мекунам.
Сипоси он,ки Понгазии зотиям,
Саводи хусни Бураку Имодиям.
Сипоси санги сурху сангсеби сурх,
Ки дод руи сурху рузи шодиям.
ПАНГОЗАМ АЪЛО
(СУРУД)
Киммати Пангозам аъло,
Комати Пангозам аъло.
Кухи Пидарк, оби Уланг,
Машхади Пангозам аъло.
Мирарто бо рухи ачдод,
Рахмати Пангозам аъло.
Хаштаки тар, себи шуши,
Шарбати Пангозам аъло.
Шуълаи мах дар сафедор,
Талъати Пангозам аъло.
Хоки сангин, кони тилло,
Сарвати Пангозам аъло.
Сели рахгир, пули очиз,
Хасрати Пангозам аъло.
Хилми модар,нози фарзанд,
Шафкати Пангозам аъло.
Амри волид,фарзи ёри,
Фитрати Пангозам аъло.
Бо Нурулло нур борад,
Аз кади Пангозам аъло.
Назми Маъдан,шеъри Гулчин,
Шухрати Пангозам аъло.
Айши Нокил, сояи санг,
Хилвати Пангозам аъло.
ЯК ГАЗАЛ
Лакаби шоириям Нокили Пангоз шавад,
Вориси Маъданаму Рудаки устоз шавад.
Худпаро, куллаи максуд намоён бошад,
Химмати болу парат лоики парвоз шавад.
Собири дарду алам чоми саодат нушад,
Бахти охиршуда к-аз сабр ба огоз шавад.
Хайфи рузе,ки сухан кадр надорад дар амал,
Лафзи мо беасару кудрату эъчоз шавад.
Хар замон машварати ботини худ барпо кун,
То дар он накшаи фардои ту пардоз шавад.
Мушкиле дори агар, мушкили ёре бинигар,
Шояд ин банди ту аз банди дигар боз шавад.
Нокил, аз лолаи Пангоз бигир оташи дил,
Шояд аз назми ту гармои дил эхсос шавад.
======================
ПАНГОЗ
Катраи оби вафоро, ки дамад аз дили кух,
То лаби ташнаи дидор барад Понгази ман.
Руди Пангоз навои дили мардум бинавохт,
Чашма бар ман бинамуд оинасон орази ман.
Понгази аз сафараш пеш ба бозор равад,
Сар шавад з-он, ки чахон аз Сари бозор ба у.
Бо дуои падараш, тушаи рах месозад,
Чашми нам хар сафараш, модари гамхор ба у.
Понгази дида чахон бо нигахи акли расо,
Бар Ватан файзи тамаддуни замон меорад.
Понгази то ,ки кунад санги ватанро тилло,
Дар сари дастгахаш захмати шоён дорад.
Солхо дар Сари бозор бируяд садае,
Бар танаш сабткунон манзараи давру замон.
Маркази мулки тамаддун Сари бозор будаст,
Чашми бедори замонанд дар он чо падарон.
Хусни Пангоз бувад чехраи зебои нигор,
Нони Пангоз дихад дасти сахои падарон.
Кухи Пангоз нигахдор чу девори Хитой,
Рузи Пангоз бувад мехри дили модари чон.
Шеъри Маъдан ба лабам шахду шакар мерезад,
Чонфидоии Нурулло абади пайкара монд.
То зи хотир наравад максади олии башар,
Накши хар хикмати ачдод ба куху дара монд.
ХУМОРИ ДЕХА
Ба деха меравам,ки вакти дидан аст,
Замони лолахои зард чидан аст.
Миёни роххои сангфарши дех,
Замони туббозиву давидан аст.
Ба деха рафтанам ниёз мешавад,
Ки модарам ба чашми боз мешавад.
Ки руди дилнавози Панчгози ман,
Зи дурихо ба пурсу пос мешавад.
Зи нав савори асби ёд мешавам,
Зи тангкучахо кушод мешавам.
Дарун-дарун аз иклими бихиштияш,
Чу равзахои он зиёд мешавам.
Нигар ба куллахо,ки осмониянд,
Сари баланди пири зиндагониянд.
Зи чашмахош нуши чон хамекунам,
Ки пойранчи косиди амониянд.
Зи магзхои тар хамел мекунам,
Ба шахрзодахо гусел мекунам.
Кабутарони русафеди Мирсаидро,
Ба умри баччагим далел мекунам.
Сипоси он,ки Понгазии зотиям,
Саводи хусни Бураку Имодиям.
Сипоси санги сурху сангсеби сурх,
Ки дод руи сурху рузи шодиям.
ПАНГОЗАМ АЪЛО
(СУРУД)
Киммати Пангозам аъло,
Комати Пангозам аъло.
Кухи Пидарк, оби Уланг,
Машхади Пангозам аъло.
Мирарто бо рухи ачдод,
Рахмати Пангозам аъло.
Хаштаки тар, себи шуши,
Шарбати Пангозам аъло.
Шуълаи мах дар сафедор,
Талъати Пангозам аъло.
Хоки сангин, кони тилло,
Сарвати Пангозам аъло.
Сели рахгир, пули очиз,
Хасрати Пангозам аъло.
Хилми модар,нози фарзанд,
Шафкати Пангозам аъло.
Амри волид,фарзи ёри,
Фитрати Пангозам аъло.
Бо Нурулло нур борад,
Аз кади Пангозам аъло.
Назми Маъдан,шеъри Гулчин,
Шухрати Пангозам аъло.
Айши Нокил, сояи санг,
Хилвати Пангозам аъло.
ЯК ГАЗАЛ
Лакаби шоириям Нокили Пангоз шавад,
Вориси Маъданаму Рудаки устоз шавад.
Худпаро, куллаи максуд намоён бошад,
Химмати болу парат лоики парвоз шавад.
Собири дарду алам чоми саодат нушад,
Бахти охиршуда к-аз сабр ба огоз шавад.
Хайфи рузе,ки сухан кадр надорад дар амал,
Лафзи мо беасару кудрату эъчоз шавад.
Хар замон машварати ботини худ барпо кун,
То дар он накшаи фардои ту пардоз шавад.
Мушкиле дори агар, мушкили ёре бинигар,
Шояд ин банди ту аз банди дигар боз шавад.
Нокил, аз лолаи Пангоз бигир оташи дил,
Шояд аз назми ту гармои дил эхсос шавад.
Бахорали ТУРСУНОВ,
18-02-2011 09:37
(ссылка)
ДОСТОНИ СЕ БАРОДАРИ ПАНГОЗИ
БАХОРАЛИ НОКИЛ
====================================
ДОСТОНИ СЕ БАРОДАР
( Се бародарони пангози - Абдукодиру Абдусамаду Салохиддин Турсуновхо
бо ахли оилаашон замоне дар як хавли бо хамдили ва вахдат, мехру
рафокат чаннатсарое сохтанд,ки то хануз амсолашро дар хеч гузари
дунё надидам)
Парвоз дорад шахпарак
Дар хавлии се додарон.
Дар оби руи Хучибак
Бархонд вай ин достон.
Сармаст буди шахпарак
Аз нофаи гулхои ёд
Ёде зи бахти муштарак
Дар хоки авлоди Кубод...
...Се додарон хамчо буданд
Си бачча дар як хавличо.
Хамрозу хампарво буданд
Хамдегу хамсозу наво.
Се додарон аз як табак
Хурданд оши бонамак.
Ахли риёзат шуд гаранг
Чун се баробар шуд ба як.
Се додарон бо иттифок
Дар Иттифоки Шурави
Чанде ба мехру иштиёк
Диданд умри Хусрави.
Се АС таги кухи Пидарк
Асрори дилро ёфтанд.
Се кас таги кухи Пидарк
Рохе ба боло ёфтанд.
Саркардаи ин додарон
Бин, Абдукодир будааст
Дар Чанги Гирмон кахрамон
Сарбози мохир будааст
Гапи калони гап буди
Амраш чун амри подшо.
Хар кор дар колаб буди
Хар чиз буди чо ба чо.
Номи маро у мондааст
Хамчун калони хонадон.
То навбахори хурнафас
Обод дорад ин чахон.
Хусни хаташро осмон
Хатти Уторид гуфтааст
Масъули кори афсарон
Имруз бегап хуфтааст...
Сарбоз аз сайре намонд
Бо милтики сайёдияш.
Аз тири у тайре намонд
Дар мазраи авлодияш.
Аз Абдукодир ёд монд
Бебоки,марди,дод монд.
Доруи ёдаш бехтарин
Тарёк бар авлод монд.
Абдулсамад дуввум калон
Марди асил,марди карам
Дар души у буд хар замон
Вазнинии кори харам.
Омузгори таърифи
Дар мактаби Маъдан буди
Бо илму хилму орифи
Дарёфт садри масъуди.
Гуянд мехнат мезанад
Дар холати бисёрияш
Яъне,ки кас чон меканад
Бе бистари беморияш.
Абдулсамад буд чонфидо
То чон амон буд,гусса хурд
То баччахо ёбанд чо
Дар зери ин чархи кабуд.
Гамхорияш поён надошт
Бар Уфаги ё Пунгази.
Монанди у бар дил накошт
Тухми мурувватро касе.
Имруз пои баччахош
Дар рохи у гардон шавад.
Дар чехрахои баччахош
Абдулсамад хандон шавад.
Абдулсамад, хезу бубин
Фарзандхоят пурнаво.
Бин, Абдукаххорат чунин
Машхур шуд дар Осиё.
Хурди Салохиддин бувад,
Устози илму дин бувад.
Покизаху аз Панчгоз,
Нодирагу аз Панчгоз.
Аз хурдсоли мехнати
Нотарсу волохиммате.
Аз Достони шилми у
Мардум ба риккат омади.
Лоик ба таъриф будааст
Оханги у дар уди илм.
Садри маориф будааст
Маъвои ин махмуди илм.
Арбоби давлат буд чанд
Рочеъ ба афкори сахех.
Аз сухбаташ хуш мешаванд
Сомеъ зи гуфтори малех.
Дар боги дилхо нахли панд
Фарзандхояш бахраманд
Дар боги Поин богбон
Пайвандхояш гулфишон.
Се келини солеха низ
Бар хамдигар хохар буданд.
Се кадхудои ботамиз
Як модари се дар буданд.
Нуриниссо, нури садаф
Бар мо Азизбиби азиз.
Орад Шарофатмо шараф
Хар сеяшон якчоя риск.
Дар васфашон очиз калам
Нанвишта бисёр аст боз.
Хуллас, бародархо ба хам
Дарёфтанд ин иззу ноз.
Бигзор гуянд ину он,
Аммо замоне додарон,
Бар рашки садхо пулкалон
Карданд Пунгазро калон.
Сето бародар сохтанд
Дар гушаи Пунгаз чахон.
Бо ме~ру бовар сохтанд
Дар гушаи дунё чинон.
Сето бародар сохтанд
Атрофи Турсуншохиро.
Чун парчаме афрохтанд
Инсофи Турсуншохиро.
Дар байни додархо буди
Хурмат, рафокат пойдор.
Ин хурмати воло буди
Аз мехри берун аз канор.
Се руд як дарё шуданд
Пуробу пурмачро шуданд.
Даххо биёбонро ба хам,
Карданд гулгашти Ирам.
...Си бачча мегуфти гала,
Бо кори хавли машгала.
Ахолиро ахли буди
Ахлоки зебо машъала.
Бин, Абдукаххор омадаст
Фарходи аброр омадаст
Як су Фарогатро бубин,
Як су Рафоатро бубин...
Дар хавли си мургу хурус
Си баччаро вобаста буд.
Гулбонги куд-куд то хануз
Бар гуши ман хонад суруд.
Си мург симургам буданд,
Афсонави бахтам буданд.
Он хандахои бегашам
Дар хоб не,накдам буданд.
Футболбози мазза буд
Деги сафо пурчазза буд
Мобайни ду санги калон
Дарвоза бо дарвозабон.
Шавкуну бонги килу кол
Бар авчи Нохид мерасид
Ё аз садои гол, гол
Мири кабутар мепарид
Як су ба завку ман-мани,
Хаппакзани, чаппакзани.
То нисфи шаб аз бозихо
Асло намешуд дилкани.
Овои модар мерасид:
Рустам биё, Сарвар биё!!
Махтоб бар сар мерасид,
То шом бошад бебало.
Андар камарбанди нафис,
Барбаста ноне бар миён.
Хар субх мерафтем низ
Бар говпои шодмон.
Аз шохчанги говхо,
Чанчолхо мегашти зур.
Он кучахои тангро
Гулгулахо мекард пур.
Хар нисфирузи оби со,
Буди даво чун оби Хизр.
Ширмохи буди бебахо,
Ширинтар аз канди Ирис.
Дар оби дарё баччаги,
Аз пушти ширмохи гузашт.
Бо баччагиям зиндаги
Бо завку дилхохи гузашт.
...Занхо чу нон мепухтанд,
Бар об меафтид Зухал.
Нони ба об партофта
Дар комхо мешуд асал.
Озмоиши «Нони ки пеш?»
Мекард гамхоро пареш.
Имруз аммо аз танур
Кам бачча мегирад хузур.
Хавли ба молу кол буд,
Хар баччаро аъмол буд:
Аз подабони то дарав
Аз дегмони то палав.
Хар омади мехмони нав
Як туи беш аз туй буд
Бо себи нав, бо нони нав
Хон пурнаво, хушруй буд.
Мехмон акои Бахриддин
Бо киссахои Ангарен.
Мехмон акои Хусниддин
Бо хазлхои дилнишин.
Барпо шуди дар як канор
Аз руи одат туйхо
Буди бароям ифтихор
Ин вахдати дилчуйхо.
Як туи мо сад туй буд
Як бахт бахти сад чахон.
Бас он нафас хушруй буд
Бо додарон, бо хохарон.
Тавлиди кудак ид буд,
Аз чашни Ленин хам бузург.
Ин бехтарин маврид буд
Бахри зиёфатхои зур.
Дар гирди кудак бо хавас
Даххо нафар гун мешудем.
Аз кудакии бегараз
Бисёр мафтун мешудем.
...Аммо насим ин нофа бурд
Хайхот аз хавли бурун.
Он себро охиста ххрд
Кирми адоват аз дарун.
Рафт Иттифоки сею си
Рафт Иттифоки Союзи
Огози вахдат фаррухи,
Фарчом аммо маъюси.
Бар додарони бедарег
Ногох ачузе чашм кард.
Бар чои борон санг рехт
Ин осмон, ин бебасар.
Омад Хари Даччол пеш
Гуё ба тадбири бади.
Бигрехт неки дилпареш
Гуё зи тахкири бади.
Хавли ба се кисмат шуди
Чун харфи Ше кисмат шуди
Шоиста не, шуридабахт,
Шохе,ки мемонад зи тахт.
Дар хавлии мехрофарин
Деворхо пайдо шуданд
Дар батни ёрони карин
Агёрхо пайдо шуданд.
Дар сахна чо-чо, тез-тез
Хангомахо пайдо шуданд
Туфон расид, себарга рехт,
Тарнобхо бечо шуданд.
Дар баччаги дидем бахт,
Бахте,ки нодир будааст.
Коме,ки аз деги мурод
Болои кафгир будааст.
Он дарсу дафтарбози рафт,
Он аллаку парбози рафт.
Он содаги, эй Мирсаид
Чун даври кафтарбози рафт.
Гар бахт мегуянд:чист?
Охиста мегуям: Гузашт.
Аз хавлии се коммунист
Чун кулча аз чуям гузашт.
Одам намегардад шариф
Бе ёвари, бе хамдами
Боге намегардад латиф
Бе лутф бошад одами.
Эй кош, руи колине,
Якруй бошанд одамон.
Сар монда дар як болине
Бошанд хамдил хамсарон.
Торафта даврон мекунад
Моро аз он давлат чудо.
Бисёр гирён мекунад,
Моро камии рафтуо.
Имруз байни додарон,
Хамсояги хатто гарон.
Хамзисти дар як хоначо
Афсонаи мурги хумо.
Мехр аст бологири рух,
Бе~тар зи нони хурдани.
Чун лолаи болои кух
К-орад ба дилхои равшани.
Гар додари ё ношинос,
Бар дусти дори ниёз.
Рискат фароз, умрат дароз
Бошад,ки дори дилнавоз.
Донанд се марди хирад
К-олам зи чамъи мухтарам.
Чамъе,ки афзун мекунад,
Чамъе,ки хотирхост чамъ.
Ахли чамоатмазхабем,
Моро чамоат кадрдон.
Дар як само мо кавкабем,
Нури имон аз мо нишон.
Мачнун мухаббат мондаги,
Хизр оби рахмат мондаги.
Ин додарон бо додари,
Монданд бар мо Бовари.
Бовар накардан чашмро
Бо тири дайду кур кард.
Бовар накардан хашмро
Микрози иззатбур кард
Нокил, зи ачдодам асар
Дар хомаи умри ман аст.
Ин достон аз се падар,
Шахномаи умри ман аст.
Падруд дорад хар гуруб
Аммо гуруби мехр не.
Фарчом дорад хар кутуб
Аммо кутуби мехр не.
Фаридун Назмиддинов,
07-01-2012 13:59
(ссылка)
Талант из Шайдана
Талант из Шайдана
На небосклоне таджикского профессионального хореографического искусства появилась нова звездочка – 18-летняя актриса Согдийского областного государственного театра юного зрителя, студентка третьего курса отделения национального танца колледжа искусств города Худжанда Оксана МОСКАЛЕВА.
18 ЛЕТ назад в административном центре самого отдаленного северного района Таджикистана - Ашта, в посёлке Шайдан, в семье русских рабочих Москалевых появился пятый по счету ребенок – дочь Оксана. Отец работал электросварщиком, мама швеей. Жили мирно и дружно. Когда в кругу семьи отмечали какой-нибудь праздник, маленькая Оксана обязательно радовала гостей своими танцами. Ей было пять лет, когда их семья переселилась в Худжанд. А чуть позже мама отвела дочь в Театр юного зрителя. Первым педагогом Оксаны стала Шахло Джалилова, и с тех пор они вместе.
Оксана успела закончить 9 классов в средней школе и поступила в Худжандский колледж искусств имени Содирхона Хафиза.
Уходящий 2011 год стал для Оксаны незабываемым. Впервые она съездила в Душанбе и выступила в большом концерте, приуроченном к Всемирному дню защиты детей.
- Я выступила с номером «накорабазм» («пир с барабаном»), - рассказывает она. - Видимо, наш номер понравился нашему президенту, потому что в конце он всех нас поблагодарил. Потом нам вручали дипломы.
На областном конкурсе среди школьников, в мае месяце, Оксана заняла первое место. Потом она должна была принять участие в республиканском конкурсе.
- Я заняла первое место, но по непонятным мне причинам потом мою фамилию вычеркнули из списка, - делится Оксана.
В ее репертуаре более 50 танцевальных номеров. В основном они таджикские народные, классические и лирические: «Ракси чупон», «Маком», «Ракси укоб», «Ракси остин», «Ракси бадахши», «Ракси чакан», «Ракси мор», «Ракси кошук». Кроме этого Оксана танцует и русские, украинские, испанские, уйгурские, арабские и индийские народные танцы.
Искусство за 250 сомони
ОКСАНА не ходит по свадьбам, как некоторые танцовщицы, говорит, что этого, во-первых, не позволяет мама, а во-вторых, общество может осудить.
Юная актриса сейчас серьезно готовится к зимней сессии и в качестве экзаменационного номера намерена показать танец «накорабазм». Уже с новыми элементами.
- Я хочу успешно закончить колледж и начать работать как самостоятельный педагог. А еще - отрыть в Театре юного зрителя кружок для детей, - говорит Оксана. - Но у меня есть и другие планы и мечты. Хочу совершить гастроли за пределами Согдийской области, выехать из Таджикистана.
…У Оксаны пять лет тому назад умер отец. По его желанию он был похоронен в Шайдане.
- Папа очень любил Ашт, - говорит Оксана. - Даже после нашего переезда он оставался жить там. Все мои братья родились и выросли в Шайдане. У них было много друзей. Нас очень уважали местные жители…
Сегодня Оксане и ее семье приходится сталкиваться с финансовыми проблемами. В семье юной танцовщицы работают только сама Оксана и ее старший брат Ваня. Два других брата – на заработках в России. Оксана получает в месяц 250 сомони, плюс 38 сомони - стипендия, которую она получает в колледже. Иногда танцовщица снимается в клипах таджикских певцов, за каждый она получает 50-100 сомони…
Оксану часто приглашают участвовать в различных мероприятиях, но так как у нее просто нет денег на дорогу, ей часто приходится отказываться.
- Я хотела бы поехать в Душанбе, продолжать учебу, получить высшее образование, - говорит она. – Но тут опять возникают финансовые трудности. Да и мама не отпустит без сопровождения, она ведь очень переживает за меня.
Русская таджичка
ОКСАНА не только внешне похожа на таджичку, но и внутренне. И все же Оксана не перестает изумлять зрителя тем, как, в сущности, русская девушка искренне, пластично, искусно, изящно, невинно, плавно, гармонично и артистично исполняет в принципе чужие для нее танцы. Как она точно передает зрителю всю суть национального таджикского танца.
- Самое главное в таджикском танце – его душевность, - говорит Оксана. - Если у тебя нет желания и в душе не заложена любовь к таджикским национальным танцам, то у тебя не получится, ты не сможешь достичь вершин в этом искусстве.
- Откуда в тебе столько энергии? - спрашиваю я у юной артистки.
- Не знаю, - смущается она.
- Скажи, а разве у нас востребована профессия танцовщицы?
- Когда мы говорим «танцовщица», у нас, таджиков, в голове сразу возникает мысль, что «она ходит по свадьбам», «у нее легкое поведение». Это меня раздражает. У нас в Таджикистане труд танцовщицы не оплачивается должным образом. А ведь для того, чтобы поднять профессиональное хореографическое таджикское искусство на более качественный уровень, необходимо серьезно заботиться о его носителях и последователях.
Оксана мечтает познакомиться с Хайри Ватановой, поговорить с ней о своих планах, о танце, об искусстве, жизни. Еще Оксана очень хочет встретиться с Маликой Каландаровой.
- Я ее много раз видела по телевизору, и мне нравится ее хорезмский танец «Лезгинка», - говорит она. - Я тоже танцую «Лезгинку», но, может быть, не на таком уровне. Я хотела бы попросить этих двух выдающихся представителей школы таджикского национального танца учить меня, дать напутствие и благословение.
…- Я таджикский язык знаю лучше, нежели русский,- признается Оксана. – Меня с самого детства окружали в основном таджики. В колледже, в театре, на улице говорим на таджикском языке. Дома с братом часто говорим на таджикском языке, даже мама ругает нас, что, мол, если так пойдет, вы будете забывать свой родной язык. Конечно, мама немного преувеличивает. Забывать-то русский язык не забудем, но хорошее знание литературного таджикского языка никогда не помешает. Ведь я намерена стать педагогом и должна общаться со своими учениками на современном литературном языке.
- Ты блестящая танцовщица, успешная студентка. Почему до сих пор тебя не выдвинули на соискание стипендии председателя области либо президента страны?
- Наверное, власти еще не заметили мою работу, - задумчиво отвечает Оксана.
Источник: ИА "Азия Плюс" Автор: Тилав РАСУЛ-ЗАДЕ
На небосклоне таджикского профессионального хореографического искусства появилась нова звездочка – 18-летняя актриса Согдийского областного государственного театра юного зрителя, студентка третьего курса отделения национального танца колледжа искусств города Худжанда Оксана МОСКАЛЕВА.
18 ЛЕТ назад в административном центре самого отдаленного северного района Таджикистана - Ашта, в посёлке Шайдан, в семье русских рабочих Москалевых появился пятый по счету ребенок – дочь Оксана. Отец работал электросварщиком, мама швеей. Жили мирно и дружно. Когда в кругу семьи отмечали какой-нибудь праздник, маленькая Оксана обязательно радовала гостей своими танцами. Ей было пять лет, когда их семья переселилась в Худжанд. А чуть позже мама отвела дочь в Театр юного зрителя. Первым педагогом Оксаны стала Шахло Джалилова, и с тех пор они вместе.
Оксана успела закончить 9 классов в средней школе и поступила в Худжандский колледж искусств имени Содирхона Хафиза.
Уходящий 2011 год стал для Оксаны незабываемым. Впервые она съездила в Душанбе и выступила в большом концерте, приуроченном к Всемирному дню защиты детей.
- Я выступила с номером «накорабазм» («пир с барабаном»), - рассказывает она. - Видимо, наш номер понравился нашему президенту, потому что в конце он всех нас поблагодарил. Потом нам вручали дипломы.
На областном конкурсе среди школьников, в мае месяце, Оксана заняла первое место. Потом она должна была принять участие в республиканском конкурсе.
- Я заняла первое место, но по непонятным мне причинам потом мою фамилию вычеркнули из списка, - делится Оксана.
В ее репертуаре более 50 танцевальных номеров. В основном они таджикские народные, классические и лирические: «Ракси чупон», «Маком», «Ракси укоб», «Ракси остин», «Ракси бадахши», «Ракси чакан», «Ракси мор», «Ракси кошук». Кроме этого Оксана танцует и русские, украинские, испанские, уйгурские, арабские и индийские народные танцы.
Искусство за 250 сомони
ОКСАНА не ходит по свадьбам, как некоторые танцовщицы, говорит, что этого, во-первых, не позволяет мама, а во-вторых, общество может осудить.
Юная актриса сейчас серьезно готовится к зимней сессии и в качестве экзаменационного номера намерена показать танец «накорабазм». Уже с новыми элементами.
- Я хочу успешно закончить колледж и начать работать как самостоятельный педагог. А еще - отрыть в Театре юного зрителя кружок для детей, - говорит Оксана. - Но у меня есть и другие планы и мечты. Хочу совершить гастроли за пределами Согдийской области, выехать из Таджикистана.
…У Оксаны пять лет тому назад умер отец. По его желанию он был похоронен в Шайдане.
- Папа очень любил Ашт, - говорит Оксана. - Даже после нашего переезда он оставался жить там. Все мои братья родились и выросли в Шайдане. У них было много друзей. Нас очень уважали местные жители…
Сегодня Оксане и ее семье приходится сталкиваться с финансовыми проблемами. В семье юной танцовщицы работают только сама Оксана и ее старший брат Ваня. Два других брата – на заработках в России. Оксана получает в месяц 250 сомони, плюс 38 сомони - стипендия, которую она получает в колледже. Иногда танцовщица снимается в клипах таджикских певцов, за каждый она получает 50-100 сомони…
Оксану часто приглашают участвовать в различных мероприятиях, но так как у нее просто нет денег на дорогу, ей часто приходится отказываться.
- Я хотела бы поехать в Душанбе, продолжать учебу, получить высшее образование, - говорит она. – Но тут опять возникают финансовые трудности. Да и мама не отпустит без сопровождения, она ведь очень переживает за меня.
Русская таджичка
ОКСАНА не только внешне похожа на таджичку, но и внутренне. И все же Оксана не перестает изумлять зрителя тем, как, в сущности, русская девушка искренне, пластично, искусно, изящно, невинно, плавно, гармонично и артистично исполняет в принципе чужие для нее танцы. Как она точно передает зрителю всю суть национального таджикского танца.
- Самое главное в таджикском танце – его душевность, - говорит Оксана. - Если у тебя нет желания и в душе не заложена любовь к таджикским национальным танцам, то у тебя не получится, ты не сможешь достичь вершин в этом искусстве.
- Откуда в тебе столько энергии? - спрашиваю я у юной артистки.
- Не знаю, - смущается она.
- Скажи, а разве у нас востребована профессия танцовщицы?
- Когда мы говорим «танцовщица», у нас, таджиков, в голове сразу возникает мысль, что «она ходит по свадьбам», «у нее легкое поведение». Это меня раздражает. У нас в Таджикистане труд танцовщицы не оплачивается должным образом. А ведь для того, чтобы поднять профессиональное хореографическое таджикское искусство на более качественный уровень, необходимо серьезно заботиться о его носителях и последователях.
Оксана мечтает познакомиться с Хайри Ватановой, поговорить с ней о своих планах, о танце, об искусстве, жизни. Еще Оксана очень хочет встретиться с Маликой Каландаровой.
- Я ее много раз видела по телевизору, и мне нравится ее хорезмский танец «Лезгинка», - говорит она. - Я тоже танцую «Лезгинку», но, может быть, не на таком уровне. Я хотела бы попросить этих двух выдающихся представителей школы таджикского национального танца учить меня, дать напутствие и благословение.
…- Я таджикский язык знаю лучше, нежели русский,- признается Оксана. – Меня с самого детства окружали в основном таджики. В колледже, в театре, на улице говорим на таджикском языке. Дома с братом часто говорим на таджикском языке, даже мама ругает нас, что, мол, если так пойдет, вы будете забывать свой родной язык. Конечно, мама немного преувеличивает. Забывать-то русский язык не забудем, но хорошее знание литературного таджикского языка никогда не помешает. Ведь я намерена стать педагогом и должна общаться со своими учениками на современном литературном языке.
- Ты блестящая танцовщица, успешная студентка. Почему до сих пор тебя не выдвинули на соискание стипендии председателя области либо президента страны?
- Наверное, власти еще не заметили мою работу, - задумчиво отвечает Оксана.
Источник: ИА "Азия Плюс" Автор: Тилав РАСУЛ-ЗАДЕ
МАҚСУДАЛӢ МАҲМАДАЛӢ,
02-01-2012 14:18
(ссылка)
Марсия дар сугвории Нурулло Хувайдуллоев
Кахрамони хушкаду зебо гузашт,
Додситони хоксори мо гузашт,
Дар чавонй марди бехамто гузашт,
Во дарего муъниси Раъно гузашт,
Нури оллохи Хувайдулло гузашт.
Котилонаш чони ширинаш рабуд,
Хамчунонаш хомии конун набуд,
Дар фирокаш нолахо кардем нашуд,
Навчавоно тарки дунйо аз чй буд,
Кахрамони хушкаду зебо гузашт.
Равшанй дода ба конуни Ватан,
Хизмати мардона карда тан ба тан,
Нокасонро лол карда дар сухан,
Чон сипар карда ба халкаш чони ман,
Додситони хоксори мо гузашт.
Дасти йориву мадад карди дароз,
Хар ки овардат ба ту руи нийоз,
Халк бо ту шод буду сарфароз,
Рахматат хонанд хар вакти намоз,
Дар чавонй марди бехамто гузашт.
Фуркату Фарходу духтат Нилуфар,
Дидахо гирйону месузанд чигар,
Хам Дилафруз нола дорад з-ин хабар,
Наргисат хам бо фигон гуйад падар,
Во дарего муъниси Раъно гузашт.
Мардумонат бо ту месозанд хавас,
Душманонат ночавонмарданду бас,
Киблагохамро ту будй хамнафас,
Ою бар доди ятимонат бирас,
Нури оллохи Хувайдулло гузашт.
Додситони хоксори мо гузашт,
Дар чавонй марди бехамто гузашт,
Во дарего муъниси Раъно гузашт,
Нури оллохи Хувайдулло гузашт.
Котилонаш чони ширинаш рабуд,
Хамчунонаш хомии конун набуд,
Дар фирокаш нолахо кардем нашуд,
Навчавоно тарки дунйо аз чй буд,
Кахрамони хушкаду зебо гузашт.
Равшанй дода ба конуни Ватан,
Хизмати мардона карда тан ба тан,
Нокасонро лол карда дар сухан,
Чон сипар карда ба халкаш чони ман,
Додситони хоксори мо гузашт.
Дасти йориву мадад карди дароз,
Хар ки овардат ба ту руи нийоз,
Халк бо ту шод буду сарфароз,
Рахматат хонанд хар вакти намоз,
Дар чавонй марди бехамто гузашт.
Фуркату Фарходу духтат Нилуфар,
Дидахо гирйону месузанд чигар,
Хам Дилафруз нола дорад з-ин хабар,
Наргисат хам бо фигон гуйад падар,
Во дарего муъниси Раъно гузашт.
Мардумонат бо ту месозанд хавас,
Душманонат ночавонмарданду бас,
Киблагохамро ту будй хамнафас,
Ою бар доди ятимонат бирас,
Нури оллохи Хувайдулло гузашт.
МАҚСУДАЛӢ МАҲМАДАЛӢ,
19-12-2011 09:58
(ссылка)
Аз забони шахдрезаш роз кард/Ба Махмудчон ва Султон Вохидов/
Дар адаб номи ду Вохидзода аз гулбоги Ашт,
Дар Душанбе пойтахти точикон машхур гашт.
Гар яке Султони Вохид буд султони сухан,
Дигаре Махмуди Вохид буд хам чони сухан.
Ин ба йорон мехрубону муънису гамхор буд,
Дигаре дар сахни точик марди нотакрор буд.
Дарси шеъру шоириро гар яке таълим дод,
Дигараш чун шеър мехонд мардумаш таъзим дод.
Гар яке дар рушди илму маърифат сахме гузошт,
Дигаре дар рушди санъат хизмати арзанда дошт.
Ин ба шогирдон Низомиву Хилолиро суруд,
Он ба халкаш шеъри Хофизрову Чомиро суруд.
Ин агар бикшод назми Маъдани Понгозро,
У басо хуш хонд байти Саъдии Шерозро.
Номи неки олими мо берун аз дарвоза шуд,
Санъати волои санъаткори мо овоза шуд.
Ин "Бахористон"-у "Бустон"-у "Гулистон"-ро намуд,
Он ба халки руи дунйо Точикистонро намуд.
Ин ду Вохидзода аз гулбоги Ашт парвоз кард,
Хамчу булбул аз забони шахдрезаш роз кард.
Фаридун Назмиддинов,
07-03-2010 10:50
(ссылка)
МАХМУДЧОН ВОХИДОВ- ИФТИХОРИ МО
|
ОБ ХАЁТ АСТ
Ба номи худованди бахшанда ва бахшояндаи меҳрубон.
Сипоси парвардигор ва дуруди бепоён ба Муҳаммад (с) ва олу ёронашон.
Дар Қуръони Мачид калимаи об дар 51 чо омадааст. Худованд дар Қуръони мачид хабар медиҳад:".
"Ва фуруд меовард бар шумо аз осмон оби борон, то пок кунад шуморо бо он".Сураи Анфол,11.
Инчунин мефармояд:
"Худованде, ки офарид осмонҳо ва заминро ва фуру фиристод аз осмон обро, пас берун овард ба он об рузи барои шумо аз навъҳои меваҳо". Сураи Иброҳим,32.
Инчунин мефармояд:
"Пас фуруд овардем аз осмон обро, пас нушондем шуморо аз он ва шумо онро чамъкунанда нестед". Сураи Ҳичр,22.
Инчунин мефармояд:
"Ўст он ки фуруд овард аз осмон обро, барои шумо аз он оби ошомидани аст, ва аз он об дарахтон аст, ки дар он мечаронед". Сураи Наҳл,10.
Инчунин мефармояд:
"Ва худо фуруд овард аз осмон обро, пас зинда сохт ба он заминро баъди марги он, ҳароина дар ин нишона аст гуруҳеро, ки мешунаванд". Сураи Наҳл,65.
Об дар шариъат ба се қисм тақсим мешавад: Оби таҳур ( ниҳоят пок), тоҳир
(пок), ва начас.
Оби таҳур;
Обе, ки пок ва тоҳир аст дар нафси худ ва поккунандаи ҳама чизхо аст. Мисли оби борон, оби баҳр ва обе, ки аз замин мебарояд. Ва инчунин оби дарё, чашма, ях ва барф.
Аз паёмбар (с) пурсиданд, ки оё мо метавонем бо оби баҳр таҳорат кунем? Паёмбар (с) фармуданд:"Оби вай таҳур аст ва мурдаҳои вай ҳалол аст".
Оби тоҳир;
Обе ки дар асл пок аст, лекин яке аз васфҳои сегона онро тағйир дода бошад. Ва обе ки аз наботот гирифта мешавад.
Оби начас;
Обе, ки дар асл пок буд, лекин ба он начосат омехта шуд ва ранг буй ё таъми онро дигар кард.
Аз Абисаъиди Худри ривоят аст, ки Паёмбар (с) фармуданд:
"Об таҳур аст чизеро начас намекунад". Бо ривояти Абудовуд ва Тирмизи.
Об ин моддаи ҳаёт аст. Об саййиди шаробҳо мебошад. Об яке аз аркони олам аст. Албатта худованд осмонҳоро аз бухори он халқ кард. Ва бо об ҳама чизро зинда кард. Об чизи хунук ва рутубатнок аст. Об ҳароратро пахш мекунад. Рутубатии об дар бадани инсон ҳифз карда мешавад. Об ғизоро борик мекунад.
Некўи ва сифати об аз даҳ роҳ ба эътибор аст:
1.Аз ранги он ки рангаш соф аст.
2.Аз бўйи он ки об ягон бўй надорад.
3.Аз таъми он ки таъмаш бомаза ва ширин аст.
4.Аз вазни он ки вазнаш сабук, нозук ва нигаҳбон аст.
5.Аз чоришавии он ки хеле хуб чоришаванда аст.
6.Аз манбаъи он ки дур аз манбаъ ва сарчашма аст.
7.Аз намоён ва падид омадани он бар офтоб ва бўй, ки дар зери замин пинҳон нест.
8.Аз ҳаракати он ки ҳаракат ва чоришавии он хеле тез аст.
9.Аз бисёрии он ки ночуриҳои пасмондаи худро такон медиҳад.
10.Аз рехтаниҳои он ки аз шимол ба сўйи чануб, ё аз мағриб ба сўйи машриқ мерезад.
Агар ин васфҳоро ба эътибор гирем, бо пурраги ин сифатҳоро пайдо мекунем, магар чаҳор дарё: Дарёи Нил, Фурот, Сайҳун, Чайҳун. Ва ин дарёҳо да саҳеҳ Бухори ва Муслим аз ҳадиси Абуҳурайр(р) омадааст, ки Паёмбар (с) фармуданд:"Сайҳон ва Чайҳон, Нил ва Фурот, ҳамаи инҳо аз дарёҳои чаннат аст". (китоби -Чаннат ва наими он).
Ва сабук будани об аз се вачҳ аст:
1.Тез қабул кардани об хунуки ва гармиро, ки он далолат ба сабук будани он мекунад.
2.Сабукии он барои он аст, ки об бомизон аст.
3.сабукии он ки ду оби гуногун ба ду қитъаи пахта дар вазн баробар аст.
Обе, ки аз маъданҳо чори мешавад, бар табиати он маъдан мебошад. Ва об бар бадани инсон таъсири бузурге дорад. Ва оби бомаза ба шахси касал ва сиҳат фоидаовар аст. Ва оби хунук фоидаовартар ва бомазатар аз он аст.
Ва лозим нест, ки барои оби даҳон онро нушем. Ва ё барои дур кардани хоб ё баъди ҳаммом ё баъди хурдани мева онро нушем.
Аммо баъди хурдани таом, агар зарур бошад, нушидани об ҳеч боке надорад ба шарте ки зиёд набошад.
Макидани об зараре надорад, балки ба меъда қувват мебахшад. Шаҳвати инсонро паст карда ташнагиро мешиканад.
Оби нимгарм зидди он чизе, ки дар боло зикр кардем мебошад. Ва фоидаи оби хунук аз дохили инсон фоидаовартар аст аз фоидае, ки аз берун мешавад. Ва оби гарм зидди қавли боло аст.
Ва оби хунук ба хуни пусида манфиат дорад. Ва он боло барандаи бухор ба сўйи сар аст. Ва он пусидагиҳоро дафъ мекунад. Ва он ба мизочу хў, дандон, замону макони гарм мувофиқат мекунад. Ва об ба ҳама ҳолате, ки муҳточ ба сўйи пухта расонидан ва ҳал кардани онро дорад, зарар мерасонад.
Ва паёмбар (с) комилтарин шахс дар ҳифзи саломати буданд, ки асалро бо оби хунук омехта карда менушиданд. Ва маърифти ин корро ҳама намедонанд, магар фозилтарин табибҳо.
Ва табибон ихтилоф карданд, ки оё об ба бадан ғизо мешавад ё не? Ду қавл аст:
1-Гуфтанд, ки об ғизо барои набот аст. Ҳайвонро инкор карданд.
2-Гуфтанд, ки об ин моддаи ҳаёт ва ҳайвон аст. Ва дар сураи Анбиё ояти 30 худованд хабар медиҳад: "Ва аз об мо ҳама чизро зинда гардонидем".
Гуфтанд, ки агар шахси ташнаро бинем тоқат ба гурснаги дорад, лекин ба об надорад.
Дар поён аз худованди бузург хоҳони онем, ки ин мавриди истифода қарор гирад ва онро холисан барои ризо ва хушнудии худ қарор дихад.
Фирдавси Чамолиддин.
Метки: ФирдавС
Фаромарз Назмиддинов,
03-03-2014 16:26
(ссылка)
ПРЕЗИДЕНТИ ТОЧИКИСТОН ЭМОМАЛИ РАХМОН ДАР НОХИЯИ АШТ
Суханронии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқот бо сокинони ноҳияи Ашт
Падарон ва модарон, бародарону хоҳарони азиз! Ҳозирини гиромӣ!
Дар навбати аввал ба ҳамаи шумо ва кулли сокинони шарафманду сарбаланди ноҳияи Ашт барои пазироии самимӣ арзи сипосу миннатдорӣ менамоям ва он меҳру муҳаббатеро, ки нисбат ба мо зоҳир мекунед, ҳамчун нишонаи ҷонибдории шумо аз сиёсати пешгирифтаи давлат ва Ҳукумати мамлакат арзёбӣ менамоям. Баъдан бо қаноатмандиву хушнудӣ аз мулоқоти имрӯза ҳамаи шумо ва хурду бузурги ноҳияро ба ифтихори ҷашни Ваҳдати миллӣ, ки чанд рӯз инҷониб 12-умин солгарди он дар вилояти Суғд бо иштироки намояндагони ҳамаи шаҳру ноҳияҳо таҷлил мегардад, табрику таҳният мегӯям. Ваҳдати миллӣ ва дӯстии халқҳо омили муҳими сарҷамъии мардум ва асоси сулҳу суботи устувор дар кишвар мебошад, ки мо инро дар таърихи навини давлатдории мустақилонаи халқи худ ва аз таҷрибаи талхи ибтидои солҳои навадуми асри гузашта хеле хуб эҳсос мекунем. Аз ин рӯ, ҳар як фарди бонангу номусе, ки халқу Ватани худро сидқан дӯст медораду аз давлату давлатдории миллати хеш ифтихор менамояд, бояд пеш аз ҳама ваҳдати миллиро чун арзиши бебаҳо қадр ва чун гавҳараки чашм ҳифз намояд. Фаромӯш набояд кард, ки оромии имрӯзаи ҷомеа ва тамоми пешрафту тараққиёти иқтисодиву иҷтимоии кишвари соҳибистиқлоламон аз баракати ваҳдати миллӣ ва сарҷамъии миллат аст. Ба шарофати ваҳдати миллӣ ва сулҳу суботу устувор аст, ки дар қатори дигар минтақаҳои мамлакатамон дар ноҳияи шумо низ солҳои охир созандагиву бунёдкориҳо вусъат ёфта, зиндагии мардум тадриҷан ранги дигар мегирад. Мо бо мақсади фароҳам овардани шароити зарурӣ барои пешрафти иқтисодиву иҷтимоии шаҳру ноҳияҳо, аз ҷумла ноҳияи Ашт бо маблағҳои давлатӣ ва тибқи лоиҳаҳои сармоягузорӣ, ки маблағи онҳо низ қарзи давлатӣ маҳсуб меёбад, солҳои охир вазъи иншооти таъиноти истеҳсоливу иҷтимоиро зина ба зина беҳтар гардонида истодаем. Дар ин замина ҳоло дар ноҳияи шумо 5 лоиҳа мавриди татбиқ қарор дорад ва дар доираи онҳо ҳоло барқарорсозии 7 шабакаи обрасонӣ ва иҷрои як силсила тадбирҳо доир ба рушди соҳаи кишоварзӣ, сохтмони 7 муассисаи тандурустӣ ва беҳбудии таъминоти муассисаҳои маорифу тандурустӣ бо лавозимоти зарурӣ идома дорад. Имрӯз дар ноҳия бинои навсохти шӯъбаи ноҳиявии “Агроинвестбонк”, ки кори кишоварзонро хеле осон намуда, ба рушди истеҳсолоти соҳа мусоидат хоҳад кард, ба истифода дода шуд.
Мо минбаъд низ кӯшиш менамоем, ки бо ҷалби маблағҳои давлатӣ, ташкилоту муассисаҳои ҷумҳуриявӣ ва сармоягузории хориҷӣ дар рушди иқтисодиву иҷтимоии ноҳияҳои дурдасти мамлакат, аз ҷумла Ашт мусоидат намоем. Бояд зикр кард, ки соҳибкорон ва дигар сокинони ҳимматбаланди ноҳия низ бо эҳсоси баланди ватандӯстиву ватанпарастӣ ва ифтихор аз давлату давлатдории миллиамон ва бо мақсади ободии диёр ва беҳбудии вазъи иҷтимоии мардум дар корҳои созандагиву бунёдкорӣ саҳм мегузоранд. Бо маблағгузории онҳо соли равон дар мактаби таҳсилоти умумии № 10 4 синфхона барои 120 хонанда ва дар беморхонаи марказии ноҳия бинои иловагӣ барои 20 кати беморӣ сохта, ба истифода дода шуд, ки ин иқдоми онҳо боиси дастгирӣ ва қадрдонист.
Бинобар ин, бо истифода аз фурсат ба ҳамаи онҳое, ки бо амалҳои хайрхоҳонаи худ дар чунин корҳои савоб иқдом намудаанд, миннатдории самимӣ изҳор менамоям. Дар мавриди рушди устувори иқтисодиву иҷтимоии ноҳия мехостам зикр намоям, ки ҳоло дар он захираву имкониятҳо хеле зиёданд ва дар сурати истифодаи оқилона ва самарабахши онҳо иқтидори истеҳсолиро таҳким бахшида, сатҳ ва сифати зиндагии мардумро баланд бардоштан ва ободсозии ноҳияро таъмин кардан мумкин аст. Аз ҷумла дар ноҳия барои рушди зироаткорӣ, кишти сабзавоти барвақтӣ, боғу токпарварӣ ва чорводорӣ шароити хеле мусоид мавҷуд аст. Ҳоло дар ноҳия дар майдони 1200 гектар ғалладона ва 12 гектар сабзавоти барвақтӣ парвариш карда мешавад, вале бо дарназардошти имкониятҳои ноҳия ин рақамҳо дар масъалаи ҳифзи амнияти озуқаворӣ ва дар сатҳи устувор нигоҳ доштани нархҳои бозори истеъмолӣ ҳанӯз каманд. Соли ҷорӣ бинобар боришоти зиёд беш аз 1600 гектар пахта, 190 гектар ғалладона ва 120 гектар боғу токзори ноҳия зарар дид. Бо дарназардошти ин вазъият ва дар доираи имконият бояд кишоварзони ноҳия кишт ва парвариши дигар намуди зироатҳоро ҳарчи зудтар ба роҳ монда, ба афзун гардидани маҳсулоти кишоварзӣ ноил шаванд. Вақт ғанимат аст ва кӯшиш бояд кард, ки ягон ваҷаб замин холӣ намонад. Такроран таъкид месозам, ки барои ин дар ноҳия тамоми захираҳо мавҷуданд. Мо хуб медонем, ки ҳанӯз солҳои 80-уми асри гузашта заминҳои Ашти калон азхуд гардида буданд ва дар онҳо имконияти истеҳсол намудани то бист ҳазор тонна пахта мавҷуд аст. Вале чунон ки аз таҳлилҳо бармеояд, бинобар фаъолияти номунтазами пойгоҳҳои обкашӣ дар обёрии беш аз 25 ҳазор гектар замин мушкилот ба миён омадааст, ки сабаби асосии он сари вақт напардохтани ҳаққи оби истифодашуда аст. Имрӯз қарзи хоҷагиҳои кишоварзӣ дар назди идораҳои обрасонӣ қариб ба шашуним миллион сомонӣ расидааст. Аз ин рӯ, ба Вазорати мелиоратсия ва захираҳои об супориш дода мешавад, ки якҷо бо мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳия масъалаҳои қарздории ҳам хоҷагиҳои кишоварзӣ ва ҳам идораи хоҷагии оби ноҳияро ҳаллу фасл карда, фаъолияти мӯътадили пойгоҳҳои обкаширо дар мавсими имсола пурра таъмин намоянд. Дар ноҳия ҳоло дар асоси Барномаи давлатии рушди соҳаи боғу токпарварӣ зиёда аз 280 гектар боғ ва 11 гектар токзори нав бунёд карда шудааст, ки ин аз нишондоди барнома зиёд мебошад. Лекин ин корро боз ҳам идома додан зарур аст. Дар робита ба ин, боғдорону токпарварон бояд бештар ба парвариши меваҳои содиротӣ аҳамият диҳанд. Зеро дар хориҷи кишвар ба меваи Тоҷикистон харидор зиёд аст ва бо парваришу содироти онҳо мо ҳам иқтидори содиротии мамлакат ва ҳам сатҳи даромаднокии аҳолиро афзун хоҳем кард. Дар баробари ин, ба рушди соҳаи чорводорӣ ва ба роҳ мондани коркарди маҳсулоти чорво, ки солҳои охир дар ноҳия афзоиш ёфтааст, бояд аҳамияти зарурӣ дода шавад. Мо хуб медонем, ки сокинони ноҳия бо парвариши бузҳои хушзоти ангорӣ шӯҳрати дерина доранд. Солҳои пеш содироти пашми хушсифати ин чорворо, ки дар хориҷа талабгорони зиёд дорад, асосан чорводорони ноҳияи Ашт таъмин мекарданд. Дар шароити имрӯза бояд ин таҷриба эҳё ва густариш дода шавад. Аз ин рӯ, ба Вазорати кишоварзӣ, Академияи илмҳои кишоварзӣ ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳияи Ашт супориш дода мешавад, ки дар бораи вусъати парвариши бузҳои ангорӣ тадбирҳои муассир андешанд. Бо мақсади рушди соҳибкорӣ дар соҳаи кишоварзӣ мо пешниҳоди қарзи бонкиро вазифаи муҳим ҳисобида, сол ба сол ҳаҷм ва теъдоди онро зиёд гардонида истодаем. Дар ин замина дар давоми ду соли охир аз тарафи бонкҳо ва ташкилотҳои қарздиҳӣ ба соҳибкорони ноҳия ба андозаи қариб 27миллион вадар чор моҳи соли равон зиёда аз 7 миллион сомонӣ қарз дода шудааст. Ба соҳибкорони ноҳия зарур аст, ки бо истифодаи самаранок аз қарзҳои бонкӣ пеш аз ҳама ба рушди соҳаҳои истеҳсолӣ суръат бахшанд ва дар айни замон баргардонидани қарзҳои гирифтаашонро сари вақт таъмин намоянд. Дар ноҳия имкониятҳои истеҳсолии корхонаҳои саноатӣ низ хеле васеъ аст, вале истифодаи онҳо ҳанӯз қонеъкунанда нест. Зеро аз корхонаҳои мавҷуда ҳарчанд ки баъзеи онҳо афзоиши истеҳсоли маҳсулотро таъмин кардаанд, вале як қатор коргоҳҳо ё аз фаъолият бозмондаанд ё иқтидорашон мавриди истифодаи пурра қарор надорад. Қарзи умумии истеъмолкунандагон аз нерӯи барқи истифодашуда то моҳи июни соли ҷорӣ зиёда аз 10 миллион сомониро ташкил карда, аз ибтидои сол қариб якуним миллион сомонӣ афзудааст. Пардохти ҳаққи қувваи барқ аз ҷониби аҳолӣ ҳамагӣ 52 фоиз таъмин шудааст, ки ин ташвишовар аст. Аз ин лиҳоз, мақомоту сохторҳои дахлдор ва дар навбати аввал мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳия вазифадоранд, ки доир ба ҳалли ин масъала, инчунин иҷрои Фармони Президенти мамлакат оид ба истифодаи сарфаҷӯёнаи барқ ва гузаштан ба лампаҳои каммасраф чораҳои қатъӣ ва саривақтӣ андешанд. Масъалаи гузариш ба истифодаи лампаҳои каммасрафи барқӣ бояд дар ноҳия чун дар дигар шаҳру ноҳияҳои мамлакат то моҳи октябри соли ҷорӣ ҳаллу фасл гардад. Яке аз масъалаҳои ҷиддие, ки ҳаллу фасли он вазифаи муҳими ҳам мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва ҳам бахши хусусист, ин таъсиси шумораи ҳарчи бештари ҷойҳои нави корӣ, таъминоти бекорон бо ҷойи кор ва паст кардани сатҳи муҳоҷирати меҳнатӣ мебошад. Дар давоми панҷ моҳи соли ҷорӣ дар ноҳия ҳамагӣ 473 ҷойи нави корӣ ташкил гардида, 162 нафар бекорон бо кори доимӣ, 80 нафар бо корҳои ҷамъиятии музднок ва касбомӯзии 26 нафар ҷавонон таъмин карда шудааст, ки ин ҳанӯз қонеъкунанда нест. Зеро дар ноҳия то моҳи июни соли ҷорӣ расман зиёда аз ҳазор нафар корҷӯён ба қайд гирифта шудаанд. Бинобар ин, ба Вазорати меҳнат ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилояти Суғд ва ноҳияи Ашт зарур аст, ки дар ҳамкорӣ бо ташкилоту муассисаҳои ҳам давлатӣ ва ҳам ҷамъиятиву хусусӣ дар бораи таъсиси ҷойҳои бештари корӣ ва таъминоти бекорон бо ҷойи кор чораҷӯӣ намоянд. Дар баробари ин, якҷо бо Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи гражданӣ дар бораи ҳарчи зудтар бартараф кардани оқибатҳои офатҳои табиие, ки моҳҳои охир боиси хароб гардидани иншооти истеҳсоливу иҷтимоӣ ва хонаҳои истиқоматии баъзе сокинони ноҳия шудаанд, тадбирҳои зарурӣ андешанд. Бояд гуфт, ки бо вуҷуди кӯшишҳои пайвастаи Ҳукумати мамлакат доир ба беҳбудии вазъи соҳаҳои иҷтимоӣ, аз ҷумла маориф, тандурустӣ ва фарҳанги ноҳия дар самтҳои зикршуда ҳанӯз камбудиву норасоиҳо зиёданд. Ҳодисаҳои мактабро тарк намудани омӯзгорон, нарасидани лавозимоти мактабӣ, баста шудани кӯдакистонҳо ва таъминоти нокифояи муассисаҳои тиббӣ бо мутахассисон боиси нигаронӣ мебошанд. Дар ноҳия ҳоло бо иқдоми Ҳукумати мамлакат сохтмони беморхонаи марказӣ ва ҳафт маркази саломатӣ пешбинӣ шудааст. Аз ин рӯ, ба Вазорати тандурустӣ ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилояти Суғд ва ноҳияи Ашт зарур аст, ки дар баробари ҳаллу фасли масъалаи таъминоти муассисаҳои тиббии ноҳия бо мутахассисони дахлдор, инчунин бунёди иншооти тиббиеро, ки ба нақша гирифта шудаанд, сари вақт таъмин намоянд. Вазъи ҷиноӣ низ дар ноҳия боиси ташвиш мебошад. Чунки дар давоми панҷ моҳи соли ҷорӣ дар қаламрави ноҳия ҷинояткорӣ қариб дуюним маротиба, аз ҷумла ҷиноятҳои вазнин ҳаштуним маротиба зиёд шудааст. Дар ин муддат дар ноҳия 19 ҷинояти вазнин содир гардидааст. Бинобар ин, ба Прокуратураи генералӣ ва Вазорати корҳои дохилӣ зарур аст, ки якҷо бо мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилояти Суғд ва ноҳияи Ашт дар бораи тақвияти фаъолияти мақомоти маҳаллии худ дар самти пешгирӣ ва мубориза бар зидди ҷинояткориву қонуншиканиҳо тадбирҳои ҷиддӣ андешанд. Бояд хотирнишон сохт, ки тамоми пешрафту муваффақиятҳои мо, суботи устувор ва сатҳи амнияти ҷомеа аз волоияти қонун ва риояи тартиботи ҷамъиятӣ вобаста аст. Зеро риояи бечунучарои қонуният асоси давлатдорист. Аз ин рӯ, ҳар фарде, ки аз давлати соҳибистиқлоли худ ифтихор мекунад ва халқу Ватани хешро дӯст медорад, бояд пеш аз ҳама ба қонунҳои давлат риоя ва итоат намояд. Мо имсол понздаҳумин солгарди қабули Конститутсияи давлати соҳибистиқлоламон, Соли бузургдошти пешвои мазҳабамон Имоми Аъзам ва соли 2011-ум 20-солагии истиқлолияти давлатии Тоҷикистони азизамонро таҷлил менамоем. Ин ҷашну санаҳои бузург барои халқу давлати мо аҳамияти муҳими таърихӣ ва миллӣ доранд. Аз ин рӯ, бояд ҳар як кору амал ва ҳар иқдоми мо ба ифтихори ин санаҳои муборак анҷом дода шавад. Рисолати фарзандии ҳар фарди худогоҳу худшинос дар марҳалаи созандагиву бунёдкориҳо ободсозии Ватани худ аст. Ободии Ватан аз ободсозии як гӯшаи диёри худ, кӯча, хонаву ҳавлии худ оғоз меёбад ва дар ин самт ба ҳамаи шумо барори кор орзумандам. Дар охир бори дигар ҳамаи шуморо ба муносибати Рӯзи ваҳдати миллӣ табрик намуда, бароятон рӯзгори хушу осуда ва хонаободиву сарбаландӣ таманно дорам. Саломат бошед!
Падарон ва модарон, бародарону хоҳарони азиз! Ҳозирини гиромӣ!
Дар навбати аввал ба ҳамаи шумо ва кулли сокинони шарафманду сарбаланди ноҳияи Ашт барои пазироии самимӣ арзи сипосу миннатдорӣ менамоям ва он меҳру муҳаббатеро, ки нисбат ба мо зоҳир мекунед, ҳамчун нишонаи ҷонибдории шумо аз сиёсати пешгирифтаи давлат ва Ҳукумати мамлакат арзёбӣ менамоям. Баъдан бо қаноатмандиву хушнудӣ аз мулоқоти имрӯза ҳамаи шумо ва хурду бузурги ноҳияро ба ифтихори ҷашни Ваҳдати миллӣ, ки чанд рӯз инҷониб 12-умин солгарди он дар вилояти Суғд бо иштироки намояндагони ҳамаи шаҳру ноҳияҳо таҷлил мегардад, табрику таҳният мегӯям. Ваҳдати миллӣ ва дӯстии халқҳо омили муҳими сарҷамъии мардум ва асоси сулҳу суботи устувор дар кишвар мебошад, ки мо инро дар таърихи навини давлатдории мустақилонаи халқи худ ва аз таҷрибаи талхи ибтидои солҳои навадуми асри гузашта хеле хуб эҳсос мекунем. Аз ин рӯ, ҳар як фарди бонангу номусе, ки халқу Ватани худро сидқан дӯст медораду аз давлату давлатдории миллати хеш ифтихор менамояд, бояд пеш аз ҳама ваҳдати миллиро чун арзиши бебаҳо қадр ва чун гавҳараки чашм ҳифз намояд. Фаромӯш набояд кард, ки оромии имрӯзаи ҷомеа ва тамоми пешрафту тараққиёти иқтисодиву иҷтимоии кишвари соҳибистиқлоламон аз баракати ваҳдати миллӣ ва сарҷамъии миллат аст. Ба шарофати ваҳдати миллӣ ва сулҳу суботу устувор аст, ки дар қатори дигар минтақаҳои мамлакатамон дар ноҳияи шумо низ солҳои охир созандагиву бунёдкориҳо вусъат ёфта, зиндагии мардум тадриҷан ранги дигар мегирад. Мо бо мақсади фароҳам овардани шароити зарурӣ барои пешрафти иқтисодиву иҷтимоии шаҳру ноҳияҳо, аз ҷумла ноҳияи Ашт бо маблағҳои давлатӣ ва тибқи лоиҳаҳои сармоягузорӣ, ки маблағи онҳо низ қарзи давлатӣ маҳсуб меёбад, солҳои охир вазъи иншооти таъиноти истеҳсоливу иҷтимоиро зина ба зина беҳтар гардонида истодаем. Дар ин замина ҳоло дар ноҳияи шумо 5 лоиҳа мавриди татбиқ қарор дорад ва дар доираи онҳо ҳоло барқарорсозии 7 шабакаи обрасонӣ ва иҷрои як силсила тадбирҳо доир ба рушди соҳаи кишоварзӣ, сохтмони 7 муассисаи тандурустӣ ва беҳбудии таъминоти муассисаҳои маорифу тандурустӣ бо лавозимоти зарурӣ идома дорад. Имрӯз дар ноҳия бинои навсохти шӯъбаи ноҳиявии “Агроинвестбонк”, ки кори кишоварзонро хеле осон намуда, ба рушди истеҳсолоти соҳа мусоидат хоҳад кард, ба истифода дода шуд.
Мо минбаъд низ кӯшиш менамоем, ки бо ҷалби маблағҳои давлатӣ, ташкилоту муассисаҳои ҷумҳуриявӣ ва сармоягузории хориҷӣ дар рушди иқтисодиву иҷтимоии ноҳияҳои дурдасти мамлакат, аз ҷумла Ашт мусоидат намоем. Бояд зикр кард, ки соҳибкорон ва дигар сокинони ҳимматбаланди ноҳия низ бо эҳсоси баланди ватандӯстиву ватанпарастӣ ва ифтихор аз давлату давлатдории миллиамон ва бо мақсади ободии диёр ва беҳбудии вазъи иҷтимоии мардум дар корҳои созандагиву бунёдкорӣ саҳм мегузоранд. Бо маблағгузории онҳо соли равон дар мактаби таҳсилоти умумии № 10 4 синфхона барои 120 хонанда ва дар беморхонаи марказии ноҳия бинои иловагӣ барои 20 кати беморӣ сохта, ба истифода дода шуд, ки ин иқдоми онҳо боиси дастгирӣ ва қадрдонист.
Бинобар ин, бо истифода аз фурсат ба ҳамаи онҳое, ки бо амалҳои хайрхоҳонаи худ дар чунин корҳои савоб иқдом намудаанд, миннатдории самимӣ изҳор менамоям. Дар мавриди рушди устувори иқтисодиву иҷтимоии ноҳия мехостам зикр намоям, ки ҳоло дар он захираву имкониятҳо хеле зиёданд ва дар сурати истифодаи оқилона ва самарабахши онҳо иқтидори истеҳсолиро таҳким бахшида, сатҳ ва сифати зиндагии мардумро баланд бардоштан ва ободсозии ноҳияро таъмин кардан мумкин аст. Аз ҷумла дар ноҳия барои рушди зироаткорӣ, кишти сабзавоти барвақтӣ, боғу токпарварӣ ва чорводорӣ шароити хеле мусоид мавҷуд аст. Ҳоло дар ноҳия дар майдони 1200 гектар ғалладона ва 12 гектар сабзавоти барвақтӣ парвариш карда мешавад, вале бо дарназардошти имкониятҳои ноҳия ин рақамҳо дар масъалаи ҳифзи амнияти озуқаворӣ ва дар сатҳи устувор нигоҳ доштани нархҳои бозори истеъмолӣ ҳанӯз каманд. Соли ҷорӣ бинобар боришоти зиёд беш аз 1600 гектар пахта, 190 гектар ғалладона ва 120 гектар боғу токзори ноҳия зарар дид. Бо дарназардошти ин вазъият ва дар доираи имконият бояд кишоварзони ноҳия кишт ва парвариши дигар намуди зироатҳоро ҳарчи зудтар ба роҳ монда, ба афзун гардидани маҳсулоти кишоварзӣ ноил шаванд. Вақт ғанимат аст ва кӯшиш бояд кард, ки ягон ваҷаб замин холӣ намонад. Такроран таъкид месозам, ки барои ин дар ноҳия тамоми захираҳо мавҷуданд. Мо хуб медонем, ки ҳанӯз солҳои 80-уми асри гузашта заминҳои Ашти калон азхуд гардида буданд ва дар онҳо имконияти истеҳсол намудани то бист ҳазор тонна пахта мавҷуд аст. Вале чунон ки аз таҳлилҳо бармеояд, бинобар фаъолияти номунтазами пойгоҳҳои обкашӣ дар обёрии беш аз 25 ҳазор гектар замин мушкилот ба миён омадааст, ки сабаби асосии он сари вақт напардохтани ҳаққи оби истифодашуда аст. Имрӯз қарзи хоҷагиҳои кишоварзӣ дар назди идораҳои обрасонӣ қариб ба шашуним миллион сомонӣ расидааст. Аз ин рӯ, ба Вазорати мелиоратсия ва захираҳои об супориш дода мешавад, ки якҷо бо мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳия масъалаҳои қарздории ҳам хоҷагиҳои кишоварзӣ ва ҳам идораи хоҷагии оби ноҳияро ҳаллу фасл карда, фаъолияти мӯътадили пойгоҳҳои обкаширо дар мавсими имсола пурра таъмин намоянд. Дар ноҳия ҳоло дар асоси Барномаи давлатии рушди соҳаи боғу токпарварӣ зиёда аз 280 гектар боғ ва 11 гектар токзори нав бунёд карда шудааст, ки ин аз нишондоди барнома зиёд мебошад. Лекин ин корро боз ҳам идома додан зарур аст. Дар робита ба ин, боғдорону токпарварон бояд бештар ба парвариши меваҳои содиротӣ аҳамият диҳанд. Зеро дар хориҷи кишвар ба меваи Тоҷикистон харидор зиёд аст ва бо парваришу содироти онҳо мо ҳам иқтидори содиротии мамлакат ва ҳам сатҳи даромаднокии аҳолиро афзун хоҳем кард. Дар баробари ин, ба рушди соҳаи чорводорӣ ва ба роҳ мондани коркарди маҳсулоти чорво, ки солҳои охир дар ноҳия афзоиш ёфтааст, бояд аҳамияти зарурӣ дода шавад. Мо хуб медонем, ки сокинони ноҳия бо парвариши бузҳои хушзоти ангорӣ шӯҳрати дерина доранд. Солҳои пеш содироти пашми хушсифати ин чорворо, ки дар хориҷа талабгорони зиёд дорад, асосан чорводорони ноҳияи Ашт таъмин мекарданд. Дар шароити имрӯза бояд ин таҷриба эҳё ва густариш дода шавад. Аз ин рӯ, ба Вазорати кишоварзӣ, Академияи илмҳои кишоварзӣ ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳияи Ашт супориш дода мешавад, ки дар бораи вусъати парвариши бузҳои ангорӣ тадбирҳои муассир андешанд. Бо мақсади рушди соҳибкорӣ дар соҳаи кишоварзӣ мо пешниҳоди қарзи бонкиро вазифаи муҳим ҳисобида, сол ба сол ҳаҷм ва теъдоди онро зиёд гардонида истодаем. Дар ин замина дар давоми ду соли охир аз тарафи бонкҳо ва ташкилотҳои қарздиҳӣ ба соҳибкорони ноҳия ба андозаи қариб 27миллион вадар чор моҳи соли равон зиёда аз 7 миллион сомонӣ қарз дода шудааст. Ба соҳибкорони ноҳия зарур аст, ки бо истифодаи самаранок аз қарзҳои бонкӣ пеш аз ҳама ба рушди соҳаҳои истеҳсолӣ суръат бахшанд ва дар айни замон баргардонидани қарзҳои гирифтаашонро сари вақт таъмин намоянд. Дар ноҳия имкониятҳои истеҳсолии корхонаҳои саноатӣ низ хеле васеъ аст, вале истифодаи онҳо ҳанӯз қонеъкунанда нест. Зеро аз корхонаҳои мавҷуда ҳарчанд ки баъзеи онҳо афзоиши истеҳсоли маҳсулотро таъмин кардаанд, вале як қатор коргоҳҳо ё аз фаъолият бозмондаанд ё иқтидорашон мавриди истифодаи пурра қарор надорад. Қарзи умумии истеъмолкунандагон аз нерӯи барқи истифодашуда то моҳи июни соли ҷорӣ зиёда аз 10 миллион сомониро ташкил карда, аз ибтидои сол қариб якуним миллион сомонӣ афзудааст. Пардохти ҳаққи қувваи барқ аз ҷониби аҳолӣ ҳамагӣ 52 фоиз таъмин шудааст, ки ин ташвишовар аст. Аз ин лиҳоз, мақомоту сохторҳои дахлдор ва дар навбати аввал мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳия вазифадоранд, ки доир ба ҳалли ин масъала, инчунин иҷрои Фармони Президенти мамлакат оид ба истифодаи сарфаҷӯёнаи барқ ва гузаштан ба лампаҳои каммасраф чораҳои қатъӣ ва саривақтӣ андешанд. Масъалаи гузариш ба истифодаи лампаҳои каммасрафи барқӣ бояд дар ноҳия чун дар дигар шаҳру ноҳияҳои мамлакат то моҳи октябри соли ҷорӣ ҳаллу фасл гардад. Яке аз масъалаҳои ҷиддие, ки ҳаллу фасли он вазифаи муҳими ҳам мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва ҳам бахши хусусист, ин таъсиси шумораи ҳарчи бештари ҷойҳои нави корӣ, таъминоти бекорон бо ҷойи кор ва паст кардани сатҳи муҳоҷирати меҳнатӣ мебошад. Дар давоми панҷ моҳи соли ҷорӣ дар ноҳия ҳамагӣ 473 ҷойи нави корӣ ташкил гардида, 162 нафар бекорон бо кори доимӣ, 80 нафар бо корҳои ҷамъиятии музднок ва касбомӯзии 26 нафар ҷавонон таъмин карда шудааст, ки ин ҳанӯз қонеъкунанда нест. Зеро дар ноҳия то моҳи июни соли ҷорӣ расман зиёда аз ҳазор нафар корҷӯён ба қайд гирифта шудаанд. Бинобар ин, ба Вазорати меҳнат ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилояти Суғд ва ноҳияи Ашт зарур аст, ки дар ҳамкорӣ бо ташкилоту муассисаҳои ҳам давлатӣ ва ҳам ҷамъиятиву хусусӣ дар бораи таъсиси ҷойҳои бештари корӣ ва таъминоти бекорон бо ҷойи кор чораҷӯӣ намоянд. Дар баробари ин, якҷо бо Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудофиаи гражданӣ дар бораи ҳарчи зудтар бартараф кардани оқибатҳои офатҳои табиие, ки моҳҳои охир боиси хароб гардидани иншооти истеҳсоливу иҷтимоӣ ва хонаҳои истиқоматии баъзе сокинони ноҳия шудаанд, тадбирҳои зарурӣ андешанд. Бояд гуфт, ки бо вуҷуди кӯшишҳои пайвастаи Ҳукумати мамлакат доир ба беҳбудии вазъи соҳаҳои иҷтимоӣ, аз ҷумла маориф, тандурустӣ ва фарҳанги ноҳия дар самтҳои зикршуда ҳанӯз камбудиву норасоиҳо зиёданд. Ҳодисаҳои мактабро тарк намудани омӯзгорон, нарасидани лавозимоти мактабӣ, баста шудани кӯдакистонҳо ва таъминоти нокифояи муассисаҳои тиббӣ бо мутахассисон боиси нигаронӣ мебошанд. Дар ноҳия ҳоло бо иқдоми Ҳукумати мамлакат сохтмони беморхонаи марказӣ ва ҳафт маркази саломатӣ пешбинӣ шудааст. Аз ин рӯ, ба Вазорати тандурустӣ ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилояти Суғд ва ноҳияи Ашт зарур аст, ки дар баробари ҳаллу фасли масъалаи таъминоти муассисаҳои тиббии ноҳия бо мутахассисони дахлдор, инчунин бунёди иншооти тиббиеро, ки ба нақша гирифта шудаанд, сари вақт таъмин намоянд. Вазъи ҷиноӣ низ дар ноҳия боиси ташвиш мебошад. Чунки дар давоми панҷ моҳи соли ҷорӣ дар қаламрави ноҳия ҷинояткорӣ қариб дуюним маротиба, аз ҷумла ҷиноятҳои вазнин ҳаштуним маротиба зиёд шудааст. Дар ин муддат дар ноҳия 19 ҷинояти вазнин содир гардидааст. Бинобар ин, ба Прокуратураи генералӣ ва Вазорати корҳои дохилӣ зарур аст, ки якҷо бо мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилояти Суғд ва ноҳияи Ашт дар бораи тақвияти фаъолияти мақомоти маҳаллии худ дар самти пешгирӣ ва мубориза бар зидди ҷинояткориву қонуншиканиҳо тадбирҳои ҷиддӣ андешанд. Бояд хотирнишон сохт, ки тамоми пешрафту муваффақиятҳои мо, суботи устувор ва сатҳи амнияти ҷомеа аз волоияти қонун ва риояи тартиботи ҷамъиятӣ вобаста аст. Зеро риояи бечунучарои қонуният асоси давлатдорист. Аз ин рӯ, ҳар фарде, ки аз давлати соҳибистиқлоли худ ифтихор мекунад ва халқу Ватани хешро дӯст медорад, бояд пеш аз ҳама ба қонунҳои давлат риоя ва итоат намояд. Мо имсол понздаҳумин солгарди қабули Конститутсияи давлати соҳибистиқлоламон, Соли бузургдошти пешвои мазҳабамон Имоми Аъзам ва соли 2011-ум 20-солагии истиқлолияти давлатии Тоҷикистони азизамонро таҷлил менамоем. Ин ҷашну санаҳои бузург барои халқу давлати мо аҳамияти муҳими таърихӣ ва миллӣ доранд. Аз ин рӯ, бояд ҳар як кору амал ва ҳар иқдоми мо ба ифтихори ин санаҳои муборак анҷом дода шавад. Рисолати фарзандии ҳар фарди худогоҳу худшинос дар марҳалаи созандагиву бунёдкориҳо ободсозии Ватани худ аст. Ободии Ватан аз ободсозии як гӯшаи диёри худ, кӯча, хонаву ҳавлии худ оғоз меёбад ва дар ин самт ба ҳамаи шумо барори кор орзумандам. Дар охир бори дигар ҳамаи шуморо ба муносибати Рӯзи ваҳдати миллӣ табрик намуда, бароятон рӯзгори хушу осуда ва хонаободиву сарбаландӣ таманно дорам. Саломат бошед!
Фаромарз Назмиддинов,
17-04-2010 10:25
(ссылка)
КАТЛИ ЯК ЗАНИ МУХОЧИРИ АШТИ ДАР РОССИЯ
КАТЛИ ЯК ЗАНИ ТОЧИК БА ИВАЗИ ... НЕКИХОЯШ
05.04.2010
Насибҷон Амонӣ
Дар шаҳри Сургути Русия Аниса Фатҳиддинова, муҳоҷирзани 37 солаи тоҷик ба таври ваҳшиёна кушта шуд.
Ин хабаррро аз ҳамдиёронамон шунида басо ба риққат омадам ва маро ҳолате пеш омад, шабеҳ ва ҳатто сангинтар аз он ки ҳангоми шунидани куштори Хуршедаи 9-сола аз дасти сартарошидаҳои рус гирифтори он шуда будам.
Зеро Анисаро, ки аз замони кӯдакиаш мешинохтаму бо падари шодравонаш дӯстӣ доштам, тибқи иттиҳомоти қаблӣ дар ғурбат, на авбошон ва ҷинояткорони қавмҳои дигар, балки худи ҳамдиёр ё ҳамдиёронаш куштаанд ва ин куштор ба эҳтимоли қавӣ ҷанбаи молӣ дорад.
Мо барои ба даст овардани иттилои расмӣ ба Александр Копилов, муфаттиши додситонии шаҳри Сургут занг задем, вале эшон бо назардошти идома доштани парвандаи ҷиноӣ, аз шарҳи ин куштор худдорӣ намуд.
Вале Фахриддин Фатҳиддинов, бародари хурдии Аниса, ки дар шаҳри Хуҷанд ба сар мебарад, бо такя ба иттилое, ки аз кормандони ниҳодҳои интизомии шаҳри Сургут ба даст овардааст, дар сӯҳбати телефонӣ гуфт, ки алъон дар робитаи куштори хоҳараш ду фарзия мавҷуд аст ва Рустам ном ҷавони 24-сола дар ин фоҷиа даст доштанашро ба гардан гирифтааст.
Ба гуфтаи Фахриддин, «ҷавонони қарздор барои қарзашонро бозпас нагардонидан ба ин ҷиноят даст задаанд».
Вале дар робитаи фарзияи дуюм, Фахриддин изҳор кард, ки шояд куштор фармоишӣ бошад ва чун алъон бозрасӣ идома дорад, дар бораи фармоишгар наметавон ҳадс зад.
Некхоҳии Аниса ва фарҷоми ин некӣ
Аз сӯи дигар, ба гуфтаи Фахриддин, қаблан дар сӯҳбатҳо бо бародарон низ Аниса гуфта будааст, ки вай ба як ҳамдиёраш маблағеро, мувофиқи як гуфта 60 ҳазори русӣ ва тибқи гуфтаи дигар 150 ҳазор рубли русӣ қарз додааст.
Ба гуфтаи Фахриддин, Аниса баъди сипарӣ шудани чанд моҳи қарздиҳӣ як - ду дафъа талаб мекунад, ки ҷавони қарздор пулро бозпас бидиҳад, зеро вай ба он ниёз дорад. Рустам мегӯяд, ки пул надорад. Вале баъди чанд рӯзи дигар ба вай занг зада хабар медиҳад, ки маблағ омода асту онро омада бигирад.
Ва ҳамон рӯз, яъне 1 феврал Аниса аз хона баромада дигар барнамегардад. Аниса дар хонаи пирзани рус ҳамроҳи ду фарзандаш зиндагӣ мекард ва чун он рӯз барнамегардад, пирзан парешон шуда ба ҳамдиёрон хабар медиҳад ва яке аз аввалинҳо шуда аз нопадид шудани ӯ ҳамдеҳааш Мунира огоҳ мешавад.
Мунира мегӯяд: «Рӯзи 1-уми феврал Умед ном ҷавон, ки дар шинoснома номаш Рустам будааст, телефон мекунанд, ки «биё ман пулатро медиҳам ва Аниса ба ин гап бовар карда баромада меравад. Рӯзи 2 феврал писарчаҳояш ба ман телефон карда пурсид, ки мабодо модарам ба хонаи шумо нарафтаанд? Ман ҳайрон шуда ҷавоби рад додам ва онҳо хавотиромез гуфтанд, ки модарашон дирӯз баромада рафтаасту то ҳол даракаш нест. Баъд ман ба соҳибхона занг зада пурсидам, ки чӣ гап шудааст? Вай гуфт, ки дирӯз Умед ном бача занг заду дигар Аниса наомад. Баъди се рӯз вақте мо ба милиса ариза навиштем, кормандони милиса бо мо сӯҳбат ва пасон Рустамро боздошт кард».
Қотил як ё якчанд нафар?
Ба асоси бозрасӣ, ки алъон идома дорад, маълум мегардад, ки Рустам Анисаро ба мошине, ки бо пули қарздодааш харида буд, бо роҳи фиреб ё ҷабран савор карда ба ҷангал мебарад ва ваҳшиёна ба қатл мерасонад.
Баъди ҷустуҷӯйҳои зиёд ва сипарӣ шудани 35 рӯз аз ин ҳодиса ҷасади Анисаро дар ҷангал пайдо мекунанд. Фахриддин ба ин бовар аст, ки ин ҷиноят кори танҳо як худи Рустам нест ва дар ин ҷиноят ҳамдасти ӯ низ бояд бошад.
Зеро ба мошин савор карда ба ҷангал бурда куштан барои як нафар кори сангин аст ва шояд боз каси дигаре буд, ки Анисаро ҷабран дар мошин нигоҳ медошт ва ё барои анҷоми ин ҷинояти мудҳиш Рустамро ҳамроҳӣ кардааст.
Аниса муборизи роҳи истиқлол буд
Аниса ҳам чун ҳазорон зани тоҷик дар Тоҷикистон омӯзгор буд ва ба шогирдон аз забон ва адабиёти тоҷик дарс медод.
Ӯ ҳанӯз айёми донишҷӯӣ дар солҳои аввали навади садаи гузашта ба сафи ҷавонони худшиноси тоҷик пайваста буд ва дар гирдиҳамоиҳои майдони “Озодӣ” ва “Шаҳидон” ширкат дошт ва ҳатто ҳамроҳи ҳамсолонаш, тавре мегуфт, ба сафи ҷавонони занҷирбадасти майдони “Озодӣ” ҳамроҳ шуда, гуруснанишинӣ карда буд ва чун садҳо ҷавонони бедори тоҷик барои ба истиқлолият расидани кишвараш саҳм дошт.
Ӯ баъди хатми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон соли 1995 дар Ашт омӯзгор шуд. Вале дар зиндагии шахсӣ баъди вафоти падараш Муҳиддин Фатҳиддинов, ки яке аз ашхоси рӯшанфикри ноҳия буд, ӯро нокомиҳо гиребонгир шуд.
Ӯ ва хоҳараш Мастураро ба ду бародар, яъне ба як хонавода ба шавҳар доданд, вале зиндагии Аниса бо шавҳараш созгор наомад ва шавҳараш бадахлоқӣ карда ва дере нагузашта аз болои Аниса зани дигаре гирифт. Тавре Мунира мегӯяд, Аниса ба хотири ду фарзандаш ва барои ин ки носозии онҳо мабодо, зиндагии хоҳарашро низ халалдор насозад, ба ҳама мушкилот тоқат кард.
Ба гуфтаи Мунира, Аниса дар Сургут ба ҷузъ он ки дар мағоза кор мекард, барои ин ки фарзандонаш бепадар тарбия ёфтани хешро эҳсос накунанд, боз шабҳо санбӯсаву хӯрок пухта мефурӯхт.
Ба замми ин, дар бозрасии автомобилӣ чун корманди ғайриштатӣ фаъолият мекард ва борҳо вай ба ҳаммилатонаш, аз ҷумла ба худи Мунира низ ёрӣ расонида буд.
Фахриддин бародари хурдии Аниса мегӯяд, ки онҳо аз чунин дилсӯзии хоҳарашон ва ҳамеша ба ҳаммиллатонаш расонидани ёрии молӣ огоҳ буданд ва ҳатто таъкид карда буданд, ки дар масъалаи муомилоти молӣ эҳтиёткор бошад.
Вале Аниса бештар дар фикри худ не, балки дар андешаи дигарон буд, аммо мукофоти амалаш он шуд, ки вай ҳеч умедвораш набуд. Фахриддин мегӯяд, «таври маълум, ба муҳоҷирон дар он ҷо маблағ зиёд лозим мешавад ва хоҳарам дар ин масъала онҳоро дастгирӣ мекарданд. Фарзандонашонро, ба азоби худ нигоҳ накарда, дар мактабҳои нағз мехононданд ва мактаб ба фарзандонашон ва худи он кас чандин ифтихорномаву ташаккурномаҳо додааст».
…ва аз дасти насли замони истиқлол кушта шуд
Вақте бо зиндагии Аниса аз наздик ошно гардидем, баъзе ҷузъиётҳое пайдо гардид, ки касро ба андеша водор мекунад. Аниса замоне ба фаъолияти омӯзгорӣ оғоз кард, ки шахси муттаҳам дар куштори ӯ, Рустам тоза мактабхон шуда буд. Ин намояндаи насли нави мактаби истиқлол, устоди хешро барои маблағе кушт.
Ҳамчунин, тавре Фахриддин гуфт, қотил то охирин лаҳза кушторро ба гардан намегирад ва гуфтааст, ки баъди гирифтани маблағ Аниса ба шаҳр баргаштааст. Вале дар ҷараёни бозрасӣ маълум мегардад, ки охирин занг ба телефони ҳамроҳи Аниса аз Рустам расида.
Ҳамчунин кормандони ниҳоди интизомӣ бо ёрии моҳвора муайян мекунанд, ки Рустам аз ҷангал, аз наздикии ҷои куштор занг задааст, то мошини дар бероҳа ғӯтидаашро берун кашанд. Вале алъон ба бозрасӣ муяссар нашудааст, ки ҳамон ронандаи мошини КАМАЗ-ро, ки ноогоҳона ба қотилон барои аз ҷангал баровардани мошинашон ёрӣ додаст, пайдо намоянд.
Муайян кардани ин нукта, ки дар ин куштор ба ҷузъ Рустам боз ашхоси дигар даст доштанд ё на душвор гардидааст. Вале Фахриддин умед дорад, ки кормандони ниҳодҳои бозрасӣ ин парвандаро бо ҳама хурдтарин ҷузъиёташ бозрасӣ хоҳанд кард ва муттаҳам ё муттаҳамонро мувофиқи ҷинояти содиркардаашон ҷазо хоҳанд дод. Фахриддин мегӯяд, «мо бо ҳамин мазмун номае унвонии додситонии шаҳри Сургут фиристодем ва чунин талабро ба миён гузоштаем».
Муҳоҷират ба хотири ояндаи фарзандон
Вале Анисаи шодравон, ба гуфтаи Мунира, бо дарки вазъи мавҷудаи кишвараш ва ба хотири ояндаи писаронаш, ки ҳоло яке дар синфи 7 мехонаду дигар тоза ба мактаб рафтааст, тарки Тоҷикистон кард, то онҳо дар Русия соҳиби маълумот гарданд ва фардо инсонҳои бофарҳанг шаванд ва ба ӯ ва ҷомиа хидмат кунанд.
Вале Анисаи ноком орзуҳояшро ба хок бурд ва ба вай муяссар нашуд, ки чун модар рӯзҳои хуши фарзандони дилбандашро бубинад ва шодмонӣ кунад, ки вай барои онон беҳуда заҳмат накашидааст.
Ҷасади Анисаро баъди 35 рӯзи куштор дар ҷангали Сургут аз рӯи сабти сӯҳбатҳои телефонии Рустам аз тариқи моҳвора пайдо мекунанд ва ҷанозаи ӯро ба Тоҷикистон бурда дар зодгоҳаш деҳаи Ашт ба хок месупоранд.
Шарифжон Мутавалиев,
21-02-2011 23:32
(ссылка)
МУЛЛОМИР яке аз дехахои кадимтарини н. Ашт мебошад.
НИГОХЕ БА ТАЪРИХ
Дар кисми болои руди Дахана, баромади агбаи кандир, дехаи Мулломир чой гирифтааст. Аз маркази нохия 20-25км ва аз шахри Хучанд 135км мебошад. Мулломир аз кисми чануби бо дехаи Кули ходжа, аз тарафи шимоли бошад бо дехаи Кушравоти Чумхурии Узбакистон ва аз кисми шарки бо дехаи Понгоз ва гарби бо шахраки Адрасмон хамсархад аст. Атрофи дехаро каторкуххои Курама печонида гирифтааст. Мулломир бо табиати афсункор, арчазорон, мавзехои зебову дилфиреби худ фарк мекунад.
Мулломир таърихи 2000 сола (духазорсола) дошта, ахолии деха омадагони дехаи Ворухи Исфара, Заркент, Паркенти Шавгази Узбакистон мебошад, таърихи кадима дошта, дар рохи «Корвонгузар» зиёда аз 60 (шаст) корвонсарой мавчуд будааст.Дар мавзеи Хиштин хишти пухта тайёр мекардаанд, ки холо танур ва бокимондахои хишт мавчуд аст.
Мулломир аз калимаи Мулло амир яке аз рафзодагони хамон давр ба хисоб рафта гирифта шудааст. Дар асоси маълумотхо у зодаи дехаи Ворухи Исфара ва ё сухи вилояти Фаргона будааст. Мулломир ба уезди Намангон дохил мешуд.
Дар мавзеи Надок бурси якка мавчуд аст, ки таърихи зиёда аз 830 сола дорад. Рохи корвонгузар уезди Намангон бо Чоч (Тошкент) ба воситаи дехаи Мулломир мегузашт. Ин рох то солхои 1990-1992 амал мекард.
КИСМАТИ ФАРДОИ МАН
Эй Мулломир, кисмати фардои ман,
Буди ман, армони ман, дунёи ман.
Ман ба хокат сачда меорам хаме,
Карзи худ чун кабза меорам даме.
Сабзахоят бахри ман чун колинанд,
Сангхоят бахри хобам болинанд.
Ман зи мую накхати хулбуи кух
Маст мегардам зи авчи хар шукух.
Куххои осмонбуси сарат
Токихои духтарони гулпарат.
Ёд ояд он нигохи махчабин,
Дар бари ин кухсори нозанин.
Зарра-зарра барфи Сардобаш бубин,
Хони зебои диёрам инчунин.
Бахри ёрон пешвоз ояд ба маст,
Духтарон, кокулдарозон гул ба даст.
Хикмати ноёби бобоёни мо,
Обруву шавкату хам шони мо.
Номи некатро баланд афрохтанд,
Парчамат аз ганчи дил сохтанд.
АЗ БУИ МУЛЛОМИР
Ояд Сухане аз фарди сухангуи Мулломир,
Аз накхати гул, лолаву хулбуи Мулломир.
Хар нек кадам ранча кунад шоди намояд,
Аз пиру чавон, дилбару дилчуи Мулломир.
Хар катраи борони бахори, ки бирезад,
Обест ба тан чахад аз чуи Мулломир.
Махмуд, ки шуд гамзакунон машхури олам,
Аз файзи сахар, накхату хам буи Мулломир.
Юсуф ба Зулайхо шуда шайдои чамолаш,
Фахре ба мо аз сару хам руи Мулломир.
Хар кас чу мариз аст, бичуяд давое,
Мархам бишавад зираю кокуи Мулломир.
Гуям Ватанам, волидаи чон ба танам ту,
Илхом гирам байти нав аз буи Мулломир.
Хамза сухане чида бигу бахри сифоташ,
Аз лахни хуши кабки даригуи Мулломир.
Хамза Ибни Ямин
История Мулла Мира
У подъема на широко известный перевал Кандир – давван, у главного Кураминского хребта, в верховье Дахансая располагалась селение Мулла Мир. Пешим ходом от него за три часа в хорошую погоду можно было миновать перевал на спуститься на западный склон Кураминского хребта, к селению Кушработ. Это положения селения на важной путевой магистрали определило его значение. Раньше вдоль главной дороги на западной части Мулла Мира размещалась 16 караван – сараев с постоялым двором, складом, харчевнями, лавками. По четвергам при караван – сараях происходил небольшой базар.
Торговцы из Мулла Мира занимались продажей шерстяных и пуховых изделий женских промыслов и масла. Дома селения в основном располагались в левобережной восточной части кишлака. В этой части находилось, два жилых квартала – Пушти Калъа и Калъа. В правобережной, западной части Мулла Мир, вдоль главной дороги, сложился квартал Бешкал. В 1880 году в Мулла Мире отмечено 27 дворов, 1907 году – 90 дворов и 543 человека. К 1917 году число населения уменьшилось до 110 дворов в 284 человек. Мулла Мир населяли потомки переселения из Исфаринского селения Ворух и Ангренского таджикского кишлака Шавгаза.
Основным занятием являлось животноводства и садоводство. Разводили рогатый скот, меньше овец. Молоко перерабатывалось в масло, продаваемое путникам. Некоторое значение имело садоводство. Местный селекционер Нурчиноки вывел прекрасный сорт яблок, называвшийся «Себи нурчиноки». Ремесло представлялась кузнечным, плотничным делом, изготовлением обуви. Женщины также производили товарную продукцию. Ткали паласы, валяли кошмы, шили шубы, часть которых вывозили местные торговцы.
настроение: Веселое
САРО ДЕХИ МАН
Эй номи Ту бехтарин сарогоз,
Бе номи Ту нома кай кунам боз.
Эй ёди Ту муниси равонам,
Чуз номи Ту нест бар забонам.
Аз зулмати худ рахоиям дех,
Бо нури худ ошноиям дех.
Ба номи Он, ки дил кошонаи уст,
Нафас гарди матои хонаи уст.
Ба номи Он, ки хамдаш кай тавонам,
Адо кардан, ки бас очизбаёнам.
САРО ДЕХАИ МАН
Саро рустои ман, зеботарини русто
Хаст дунё ба комам бе ту чун захр
Хавоят хуштар аз мушки абир аст
Дилам дар дашту сахроят асир аст
Сахаргохат сахаргохи шакаррез
Гурубат чилвае дорад дилангез
Дарахтат рояти сабзи футух аст
Насимат сонфизои чону рух аст
Гуворо хамчу зам-зам оби соят
Насим овора хар дашту куят
Сахар аз бистари машрик чу хуршед
Майи васлу сахаргохият нушед
Барафрузад зи ишкат руи зардаш
Намонад зарррае золиму дардаш
Кунад бар боми ту мастона парвоз
Ба суят бингарад бо ишваю ноз
Ба руи деху куху дашту сахро
Гуруб ояд ба бистар шоду мадхуш
Шавад шаб бо хаёли ту хамогуш
Тачалли бахшу руёяш дар ин хоб
Шавад зохир ба шакли руйи махтоб
Чу абр ояд хаме бар боми куят
Шавад у хамчу хур мачнун руят
Занад фарёд ва гиряд абри дилдор
Зи ишки руи ту эй шахри асрор
Сари куят масофи абру хуршед
Ки хар як ишки ту доранд умед
Кашад гесаи хуршед абри хунбор
Бар у хуршед резад оташу нор
Ту саргарми чидоли ин ду дилдор
Чунин ишкат кунад бо ошики зор
Чу абр аз дида ман хам ашк борам
Ки як дам токати хичрат надорам
Чу хуршед аз таби ишкат бисузам
Хусуфи хачр созад тира рузам
Ту хамдам будаи хангоми зодан
Фидоят мекунам чону сару тан
Зи ишкат мезанам сармасту магрур
Ба ишкат сар нихам дар домани гур
Зи хак хохам гар аз ман хаст хушнуд
Бихишти ман ту боши рузи мавъуд.
Бе номи Ту нома кай кунам боз.
Эй ёди Ту муниси равонам,
Чуз номи Ту нест бар забонам.
Аз зулмати худ рахоиям дех,
Бо нури худ ошноиям дех.
Ба номи Он, ки дил кошонаи уст,
Нафас гарди матои хонаи уст.
Ба номи Он, ки хамдаш кай тавонам,
Адо кардан, ки бас очизбаёнам.
САРО ДЕХАИ МАН
Саро рустои ман, зеботарини русто
Хаст дунё ба комам бе ту чун захр
Хавоят хуштар аз мушки абир аст
Дилам дар дашту сахроят асир аст
Сахаргохат сахаргохи шакаррез
Гурубат чилвае дорад дилангез
Дарахтат рояти сабзи футух аст
Насимат сонфизои чону рух аст
Гуворо хамчу зам-зам оби соят
Насим овора хар дашту куят
Сахар аз бистари машрик чу хуршед
Майи васлу сахаргохият нушед
Барафрузад зи ишкат руи зардаш
Намонад зарррае золиму дардаш
Кунад бар боми ту мастона парвоз
Ба суят бингарад бо ишваю ноз
Ба руи деху куху дашту сахро
Гуруб ояд ба бистар шоду мадхуш
Шавад шаб бо хаёли ту хамогуш
Тачалли бахшу руёяш дар ин хоб
Шавад зохир ба шакли руйи махтоб
Чу абр ояд хаме бар боми куят
Шавад у хамчу хур мачнун руят
Занад фарёд ва гиряд абри дилдор
Зи ишки руи ту эй шахри асрор
Сари куят масофи абру хуршед
Ки хар як ишки ту доранд умед
Кашад гесаи хуршед абри хунбор
Бар у хуршед резад оташу нор
Ту саргарми чидоли ин ду дилдор
Чунин ишкат кунад бо ошики зор
Чу абр аз дида ман хам ашк борам
Ки як дам токати хичрат надорам
Чу хуршед аз таби ишкат бисузам
Хусуфи хачр созад тира рузам
Ту хамдам будаи хангоми зодан
Фидоят мекунам чону сару тан
Зи ишкат мезанам сармасту магрур
Ба ишкат сар нихам дар домани гур
Зи хак хохам гар аз ман хаст хушнуд
Бихишти ман ту боши рузи мавъуд.
ЯК ЧАВОНИ НОЗАНИН АЗ МАРДИКОРИ БАРНАГАШТ
ХАТИ СИЁХ
Пас аз гузашти солхо аз рузгори Чанги Бузурги Ватани шояд бисёре аз мардум хати сиёхро фаромуш кардаанд. Аммо хануз хам барои мо мактуби сиёх менависанд. Ин даъфа на аз майдони чанг, балки аз майдони мардикори, аз кишвари Русия (шояд Ру Сиях)!
Яке буд, яке набуд…
Хуррам Исхоков, ки соли 1982 дар дехаи Саро нохияи Ашти вилояти Суғд ба дунё омадааст, барои дарёфти кути лоямут соли 2002 бори аввал ба шахри Перми Русия сафар мекунад. Рузи 4-уми марти соли 2004 вай барои вохури бо Алексей Ш. ба яке аз дехахои Удмуртия меравад, вале … дигар барнамегардад.
Ахири мохи августи соли 2004 баъд аз кофтукоби шашмохаи муфаттишони шахри Перм ва падари у – Хамдамчон Исхоков часади шахшудамондаи Хуррам аз даруни хок ва аз чангал ёфт мешавад. Аввали мохи сентябр уро ба деха оварда гурониданд. Хуррами бистудусолаи точикро ки кушта буд?
Афсонаи аввал
Дехаи Сарои нохияи Ашт. Харчанд ба назар дехаи хурду назарногир менамояд, аммо дар канораш зиёда аз хазор оила дустона умр ба сар мебаранд. Давоми дахсолаи охир мардхо мисли дигар мардони дехахои Точикистон мухочирати кориро касб карданд. Дар байни онхо кам нестанд одамоне, ки бо пули моли зиёд бармегарданд. Лекин дар баробари ин, тобути оханин низ меояд.
Танхо дар соли 2004 омадани часади бечону кордхудаи Хомидчон Турсунов барои ахли деха басанда буд. Албатта, ин холат факат мардуми тахчои ва мехнаткашро безобита кардааст.
Светлана Козлова, журналисти рус дар рузномаи Комсомолская правда в Перми навиштааст, ки дар шахри Перм имрузхо точикони зиёд ба сар мебаранд. Кисме аз онхо дар бозори шахр хариду фуруш мекунанду кисми дигарашон монанди Хамдамчон Исчхоков (падари Хуррам)ба кори сохтмону таъмир машғуланд. Онхо ба Русия аз зиндагии вазнин доштанашон омадаанд. Зеро дар Точикистон холо дарйофти кори таъби дил бисёр мушкил аст.
Светлана дар чои дигари маколааш менигорад, ки дар Точикистон муд шудааст, вакте чавон ба балоғат мерасад, волидонаш уро ба Русия гусел мекунанд. Онхо албатта, барои хохару додар ва барои туйи арусии худ маблағ дарёб месозанд. Хуррам Исхоков низ соли 2002 бо маслихати падараш ба шахри Перм меравад. Зеро Хамдамчон баъд аз корхои сохтмони аз ин шахр маблағи хубе ба хона оварда буд.
Ба хар хол, дар Перм бо точикон мардуми махалли муносибати хубхам доштанд ва Хуррам хангоми сафари аввалинаш ягон проблемаи чиддиродар ин маврид эхсос намекард. У дар дехаи Закамский, дар хонаи дуст ва хамдехааш Масрур зиндаги мекард ва кариб, ки бо падараш вонамехурд. Баъд аз чанд мохи кор бо хохиши падар Хуррам ба деха меояд, чунки уро модар ва хохар додаронаш мунтазир буданд.
Аммо ғайричашмдошти онхо Хуррам зуд раъйи ба Русия баргаштанро мекунад. Хатто падару писар танхо тайи чанд дакика дар фурудгохи махалл бо хам вомехуранд. «Дар Перм боз мебинем»,- ин охирин сухани Хуррами чавонмарг барои падари сарсахташ будааст.
Барои чи ин кадар шитоб мекард касе намедонист. Факат Хамдамчон фасли бахори соли 2005 асрори сафари фарзандашро аз дахони дустон ва муфаттишони прокуратураи Перм дарёфт мекунад. Дар ин вакт аллакай Хуррами хамдехаи мо дар дунё вучуд надошт.
Хамдамчон Исхоков ба Светлана накл кардааст, ки: «Ман ба он хотир ба шахри Перм омадам, ки Хуррамро ба деха гирифта бубарам. Зеро вакташ расидааст, то уро хонадор кунам».
Хамдамчон аз он дар хайрат аст, ки Хуррам чи хел имконият ёфтааст, бо як духтари махаллии рус муносибат пайдо карда, оиладор шавад. У ба хотир меорад: «Дар бораи зан гирифтанаш ба ман чизе нагуфта буд. Зеро дар чойи мо расм шудааст, ки фарзанд берозигии волидон хонадор шавад». Чи хеле дустонаш накл мекунанд, каллаи Хуррами точикро Ленаи перми хануз дар сафари аввалаш ба ин шахр гаранг карда буд. Ва Лена хакикатан хам чавони чашму абрусияхи точикро аз тахти дил дуст доштааст. Барои хотири ишки анчомнопазир хатто Ленаи рус дини мубини исломро кабул мекунад. Чунки Хуррам барои духтарони рус як чавони кобил буд, яъне аз сахар то бегох кор мекард, наменушид, вактхои холигиашро дар толори варзиши мегузаронид.
Аммо аллакай Хуррам анъанаи авлодии худро фаромуш карда буд. Берозигии волидонаш бо як духтари рус хонадор мешавад, вале аз ояндаи худ намеандешид. Ба хамин васила падару модари худро ба гирдоби ғам мекашад. Зиндаги хама вакт барои инсон хамвору содда нест. Баъзан чунон баландиву пастихо дорад, ки одам аз он чигуна сарнагун афтоданашро нафахмида мемонад.
Аз ин сабаб, хурсандии Хурраму Лена хам дер намепояд. Алексей Ш… Боз як дустдори духтари рус, ки сокини як дехаи Удмуртия мебошад, ба хурсандии хардуи навчавон халал ворид мекунад. Алексей намехост махбубаи зардинаи худро дар огуши чавони точики сиёхчурда буинад. Бинобар, ба воситаи Лена ба Хуррам мактуб равон карда, уро ба сухбати мардона даъват мекунад. Чойи вохуриро бошад, дар дехаи худ – Каменское Заделе таъин менамояд.
Чоруми марти соли 2004 Хуррам Исхоков, чавони бистудусолаи точик ба чойи таъиншуда меравад, аммо… аз он чой дигар барнамегардад…
Хасрати падар
Хамдамчон Исхоков гум шудани фарзандашро шунида, барои ёфтани у чандин маротиба ба сафоратхонаи Точикистон дар Русия мурочиат мекунад. Аммо чи хеле вай мегуяд, аз санг садо мебарояду аз сафорат не!
Баъд аз кофтукоби шашмохаи муфаттишони шахри Перм ва Удмуртия Х. Исхоковро муяссар мешавад, ки часади яхбастаи фарзанди чавонмаргашро дарёбад. Тавре дар сухбат падари Хуррам гуфт, аз руйи хулосаи ахири муфаттишон маълум гардидааст, ки котили Хуррам (Алексей ва ёрони у) аз яроки оташфишон низ истифода карда, як тир ба кафаси синааш паррондаанд. Ба ин нигох накарда, панч корди дигар ба тарафи рости шикам ва бехи гулуяш задаанд.
Худо медонад, барои куштани як точики мардикор Алексейро ба чанд сол махкум карда бошанд. Аммо солхо мегузаранд. Алексей хам аз махбас мебарояд. Аммо доги дили волидони Хуррамро солхо намешуянд. Умеди шикастаи аруси фотихакардаашонро солхо намедузанд…
Каюмарси Ато
Пас аз гузашти солхо аз рузгори Чанги Бузурги Ватани шояд бисёре аз мардум хати сиёхро фаромуш кардаанд. Аммо хануз хам барои мо мактуби сиёх менависанд. Ин даъфа на аз майдони чанг, балки аз майдони мардикори, аз кишвари Русия (шояд Ру Сиях)!
Яке буд, яке набуд…
Хуррам Исхоков, ки соли 1982 дар дехаи Саро нохияи Ашти вилояти Суғд ба дунё омадааст, барои дарёфти кути лоямут соли 2002 бори аввал ба шахри Перми Русия сафар мекунад. Рузи 4-уми марти соли 2004 вай барои вохури бо Алексей Ш. ба яке аз дехахои Удмуртия меравад, вале … дигар барнамегардад.
Ахири мохи августи соли 2004 баъд аз кофтукоби шашмохаи муфаттишони шахри Перм ва падари у – Хамдамчон Исхоков часади шахшудамондаи Хуррам аз даруни хок ва аз чангал ёфт мешавад. Аввали мохи сентябр уро ба деха оварда гурониданд. Хуррами бистудусолаи точикро ки кушта буд?
Афсонаи аввал
Дехаи Сарои нохияи Ашт. Харчанд ба назар дехаи хурду назарногир менамояд, аммо дар канораш зиёда аз хазор оила дустона умр ба сар мебаранд. Давоми дахсолаи охир мардхо мисли дигар мардони дехахои Точикистон мухочирати кориро касб карданд. Дар байни онхо кам нестанд одамоне, ки бо пули моли зиёд бармегарданд. Лекин дар баробари ин, тобути оханин низ меояд.
Танхо дар соли 2004 омадани часади бечону кордхудаи Хомидчон Турсунов барои ахли деха басанда буд. Албатта, ин холат факат мардуми тахчои ва мехнаткашро безобита кардааст.
Светлана Козлова, журналисти рус дар рузномаи Комсомолская правда в Перми навиштааст, ки дар шахри Перм имрузхо точикони зиёд ба сар мебаранд. Кисме аз онхо дар бозори шахр хариду фуруш мекунанду кисми дигарашон монанди Хамдамчон Исчхоков (падари Хуррам)ба кори сохтмону таъмир машғуланд. Онхо ба Русия аз зиндагии вазнин доштанашон омадаанд. Зеро дар Точикистон холо дарйофти кори таъби дил бисёр мушкил аст.
Светлана дар чои дигари маколааш менигорад, ки дар Точикистон муд шудааст, вакте чавон ба балоғат мерасад, волидонаш уро ба Русия гусел мекунанд. Онхо албатта, барои хохару додар ва барои туйи арусии худ маблағ дарёб месозанд. Хуррам Исхоков низ соли 2002 бо маслихати падараш ба шахри Перм меравад. Зеро Хамдамчон баъд аз корхои сохтмони аз ин шахр маблағи хубе ба хона оварда буд.
Ба хар хол, дар Перм бо точикон мардуми махалли муносибати хубхам доштанд ва Хуррам хангоми сафари аввалинаш ягон проблемаи чиддиродар ин маврид эхсос намекард. У дар дехаи Закамский, дар хонаи дуст ва хамдехааш Масрур зиндаги мекард ва кариб, ки бо падараш вонамехурд. Баъд аз чанд мохи кор бо хохиши падар Хуррам ба деха меояд, чунки уро модар ва хохар додаронаш мунтазир буданд.
Аммо ғайричашмдошти онхо Хуррам зуд раъйи ба Русия баргаштанро мекунад. Хатто падару писар танхо тайи чанд дакика дар фурудгохи махалл бо хам вомехуранд. «Дар Перм боз мебинем»,- ин охирин сухани Хуррами чавонмарг барои падари сарсахташ будааст.
Барои чи ин кадар шитоб мекард касе намедонист. Факат Хамдамчон фасли бахори соли 2005 асрори сафари фарзандашро аз дахони дустон ва муфаттишони прокуратураи Перм дарёфт мекунад. Дар ин вакт аллакай Хуррами хамдехаи мо дар дунё вучуд надошт.
Хамдамчон Исхоков ба Светлана накл кардааст, ки: «Ман ба он хотир ба шахри Перм омадам, ки Хуррамро ба деха гирифта бубарам. Зеро вакташ расидааст, то уро хонадор кунам».
Хамдамчон аз он дар хайрат аст, ки Хуррам чи хел имконият ёфтааст, бо як духтари махаллии рус муносибат пайдо карда, оиладор шавад. У ба хотир меорад: «Дар бораи зан гирифтанаш ба ман чизе нагуфта буд. Зеро дар чойи мо расм шудааст, ки фарзанд берозигии волидон хонадор шавад». Чи хеле дустонаш накл мекунанд, каллаи Хуррами точикро Ленаи перми хануз дар сафари аввалаш ба ин шахр гаранг карда буд. Ва Лена хакикатан хам чавони чашму абрусияхи точикро аз тахти дил дуст доштааст. Барои хотири ишки анчомнопазир хатто Ленаи рус дини мубини исломро кабул мекунад. Чунки Хуррам барои духтарони рус як чавони кобил буд, яъне аз сахар то бегох кор мекард, наменушид, вактхои холигиашро дар толори варзиши мегузаронид.
Аммо аллакай Хуррам анъанаи авлодии худро фаромуш карда буд. Берозигии волидонаш бо як духтари рус хонадор мешавад, вале аз ояндаи худ намеандешид. Ба хамин васила падару модари худро ба гирдоби ғам мекашад. Зиндаги хама вакт барои инсон хамвору содда нест. Баъзан чунон баландиву пастихо дорад, ки одам аз он чигуна сарнагун афтоданашро нафахмида мемонад.
Аз ин сабаб, хурсандии Хурраму Лена хам дер намепояд. Алексей Ш… Боз як дустдори духтари рус, ки сокини як дехаи Удмуртия мебошад, ба хурсандии хардуи навчавон халал ворид мекунад. Алексей намехост махбубаи зардинаи худро дар огуши чавони точики сиёхчурда буинад. Бинобар, ба воситаи Лена ба Хуррам мактуб равон карда, уро ба сухбати мардона даъват мекунад. Чойи вохуриро бошад, дар дехаи худ – Каменское Заделе таъин менамояд.
Чоруми марти соли 2004 Хуррам Исхоков, чавони бистудусолаи точик ба чойи таъиншуда меравад, аммо… аз он чой дигар барнамегардад…
Хасрати падар
Хамдамчон Исхоков гум шудани фарзандашро шунида, барои ёфтани у чандин маротиба ба сафоратхонаи Точикистон дар Русия мурочиат мекунад. Аммо чи хеле вай мегуяд, аз санг садо мебарояду аз сафорат не!
Баъд аз кофтукоби шашмохаи муфаттишони шахри Перм ва Удмуртия Х. Исхоковро муяссар мешавад, ки часади яхбастаи фарзанди чавонмаргашро дарёбад. Тавре дар сухбат падари Хуррам гуфт, аз руйи хулосаи ахири муфаттишон маълум гардидааст, ки котили Хуррам (Алексей ва ёрони у) аз яроки оташфишон низ истифода карда, як тир ба кафаси синааш паррондаанд. Ба ин нигох накарда, панч корди дигар ба тарафи рости шикам ва бехи гулуяш задаанд.
Худо медонад, барои куштани як точики мардикор Алексейро ба чанд сол махкум карда бошанд. Аммо солхо мегузаранд. Алексей хам аз махбас мебарояд. Аммо доги дили волидони Хуррамро солхо намешуянд. Умеди шикастаи аруси фотихакардаашонро солхо намедузанд…
Каюмарси Ато
Турдали Гафаров,
27-04-2010 19:43
(ссылка)
Без заголовка
салом хаммаба ман худум россияба чихел грифта мешад загран паспорт
Маъмур Нурматов,
13-04-2010 10:36
(ссылка)
Аштский район
Аштский район
Аштский район
ноҳияи Ашт Страна Таджикистан
Статус Административный район
Входит в Согдийскую область
Включает 1 пгт, 8 сельских общин
Административный центр Шайдон
Дата образования 29 сентября 1926 года
Официальные языки таджикский
Население (2008) 99 403 чел.
Национальный состав таджики, узбеки
Конфессиональный состав мусульмане-сунниты
Площадь 2785,5 км²
Часовой пояс UTC+5
Телефонный код +992 3453
Почтовые индексы 735790
Интернет-домен tj
Код автом. номеров 02РТ
Категория на Викискладе Districts of Tajikistan
Аштский район (тадж. ноҳияи Ашт; перс. ناحیۀ اشت) — административный район в составе Согдийской области Республики Таджикистан. Образован 29 сентября 1926 года. Районный центр - посёлок городского типа Шайдон, расположен в 107 км северо-восточнее города Худжанда
География
Аштский район расположен в Ферганской долине. На севере, западе и востоке граничит с Ташкентской, Наманганской и Ферганской областями Узбекистана, на юге и юго-востоке - с Гафуровским и Канибадамским районами Согдийской области Таджикистана.
Территория Аштского района составляет 2785,5 тыс. кв. км.
Административное деление
В состав Аштского района входят 1 посёлок городского типа - Шайдон, а также 8 сельских общин (тадж. чамоат):[1]
Административное деление Аштского района
Сельская община Население
Шайдон 11039
Джарбулак 12935
Камышкурган 9720
Киркудук 8350
Ошоба 15628
Понгоз 20358
Пунук 6167
Ашт 15206
Главой Аштского района является Председатель Хукумата, который назначается Президентом Республики Таджикистан. Главой правительства Аштского района является Председатель Хукумата. Законодательный орган Аштского района - Маджлис народных депутатов, избирается всенародно на 5 лет.
ВСЁ!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
Аштский район
ноҳияи Ашт Страна Таджикистан
Статус Административный район
Входит в Согдийскую область
Включает 1 пгт, 8 сельских общин
Административный центр Шайдон
Дата образования 29 сентября 1926 года
Официальные языки таджикский
Население (2008) 99 403 чел.
Национальный состав таджики, узбеки
Конфессиональный состав мусульмане-сунниты
Площадь 2785,5 км²
Часовой пояс UTC+5
Телефонный код +992 3453
Почтовые индексы 735790
Интернет-домен tj
Код автом. номеров 02РТ
Категория на Викискладе Districts of Tajikistan
Аштский район (тадж. ноҳияи Ашт; перс. ناحیۀ اشت) — административный район в составе Согдийской области Республики Таджикистан. Образован 29 сентября 1926 года. Районный центр - посёлок городского типа Шайдон, расположен в 107 км северо-восточнее города Худжанда
География
Аштский район расположен в Ферганской долине. На севере, западе и востоке граничит с Ташкентской, Наманганской и Ферганской областями Узбекистана, на юге и юго-востоке - с Гафуровским и Канибадамским районами Согдийской области Таджикистана.
Территория Аштского района составляет 2785,5 тыс. кв. км.
Административное деление
В состав Аштского района входят 1 посёлок городского типа - Шайдон, а также 8 сельских общин (тадж. чамоат):[1]
Административное деление Аштского района
Сельская община Население
Шайдон 11039
Джарбулак 12935
Камышкурган 9720
Киркудук 8350
Ошоба 15628
Понгоз 20358
Пунук 6167
Ашт 15206
Главой Аштского района является Председатель Хукумата, который назначается Президентом Республики Таджикистан. Главой правительства Аштского района является Председатель Хукумата. Законодательный орган Аштского района - Маджлис народных депутатов, избирается всенародно на 5 лет.
ВСЁ!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
Фаромарз Назмиддинов,
04-03-2010 21:48
(ссылка)
МУЪЧИЗАИ АШТ
МУЧИЗАИ АШТ | Чоп | 20.07.2009 11:20 Аз маркази нохияи Ашт ша&храки Шайдон рохи дехаи Понгозро пеш гирифтем. Рости гап, манзарахои табиати ин гушаи зебоманзари диёри азизамон маро дар хар сари кадам мафтуну шефтаи худ мекард. Мехостам, ки хар лахза мошинро аз у харакат боз дораму аз тамошои сангу куху маргзору чашмасорони ин мавзеи бихиштосо лаззат бубарам, чашму ақлу дилу ҳушро ғизои руҳи бидиҳам. Дар ҳар як мижа задан ба хаёлам шоҳкории Наққоши азалро он чо медидам. Куҳҳои бовиқору ҳавои мулоиму обҳои ширини ин хитаи зебо бори як чаҳон маъниро бо худ мекашиданд. Табиати ин чо гуё бо забони безабони мегуфтандам, ки акнун фаҳмидӣ, ки чаро дар байни мардуми ин диёр афроди барӯманду донишманданду соҳибкирому соҳибназар чӣ қадар зиёданд. Моту мабҳути табиати фусункор будам, ки овозе ба гӯшам расид: 
«Расидем, ин аст масчиди «Нури имон!». Чун ба тарафи ишора намудаи раҳбаладам домулло Қурбонали нигоҳ кардам қариб буд, ки фаромуш кунам дар кучоям. Лаҳзае гумон кардам, ки дар яке аз зеботарин куча ва ё растаҳои Самарқанд ва ё Бухороям. Худоё, Туи Қодиру Тавоно! Он чиро ки ман дар яке аз гушаҳои дурдасттарини куҳистон дидам чуз муъчизаи Илоҳи чизе дигаре наметавон гуфт. Муъчизае, ки бандаҳояшро барои офаридани он ҳидоят намудааст. Оё баъди дидани чунин манзара ман метавонистам бо нафаре, ки ин масчид бо ибтикору талош ва кушишҳои у бунёд шудааст, суҳбат накунам? Домулло Абдураҳими Аштиро ман бори аввал дар байни муҳочирони точики муқими Афғонистон дар соли 1993 дида будам. у шояд ягона олими баландпояи исломи буд, ки миёни муҳочирон аз мардуми шарифи шимоли кишварамон намояндаги мекард. Хизматҳоеро, ки у дар он чо карда буд, то ба имрӯз мардуми ба ватанбаргашта, ки умдатан аз ҷануби кишвар буданд, ба некӣ ёд мекунанд. Аз ҷабру зулме, ки дар он ҷо ноодилона болои ӯ раво дидаанд, низ гоҳ-гоҳе сухан мегӯянд. Вале инҳо қиссаҳоеанд, ки нақлашонро барои вақти дигар мегузорем. Имрӯз мехоҳем аз ин марди шариф бипурсем, ки чӣ гуна муяссараш шуд, ки чунин кори бузургу таърихиро анҷом бидиҳад. -Нахуст аз ӯ суол мекунам, ки аз кай боз дар дил орзуи бунёди чунин як масҷидро мепарваридааст? - Ман орзуи дар ҳамин деҳаи зодгоҳам сохтани масҷидро ҳанӯз аз соли 1992 мепарваридам. Вале ба сабабҳои маълум он солҳо нияти мо ҷомаи амал пӯшида натавонист. Солҳо гузаштанд. Сулҳу салоҳ шуд. Боз дар сар ҳавои бунёди масҷид омад. Ҳамин мавзеъро аз ҳукумат мо соли 1998 гирифтем ба нияти сохтани масҷид. Масоҳаташ шасту ҳафт сотих мебошад. Ҳамон сол мо тарҳашро кашидем. Оғоз ба гузоштани таҳкурсиаш кардем. Вале сел омад ва корҳои анҷомдодаи моро барбод дод. Баъдан аз соли 2000 ба таври ҷиддӣ ба сохтмони масҷид шурӯъ кардем. Санги аввали сохтмони ин масҷидро бедилшиноси маъруфи тоҷик, шогирди Қорӣ Муҳаммадҷони маъруф ба тахаллуси Ҳиндустони мавлавӣ Абдулҳай ҳамон вақт гузошта буданд. Баъди ду соли оғози сохтмон устод Муҳаммадшарифи Ҳимматзода омаданд. Қабати аввалро сохта будем. Онҳо вусъати сохтмонро диданду «Мошааллоҳ» гуфтанду дуо доданд. Баъди он ки деворҳои қабати дуввумро низ бардошта будем, устоди бузургвор Сайид Абдуллоҳи Нурӣ раҳматуллоҳи алайҳ, ки ба тӯйи хонадоршавии Шокирҷон ном фарзанди Ҳоҷӣ Ҳусейнбой омада буданд, ба қабати дуввуми ин масҷид баромаданд. Эшони Маҳмудҷон писари эшони Тӯраҷон раҳматуллоҳи алайҳ аз устод хоҳиш карданд, ки дар ҳаққи ин банда як дуо кунанд. Устоди бузургвор гуфтанд, ки аз мо нафарҳои зиёд 40 ҳазору 100 ҳазор доллар масҷид месозем гӯён пул гирифтанд. Вале мутаассифона, на ҳамаи онҳо аз ӯҳдаи сохтани масҷид баромаданд. Домулло Абдураҳими Аштӣ аз мо фақат дуо гирифт ва бинед, ки бо ин дуоҳо то куҷо пешрафт кардааст. Ва устоди бузургвор боз даст ба сӯйи осмон бардоштанду аз самими дил дуо карданд. Ҳамин буд, ки 20 августи соли 2008 ин масҷиди бошукӯҳ расман ифтитоҳ шуд. Дар маросими ифтитоҳи он устод Ҳоҷӣ Акбари Тӯраҷонзода- узви Маҷлиси Миллии МОТ, Муҳиддин Кабирӣ-раиси ҲНИТ ва вакили мардумӣ дар Маҷлиси Намояндагони МОТ, муфтӣ Амонуллоҳ Неъматзода раҳбари Маркази Исломии Тоҷикистон, ва барои ман хеле муҳим ва хурсандиовар ин буд, ки дар ин маросим устоди аввалини ман шайх ва қорӣ Ҳакимҷони Марғелонӣ, ки 106 сол доранду Худоро шукр, ки ҳанӯз дар қайди ҳаёт ҳастанд, ширкат карданд. Ҷамъ қариб ҳашт ҳазор намозхон дар маросими ифтитоҳи масҷид ширкат варзиданд. Ду рӯз баъди ифтитоҳи масҷид дар намози ҷумъаи аввалин эшони Нуриддинҷон ҳузур доштанд. Панҷ моҳ боз дар минтақаи мо он шабу рӯз ягон қатра борон наборида буд. Мардум ҳама дар орзуйи борон буданд. Ҳазрати эшони Нуриддинҷон хутбаи якумро хонда буданд, ки борон ба боридан сар кард. Бовар мекунед, борон дар ҳудуди яккилометрии атрофи масҷид чунон борид, ки ҳама кӯҳу даман сероб шуд. Ин қудрати Худовандиро дида мардуми намозхон дар дохили масҷид аз шодӣ ашк мерехтанд. - Оё метавонед бигӯед, ки барои сохтмони ин масҷид чӣ қадар маблағ сарф шудааст ва онро Шумо аз куҷо дарёфт кардааед? -Як нафар аз бойҳои Арабистони Саъудӣ бо номи амир Машъал ибни Муҳаммад ибни Оли Саъуд ҳангоми дар Арабистони Саъудӣ буданам ба мо ваъда карда буд, ки то як миллион доллар барои сохтмони масҷид пул медиҳад. Аз мо хоҳиш карда буд, ки замин бигирем ва омодагии аввалияро бубинем. Мо замин гирифтем. Тайёриҳои дигарро низ дидем ва билохира ба назди ӯ рафтем. Вале мутаассифона, то ба имрӯз ӯ як риёл ҳам ҷудо накардааст. Лекин бо кӯмаки собиқ бухориҳову кӯлобиҳову хуҷандиҳои муқими Арабистони Саъудӣ маблағи зиёдеро мо ҷамъ овардем. Аз ягон ташкилоти расмӣ на аз «Иғоса», на аз «Робитаи олами ислом», на аз дигар созмонҳои хайрия пул нагирифтаем. Барои дарёфти маблағ мо инчунин сафарҳои зиёде доштам ба Амороти Муттаҳидаи Араб, Уммон, Туркия ва аз онҷо ба Русия сафар мекардем. Дар Русия бародарони аштие, ки дар Набережные Челны, Ижевск, Перм ва Дмитровоград буданд, ба мо кӯмаки моливу пулӣ мекарданд. Шурӯъ карда аз 10 доллар то 20 ҳазор, 50 ҳазор доллар кӯмак мекарданд. Дар сохтмони ин масҷид то имрӯз 800 ҳазор доллар маблағ сарф шудааст. Алҳамдуллилоҳ рӯзҳои ҷумъа то 3 ҳазор намозхон ҷамъ меояд. Порсол сафи таробеҳхонон то 400 нафар расид. Имрӯзҳо, ки ҷавонон ба шаҳрҳои Русия барои кор рафтанд, сафи намозхонон камтар шудааст. - Оё дар ин масҷид ба толибилмон низ дарс дода мешавад? -Алҳамдуллиллоҳ, сохтмони масҷид ба поён расид, вале мо нияти сохтмони як мадрасаеро дорем, ки дар он 20 нафар таҳсили илм карда, улуми исломиро аз худ намоянд. Мадраса чаҳорсола бояд бошад. Дар умум 80 толибилм дар он таҳсил хоҳад кард. Барои 80 нафар мо ҷойи хоб, хурду хӯрок таҳия хоҳем кард. Дар ин мадраса ҳам таълимоти дунявӣ хоҳанд гирифт ва ҳам ухравӣ. Мақсади асосӣ аз таълими ин толибон ин аст, ки ба ҷомеъа хизмати дуруст кунанд. Ғайр аз он мо нияти неки дигар , яъне сохтани як шифохонаеро дорем, ки бинои он 40 метр дарозӣ дошта бараш 10 метр хоҳад буд. Дарои 24 кат хоҳад буд. Аллакай 100 ҳазор хишти онро таҳия кардем. Овардани хиштро низ аз ҳафтаи оянда шурӯъ хоҳем кард. -Масолеҳи сохтмонии масҷидро аз куҷо овардед, чӣ гуна таҳия кардед? - Чӯби сақфи масҷидро пурра аз Русия овардем, аз вилояти Свердловск.Масолеҳи дигар, аз қабили бетону симу арматур ин ҳамаро аз Тоҷикистони худамон пайдо кардем. Тибқи нақша зербинои масҷид тақрибан 3 метру 60 сантиметр чуқур бояд мешуд. Вале дар ибтидои сохтмон баъзе аз ашхосе, ки намехостанд масҷид сохта шавад, ҳаргуна овозаҳои бадномкунанда паҳн карданд ва мо баъдан бештар ба он аҳамият додем, ки қисмати берунии он баландтару зеботар шавад ва алҳамдуллиллоҳ ба мақсади ниҳоии хеш расидем. Як чизро бояд бигӯям, ки ин мӯҷизаи Илоҳӣ, ман онро чизи дигар гуфта наметавонам, тӯҳфаи Худовандӣ барои он 70 соли зери султаи шӯравӣ ранҷ кашидани диндорони соҳибиззатамон дар ин кишвари азизамон мебошад. Худованд подоши ҳамон сабру тоқатҳо ва ранҷу азиятҳо ҳамин мӯъҷизаи хешро ба мо ҳадя кард. Аз сӯйи дигар мову шумо замоне дар ҳиҷрат дар Афғонистон будем. Сарвари кишварамон Эмомалӣ Раҳмон мардонавор, нотарсона ба он ҷо рафтанд ва даст ба дасти устод Сайид Абдуллоҳи Нурӣ дода дар кишвар сулҳу оштиро барқарор карданд. Агар истиқлолият намебуд, агар дар Ватани мо сулҳу амният тантана намекард, сохтани чунин як масҷиди боҳашамат дар як деҳаи дурдасти кӯҳистонӣ аз имкон берун буд. Вақте, ки Созишномаи умумии сулҳу оштӣ дар Маскав ба имзо расид, ман дар Арабистони Саъудӣ будам, ба ҳайси намояндаи муҳоҷирини тоҷик дар он ҷо. Росташро бигӯям ман дигар ба Тоҷикистон баргаштанӣ набудам. Вале устодон марҳум Сайид Абдуллоҳи Нурӣ, Ҳоҷӣ Акбари Тӯраҷонзода, Муҳаммадшарифи Ҳимматзода исрор карданд, ки ба Тоҷикистон баргардам. Онҳо ҳарсе тақрибан як гапро гуфтанд: «Абдураҳим, мард он касест, ки баъди сулҳу салоҳ ба Ватан баргардаду барои ободиву рушди он камари ҳиммат бубандад». Баъди ин суханони бузургон дар Хонаи Худо, дар назди Асвадул Асҷад аз Худои бузург хоҳони бозгашти сарбаландона ба Ватан шудаму талабгори сохтани ҳамон масҷиде, ки як вақтҳо дар орзуи бунёдаш будам. Инак ҳазорон бор шукри Парвардигори худро мекунам, ки маро ба мақсадам расонд. Деҳаи мо 26 ҳазор аҳолӣ дорад. Мардум дар 28 масҷиди панҷвақта намозҳои худро мегузоранд. Ин натиҷаи ҳамон сулҳи устод Нуриву Эмомалӣ Раҳмон мебошад. Устодро Худо раҳмат кунад, қабрашонро пурнур кунад ин аст самараи ҳидояти ӯ. Мо аз муфтии ҷумҳурӣ мӯҳтарам Амонуллоҳ низ хеле миннатдор ҳастем. Ба хусус аз Раиси Ҷумҳур Эмомалӣ Раҳмон ман хеле миннатдор ҳастам. Алҳамдуллилоҳ, дар ягон ҷо касе садди роҳи мо нашудааст. На дар аэропорт, на дар гумрук ва на дар дигар ҷо. Ман фикр мекунам, ки азбаски фаъолияти ман шаффоф буд ва ҳама медонистанд, ки ман барои худам ин корро намекунам, касе садди роҳи ман намешуд. Ман зани дуввум нагирифтам, барои худам мошин нахаридам, барои худам хона накардам. Ман танҳо барои ризои Худо ин корро кардам. Инро ҳама медонистанд. Шояд барои ҳамин ҳам касе садди фаъолияти ман то ба ҳамин рӯз нашудааст. Вале бунёди ин масҷидро агар касе танҳо саҳми ман донад, албатта хато мекунад. Ман пеш аз ҳама аз Худо ва аз ҳамдеҳагони худ миннатдорам. Аз рӯзи оғози кор то ба рӯзи ифтитоҳи масҷид мардуми деҳаи мо 151 бор ба ҳашар баромадаанд. Дар ҳар як рӯзи ҳашар аз 120 нафар то 300 нафар одам ҷамъ мешуд ва ба кор бо дили гарм машғул мешуданд. Бояд бигӯям, ки ҳамон рӯзе, ки ҳашар эълон мекардем, мардум худашон пул ҷамъ мекарданд, гӯфанд мехариданд, мекуштанд, шӯрбо мекарданд. Ҳашар не, як сайр мешуд. Ҳашари 151-ум се рӯз қабл аз ифтитоҳи масҷид баргузор гардид. Дар ин ҳашар 480 нафар зан омад. Дар байни онҳо муаллимаҳо, духтурон, мураббияҳо ва дигарон буданд, ки бо ҳиҷоби шаръӣ омада дар тоза кардани масҷид, дару тирезаи он саҳм гирифтанд. Аз ин кор фикр мекунам, ки натанҳо худи мардумро хуш меомад, балки арвоҳи гузаштагон низ шод гардиданд. - Хоҳиш мекунам дар бораи зиндагиномаи худ чанд сухан бигӯед? - Ман соли 1958 дар деҳаи Понғози ноҳияи Ашт таваллуд шудаам. Мактаби миёнаи ба номи Одинамуҳаммади Маъданро дар ҳамин ҷо хатм кардам. Дар синни наврасӣ орзу доштам , ки мисли амакам Артисти хизматнишондодаи республика Неъматҷон Дӯстматов ҳунарманди синамо шавам. Соли 1974 аз тарафи мактаб моро барои ягона кардани ниҳолҳои пахта ба минтақаи пахтакории ноҳия бурданд. Дар он ҷо ман ба беморие гирифтор шудам, ки дигар аз забон, яъне аз гуфтор мондам. Ҳатто муддате дастонам низ аз кор монданд. Модари бузургворам маро ба куҷоҳое, ки набурд. Ахиран чил бор маро чилёсин кунонданд. Ба қудрати Илоҳӣ ман боз шифо ёфтам. Дар ҳамон давра билети комсомолии хешро сӯхтам. Баъди билети комсомолиро сӯхтан маро девона гуфта қариб, ки роҳии шифохонаи касалиҳои рӯҳӣ бикунад. Ба ҳар ҳол соли 1975 мактаби миёнаро хатм карда бо ҳамроҳии падару модарам ба Тошканд, ба назди муфтии Раёсати мусулмонҳои Осиёи Миёна Зиёвуддинхон рафтам. Хоҳиши волидайнам ин буд, ки дар яке аз донишкадаҳои расмӣ илмҳои мусулмониро аз худ кунам. Зиёвуддинхон маро хуфия ба Марғелон ба назди Ҳакимҷон қорӣ, ки феълан 106 сола ҳаёт ҳастанд, фиристоданд. Ман дар назди он кас таълими динӣ мегирифтам. Рости гапро гӯям, ман ягон олиму донишманди бузург нашудам. Баръакс соли 1985 дар Намангон аз сӯйи мақомоти қудратӣ ҳабс шудам. Се сол дар яке аз маҳбасхонаҳои шаҳри Навоӣ зиндонӣ будам. Алҳамдуллилоҳ, ки дар он ҷо низ вақти худро зоеъ накардам. Сиву ҳафт нафарро таълими илм додам, намозхон кардам. Азҷумла ду нафарашон рус буданд. Яке аз онҳо Сергей ном дошт, ки номашро Сироҷиддин мондам ва дигараш Борис ном дошт, ки Баҳриддинаш ном кардем. Дасти онҳоро ҳалол низ кардем. Соли 1989 ман аз ҳабс озод шуда ба ноҳия баргаштам. Аз тарафи ҳукумати вилоят ҳамон сол маро дар масҷиди марказии ноҳия масҷиди Шайдон, ки аслан Шаҳидон аст, имом хатиб таъин карданд. Масҷид дар ҳолати ногувор қарор дошт. Бо ҳамроҳии мардуми шарифи ҳамон маҳалла ба обод кардани масҷид шурӯъ кардем. Худо раҳмат кунад Нуруллоҳ Ҳувайдуллоев Прокурори генералии Тоҷикистонро, ки депутати Шӯрои Олӣ буданд, тибқи накази мо барои обод кардани масҷид кӯшишҳо ба харҷ медоданд. Дар якҷоягӣ корҳои хуберо анҷом додем. Вале мутаассифона, бо тақдири Илоҳӣ он касҳо марҳум шуданд. Вазъият хароб шуд. Гилему анҷоми масҷидро як иддаъ бебеасарон оташ сар доданд. Мехостанд дар ҳамон қатор моро низ тӯъмаи оташ кунанд. Мо фирор кардем. Аввал ба Тошканд рафтем, аз он ҷо ба Самарқанд, сипас ба Душанбе. Вазъият дар Душанбе ҳам ноором шуд. Баъдан ба Афғонистон фирор кардам. Дар он ҷо ба ҳайси муҳоҷир ду сол дар байни муҳоҷирини тоҷики муқими Афғонистон будам. Шумо худатон шоҳид, ки ду сол барои ин муҳоҷирин хизмат кардем. Сездаҳ вилояти Афғонистонро аз наздик тамошо кардам. Бо тамоми роҳбарон ва қумандонҳои вақти Афғонистон шину хез доштам. Ихтилофҳои зиедеро низ дидем. Шумо медонед, ки дар зиндони Ризвон 12 рӯз маҳбас будам. Бисёр лату кӯб карданд. То ҳатто маро ба об афтода ғарқ шуда мурд гуфта ахбор ҳам доданд. Худо раҳмат кунад устод Нуриро! Мардонавор рафта маро аз ҳамон машқгоҳи Ризвон гирифта овард. Ва ман Покистон рафтам. Ният доштам, ки аз Покистон ба Қазоқистон биравам. Худамро аз ҳамон ихтилофҳову низоъҳо дур бисозам. Дар Покистон устод Тӯраҷонзода машварат доданд, ки ба Арабистони Саъудӣ ба зиёрати хонаи Худо биравам. «Ту зеби хонаи Худо дорӣ, бирав дар ҳамон ҷо тавофу зиёрат бикун ва доимо дар дуои хайри мо муҳоҷирони дур аз Ватан бош. Ин аст ҷиҳоди ту! Ин маслиҳати устод Тӯраҷонзодаро гирифтам ва равонаи Хонаи Худо шудам. Ду солу шаш моҳ дар Арабистони Саъудӣ будам. Аз ин як солу ду моҳ дар Маккаи Мукаррама ва як солу чор моҳ дар Мадинаи мунаввара будам. Ҳам ибодат кардам ва ҳам таълим гирифтам. Баъд аз он ки Созишномаи умумии истиқрори сулҳу оштӣ моҳи июни соли 1997 дар Маскав ба имзо расид Раиси ҷумҳур бо як гурӯҳ аз намояндагони ҳукумат ба нишонаи шукронаи сулҳ дар Ватани азизамон ба Арабистони Саъудӣ рафта аввал дар Маккаи Мукаррама ҳаҷи умра карданд, сипас ба зиёрати марқади Пайғамбари Акрам (С) ба Мадинаи Мунаввара рафтанд. Нағз дар ёдам мондааст, ки рӯзи чаҳоршанбе буд. Ман ҳам ҳамон лаҳзаҳо дар ҳарам будам. Раиси ҷумҳур дар ҳарам гӯшаеро нишон доданд ва пурсиданд, ки инро чӣ мегӯянд.Намозхоне ҷавоб доданд, ки ин меҳроби масҷид аст, ки Расули Акрам дар он намоз мехонданд. Ман дар қафо ба ин суолу ҷавоб гӯш мекардам. Раиси ҷумҳур гуфтанд, ки ман мехоҳам, ки дар меҳроби Пайғамбар намоз хонаму дар ҳаққи миллати азияткашидаам пеши Худо дуо кунам. Рости гап, ин суханҳоро шунида дар дили ман муҳаббати Ватан ҷӯш зад. Фикр кардам, ки суханони Раиси ҷумҳур ин худ як фоли нек аст. Панздаҳ рӯз баъди ин воқеъа устод Тӯраҷонзода, устод Ҳимматзода ва билохира устод Нурӣ ҳама ба дунболи якдигар занг зада маро ба Ватан даъват карданд. Гуфтанд «домулло Абдураҳим шумо ҳам яке аз пешвоёни мардуми шимол ҳастед, биёед ба Ватан, онро обод кунед». Ҳамон вақт қабл аз ба Ватан баргаштан дар тавофи охирини Каъбатуллоҳ пеши Худои бузург зора кардам, ки Худоё, аввало аз ман муҳаббати молу чиз хонаву дарро бигир, ба ҷойи он ба ман тавоноиву фурсат бидеҳ, ки дар деҳаи худ аввал масҷиде бино бисозам, дуввум мадрасае ва саввум шифохонае. Шукри Парвардигори бузург, ки орзуҳоям ба тадриҷ ҷомаи амал пӯшида истодаанд. Шукри Худо, ки чор фарзанд дорам. Духтарам дар Арабистони Саъудӣ толибилм ҳаст. Се писарам ҳофизи Қуръони азимушшаън мебошанд. Писари хурдиамро мумкин дар телевизион дида бошед, Муҳаммад Айюби 12-сола. Қории Қуръони маҷид. Дар телевизион ӯро бисёр нишон медиҳанд. Фарзанди калониам дар ҳамин масҷид дар намози панҷвақта имом аст. Фарзанди дуюмам, ки дар арафаи хонадор карданаш ҳастем, низ ҳофизи Қуръон аст ва дар мадрасаи мутавасситаи Шайдон дарс мехонад. Орзуи ман акнун ин аст, ки Илоҳо дар Тоҷикистон сулҳу салоҳ бошаду мо мардумеро, ки ба арақхӯриву нашъамандиву ба зиногарӣ, дуздиву рибохӯрӣ машғуланд, ҳамонҳоро ба роҳи дуруст даъват намоем. Ба кори хайр далолат кунем. Ман ба оилаи эшони Тӯраҷон як ихлоси бепоён дорам. Зеро бисёр беморҳоро дидаам, ки ба ин хонадон рафта шифо ёфтаанд. Ман дар назар дорам арақхӯр рафта чанд муддат баъд тарки арақхӯрӣ кардааст, зиногар низ ҳамчунин. Ман орзу дорам, ки Худованд ба ман низ чунин як хусусиятҳои неки инсониро арзонӣ бидиҳад, ки барои мардуми худ нафърасон бошам. Сипас панҷ соли охири умрамро мехоҳам бо чилланишинӣ гузаронам. Орзуи ман ба ин ҳукумат ин ҳаст, ки сулҳе, ки ба вуқӯъ пайваст, онро ҳифз кунад. Зеро ҳамин сулҳ миллатро аз нобудшавӣ, аз парокандашавӣ наҷот дод. Воқеаҳои Фаластинро аз телевизион мебинам дилам месӯзад. Алҳамдуллилоҳ, ки Тоҷикистон бисёртар бо саъйю кӯшиши ду бузургмарди хеш устод Сайид Абдуллоҳи Нурӣ ва Эмомалӣ Раҳмон ба суботу оромӣ расид. Ана ҳамин масҷид ҳам натиҷаи ҳамин сулҳ аст. Агар мо ин сулҳро ҳифз кунему таҳким бахшем ману шумо боз ҳам ободтар мешавем, Ватани мо боз ҳам ободтар мешавад.
«Расидем, ин аст масчиди «Нури имон!». Чун ба тарафи ишора намудаи раҳбаладам домулло Қурбонали нигоҳ кардам қариб буд, ки фаромуш кунам дар кучоям. Лаҳзае гумон кардам, ки дар яке аз зеботарин куча ва ё растаҳои Самарқанд ва ё Бухороям. Худоё, Туи Қодиру Тавоно! Он чиро ки ман дар яке аз гушаҳои дурдасттарини куҳистон дидам чуз муъчизаи Илоҳи чизе дигаре наметавон гуфт. Муъчизае, ки бандаҳояшро барои офаридани он ҳидоят намудааст. Оё баъди дидани чунин манзара ман метавонистам бо нафаре, ки ин масчид бо ибтикору талош ва кушишҳои у бунёд шудааст, суҳбат накунам? Домулло Абдураҳими Аштиро ман бори аввал дар байни муҳочирони точики муқими Афғонистон дар соли 1993 дида будам. у шояд ягона олими баландпояи исломи буд, ки миёни муҳочирон аз мардуми шарифи шимоли кишварамон намояндаги мекард. Хизматҳоеро, ки у дар он чо карда буд, то ба имрӯз мардуми ба ватанбаргашта, ки умдатан аз ҷануби кишвар буданд, ба некӣ ёд мекунанд. Аз ҷабру зулме, ки дар он ҷо ноодилона болои ӯ раво дидаанд, низ гоҳ-гоҳе сухан мегӯянд. Вале инҳо қиссаҳоеанд, ки нақлашонро барои вақти дигар мегузорем. Имрӯз мехоҳем аз ин марди шариф бипурсем, ки чӣ гуна муяссараш шуд, ки чунин кори бузургу таърихиро анҷом бидиҳад. -Нахуст аз ӯ суол мекунам, ки аз кай боз дар дил орзуи бунёди чунин як масҷидро мепарваридааст? - Ман орзуи дар ҳамин деҳаи зодгоҳам сохтани масҷидро ҳанӯз аз соли 1992 мепарваридам. Вале ба сабабҳои маълум он солҳо нияти мо ҷомаи амал пӯшида натавонист. Солҳо гузаштанд. Сулҳу салоҳ шуд. Боз дар сар ҳавои бунёди масҷид омад. Ҳамин мавзеъро аз ҳукумат мо соли 1998 гирифтем ба нияти сохтани масҷид. Масоҳаташ шасту ҳафт сотих мебошад. Ҳамон сол мо тарҳашро кашидем. Оғоз ба гузоштани таҳкурсиаш кардем. Вале сел омад ва корҳои анҷомдодаи моро барбод дод. Баъдан аз соли 2000 ба таври ҷиддӣ ба сохтмони масҷид шурӯъ кардем. Санги аввали сохтмони ин масҷидро бедилшиноси маъруфи тоҷик, шогирди Қорӣ Муҳаммадҷони маъруф ба тахаллуси Ҳиндустони мавлавӣ Абдулҳай ҳамон вақт гузошта буданд. Баъди ду соли оғози сохтмон устод Муҳаммадшарифи Ҳимматзода омаданд. Қабати аввалро сохта будем. Онҳо вусъати сохтмонро диданду «Мошааллоҳ» гуфтанду дуо доданд. Баъди он ки деворҳои қабати дуввумро низ бардошта будем, устоди бузургвор Сайид Абдуллоҳи Нурӣ раҳматуллоҳи алайҳ, ки ба тӯйи хонадоршавии Шокирҷон ном фарзанди Ҳоҷӣ Ҳусейнбой омада буданд, ба қабати дуввуми ин масҷид баромаданд. Эшони Маҳмудҷон писари эшони Тӯраҷон раҳматуллоҳи алайҳ аз устод хоҳиш карданд, ки дар ҳаққи ин банда як дуо кунанд. Устоди бузургвор гуфтанд, ки аз мо нафарҳои зиёд 40 ҳазору 100 ҳазор доллар масҷид месозем гӯён пул гирифтанд. Вале мутаассифона, на ҳамаи онҳо аз ӯҳдаи сохтани масҷид баромаданд. Домулло Абдураҳими Аштӣ аз мо фақат дуо гирифт ва бинед, ки бо ин дуоҳо то куҷо пешрафт кардааст. Ва устоди бузургвор боз даст ба сӯйи осмон бардоштанду аз самими дил дуо карданд. Ҳамин буд, ки 20 августи соли 2008 ин масҷиди бошукӯҳ расман ифтитоҳ шуд. Дар маросими ифтитоҳи он устод Ҳоҷӣ Акбари Тӯраҷонзода- узви Маҷлиси Миллии МОТ, Муҳиддин Кабирӣ-раиси ҲНИТ ва вакили мардумӣ дар Маҷлиси Намояндагони МОТ, муфтӣ Амонуллоҳ Неъматзода раҳбари Маркази Исломии Тоҷикистон, ва барои ман хеле муҳим ва хурсандиовар ин буд, ки дар ин маросим устоди аввалини ман шайх ва қорӣ Ҳакимҷони Марғелонӣ, ки 106 сол доранду Худоро шукр, ки ҳанӯз дар қайди ҳаёт ҳастанд, ширкат карданд. Ҷамъ қариб ҳашт ҳазор намозхон дар маросими ифтитоҳи масҷид ширкат варзиданд. Ду рӯз баъди ифтитоҳи масҷид дар намози ҷумъаи аввалин эшони Нуриддинҷон ҳузур доштанд. Панҷ моҳ боз дар минтақаи мо он шабу рӯз ягон қатра борон наборида буд. Мардум ҳама дар орзуйи борон буданд. Ҳазрати эшони Нуриддинҷон хутбаи якумро хонда буданд, ки борон ба боридан сар кард. Бовар мекунед, борон дар ҳудуди яккилометрии атрофи масҷид чунон борид, ки ҳама кӯҳу даман сероб шуд. Ин қудрати Худовандиро дида мардуми намозхон дар дохили масҷид аз шодӣ ашк мерехтанд. - Оё метавонед бигӯед, ки барои сохтмони ин масҷид чӣ қадар маблағ сарф шудааст ва онро Шумо аз куҷо дарёфт кардааед? -Як нафар аз бойҳои Арабистони Саъудӣ бо номи амир Машъал ибни Муҳаммад ибни Оли Саъуд ҳангоми дар Арабистони Саъудӣ буданам ба мо ваъда карда буд, ки то як миллион доллар барои сохтмони масҷид пул медиҳад. Аз мо хоҳиш карда буд, ки замин бигирем ва омодагии аввалияро бубинем. Мо замин гирифтем. Тайёриҳои дигарро низ дидем ва билохира ба назди ӯ рафтем. Вале мутаассифона, то ба имрӯз ӯ як риёл ҳам ҷудо накардааст. Лекин бо кӯмаки собиқ бухориҳову кӯлобиҳову хуҷандиҳои муқими Арабистони Саъудӣ маблағи зиёдеро мо ҷамъ овардем. Аз ягон ташкилоти расмӣ на аз «Иғоса», на аз «Робитаи олами ислом», на аз дигар созмонҳои хайрия пул нагирифтаем. Барои дарёфти маблағ мо инчунин сафарҳои зиёде доштам ба Амороти Муттаҳидаи Араб, Уммон, Туркия ва аз онҷо ба Русия сафар мекардем. Дар Русия бародарони аштие, ки дар Набережные Челны, Ижевск, Перм ва Дмитровоград буданд, ба мо кӯмаки моливу пулӣ мекарданд. Шурӯъ карда аз 10 доллар то 20 ҳазор, 50 ҳазор доллар кӯмак мекарданд. Дар сохтмони ин масҷид то имрӯз 800 ҳазор доллар маблағ сарф шудааст. Алҳамдуллилоҳ рӯзҳои ҷумъа то 3 ҳазор намозхон ҷамъ меояд. Порсол сафи таробеҳхонон то 400 нафар расид. Имрӯзҳо, ки ҷавонон ба шаҳрҳои Русия барои кор рафтанд, сафи намозхонон камтар шудааст. - Оё дар ин масҷид ба толибилмон низ дарс дода мешавад? -Алҳамдуллиллоҳ, сохтмони масҷид ба поён расид, вале мо нияти сохтмони як мадрасаеро дорем, ки дар он 20 нафар таҳсили илм карда, улуми исломиро аз худ намоянд. Мадраса чаҳорсола бояд бошад. Дар умум 80 толибилм дар он таҳсил хоҳад кард. Барои 80 нафар мо ҷойи хоб, хурду хӯрок таҳия хоҳем кард. Дар ин мадраса ҳам таълимоти дунявӣ хоҳанд гирифт ва ҳам ухравӣ. Мақсади асосӣ аз таълими ин толибон ин аст, ки ба ҷомеъа хизмати дуруст кунанд. Ғайр аз он мо нияти неки дигар , яъне сохтани як шифохонаеро дорем, ки бинои он 40 метр дарозӣ дошта бараш 10 метр хоҳад буд. Дарои 24 кат хоҳад буд. Аллакай 100 ҳазор хишти онро таҳия кардем. Овардани хиштро низ аз ҳафтаи оянда шурӯъ хоҳем кард. -Масолеҳи сохтмонии масҷидро аз куҷо овардед, чӣ гуна таҳия кардед? - Чӯби сақфи масҷидро пурра аз Русия овардем, аз вилояти Свердловск.Масолеҳи дигар, аз қабили бетону симу арматур ин ҳамаро аз Тоҷикистони худамон пайдо кардем. Тибқи нақша зербинои масҷид тақрибан 3 метру 60 сантиметр чуқур бояд мешуд. Вале дар ибтидои сохтмон баъзе аз ашхосе, ки намехостанд масҷид сохта шавад, ҳаргуна овозаҳои бадномкунанда паҳн карданд ва мо баъдан бештар ба он аҳамият додем, ки қисмати берунии он баландтару зеботар шавад ва алҳамдуллиллоҳ ба мақсади ниҳоии хеш расидем. Як чизро бояд бигӯям, ки ин мӯҷизаи Илоҳӣ, ман онро чизи дигар гуфта наметавонам, тӯҳфаи Худовандӣ барои он 70 соли зери султаи шӯравӣ ранҷ кашидани диндорони соҳибиззатамон дар ин кишвари азизамон мебошад. Худованд подоши ҳамон сабру тоқатҳо ва ранҷу азиятҳо ҳамин мӯъҷизаи хешро ба мо ҳадя кард. Аз сӯйи дигар мову шумо замоне дар ҳиҷрат дар Афғонистон будем. Сарвари кишварамон Эмомалӣ Раҳмон мардонавор, нотарсона ба он ҷо рафтанд ва даст ба дасти устод Сайид Абдуллоҳи Нурӣ дода дар кишвар сулҳу оштиро барқарор карданд. Агар истиқлолият намебуд, агар дар Ватани мо сулҳу амният тантана намекард, сохтани чунин як масҷиди боҳашамат дар як деҳаи дурдасти кӯҳистонӣ аз имкон берун буд. Вақте, ки Созишномаи умумии сулҳу оштӣ дар Маскав ба имзо расид, ман дар Арабистони Саъудӣ будам, ба ҳайси намояндаи муҳоҷирини тоҷик дар он ҷо. Росташро бигӯям ман дигар ба Тоҷикистон баргаштанӣ набудам. Вале устодон марҳум Сайид Абдуллоҳи Нурӣ, Ҳоҷӣ Акбари Тӯраҷонзода, Муҳаммадшарифи Ҳимматзода исрор карданд, ки ба Тоҷикистон баргардам. Онҳо ҳарсе тақрибан як гапро гуфтанд: «Абдураҳим, мард он касест, ки баъди сулҳу салоҳ ба Ватан баргардаду барои ободиву рушди он камари ҳиммат бубандад». Баъди ин суханони бузургон дар Хонаи Худо, дар назди Асвадул Асҷад аз Худои бузург хоҳони бозгашти сарбаландона ба Ватан шудаму талабгори сохтани ҳамон масҷиде, ки як вақтҳо дар орзуи бунёдаш будам. Инак ҳазорон бор шукри Парвардигори худро мекунам, ки маро ба мақсадам расонд. Деҳаи мо 26 ҳазор аҳолӣ дорад. Мардум дар 28 масҷиди панҷвақта намозҳои худро мегузоранд. Ин натиҷаи ҳамон сулҳи устод Нуриву Эмомалӣ Раҳмон мебошад. Устодро Худо раҳмат кунад, қабрашонро пурнур кунад ин аст самараи ҳидояти ӯ. Мо аз муфтии ҷумҳурӣ мӯҳтарам Амонуллоҳ низ хеле миннатдор ҳастем. Ба хусус аз Раиси Ҷумҳур Эмомалӣ Раҳмон ман хеле миннатдор ҳастам. Алҳамдуллилоҳ, дар ягон ҷо касе садди роҳи мо нашудааст. На дар аэропорт, на дар гумрук ва на дар дигар ҷо. Ман фикр мекунам, ки азбаски фаъолияти ман шаффоф буд ва ҳама медонистанд, ки ман барои худам ин корро намекунам, касе садди роҳи ман намешуд. Ман зани дуввум нагирифтам, барои худам мошин нахаридам, барои худам хона накардам. Ман танҳо барои ризои Худо ин корро кардам. Инро ҳама медонистанд. Шояд барои ҳамин ҳам касе садди фаъолияти ман то ба ҳамин рӯз нашудааст. Вале бунёди ин масҷидро агар касе танҳо саҳми ман донад, албатта хато мекунад. Ман пеш аз ҳама аз Худо ва аз ҳамдеҳагони худ миннатдорам. Аз рӯзи оғози кор то ба рӯзи ифтитоҳи масҷид мардуми деҳаи мо 151 бор ба ҳашар баромадаанд. Дар ҳар як рӯзи ҳашар аз 120 нафар то 300 нафар одам ҷамъ мешуд ва ба кор бо дили гарм машғул мешуданд. Бояд бигӯям, ки ҳамон рӯзе, ки ҳашар эълон мекардем, мардум худашон пул ҷамъ мекарданд, гӯфанд мехариданд, мекуштанд, шӯрбо мекарданд. Ҳашар не, як сайр мешуд. Ҳашари 151-ум се рӯз қабл аз ифтитоҳи масҷид баргузор гардид. Дар ин ҳашар 480 нафар зан омад. Дар байни онҳо муаллимаҳо, духтурон, мураббияҳо ва дигарон буданд, ки бо ҳиҷоби шаръӣ омада дар тоза кардани масҷид, дару тирезаи он саҳм гирифтанд. Аз ин кор фикр мекунам, ки натанҳо худи мардумро хуш меомад, балки арвоҳи гузаштагон низ шод гардиданд. - Хоҳиш мекунам дар бораи зиндагиномаи худ чанд сухан бигӯед? - Ман соли 1958 дар деҳаи Понғози ноҳияи Ашт таваллуд шудаам. Мактаби миёнаи ба номи Одинамуҳаммади Маъданро дар ҳамин ҷо хатм кардам. Дар синни наврасӣ орзу доштам , ки мисли амакам Артисти хизматнишондодаи республика Неъматҷон Дӯстматов ҳунарманди синамо шавам. Соли 1974 аз тарафи мактаб моро барои ягона кардани ниҳолҳои пахта ба минтақаи пахтакории ноҳия бурданд. Дар он ҷо ман ба беморие гирифтор шудам, ки дигар аз забон, яъне аз гуфтор мондам. Ҳатто муддате дастонам низ аз кор монданд. Модари бузургворам маро ба куҷоҳое, ки набурд. Ахиран чил бор маро чилёсин кунонданд. Ба қудрати Илоҳӣ ман боз шифо ёфтам. Дар ҳамон давра билети комсомолии хешро сӯхтам. Баъди билети комсомолиро сӯхтан маро девона гуфта қариб, ки роҳии шифохонаи касалиҳои рӯҳӣ бикунад. Ба ҳар ҳол соли 1975 мактаби миёнаро хатм карда бо ҳамроҳии падару модарам ба Тошканд, ба назди муфтии Раёсати мусулмонҳои Осиёи Миёна Зиёвуддинхон рафтам. Хоҳиши волидайнам ин буд, ки дар яке аз донишкадаҳои расмӣ илмҳои мусулмониро аз худ кунам. Зиёвуддинхон маро хуфия ба Марғелон ба назди Ҳакимҷон қорӣ, ки феълан 106 сола ҳаёт ҳастанд, фиристоданд. Ман дар назди он кас таълими динӣ мегирифтам. Рости гапро гӯям, ман ягон олиму донишманди бузург нашудам. Баръакс соли 1985 дар Намангон аз сӯйи мақомоти қудратӣ ҳабс шудам. Се сол дар яке аз маҳбасхонаҳои шаҳри Навоӣ зиндонӣ будам. Алҳамдуллилоҳ, ки дар он ҷо низ вақти худро зоеъ накардам. Сиву ҳафт нафарро таълими илм додам, намозхон кардам. Азҷумла ду нафарашон рус буданд. Яке аз онҳо Сергей ном дошт, ки номашро Сироҷиддин мондам ва дигараш Борис ном дошт, ки Баҳриддинаш ном кардем. Дасти онҳоро ҳалол низ кардем. Соли 1989 ман аз ҳабс озод шуда ба ноҳия баргаштам. Аз тарафи ҳукумати вилоят ҳамон сол маро дар масҷиди марказии ноҳия масҷиди Шайдон, ки аслан Шаҳидон аст, имом хатиб таъин карданд. Масҷид дар ҳолати ногувор қарор дошт. Бо ҳамроҳии мардуми шарифи ҳамон маҳалла ба обод кардани масҷид шурӯъ кардем. Худо раҳмат кунад Нуруллоҳ Ҳувайдуллоев Прокурори генералии Тоҷикистонро, ки депутати Шӯрои Олӣ буданд, тибқи накази мо барои обод кардани масҷид кӯшишҳо ба харҷ медоданд. Дар якҷоягӣ корҳои хуберо анҷом додем. Вале мутаассифона, бо тақдири Илоҳӣ он касҳо марҳум шуданд. Вазъият хароб шуд. Гилему анҷоми масҷидро як иддаъ бебеасарон оташ сар доданд. Мехостанд дар ҳамон қатор моро низ тӯъмаи оташ кунанд. Мо фирор кардем. Аввал ба Тошканд рафтем, аз он ҷо ба Самарқанд, сипас ба Душанбе. Вазъият дар Душанбе ҳам ноором шуд. Баъдан ба Афғонистон фирор кардам. Дар он ҷо ба ҳайси муҳоҷир ду сол дар байни муҳоҷирини тоҷики муқими Афғонистон будам. Шумо худатон шоҳид, ки ду сол барои ин муҳоҷирин хизмат кардем. Сездаҳ вилояти Афғонистонро аз наздик тамошо кардам. Бо тамоми роҳбарон ва қумандонҳои вақти Афғонистон шину хез доштам. Ихтилофҳои зиедеро низ дидем. Шумо медонед, ки дар зиндони Ризвон 12 рӯз маҳбас будам. Бисёр лату кӯб карданд. То ҳатто маро ба об афтода ғарқ шуда мурд гуфта ахбор ҳам доданд. Худо раҳмат кунад устод Нуриро! Мардонавор рафта маро аз ҳамон машқгоҳи Ризвон гирифта овард. Ва ман Покистон рафтам. Ният доштам, ки аз Покистон ба Қазоқистон биравам. Худамро аз ҳамон ихтилофҳову низоъҳо дур бисозам. Дар Покистон устод Тӯраҷонзода машварат доданд, ки ба Арабистони Саъудӣ ба зиёрати хонаи Худо биравам. «Ту зеби хонаи Худо дорӣ, бирав дар ҳамон ҷо тавофу зиёрат бикун ва доимо дар дуои хайри мо муҳоҷирони дур аз Ватан бош. Ин аст ҷиҳоди ту! Ин маслиҳати устод Тӯраҷонзодаро гирифтам ва равонаи Хонаи Худо шудам. Ду солу шаш моҳ дар Арабистони Саъудӣ будам. Аз ин як солу ду моҳ дар Маккаи Мукаррама ва як солу чор моҳ дар Мадинаи мунаввара будам. Ҳам ибодат кардам ва ҳам таълим гирифтам. Баъд аз он ки Созишномаи умумии истиқрори сулҳу оштӣ моҳи июни соли 1997 дар Маскав ба имзо расид Раиси ҷумҳур бо як гурӯҳ аз намояндагони ҳукумат ба нишонаи шукронаи сулҳ дар Ватани азизамон ба Арабистони Саъудӣ рафта аввал дар Маккаи Мукаррама ҳаҷи умра карданд, сипас ба зиёрати марқади Пайғамбари Акрам (С) ба Мадинаи Мунаввара рафтанд. Нағз дар ёдам мондааст, ки рӯзи чаҳоршанбе буд. Ман ҳам ҳамон лаҳзаҳо дар ҳарам будам. Раиси ҷумҳур дар ҳарам гӯшаеро нишон доданд ва пурсиданд, ки инро чӣ мегӯянд.Намозхоне ҷавоб доданд, ки ин меҳроби масҷид аст, ки Расули Акрам дар он намоз мехонданд. Ман дар қафо ба ин суолу ҷавоб гӯш мекардам. Раиси ҷумҳур гуфтанд, ки ман мехоҳам, ки дар меҳроби Пайғамбар намоз хонаму дар ҳаққи миллати азияткашидаам пеши Худо дуо кунам. Рости гап, ин суханҳоро шунида дар дили ман муҳаббати Ватан ҷӯш зад. Фикр кардам, ки суханони Раиси ҷумҳур ин худ як фоли нек аст. Панздаҳ рӯз баъди ин воқеъа устод Тӯраҷонзода, устод Ҳимматзода ва билохира устод Нурӣ ҳама ба дунболи якдигар занг зада маро ба Ватан даъват карданд. Гуфтанд «домулло Абдураҳим шумо ҳам яке аз пешвоёни мардуми шимол ҳастед, биёед ба Ватан, онро обод кунед». Ҳамон вақт қабл аз ба Ватан баргаштан дар тавофи охирини Каъбатуллоҳ пеши Худои бузург зора кардам, ки Худоё, аввало аз ман муҳаббати молу чиз хонаву дарро бигир, ба ҷойи он ба ман тавоноиву фурсат бидеҳ, ки дар деҳаи худ аввал масҷиде бино бисозам, дуввум мадрасае ва саввум шифохонае. Шукри Парвардигори бузург, ки орзуҳоям ба тадриҷ ҷомаи амал пӯшида истодаанд. Шукри Худо, ки чор фарзанд дорам. Духтарам дар Арабистони Саъудӣ толибилм ҳаст. Се писарам ҳофизи Қуръони азимушшаън мебошанд. Писари хурдиамро мумкин дар телевизион дида бошед, Муҳаммад Айюби 12-сола. Қории Қуръони маҷид. Дар телевизион ӯро бисёр нишон медиҳанд. Фарзанди калониам дар ҳамин масҷид дар намози панҷвақта имом аст. Фарзанди дуюмам, ки дар арафаи хонадор карданаш ҳастем, низ ҳофизи Қуръон аст ва дар мадрасаи мутавасситаи Шайдон дарс мехонад. Орзуи ман акнун ин аст, ки Илоҳо дар Тоҷикистон сулҳу салоҳ бошаду мо мардумеро, ки ба арақхӯриву нашъамандиву ба зиногарӣ, дуздиву рибохӯрӣ машғуланд, ҳамонҳоро ба роҳи дуруст даъват намоем. Ба кори хайр далолат кунем. Ман ба оилаи эшони Тӯраҷон як ихлоси бепоён дорам. Зеро бисёр беморҳоро дидаам, ки ба ин хонадон рафта шифо ёфтаанд. Ман дар назар дорам арақхӯр рафта чанд муддат баъд тарки арақхӯрӣ кардааст, зиногар низ ҳамчунин. Ман орзу дорам, ки Худованд ба ман низ чунин як хусусиятҳои неки инсониро арзонӣ бидиҳад, ки барои мардуми худ нафърасон бошам. Сипас панҷ соли охири умрамро мехоҳам бо чилланишинӣ гузаронам. Орзуи ман ба ин ҳукумат ин ҳаст, ки сулҳе, ки ба вуқӯъ пайваст, онро ҳифз кунад. Зеро ҳамин сулҳ миллатро аз нобудшавӣ, аз парокандашавӣ наҷот дод. Воқеаҳои Фаластинро аз телевизион мебинам дилам месӯзад. Алҳамдуллилоҳ, ки Тоҷикистон бисёртар бо саъйю кӯшиши ду бузургмарди хеш устод Сайид Абдуллоҳи Нурӣ ва Эмомалӣ Раҳмон ба суботу оромӣ расид. Ана ҳамин масҷид ҳам натиҷаи ҳамин сулҳ аст. Агар мо ин сулҳро ҳифз кунему таҳким бахшем ману шумо боз ҳам ободтар мешавем, Ватани мо боз ҳам ободтар мешавад.
В этой группе, возможно, есть записи, доступные только её участникам.
Чтобы их читать, Вам нужно вступить в группу
Чтобы их читать, Вам нужно вступить в группу
